Denge değişir mi?

Elçin Cirik

[email protected]

2013’te hayatımıza giren tamamlayıcı sağlıktaysa (TSS) sigortalı sayısı tam hız artmaya devam ediyor. Kasım 2024 sonunda TSS sigortalı sayısındaki yıllık artış yüzde 23’ken ÖSS’de oran sadece yüzde 7,4’te kaldı. Bu yıl dengelerin değişmesi bekleniyor. 2025 sonunda ÖSS, yüzde 10’a yakın artacak sigortalı sayısıyla girdiği durgunluk döneminden kurtulabilir. TSS’deyse sigortalı artış tahmini yüzde 15-20. Poliçe fiyat artışlarında da ÖSS’de yüzde 39 ve TSS’de yüzde 50 rakamları telaffuz ediliyor. Böylece iki ürün arasındaki fiyat makası da giderek daralacak.

Sağlık sigortası denildiğinde 2013 yılına kadar tek ürün, özel sağlık sigortasıydı (ÖSS). 12 yıl önce hayatımıza giren tamamlayıcı sağlık sigortası (TSS), uygun fiyat cazibesiyle sektörde güçlü bir atılım yakaladı. Öyle ki Türkiye Sigorta Birliği’nin (TSB) 2024 Kasım ayı verilerinde ÖSS’de sigortalı sayısı 2,7 milyonken TSS’de sayı 5 milyona yaklaştı. Aslında sağlık branşı, özellikle son 3 yıldır sigortada büyümeyi getiren lokomotif alanlardan biri. Sağlık branşında lider şirket Allianz Türkiye’nin CEO’su Tolga Gürkan, “Özellikle pandemi dönemiyle toplumun sağlığı odağına almasıyla sağlık sigortalarına ihtiyaç daha görünür hale geldi” diyor. Gürkan’a göre son yıllarda sağlık hizmetlerinin maliyetlerinde yaşanan artış da sağlık sigortalarını daha cazip hale getiriyor. Gürkan, 2025 için Türkiye’de sağlık bilincinin artması, tedavi masraflarındaki artışın devam etmesi, dijital sağlık çözümlerinin daha yaygın hale gelmesi gibi etkenlerle sağlık sigortalarının satın alma gücüne paralel büyüyeceğini tahmin ediyor. Sağlık branşı, sektör toplam prim üretiminde ağırlığını da artırıyor ve yüzde 18 pay almaya başladı. Sağlık branşının Kasım 2024 itibarıyla yıllık prim üretimi artışı, hayat dışı prim üretiminin 24,5 puan üstüne gerçekleşti ve yüzde 96,7’ye ulaştı. Bu büyümede asıl ivme TSS’den geliyor. 

DURGUNLUK DÖNEMİ 

Sağlıkta prim üretiminin kırılımına bakıldığında TSS’nin güçlü bir büyüme gösterdiği görülüyor. Kasım 2024’te TSS primindeki yıllık artış yüzde 135’ken ÖSS’de prim artışı yüzde 85’te kaldı. Sigortalı sayısı bazında da Kasım 2024’te TSS sigortalı sayısı yüzde 23 artarken ÖSS’de bu oran sadece yüzde 7,4. Özel sağlık sigortalarında 2016- 2024 döneminde sigorta sayısında yıllık ortalama yüzde 2 büyüme kaydedildiğine vurgu yapan HDI Sigorta Genel Müdürü Firuzan İşcan, “Artan enflasyon ve sağlık hizmeti maliyetleri, ÖSS satın alma gücünde azalmaya yol açtı. Bu nedenle bireysel ve grup ÖSS poliçelerinde müşterilerin teminat kapsamlarını daraltarak ilerledikleri gözlemliyoruz” diyor. Şunu belirtmekte fayda var: Prim üretiminde, TSS poliçe fiyatları daha uygun olduğundan iki ürün arasında önemli fark bulunuyor. 2024 Kasım verilerine göre ÖSS’de TSS’nin iki katı prim yazıldı. Katılım Emeklilik Genel Müdürü Ayhan Sincek, toplam sağlık sigortalı sayısının yüzde 40’ını oluştursa da toplam prim üretiminin yüzde 60’ının ÖSS poliçelerinden geldiğine dikkat çekiyor. “ÖSS’de primler, TSS’ye göre aşırı artmış durumda. Bundan dolayı ÖSS’de sigortalı sayısı artışı düşük” diyen Doğa Sigorta Genel Müdürü Coşkun Gölpınar, bu tespite bağlı olarak ÖSS ürünün durgunluk döneminde olduğunu belirtiyor. Katılım Emeklilik Genel Müdürü Ayhan Sincek, sağlık sigortalı sayısının nüfusun yüzde 9’unu oluşturduğunu söylüyor ve özellikle büyük şehirlerde yaşayan adaylarla bu oranın yüzde 15’e rahat ç��kabileceğini öngörüyor. 

3 MİLYONU YAKALAR MI? 

Özel sağlık sigortalarında yılların getirdiği müşteri birikiminin ve tecrübenin de etkisiyle üç büyük şirket, Allianz, Bupa Acıbadem ve Anadolu Sigorta neredeyse tüm pazarı paylaşıyor. Ancak özel sağlık ürünü, sigorta şirket yöneticilerinin altını çizdiği gibi hem yüksek fiyatlarla havuz büyüyemediği hem mevcut sigortalıların yaşlanması ve masraflarının artması nedeniyle istenen büyümeleri yazamıyor. HDI Sigorta Genel Müdürü Firuzan İşcan, 2025 yılında ÖSS sigortalı sayısının yaklaşık 2,8 milyon seviyesinde olacağını öngörüyor. ÖSS prim üretiminin 2024’ü yaklaşık 80 milyar TL prim üretimiyle bitireceğini tahmin eden İşcan, “Bu yıl Türk Tabipleri Birliği (TTB) tarafından belirlenen hekim ücretleri artışına paralel olarak 100 milyar TL’nin üzerinde bir prim üretimine ulaşılacağını düşünüyoruz” diyor. Doğa Sigorta Genel Müdürü Coşkun Gölpınar, bu yıl ekonomideki küçülmeye bağlı ÖSS’de yüksek artış beklemediğini açıklıyor. Anadolu Sigorta Genel Müdür Yardımcısı Taylan Matkap, 2025 sonunda ÖSS pazarının 3 milyon sigortalıya erişeceğini tahmin ediyor. Katılım Emeklilik Genel Müdürü Ayhan Sincek, “Maliyetler bakımından geçtiğimiz yıllara kıyasla özel sağlık sigortalarının daha fazla ilgi göreceğini düşünüyoruz. Adette minimum yüzde 10 büyümeyle 2025 yılının sonunda 3 milyonun üzerine çıkmasını bekliyoruz” yorumunu yapıyor. Bu noktada Firuzan İşcan, daha temkinli. ÖSS sigortalı adedinin yıllık yüzde 2 trendiyle 2030 yılında 3 milyona gelmesini bekliyor. 

TSS’DE PRİM DE HIZLANIYOR

TSS, adette hızlı büyümesiyle sigorta şirketlerinin iştahını artırıyor. Bu nedenle mevcut büyüklerin yanında Ray Sigorta, Doğa Sigorta, Neova Sigorta gibi bugün bu alanda daha küçük pazar paylarına sahip oyuncular da tamamlayıcı sağlık ürünleriyle pazardan pay kapma yarışında. Burada da özellikle bireysel poliçeler tırmanışta. Anadolu Sigorta Genel Müdür Yardımcısı Taylan Matkap, toplam 7,7 milyon sağlık sigortalısı içinde bireysel TSS sahibi sigortalı sayısının 3 milyona ulaşarak yüzde 39 paya sahip olduğunu açıklıyor. “Bu durum, bireysel TSS’nin tek başına hem bireysel hem kurumsal ÖSS sigortalı sayısını geride bıraktığını gösteriyor” yorumunda bulunuyor. Tüm sigorta yöneticileri, 2025 yılında TSS pazarının daha da büyüyeceği konusunda hemfikir. ÖSS’ye kıyasla daha erişilebilir fiyatlandırma politikasına sahip TSS, yaygınlaşmayı sürdürecek. HDI Sigorta Genel Müdürü Firuzan İşcan, 20162024 yılları arasında TSS sigortalı sayısının yıllık ortalama yüzde 32 büyüme oranıyla dikkat topladığını vurguluyor ve “2025’te bu sayıda yüzde 15- 20 arası büyüme bekliyoruz. 2030 itibarıyla sayının 8 milyona ulaşacağı tahmin ediliyor” diyor. Katılım Emeklilik Genel Müdürü Ayhan Sincek, bu yıl talebin ÖSS lehine gelişeceğini düşünse de TSS tarafının gelir seviyesi nispeten kısıtlı bir kesim için avantajını korumaya devam edeceği fikrinde. Sincek, “TSS’li sayısının 2025 yılı sonunda 5,5 milyonlara ulaşması olası” şeklinde konuşuyor. Bu adetsel artış, prim üretimini de yüzde 45-50 tırmandıracak gibi görünüyor. HDI Sigorta Genel Müdürü Firuzan İşcan, TSS prim üretiminde sektörün 2024’ü 55 milyar TL’yle kapatacağını ve 2025 yılında 80 milyar TL’ye ulaşacağını öngörüyor. 

ARTIŞA DİKKAT!

Sağlıkta 2022 sonrası poliçe fiyatlarında artış, aynı konut ve kasko branşlarında olduğu gibi can yakıyor. Anadolu Sigorta Genel Müdür Yardımcısı Taylan Matkap, ÖSS ortalama poliçe fiyatlarının 2022- 2023 sonu arasında yüzde 121 ve Kasım 2023-2024 döneminde de yüzde 69 arttığını açıklıyor. Matkap, 2025 yılı sonu için de ÖSS primlerinde yüzde 39 artış öngörüyor. Gerçekten de başta bütçe dostu olarak lanse edilen tamamlayıcı sağlık sigortasında da ilk sunulduğu yıllara kıyasla prim artışı yüksek seyrediyor. “Tabii medikal enflasyona paralel artışlar oldu. Sigortalı bazında kullanım alışkanlığına bağlı olarak yüksek kullanımlarda da prim oranı artıyor” diyen Doğa Sigorta Genel Müdürü Coşkun Gölpınar, TSS poliçeleri için “Ayakta teminat kullanımı da yüksek olduğunda artan maliyetler, artan kullanım alışkanlıkları nedeniyle TSS primleri arttı. Sağlık enflasyonunda beklenen yine normal enflasyon oranının üzerinde, yüzde 50 üzerinde artış olacaktır” görüşünde bulunuyor. Kasım ayı TSB verilerine göre 2024 yılında TSS primleri yüzde 91 artış gösterdi. 2022- 2023 sonu arasındaysa bu artış yüzde 131’e ulaşmıştı. Anadolu Sigorta Genel Müdür Yardımcısı Taylan Matkap, bu yıl TSS primlerinde ortalama yüzde 51 artış bekliyor ve “Bu artışlarla TSS ve ÖSS ortalama primleri arasında farkın biraz daha azalacağını öngörüyoruz” diyor. Katılım Emeklilik Genel Müdürü Ayhan Sincek ise daha olumlu bir görüşte. Sağlık kurumları ve sigorta şirketlerinin medikal enflasyonu da dahil ederek doktor hak edişleriyle ilgili öneride bulunan Türk Tabipler Birliği oranlarını referans alarak süreçlerini ilerletme gayretinde olduklarına değinen Sincek, “2025 sonunda hedeflenen yüzde 21 enflasyonun sağlık poliçesi maliyetlerini etkileyeceğini düşünüyoruz. Medikal enflasyonu belirleyen faktörler sebebiyle yüzde 25 gibi artış öngörebiliriz” şeklinde görüşünü paylaşıyor.