Salınımlı dalga kolonu prensibiyle çalışan dalga enerjisi tesislerine yönelik yeni türbin, önceki çözümlerden çok daha verimli...
Dresser-Rand şirketi dalga enerjisinden elektrik üretmekte mevcutlara oranla çok daha verimli bir türbin geliştiriyor. Şirket, bir haznedeki dalgaların türbini çalıştıran bir hava akımı yaratarak salınımlı dalga kolonu (OWC) prensibiyle çalışan enerji tesisleri için ciddi ilerlemeler vaadinde bulunuyor. Dresser-Rand şirketi dalga enerjisiyle çalışan elektrik santrallerinin finansal fizibilitesini dikkate değer boyutta artıran HydroAir adında bir empulsiyon türbini (çarpma etkili türbin) geliştiriyor. Bu HydroAir türbini yüzde 75 verimlilik oranına kadar çıkabilen ve bir megawatt güç değerine sahip türbinler içinde tek olmasa bile az sayıda olanların arasında. Daha önceki benzer çözümler yaklaşık yüzde 38’lik verimlilik seviyelerine ulaşabilmişti. Okyanustan enerji elde eden teknolojilerin çoğu gibi dalga enerji tesisleri de halen gelişimlerinin ilk aşamalarında sayılır. Dünya Enerji Konseyi 2016 yılı raporunda ticari anlamda kurulu kapasitenin 2 MW civarında olduğunu tahmin etmiş, ancak ortada toplamı 800 gigawat’ı aşan çok sayıda geliştirme projesi de olduğunu belirtmişti. Bir kıyaslama yapmak gerekirse bugün Alman Kuzey Denizi’ndeki bir açık deniz rüzgar parkı birkaç yüz megawatt gücünde. Dalga enerjisi tesisleri OWC prensibinin de dahil olduğu çeşitli teknolojileri temel alır. Dalgalar suya yarı yarıya batırılmış baca benzeri bir odacığın altında hareket eder ve dönüşümlü olarak havayı yukarı doğru vakumu aşağı doğru iterek türbini çalıştıran hava akımını yaratır. Burada sorun hava akımının yön değiştirmesinde ve gücünün dalgalardaki varyasyonlara bağlı olarak yüzde 0 ile 100 arasında gidip gelmesinde yatıyor.
Havayı koni şeklinde yuvarlak bir boru hızlandırıyor
Dresser-Rand şirketindeki mühendisler bu soruna çare bulmak için türbinin her iki yanından dışarı doğru çıkan “huni biçiminde” bir kasa geliştirdi. İçerideki yönlendirme kanatları havayı türbinin pervanesine sevk ediyorlar. Her iki uçtaki yönlendirme kanatları içeri giren ve dışarı çıkan havanın pervaneyi daima aynı dönüş yönünde çalıştırmasını sağlayacak şekilde birbirinin tersi yönde konumlandırılıyor. “Değişken yarıçap” denilen koni şeklindeki kasa HydroAir türbinin yüksek verimliliğinin kilit bileşenidir, çünkü burada türbinin dakikalık hava akışlarından bile optimum seviyede faydalanabilmesi için küçücük miktarlarda hava yönlendiriliyor. Yönlendirme kanatları kontrollü bir dönüş hareketi yaratarak ve bu sayede hava akımı içinde türbülansların oluşmasını engelleyerek türbülansın neden olduğu kayıpları yaklaşık yüzde 50 oranında azaltarak içeri giren hava kütlesininin hızını düşürüyor. HydroAir’in kasası bir paslanmaz çelik, alüminyum ve takviye edilmiş kompozitler kombinasyonundan ibaret ve sert, nemli, tuzlu bir deniz ortamında bile paslanmaya karşı dayanıklıdır. Bu teknoloji açık deniz, yakın kıyı veya sahillerdeki tesislerde kullanılabilir.
Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?