“Enerjideki Liderliği Bırakmayız”

Kazancı Holding, enerji yatırımlarıyla son yılların en dikkat çeken gruplarından biri… Aldığı ihaleler ve yeni yatırımlarıyla hızla enerjide bir dev olmaya doğru gidiyor. Bunu sahibi olduğu 1531 megavat kurulu güçten, 3 yılda 800 milyon dolara ulaşan yatırımdan ve 2014’e kadar 3 milyar dolar yatırım hedefinden de anlamak mümkün. Aksa Elektrik Başkanı Cemil Kazancı, “2014’e kadar 4 bin 200 megavata ulaşacağız. Enerji özelleştirmeleriyle de ilgiliyiz. Enerjideki liderliğimizi bırakmayacağız” diyor. Doğalgazda ise 600 binlik abone sayılarını, 4 yılda 6 milyona ulaştıracaklarını söylüyor.

Ali Metin Kazancı tarafından, 1950’lerin sonunda kurulan Kazancı Holding, 1968 yılında ilk sanayi tesisini açtı. 1968’den 2000’lerin başına kadar hep enerji işinde oldu, özellikle jeneratör alanında Türkiye’nin önemli oyuncularından biri olarak faaliyet gösterdi. Ancak, hep geri planda kalan, büyük yatırımlarla öne çıkmayan Kazancı Holding, son yıllarda enerji alanındaki yatırımlarıyla sektörün devi olma yolunda ilerliyor.

Aksa Enerji, 2010 yılının ilk 3 ayı sonu itibariyle, elektrikte özel sektör üreticileri içinde kurulu güç itibarıyla Türkiye’nin açık ara lider şirketi. Ana şirket, Kazancı Holding, sadece elektrik üretiminde değil, elektrik ve doğalgaz dağıtımında da, jeneratör üretiminde de Türkiye’nin lider şirketlerini bünyesinde barındırıyor.

Aksa Doğalgaz, Türkiye’nin yüzölçümünün yüzde 38’ine dağıtım hakkını elinde bulunduruyor. Buradaki liderliğe 60 doğalgaz dağıtım bölgesinden 20’sinin ihalesini kazanarak ulaştı. Doğalgaz dağıtımında şu an 600 bin olan abone sayısını 2014’e kadar 6 milyona çıkarmayı hedefliyor.

Holdingin sektöründe lider olan bir diğer şirketi Aksa Jeneratör ise dünyanın da sektöründeki en büyük 6’ncı şirketi. 2007’de Çin’de kurduğu fabrikasından, dünyanın her yerine ihracat yapıyor. Bugünlerde Aksa Enerji’yi halka arza hazırlayan Kazancı Holding’in Yönetim Kurulu Üyesi ve Aksa Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Cemil Kazancı, 2014’e kadar enerjiye 3 milyar dolar yatırım yapacaklarını, 4.200 megavat kurulu güce ulaşacaklarını ve enerjide liderliği bırakmayacaklarını söylüyor. Kazancı, “Bu 4.200 megavatın hepsinin lisanslarını aldık, fizibilitesini yaptık, yatırım araştırmaları bitti. Bir kısmının inşaatları devam ediyor. Bunlar peyderpey devreye girecek” diyor.

Kazancı ayrıca son yıllarda hızlı büyümelerinin ardında yılların birikiminin yattığını söylüyor ve devam ediyor: “Dünden bugüne, bu noktaya gelmedik. Dünün tekstilcisi, inşaatçısı ve bugünün enerjicisi değiliz. Yani bu işe 1968’de girdik, enerji revaçta diye girmedik.”

* Son Yıllarda Enerjinin, Hatta İş Dünyasının En Hızlı Büyüyen Gruplarından Birisiniz. Kazancı Holding Bugüne Nasıl Geldi?
Grubumuzun temellerini 1950 sonlarında kurucumuz ve başkanımız, babam Ali Metin Kazancı attı. İş hayatına ticaretle başladı. 1968 yılında ilk sanayi tesisimiz olan elektrik motor fabrikasını kurdu. 1980 başlarında jeneratör fabrikasını kurduk. 1990’a kadar jeneratörle devam ettik.

1990’lı yılların ortalarında elektriğin liberalleşmesiyle birlikte ilk enerji santralimizi Bursa’da, çöp gazından üretim yapan küçük bir santral olarak hayata geçirdik. Güneydoğu ve Doğu Anadolu’da enerji ihtiyacı doğunca, oralarda da santraller hayata geçirdik. Siirt, Mardin, idil ve Hakkari’de fuel oil’le çalışan santraller kurduk.

Daha sonra Samsun’da büyük bir santral yaptık. Ardından doğalgazla çalışan santralleri kurmaya başladık. Van’da, Manisa’da ve Antalya’da doğalgaz santrallerimizi hayata geçirdik. Böylece Kazancı Holding de enerji ağırlıklı bir grup olarak ortaya çıktı.

Bugün holdingimizin aşağı yukarı yüzde 90’ı enerji işinde. Jeneratör, doğalgaz dağıtımı, elektrik enerji üretimi ve dağıtımındayız. Toplam 4 ana şirketimiz var; Aksa Enerji, Aksa Doğalgaz, Aksa Jeneratör ve Aksa Elektrik Toptan Dağıtım. Holding bu 4 ana şirketle faaliyetlerini sürdürüyor. Diğer faaliyetlerimiz gelirlerimizin yüzde 5-10’unu yaratıyor.

* Son 10 Yılda Büyümenizi Hızlandıran En Önemli Gelişme Neydi?
2000’den sonra cirolarımız her yıl katlanmaya başladı. Bu süreçte yatırımlarımız arttı. Özellikle son 3 yılda, kriz yılı da dahil olmak üzere enerjiye 800 milyon dolar yatırım yaptık. Bu rakamla belki de enerji sektörüne en büyük yatırımı yapan grup olduk. 2014’e kadar 3 milyar dolarlık yatırım daha yapacağız. Büyümemiz doğalgaz lisans ihaleleriyle hızlandı. O süreçte 60 doğalgaz dağıtım bölgesinin, 20’sinin lisansını aldık. Doğalgaz dağıtımında Türkiye’nin en büyük grubu olduk.

* Doğalgaz Dağıtımında Pazar Payınız Nedir?
2 milyona yakın müşteri potansiyelimiz var. Şu an 600 bin aboneye ulaştık. Doğalgaz dağıtımında hedefimiz bu yılın sonuna kadar 1 milyon, 2014’e kadar 6 milyon aboneye ulaşmak.

Şu an abone sayısı bakımından Türkiye’nin en büyüğü İGDAŞ. Ama bölgesel olarak yani en geniş bölgede dağıtım yapan şirket de biziz. Aksa Doğalgaz, harita üzerinde Türkiye’nin yüzölçümünün yüzde 38’ini kapsıyor. Ancak, bugün itibarıyla bütün şehirlerimiz ancak İstanbul kadar gaz satıyor.

* Bu Kadar Hızlı Büyümeden Korkmuyor musunuz?
Aslında hızlı büyümedik. Bu büyümenin ardında yılların hazırlıkları var. Uzun yıllar altyapımızı hazırladık. Enerji üretimine 1996 yılında girdik. 1996-2006 yılları arasında ancak 350 megavat kurulu gücümüz oluştu. Bu tarih aralığında daha hızlı büyüyebilirdik. Ama taşların yerlerine oturmasını bekledik. Hem ekonomide hem enerji sektöründe taşlar yerine oturduktan sonra altyapı yatırımlarımızı yaptık.

2007’den sonra lisans toplamaya başladık.

Türkiye’nin en büyük rüzgar santraline sahibiz. 130 megavatla çalışan rüzgar santralimiz var. 3 bölgede Balıkesir, Manisa ve Hatay’da çalışıyor.

Biz son 3 yılda hızlı büyüdük ama öncesinde çok ciddi altyapı çalışmaları yaptık. Örneğin, hidroelektrik santrallerinin lisanslarını almak için 3-4 yıl süren ölçümler yaptırdık. Yatırım hamlemiz 2007’den sonra başladı. 2007, 2008 ve 2009’da enerjide kurulu güç olarak 350 megavattan 1.531 megavata ulaştık. Elektrikle ilk kez 1968’de tanıştık ve elektrik motoru fabrikası kurduk. 1980’lerde jeneratör işine girdik, 1996’da da enerji yatırımlarımız başladı. Yani dünden bugüne bu noktaya gelmedik. Dünün tekstilcisi, inşaatçısı ve bugünün de enerjicisi değiliz. Bizim işimiz elektrik üretmek. Tekstil işi yaparken enerji revaçta diye bu işe girenlerden değiliz.

* Kazancı Holding İçin Aksa Jeneratör’ün Önemi Nedir? Aksa Jeneratör’ün 2009 Cirosu Ne Oldu? Jeneratör Alanında Hedefleriniz Neler?
Aksa Jeneratör, markamızı dünyaya tanıtan ilk şirket ve bu nedenle bizim için çok önemli. Yurtiçi satışlarımız 157 milyon TL, yurtdışı 122 milyon TL oldu. Jeneratörde 284 milyon TL ciroya ulaştık. Şu anda Türkiye’de 25 bin jeneratör kapasitesiyle çalışıyoruz.

Çin’de 2007 yılında çok büyük bir fabrika kurduk. Hem Çin’e hem Çin’den Asya ve Uzakdoğu pazarına çok iyi satış yapıyoruz. Ayrıca oradan da dünyaya ihracat yapıyoruz. Bu ihracatı daha da artırma niyetindeyiz.

Aksa Jeneratör, dünyanın en büyük 6 oyuncusu içinde. Ekonomik kriz nedeniyle yurtdışı yatırımlara ara vermiştik. 2010, 2011 ve 2012’de yurtdışına da ciddi yatırım yapacağız. Çin’de üretim tesislerimizin kapasitesini artıracağız. Aksa Jeneratör bizi dünyaya tanıttı. Onu daha da geliştirme hedefindeyiz. Dünyada daha üst sıraları hedefliyoruz.

* Rekabet Kurulu’nun Aynı Bölgede Elektrik Ve Doğalgaz Dağıtımı Yapmanızı İncelemesi Ne Zaman Sonuçlanacak? Çoruh Lehinize Sonuçlanmıştı. Diğerlerinin Nasıl Sonuçlanacağını Düşünüyorsunuz?
Rekabet Kurulu orada doğalgaz dağıtımında da olduğumuz için 3 bölgeyi incelemeye aldı. Baktı bir problem görmedi. Çoruh lehimize sonuçlandı. Diğerlerinin de lehimize sonuçlanacağını tahmin ediyorum. Bekliyoruz.

* Kriz Satın Alma Anlamında Fırsatlar Sunuyor. Satın Alma Planlarınız Var mı?
Lisans sahibi şirketleri almayı düşünebiliriz. Lisans satın alması şu anda herkesin gündeminde. Bugüne kadar öyle bir şey olmadı, bize gelmedi. “Yeni bir şirket satılıyor enerji şirketi alır mısınız” diye bir teklif gelmedi ama olursa değerlendirebiliriz.

Bütün projelerimizi sıfırdan yarattık. Uzun süren yatırımlar yaptık. Lisanslarımızı da uzun araştırmalarımız sonunda aldık. 1996 yılında rüzgar ölçümü için Alman şirketlerine çok ciddi paralar ödedik. O zaman herkes “Sen deli misin” diyordu. Ölçüm yaptırdığımız, lisans başvurusunda bulunduğumuz yere lisans alamadığımız ve bu yatırımların boşa gittiği de çok oldu. İlk rüzgar santralimizi 2008’de devreye aldık. Ama bugün enerjide tüm taşlar yerine oturdu. Enerji Bakanlığı’nın ve EPDK’nın uyumlu çalışması da sektörü çok rahatlattı.

* Rüzgarla Diğer Büyük Gruplardan Daha Fazla İlgilisiniz. Bunun Nedeni Ne?
Yenilenebilir enerji kaynakları bizim için çok önemli. Su ve rüzgara çok emek verdik. Artık oradaki projeleri devreye sokuyoruz. Yenilenebilirdeki gücümüz 1.200 megavat olacak. Bu çok ciddi bir güç.

* Aksa Enerji Halka Arz İçin İMKB’ye Başvurmuştu. Aksa’nın Halka Arzı Ne Zaman Gerçekleşecek?
Halka arz çalışmalarımız sürüyor. Aksa Enerji olarak 112 milyon TL’lik nominal hissemizi halka arz edeceğiz. Türkiye’nin özel sektör içinde lider şirketiyiz. Elimizde lisansı alınmış 4.200 megavata gidecek proje var. Yatırımlarımıza devam edeceğiz. Bu hisse satışından gelecek gelir, tamamen şirkete sermaye olarak aktarılacak ve şirket içinde kalacak, yatırımlarda harcanacak. Ortaklar parayı alıp cebine koymayacak, şirketin yatırımları için kullanılacak.

* Ne Kadarlık Kaynak Yaratılacak? Şirketin Ne Kadarı Halka Açılacak?
Onu henüz bilmiyoruz. Yüzde 17-20 arası halka açılacak. Önümüzdeki günler ne getirecek bekliyoruz.

* Enerjide Yabancı Ortaklık Düşüncesi Var mı? Yabancılardan Ortaklık Teklifi Geliyor mu?
Yurtdışından bize her zaman ortaklık teklifleri geldi ve gelmeye devam ediyor. Ama biz bu açılımı halka arzla yapalım, küçük ortaklarla paylaşalım istedik. Bu yüzden stratejik ortaklık tekliflerini kabul etmedik. Hedefimiz, önce halka arzı gerçekleştirmek ondan sonra bir ortak daha olur mu bilemem. Örneğin, Ak Enerji önce halka arz yaptı ardından Chez’le ortak oldu. Biz de önümüzdeki günlerde önce halka arzı gerçekleştireceğiz yabancı ortaklığa sonra bakacağız.

* Enerjide Yurtdışındaki Varlığınız Nedir?
Enerjide yurtdışında Kıbrıs’ta enerji santralimiz var. Kuzey Kıbrıs’ın enerjisinin yüzde 60’ını üretiyoruz. Bir de Irak’ta 2 santralimiz var, bunlar şu anda operasyonel değiller.

* Yurtdışında Başka Projeleriniz Var mı?
Komşu ülkelerde üretim tarafındaki fırsatları kolluyoruz.

* Farklı Sektörlere Girmeyi Düşünüyor musunuz?
Enerji sektöründeki tecrübemiz, 40 yıla dayanıyor. Babam elektrikle büyümüş, 1968’de fabrika kurmuş. Elektriğin her alanını biliyor. Çocukları olarak biz de o fabrikada büyüdük. Ben 1961 doğumluyum, 7 yaşımdayken o fabrikada çalışıyordum. Buralara böyle geldik.

Biz bu sektörde doğduk, bu sektörde büyüdük, başka da bir sektörde olmadık sayılır. Bizim işimiz enerji dedik, başka da bir sektöre girmedik.

İnşaat furyası vardı, konut yapılıyordu. Bize bu sektöre girmeye yönelik çok sayıda teklif geldi. Hiçbir projeye bakmadık. Gelecekte de girmeyeceğiz. Tarım işini bir sosyal sorumluluk projesi olarak görüyoruz, onu geliştireceğiz. Turizmin grup cirosuna katkısı yüzde 1-2 gibi.

Bizim işimiz enerji. Farklı sektörlerde dallanıp budaklanmayı düşünmüyoruz. 2014’e geldiğimizde 4 bin 200 megavata ulaştığımızda, yani 2.700 megavat için 3 milyar dolar yatırım yapacağız. 14 santralimiz faaliyette. Doğalgaz, fuel oil ve rüzgarda varız. Bu zamana kadar hiç röportaj vermedik. Öyle bir boyuta geldik ki herkes bizi merak ediyor? Kim bunlar diyorlar. O yüzden ilk kez size röportaj veriyoruz.

Enerjiye 2014’e Kadar 3 Milyar Dolar

Kurulu Güçte Lideriz
Şu an kurulu gücümüz 1.531 megavat. Bu kurulu güçle özel sektör elektrik üreticileri arasında lideriz. Bizden sonra gelen grubun kurulu gücü 560 megavat, üçüncünün kurulu gücü 450 megavat. Türkiye’de elektrik üreten 30 özel şirket var. Bunlar arasında yüzde 24 pazar payıyla lideriz. Devlete 20 yıllık anlaşmayla enerji satan şirketler içinde ise 2’nci sıradayız.

2014’te 4.200 Megavata Çıkacağız
2014’e kadar 4.200 megavat güce ulaşmayı hedefliyoruz. Bu 4.200 megavatın hepsinin lisanslarını aldık, farklı projeler için farklı aşamalarda fizibiliteleri ve yatırım araştırmaları yapılıyor, bazıları için de tamamlandı. Bir kısmının inşaatları devam ediyor. Bunlar peyderpey devreye girecek.

HES, RES Ve Doğalgaza Yatırım
4.200 megavatın 1.531 megavatı mevcut kurulu gücümüz. 395 megavatın inşaatı devam ediyor. 2014 yılına kadar eklemeyi planladığımız kurulu güç miktarının yaklaşık 100 megavatını rüzgar enerjisi, 880 megavatını hidroelektrik, 1.300 megavatını ise doğalgaz santrallerinden elde etmeyi hedefliyoruz. Bunun için 2014’e kadar 3 milyar dolar yatırım yapacağız.

“Elektriğin Olduğu Her Yerde Biz De Olacağız”

“Özelleştirmelerle İlgileniyoruz”
Elimizde 4.200 megavata ulaşacak lisans var. Ama önümüzde ciddi bir özelleştirme süreci var. Devletin kurulu gücü 14.000 megavat olan yaklaşık 50 santrali özelleştirmeye çıkıyor. Organik ve inorganik büyümemizi sürdüreceğiz. Bizim torbaya bu özelleştirmelerden ne düşecek, ona bakacağız. Fiyatları makul olursa özelleştirmelerle ilgileniyoruz.

“İhalelerde Olacağız”
Daha önce elektrik dağıtım özelleştirmelerinde ihalelere katıldık. 8 ihale yapıldı, 3 tane dağıtım bölgesi ihalesini kazandık. Enerji üretim santralleri de önümüzdeki aylarda ihaleye çıkmaya başlayacak. Biz de orada olacağız. Elektrik dağıtımında bütün özelleştirme ihaleleriyle ilgiliyiz. BEDAŞ, AYEDAŞ ve diğerlerini inceliyoruz, ihalelere hazırlanıyoruz. Elektriğin olduğu her yerde biz de olacağız. İlgili olmak da zorundayız. Çünkü Türkiye’nin bugün itibarıyla özel sektör üreticileri içinde en büyük kurulu gücüne sahibiz. Dolayısıyla dağıtım şirketleri ilgimizi çekiyor.

“Enerjideki Liderliğimiz Sürecek”
1990 yılında jeneratörde pazar lideriydik. 2010’a geldik yine pazar lideriyiz ve jeneratörde dünyanın en büyük 6’ncı oyuncusuyuz. 2004’te girdiğimiz doğalgaz dağıtımında da 20 dağıtım bölgesiyle pazar lideriyiz. Enerji üretiminde de 2010’da pazar lideriyiz. Liderliği seviyoruz, bırakmak istemiyoruz. Hedefimiz var olduğumuz sektörlerde liderliği muhafaza etmek.

“Halka Arzların Devamı Gelecek”

Kazancı Holding’in Ve Aksa Enerji’nin Uzun Vadeli Hedefleri Neler?
Yatırımlar Sürüyor
Biz 1960’lardan beri enerjiyle uğraşıyoruz. Enerji grubuyuz. Yönümüz belli. Enerji üretiminde, dağıtımında büyümeye devam edeceğiz. Gaz dağıtımında yatırımlarımızı tamamlayacağız. Doğalgaz arabaları yapacağız ve doğalgazı komşularımızdan tedarik etmenin yollarını arayacağız. Toptan doğalgaz alımında ciddi bir oyuncu olacağız. Şu an Akçakoca’dan çıkan gazın satışını biz yapıyoruz. TPAO’nun gazını biz alıp dağıtım şirketlerine biz dağıtıyoruz.

15 Bin Kilometre Boru Döşedik
Önümüzdeki 10 yıla baktığımızda Aksa Enerji olarak elektrik üretiminde, doğalgaz ve elektrik dağıtımında liderliğimizi sürdüreceğiz. Türkiye’nin enerjideki en önemli oyuncusu olacağız. Altyapıyı yaptık, Türkiye’de 15 bin kilometre boru döşedik.

Çok Ortaklı Bir Yapıya Geçiyoruz
Şimdi önce Aksa Enerj’yi halka arz ediyoruz ardından enerjide ikinci bir halka arz yapabiliriz. Ardından Aksa Doğalgaz’ı da halka arz etmek istiyoruz. Büyümemizi böyle sürdürmeyi düşünüyoruz. Aksa Elektrik dağıtımını ve Aksa Jeneratör’ü de halka arz edebiliriz. Böylece grubu halka arzla çok ortaklı bir yapıya getireceğiz. Çok hızlı karar alıp çok hızlı yürüyebiliyoruz.

“Çiftlik Hayali Başarılı Bir İşe Dönüştü”

Tarımda Büyüyeceğiz
Tarım ve hayvancılıkta çok önemli işler yaptık. Samsun ve Tekirdağ’da 2 çiftlikte faaliyet gösteriyoruz. 25 bin dönüm araziyi 30 yıllığına TİGEM’den kiraladık. Buralarda büyükbaş hayvancılık yapıyoruz. Süt sığırcılığı işimiz var. Günde 50 ton süt üretiyoruz. Bunu 2 çiftlikte 100 tona getirmek için çaba sarf ediyoruz. Meyve fidancılığı ve süs bitkisi işimiz de tarımın içinde devam ediyor.

Babamın Hayaliydi
Bu iş babamın hayaliydi. 2 çiftlikte de çok başarılı olduk. Bu işe 50 milyon dolara yakın yatırım yaptık. Şu anda 5.000 civarı büyükbaş hayvanımız var. Bu iş eskiden köylerde ilkel metotlarla yürüyordu. Şimdi tarımın holdinglerin elinde büyümesi gerektiğine inanıyoruz. Babam hayvanlarına “Kızlarım” diyor. Onlara çok iyi bakıyor. Biz hastalansak inanın, onlara üzüldüğü kadar üzülmez. Haftada 2 gün çiftliklere gidip geliyor.

Yetki Babamda 
Babam Ali Metin Kazancı aktif olarak görevde. Kazancı Holding’in yönetim kurulu başkanı. Her şeyi bilir, her şeyi izler. Her şeyin onayını verir ya da vermez. Yetki onda. Bizler holdingte ona bağlı olarak çalışıyoruz. Biz 3 kardeşiz. Ağabeyim Mehmet Kazancı Aksa Doğalgaz’ın başında. Ben enerji şirketinin başındayım. Kız kardeşimse çalışmıyor. Turizmde ise Antalya’da 1.100 yatak kapasiteli bir otelimiz ve Kayseri’de de iki tane dağ otelimiz var. Turizmde büyümeyi düşünmüyoruz.

Özlem Aydın Ayvacı
[email protected]

Fotoğraflar: Gökhan Çelebi