Telefon yakında kulağa sığacak

YENİ GELİŞMELER 

 TELEFON YAKINDA KULAĞA SIĞACAK

2016 Ekim’inde teknoloji sektörünün önemli isimleri Doppler Labs adındaki bir start up’ın ürün demosunu izlemek için zaman ayırdı. Bu isimler Microsoft kurucusu Bill Gates, CEO’su Natya Sadella, Apple Internet bölümü başkanı Eddy Cue ve Beats Kulaklık Bölümü başkanı Jimmy Iovine. Ayrıca Amazon, Facebook, Google ve Tencent’in tepe yöneticileri de bu demoyu izledi. Bu yöneticiler, Doppler’in halen prototip olan “Here One” kablosuz kulaklıklarını takarak aletin istenmeyen sesleri kesme, odadaki bir insanın sesini özellikle artırma ve hatta kendileriyle aynı dili konuşmayan kişilerle sohbet edebilme gibi özelliklerini tecrübe etti. Bir Doppler çalışanı onlara İspanyolca bir soru sorduktan yarım saniye kadar sonra kulaklıklarından sorunun İngilizce tercümesini duyabiliyorlardı. 

Bu şirketlerden en az ikisi Doppler’e bağlayıcı olmayan satın alma teklifleri yaptı, ama tekliflerin hiçbiri Doppler’in piyasaya devrim niteliğinde bir ürün sürme hayalini satın alabilecek kadar yüksek değildi ve şirket bir sene sonra çöktü. Şirket kapandıktan haftalar sonra Doppler’in en önemli çalışanları, bahsettiğimiz dev teknoloji şirketlerinde çalışmaya başlamıştı bile. Kaynaklara göre şu anda Amazon, Apple ve Google duyma iyileştirici cihazların kullanışlılığıyla kaliteli müzik kulaklıklarının eğlencesini birleştirecek ürünler üzerinde çalışıyor. Bu üç şirket de sağlık alanına gireceğini açıkladığı için bu kulaklıklara kolayca adım saymadan alınan oksijeni ölçmeye kadar çeşitli sağlık özellikleri ekleyebilir. Ayrıca bu yıllar sürecek bile olsa bu şirketlerden hiçbiri kulak içine sığan ve insanların akıllı telefonlarını çekmecelerinde bırakmalarına imkan veren bir mini bilgisayar yaratma olanağından yoksun kalmak istemiyor. Doppler’in eski ses mühendisliği başkanı Gints Klimanis, “Akıllı telefon herhalde hiçbir zaman yok olmayacak ama sesli komutlarla duymanın birleşimi günlük hayatta ana arayüz haline gelebilir” diye konuşuyor.

 ÇEŞİTLİLİK 

 İK’DA YAPAY ZEKA DÖNEMİ 

Şirketlerin çoğunda etnisite ve cinsiyet konusunda çeşitlilik yok; bu durum, özellikle yönetici seviyesinde daha da belirgin... S&P500 şirketlerinin CEO’larından sadece yüzde 5’inin CEO’su kadın ve siyahi CEO sayısı sadece üç... AI savunucuları teknolojinin bu önyargılardan bir kısmını bertaraf edebileceğini söylüyor. Entelo ve Stella IO gibi şirketler işe almada insanların hislerine güvenmektense bazı pozisyonlar için gereken yetenekleri belirlemek için AI kullanmayı tercih ediyor. Sonra AI bu yeteneklere sahip olan adayları boş pozisyonlara yönlendiriyor. Şirketler bu yöntemle sadece daha iyi adaylara değil geleneksel yöntemleri kullandıklarında gözden kaçırdıkları adaylara da ulaştıklarını söylüyor.

Stella IO’nun kurucusu Richard Joffe, algoritmalarının adayları sadece yetenekleri üzerinden değerlendirdiğini anlatıyor.  Joffe, “Algoritma adayları sadece bizim izin verdiğimiz bilgiler üzerinden değerlendiriyor. Ya sadece yetenekleri, ya sadece sektörleri ya da sadece şirketleri değerlendirmesine izin veriyoruz. Böylece elemede önyargıları azaltıyoruz” diye konuşuyor. 

Entelo’nun yayınladığı “Önyargısız İşe Alım Modu” ise işe alımı daha da anonim hale getiren bir araç. Program ayrımcılığı engellemek adına işe alım uzmanlarının isimleri, fotoğrafları, okulları, işsiz geçen süreleri, adayların cinsiyetlerini veya yaşlarını göz ardı edebilmesini sağlıyor. Ancak Cornell Üniversitesi Bilgisayar Bölümü’nde AI’da adalet üzerine araştırmalar yapan Solon Barocas’ın araştırmasına göre işe alımda AI kullanılması da istemeden bazı ayrımcılıklara yol açabiliyor. Algoritmalar onları yazanların önyargılarını yansıtabilir. Barocas, “Eğer sistemi belli özelliklerdeki insanları dışarıda bırakabilmek için kullanıyorsanız geliştirdiğiniz model bu insanları ölçmede başarısız olabilir” diyor. 

 KİTAP 

 TAHMİN EKONOMİSİ UCUZLAYACAK 

Rotman Üniversitesi’nden üç profesör “Tahmin Makineleri” (Prediction Machines) adlı yeni kitaplarında iş liderlerine AI’nın gizlerini açıklıyor. Aynı zamanda Creative Destruction Lab şirketinin kurucusu Ajay Agrawal, baş ekonomisti Joshua Gans ve baş veri bilimcisi olan Avi Goldfarb’a göre tahmin AI’nın en gerekli ürünü. Yazarlar, “Şu andaki AI, sadece tahmin için araçlar sağlıyor” diyor ve şöyle devam ediyorlar: 

“Bugün AI konuşmanın maksadını (Amazon Echo), verilen emri (Apple Siri), ne satın almak istediğinizi (Amazon Recommendations), aradığınız bilgiye hangi siteden ulaşabileceğimizi (Google Search), ne zaman tehlikede olduğunuzu ve frene basılmasını gerektiğini (Tesla Autopilot) ve hangi haberleri okumak istediğinizi (Facebook Newsfeed) tahmin etmekle uğraşıyor.”  

Ancak kitaba göre AI, tahmin yapmayı otomatik hale getirecek ve bu sayede tahmin etmenin değeri azalacak. Yazarlara göre bu sayede AI’yı sadece daha fazla alanda kullanmakla kalmayacağız, aynı zamanda beklemediğimiz alanlarda da kullanmaya başlayacağız. 

Örneğin Amazon’un tavsiyelerini yapan AI’nın, sipariş vermeden müşterilere malları gönderecek kadar yetenekli hale geldiğini hayal edin. Esas itibariyle tahmin Amazon’un iş modelini ‘önce sipariş sonra sevkten’ ‘önce sevk sonra siparişe’ değiştirebilir. Bu size iddialı gelmiş olabilir, ancak yazarlar tam da bu amaçla Amazon’un 2013 yılında “Sezgisel Alışveriş” alanında bir patent aldığını söylüyor. 

 İŞ PİYASASI  

 GELECEKTE SAHİP OLMANIZ GEREKEN 7 İŞ YETENEĞİ 

Ünlü fütürist ve teknoloji danışmanı Bernard Marr’a göre geleceğin dünyasında robotların ve yapay zekanın tehdit edemeyeceği işler sadece “soft skills” (sosyal beceriler) gerektiren işler olacak. Hatta bu yeteneklere sahip insanlar, gelecekte daha fazla para kazanabilecek. İşte robotlara işinizi kaptırmamanız içiniz güçlendirmeniz gereken 7 yetenek:

Empati ve iletişim: Yapay zeka (AI) tıp alanında hastalıkların daha doğru teşhis edilmesi gibi konularda kullanılıyor olsa da hala insan duygularını anlayan ve onlara doğru tepki veren teknolojilerden çok uzağız. Yani doktorluk, hastabakıcılık ve terapistlik gibi empati gerektiren mesleklerin yakında teknoloji yüzünden yok olması pek mümkün görünmüyor.

Kritik düşünce: AI konusunda ne kadar ilerlemiş olursak olalım hala insanların içgüdülerine dayanarak kritik kararlar vermesi gereken durumlar var. Örneğin avukatlık firmaları davalarda kullanılması gereken doğru dokümanları belirlemek için AI kullanıyor ama hala karar vermesi için “insan yargıçlara” ihtiyacımız var.

Yaratıcılık: AI teknik olarak yiyecek, müzik veya sanat üretebilse de ortaya çıkan sonuçlar her zaman ilham verici olmuyor. Yazarlık, mucitlik, girişimcilik, sanatçılık, müzisyenlik gibi yaratıcılık gerektiren meslekler muhtemelen bu nedenle uzun vadede güvende.

Strateji: İş dünyasında pazarlama ve benzeri süreçlerde zaman kazanmak adına çok miktarda otomasyon kullanıldığını görmeye başladık. Ancak bu, süreçlere tek başına daha fazla anlam ve işlev kazandıracak bir genel strateji belirlenmesini sağlamıyor. Stratejik düşünmeyi gerektiren her iş robotlara karşı güvende görünüyor.

Teknoloji yönetimi, uygulaması ve bakımı: Robotlar, AI sistemleri ve diğer teknolojiler kendi kendilerini üretip bakımlarını yapabilene dek onları dizayn etme, planlama, yönetme ve bakımlarını yapma işi insanlara düşecek. 

Fiziksel yetenekler: Robotlar sabah kahvenizi hazırlamak gibi gittikçe daha karışık işleri yapabiliyor hale gelse de hala robotların tam anlamıyla sahip olamadığı fiziksel yetenekler var. Yani el işi ya da spor gibi alanlarda üstün yeteneğiniz varsa işiniz bir süre daha güvende. 

Hayal kurmak ve vizyon: Hayal ve düş kurmak programlanabilir yetenekler değil. Aktivistler, girişimciler, vizyonerler, düşünürler, yazarlar, konuşmacılar ve benzerleri bu konuda teknolojiye göre ciddi anlamda üstünlüğe sahipler ve bu üstünlüğü kısa zamanda kaybedecek gibi görünmüyorlar.