Yeni keşifler

Polimer zerrecikleri çamaşır yıkamanın fayda maliyetlerini nasıl azaltıyor? 

Günlük çamaşırları yıkarken büyük miktarda su ve enerji tüketilir. Birleşik Krallık’taki bir start up olan Xerox’da çalışan araştırmacılar, çamaşır yıkamada kalite artırımının yanı sıra tasarruf potansiyeline de değinen devrimci bir çözüm geliştirdi. Xerox çamaşırda büyük miktarda kullanılan suyun yerine çapı 4 ila 6 milimetre arasında değişen polimer tabanlı zerrecikler kullanıyor. 25 kilogramlık bir ticari çamaşır makinesinde 1,5 milyon yeniden kullanılabilir polimer zerreciğinin kumaş masajlama etkisiyle deterjan ve su kullanımından yüzde 50’den fazla tasarrufa gidilebiliyor. Xerox ve BASF bu zerreciklerin etkinliklerini optimumlaştırmak için 2013 yılından bu yana birlikte çalışıyor. Onların elips şekilleri, özel yoğunlukları ve akıllı işlevleri, nazik ama etkili bir yıkama sunuyor ve onları otellerdeki çamaşırhanelerin vazgeçilmezleri arasına sokuyor. 

Anlaşılır mesajlar 

Bir tren büyük bir gürültüyle geçerken tren istasyonunda yapılan anonsları duymak ve anlamak genellikle çok zor olur. Almanya, Oldenberg’deki Fraunhofer Dijital Medya Teknolojileri Enstitüsü’nden araştırmacılar, konuşmanın anlaşılabilirliğini dikkate değer oranda artıran bir yazılım geliştirdi. Bu sistem, hoparlörlerden yapılan anonslarda, konferanslardaki konuşmacıların seslerinde veya cep telefonundan yapılan görüşmelerde kullanılıyor. Bu yazılım, arka plandaki gürültüyü analiz etmek ve gerçek zamanlı olarak konuşmayı düzenlemek için bir mikrofon kullanıyor. Sadece sesi arttırmak yetmiyor. Bunun yerine algoritmalar, belirli frekansları önceliklendiriyor ve özellikle ortam gürültüsünün bozduğu frekansları seçerek güçlendiriyor. Ayrıca, konuşmanın gürültülü bölümlerinin sesi sistematik bir şekilde azaltılırken, sessiz bölümlerin de sesi arttırılıyor. Böylece, bir sonraki treni nerede yakalayacağınızdan kesinlikle emin olabiliyorsunuz.

Kişiye özel rüzgar enerjisi 

Arjantinli Semtive şirketi tarafından geliştirilen nemoi adında, 1,5 metre yüksekliğinde, 25 kilogram ağırlığında ve montajı çok kolay bir rüzgar türbinini katlayıp arabanızın bagajına koyabilir ve onu istediğiniz yere götürebilirsiniz. Bu özellikleri onu uzak bölgelerde geleneksel jeneratörler için bir yedek olarak veya evlerde enerji maliyetlerinden tasarruf için ideal kılıyor. Türbinin dikey eksenli tasarımı hafif esen yaz rüzgarlarında bile çalışıp işe yarayabileceği anlamına geliyor. Yüzde 95 oranında geri kazanılmış malzemelerden yapılmış bu cihaza bir güneş paneli de ilave edilerek saatte 450 wat’a kadar enerji üretilebiliyor. Rüzgarın esmediği zamanlar için ise derin döngülü aküsünde enerji biriktiriliyor.

Havadan su toplamak 

İtalyan tasarımcı Arturo Vittori tarafından icat edilen bu kule günde ortalamada 50 ila 100 litre arasında temiz içme suyu toplayabiliyor. Yaklaşık 10 metre yüksekliğinde olan ve sazlıklardan örülerek yapılmış bu hassas alet, yağmuru topluyor ve havadan sisle çiğin hasadını yapıyor. Peki nasıl çalışıyor? Havadaki su yoğuşuyor ve kulenin dokuma kabuğunun içine tutturulmuş biyoplastikten yapılma incecik bir ağ üstünde yağmur damlaları toplanıyor. Hasad edilen su damla damla aşağıya akıyor, bir filtreden geçiyor ve ardından 3 bin litrelik bir su tankında toplanıyor. Bu Warka Water sisteminin bir kereye mahsus olmak üzere yaklaşık 1.000 dolarlık bir maliyeti var. Onun bir prototipi 2015 Mayıs’ından bu yana Etiyopya’da test ediliyor ve seri üretime 2019 yılında başlanması planlanıyor. Bugün Etiyopyalıların sadece üçte biri temiz içme suyuna erişebiliyor.

Tuzlu suyla aydınlatma 

Filipin’deki kulübelere ve evlere tuzlu su aracılığı ile aydınlatma sağlanması, Aisa ve Raphael Mijeno ve onlara ait Asyalı startup şirketi SALt tarafından geliştirilen bir fikirdir. Onlar, İnsan sağlığı ve çevre açısından tehlikeli olan kerosen lambaları değiştirmek istiyorlar. Kullandıkları lambada yer alan pil, su ve tuzdan elektrik üretiyor. Lamba, deniz suyuyla doldurulduğunda altı ay boyunca günde sekiz saat aydınlatma için yeterli enerji üretiyor ve aynı zamanda bir cep telefonunu da şarj edebiliyor. Bu sürenin ardından, Filipinli yatırımcıların pilinin tekrar doldurulması gerekiyor. Kıyı bölgelerinde bu işlem basit bir şekilde deniz suyuyla yapılabiliyor. Seri üretim kısa bir süre önce başladı.

Ümidin rengi

Geçen yıl sıtma hastalığından neredeyse yarım milyon insan öldü ve çoğu da Afrika’da. Maalesef ki sıtmaya neden olan Plasmodium familyasından olan bu parazitler mevcut ilaçların çoğuna karşı dirençli hale geldi. 19. yüzyıldan kalma metilen mavisi bir boyarmadde çözüm olabilir. Yapılan son araştırmalar ilk defa 100 yıldan uzun bir süre önce BASF tarafından sentezlenen bu maddenin Plasmodium falciparum adındaki sıtma parazitine karşı güvenilir ve etkili bir tedavi yöntemi olduğunu gösteriyor. 2016 yılında Etiyopya’daki Alman üniversitelerinden Münich ve Jimma Üniversitesi Plasmodium vivax adındaki başka bir sıtma parazitine yakalanmış hastaları tedavi etmek için metilen mavisi-tabanlı bir kombine tedaviyi test etmek için klinik bir araştırma başlattı. Bu araştırma BASF bilim insanlarıyla birlikte yürütülüyor ve BASF tarafından destekleniyor.