Hamburg'daki otobüslerin elektrik geleceği

Hamburg’daki 109 no’lu otobüs geleceğe doğru bir yolculuğa çıkmış gibi bir görüntü veriyor. Bu şehrin toplu taşımacılık işletmecisi Hamburger Hochbann, inovatif sürüş sistemlerine sahip otobüslerin günlük kullanıma ne kadar uygun olduklarını görmek için kuzeydeki cennet gibi Alsterdorf ilçesi ile Hamburg Merkez İstasyonu arasında çalışan hattı mercek altına almış durumda. Burada test edilen otobüslerin arasında Volvo’nun hibrid modelleri de var. Bu otobüslerin aküleri, 9,3 kilometrelik güzergahlarının bitimindeki son duraklarında yeniden dolduruluyor. Bu dolum istasyonlarının her birinde aküleri sadece 6 dakikada şarj eden ve yukarıdan aşağıya doğru sarkan birer pantographla donatılmış 2 kule bulunuyor. Siemens Mobilite tarafından geliştirilmiş Hamburg’un bu hızlı dolum istasyonları eskiden sadece Volvo marka otobüsler için kullanılabilirdi ki bu durum elektrikli otobüs üreten diğer imalatçılar için dımdızlak ortada kalmak ve dolayısıyla da kentsel planlama olanaklarını sınırlamak anlamına gelirdi. Siemens’in 300 kilowat kapasiteli HPC (yüksek voltaj yükleme) kuleleri 2016 Ağustos’undan itibaren artık Polonyalı otobüs imalatçısı Solaris’in 3 aküyle çalışan otobüslerini de şarj etmeye başladıktan sonra bu tablo baştan aşağıya değişti. Bu durum dünyada bir ilk, çünkü Siemens’in dolum sistemi artık farklı üreticilerin elektrikli ve elektrik-hibrid otobüslerini şarj edebiliyor. Bu aslında Göteborg ve Stockholm gibi toplu taşımacılıkta lider diğer yerel yönetimlerin kendi altyapılarında herhangi bir tadilata gitmelerine gerek kalmaksızın tek bir üretici yerine farklı imalatçıların da elektrikli otobüslerini kullanabilecekleri anlamına geliyor.
Daha temiz, daha sessiz kentsel ortamlara doğru
Her geçen gün daha fazla sayıda insan otobüsleri, trenleri ve yerel raylı sistemleri kullandığından bu gelişme çok mantıklı. Alman Federal İstatistik Bürosu’na göre Almanya’da sadece 2015 yılında toplu taşımayla yapılan yolculuk sayısı 11 milyar ki bu rakam bir rekor ve artmaya da devam ediyor. Bu gibi rakamlar çevreci ve iklim dostu toplu taşımacılığın giderek önem kazandığını ortaya koyuyor. Hamburg’daki mevcut durumu iyileştirmeye yönelik çabalar otobüslere odaklanıyor, çünkü günümüzde otobüslerin çoğu halen içten yanmalı motorlarla çalıştırılıyor. Bu yüzden şehirlerde elektrikli otobüsler toplu taşımacılığın planlanmasında kilit bir rol oynuyor. Bu otobüsler, sadece sıfır-salım ve sessiz çalışma, daha iyi çevresel uyumluluk ve kent sakinleri için daha iyi bir yaşam kalitesi sunmakla kalmıyor. Aynı zamanda çok daha az sayıda mekanik sürüş sistemi bileşenine sahip olduklarından enerji tüketiminde çok daha cimriler ve bakımonarıma da çok daha az gereksinim duyuyorlar. Siemens’in sundukları gibi güvenilir operasyonlar sunan akıllı şarj sistemleriyle birlikte bu araçların da cazibeleri artıyor. Bir otobüsü güzergahının her iki ucundaki son duraklarda tam depo doldurmak onun bir sonraki şarj istasyonuna hiç gecikmeden gitmesini sağlayacak şekilde onun menzilini artırır. Üstelik hızlı şarj süreleri de otobüs işletmenlerinin servise kısa aralıklarla girmelerine olanak sağlar. Ekstra bir faydası da bir şarj istasyonunun aslında temel olarak sadece bir kule ile küçük bir transformatör kulübesinden ibaret olmasında yatar. Elektrikli otobüsler aynı zamanda çok az ekipmana da ihtiyaç duyar. Siemens Elektrikli Otobüsler Başkanı Stefan Guggenberger, “Siemens’in hızlı şarj teknolojisini kullanan elektrikli otobüsler sadece kontak raylarına ve bir de WiFi iletişim birimine gereksinim duyar. Bu da hem çok daha fazla alan hem de çok daha az ağırlık ve karmaşıklık anlamına gelir” diyor.
Esnek dolum
Dolum süreci şöyle çalışmaktadır: Bir otobüs herhangi bir şarj istasyonuna varır ve bir akım kolektörünün (pantograph) altına yanaşır. Aynı anda bir WiFi sistemi otobüs ile dolum istasyonu arasında bağlantı kurar. Pantograf otobüsün üzerindeki kontak, raylara doğru alçaltılır ve şarj süreci başlar. Otobüsün akülerinin dolum seviyeleri ve durumu sürekli olarak otobüs şoförünün önündeki ekranda gösterilir. Otobüs şoförü şarj sürecini herhangi bir anda bitirebilir. Bunu yaptığında ise HPC hızlı şarj sistemi akımı kısar ve şarj devresini açar. Ardından pantograph yukarıya kaldırılır ve otobüs artık dolum istasyonunu terk edebilir. Hamburg eyaleti hükümeti (Senato) 2020 yılında sadece sıfır-salımlı elektrikli otobüsler satın almak gibi bir hedef belirledi. Siemens’in esnek elektrik dolum istasyonları ve 109 no’lu otobüs sayesinde Hamburg’un elektrikli otobüs geleceği şimdi gerçek olmaya bir adım daha yakın.