“Talep canlı ivme güçlü”

Elçin Cirik

[email protected]

Faktoring sektörü, 2025’e güçlü bir başlangıç yaptı. Talepteki artış, şirket bilançolarına da yansıyor. Fiba Faktoring Genel Müdürü ÖZGE YILMAZ, “Ocak ayında faktoring alacaklarımız yüzde 11 arttı. Sektörde de benzer bir hareketlilik görüyoruz” diyerek talepteki canlılığa dikkat çekiyor. Yılmaz, yıl sonuna kadar da faktoring alacaklarında enflasyonun üzerinde, yüzde 30’a yakın büyüme ve müşteri sayısında 6-7 bin artış bekliyor.

Banka tarafındaki kısıtlamalar ve sıkı para politikasıyla halen yüksek seviyelerde giden faizler, faktoring sektörüne büyüme alanı açıyor. Son iki yılda faktoring alacaklarının ikiye katlandığını söyleyen Fiba Faktoring Genel Müdürü Özge Yılmaz, 2025’in de güçlü başladığını belirtiyor. “Piyasada hareketlilik var” diyen Yılmaz, ocak ayında şirketlerinin faktoring alacaklarında yakaladığı yüzde 11’lik büyümenin sektör geneli için de önemli bir gösterge olduğuna dikkat çekiyor ve “Talepte canlılık var. İvme yukarı yönlü. 2025’in sektör için hareketli ve enflasyonun üzerinde büyüyeceği bir yıl olacağı görülüyor” diyor. Fiba Faktoring Genel Müdürü Özge Yılmaz, sektörün 2025 görünümünü anlattı: 

Faktoring sektörü 2025’e nasıl başladı? 

Faktoring, ticaretin finansmanında kritik bir ürün. Özellikle finansmana erişimi daha zor olan KOBİ’ler için önemli bir kaynak. Geçtiğimiz 2 yılda faktoring kullanımı arttı. Bunun iki temel nedeni var: Ticaret hacmindeki genişleme faktoring talebini artırıyor. Bankaların kısıtlı kredi vermeleri de faktoringe ihtiyacı daha da güçlendiriyor. Biz şirket olarak bu yıla çok hızlı başladık. Sektör geneli rakamlar henüz netleşmedi ancak piyasanın hareketli olduğunu görüyoruz. Şirketimizin faktoring alacakları ocak ayında yüzde 11 arttı. Bu, aylık olarak önemli bir büyüme. Ocak ayında işlem adetlerimiz ise yüzde 12 yükseldi ve müşteri adedimiz arttı. 

Sektör genelinde de benzer bir trend mi söz konusu? 

Sektörde de tablonun benzer olduğunu düşünüyoruz. Talepte belirgin bir canlılık var. Bu artışı görüyoruz. Şirketimizin yaşadığı talep artışı ve elde ettiğimiz büyüme rakamları sektör genelini de yansıtıyor. Bu ivme, 2025’in sektör için hareketli geçeceğinin ve enflasyonun üzerinde bir büyüme yaşanacağının da bir göstergesi. 

Talep daha çok hangi sektörlerden geliyor? 2025’in geri kalanı için öngörüleriniz neler? 

Aslında her sektörde hareket var. Ancak özellikle bu dönem, toptan perakende ve ticarette talepte daha güçlü bir ivme görüyoruz. Yılın devamında da tekstil, toptan perakende ve altyapı dahil inşaat sektörlerinde talebin canlı kalacağını tahmin ediyorum. 

Faktoring alacakları, 2024 sonunda yüzde 47 büyüme kaydetti. Bu tabloyu nasıl değerlendiriyorsunuz? 

Aslında geçtiğimiz iki yılda sektör güçlü bir büyüme trendine girerek alacaklarda yüzde 126’ya ulaşan bir artış kaydetti. Faktoring alacakları, plasman tutarını gösterdiği için en iyi göstergelerden biri. 2023 yılında faktoring alacakları yüzde 55 büyüyerek 196,9 milyar TL’ye ulaştı. 2024’ün üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 35 artışla 222,7 milyar TL’ye seviyesine çıktı. Yıl sonundaysa 288 milyar TL’ye ulaşıldı. 2024 sonunda açıklanan rakamlarda enflasyonun üzerinde bir büyüme görüyoruz. Sektörün işlem hacmi tarafında da 2023’te yüzde 103’lük bir büyüme kaydedildi. 2024 Eylül sonu itibarıyla işlem hacmi yüzde 50 artarak 832 milyar TL oldu. Kasım 2024 itibarıylaysa 1 trilyon 58 milyar TL’ye ulaşıldı. Bu trend doğrultusunda 2025’in de olumlu geçeceğini öngörüyoruz. 

Olumlu derken yıl sonu için ne kadarlık bir büyüme bekliyorsunuz? 

Bu yılı ikiye ayırmak lazım. Yılın ilk yarısı, sıkı para politikasının devam ettiği, faizlerin düşürülmeye başlandığı, normalleşmeye geçiş süreci olacak. Eğer bankalar kısıtlı kredi vermeye devam ederse, ticaretin finansmanında özellikle KOBİ’ler için faktoringin etkinliği daha da artacaktır. Bütün bu politikalarla finansal istikrar artacak, bu da orta vadede ticareti büyütecek. Ticaretin büyümesi her zaman sektörümüz için olumlu bir gelişme. Bu yıl da enflasyonun üzerinde büyürüz. Sektör genelinde faktoring alacaklarında yüzde 30 büyüme gösteririz. 

2024 Kasım sonunda sektörde müşteri sayısı 78,9 bin oldu. 2023 sonuna göre yüzde 10 artış mevcut. Kazanılan müşteri hangi segment ve bölgelerden geliyor? Bu yıl da müşteri sayısı artar mı? 

Yeni müşterilerin büyük çoğunluğu KOBİ’lerden geliyor. Hem büyük şehir hem Anadolu KOBİ müşterilerinde artış var. 2024’teki sıkı para politikası nedeniyle faktoring önemli bir finansman aracı olarak öne çıktı. Ayrıca sektör kendini dijital kanallar ve mobil uygulamaların gelişimiyle birlikte daha yaygın şekilde tanıtabiliyor. Tabii mobil kanallar ne kadar aktif kullanılırsa mikro işletmelere erişim de o kadar kolaylaşıyor. Eğer sektörde tüzel tarafta uzaktan müşteri edinimine ilişkin mevzuat çıkarsa ve mobil kanallar daha etkin kullanılırsa mikro işletmelere erişim hızlanır ve müşteri sayısı da hızla büyür. 2025’te müşteri sayısında 6-7 bin artış bekliyorum. 

İhracat faktoringinde bu yıl nasıl bir tablo çiziyorsunuz? 

İhracat faktoringinin sektörde payı yüzde 9. Bu yıl da payın aynı düzeyde kalacağını öngörüyorum. Çünkü bizim ihracat faktoringi yaptığımız ana pazar olan Avrupa’da çok ciddi durgunluk var. Sektörde 14 şirket ihracat faktoringi yapıyor, ihracat tarafı bu seviyelerde kalır. Yurt içi işlemlerde de tedarikçi finansmanının kademeli olarak artacağını düşünüyorum. Finteklerle olan iş birlikleri, dijitalleşme adımlarıyla daha da artacaktır. 

Faktoringte 2017 sonu işlem hacmi 40 milyar doları aşmıştı. Bu rakama ne zaman ulaşılabilir? 

Bahsettiğiniz dönemde ciddi bir ticaret hacmi vardı, müşteri adetleri de 100 binlerdeydi. Şirket sayısı daha fazlaydı. Tüm bu faktörlerin hacim büyümesine etkisi var. Ama 2023 sonrası yakalanan ivme devam edecektir. Makro ihtiyati politikalar ve şirketlerin aktivitelerinin artmasıyla birlikte büyüme ivmesi yakaladık. Tanınırlık arttı. Sektör oyuncuları olarak ciddi yatırımlar yaptık. Bu yatırımların geri dönüşü elbette olacak. Önümüzdeki 5 yıllık süreçte sürekli büyüme göreceğiz. 

Sektörde oyuncu sayısı 48’e indi ama pazar paylarında en büyük ilk 10 şirket pazarın yüzde 75’ine hakim. Çizdiğiniz büyüme beklentisiyle buradaki tablo nasıl değişir? 

Sektörde banka iştiraki olan faktoring şirketlerinin payı yüzde 65 düzeyinde. Şirket sayılarının azalacağını düşünmüyorum. Beklediğimiz gibi büyüme, ticaret hacminde artış ve kârlılık olursa oyuncu sayısı düşmez. Tabii asıl dijitalleşmede ciddi rekabet olacak. 

2024 Kasım sonu rakamlarına göre sektörde net kârda ilk 11 ayda artış yüzde 36. Bu yıl nasıl olacak?

Sektörde özsermaye kârlılığı yüzde 47. Bu oran, bankalardan yüksek. O anlamda kârlı bir yıl geçirdiğimiz söylenebilir. Net kâr da yıllıklandırılmış şekilde yüzde 49’a geliyor, bu oran da iyi. Bu yıl kârlılıkta en önemli etkenler faiz ve enflasyon olacak. Faizlerin inişi, özsermaye kârlılığı anlamında olumsuz etkiliyor. Ama ekonomi büyüdüğü için ticaret hacimleri büyüyor, o yüzden plasman artıyor ve bu yönden olumlu etkiliyor. Bu yıl oyuncuların atılımlarının da kârlılıkta olumlu etkisi olur. Sektör olarak daha çok müşteriye ulaşmaya çalışacağız. Bu da kârlılığı olumlu etkiler. 2024’ün altında kalmayacak bir kârlılık olacağını düşünüyorum.