Başkanın 2023 planı

Kentsel dönüşüm, son dönemin en sıcak konularından... Projenin İstanbul'daki yönetiminin sahibi İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı KADİR TOPBAŞ, bu proje kapsamında kentin çehresinin değişeceğini söylüyor. Projenin deprem odaklı, stratejik ve tarihi mirasın korunmasına yönelik üç ana unsuruna dikkat çekiyor. İstanbul'un finans merkezi olması konusunda da oldukça iddialı hedefleri olan Topbaş, Ataşehir ile Büyükdere-Maslak aksının ön plana çıkacağını söylüyor. Topbaş, "İstanbul finans merkezi projesi kapsamında Ataşehir ile Büyükdere-Levent-Maslak aksı ön plana çıkıyor" diye konuşuyor. Son dönemde İstanbul’a yönelik projelerde bir artış söz konusu. Kentsel dönüşüm, İstanbul’un finans merkezi olması, mevcut sanayi ve iş merkezlerinin belirli bölgelerde toplanması gibi önemli projelerin her biri İstanbul’un gelecek dönemde çehresinin değişeceğinin sinyallerini veriyor. Peki bu değişim tam olarak hangi bölgeleri kapsayacak? Kentsel dönüşüm kapsamında hangi yapılar ele alınacak? Değişim sanayiyi nasıl etkileyecek? Bu ve daha fazla soruya bu projelerin İstanbul’daki sürecini yöneten isim, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’ın yanıtları oldukça net. Topbaş, İstanbul’da kentsel dönüşümün üç ana unsuru olacağını söylüyor. Deprem odaklı, stratejik ve tarihi mirasın korunmasına yönelik bir çerçeve çizdiklerini belirtiyor. Yeni sanayi alanları olarak kentte, Değirmenköy, Kavaklı, Hoşdere, Hadımköy, Şeyhli ve Tuzla’yı belirlediklerine dikkat çekiyor. İstanbul finans merkezi projesi kapsamında ise belirli bir bölgeye odaklanılmayacağının altını çiziyor ve “Adı geçen 5 merkezden Ataşehir ve Şişli-Büyükdere-Levent-Maslak aksı ön plana çıkan bölgeler. Diğer merkezler ise Yenibosna, Topkapı- Maltepe-Bayrampaşa Bölgesi ve Kartal olarak öngörüldü” diye konuşuyor. Tüm bu değişimlerin ışığında İstanbul’un 2023 yılına gelindiğinde her alanda değişeceğine vurgu yapan Kadir Topbaş’la, kentsel dönüşümün detaylarını, finans merkezi projesini, İstanbul’a dair kendisinin gelecek projeksiyonunu konuştuk:

Capital: İstanbul'da kentsel gelişimin en önemli unsurları neler olacak? Hangi konulara öncelik verilecek?
- İstanbul’da kentsel dönüşümün üç ana unsuru var. Bunlar, deprem odaklı, stratejik ve tarihi mirasın korunmasına yönelik unsurlar olarak sıralanabilir. Bunları yaparken öncelikli olarak vatandaşlarımızın dönüşümün içinde yer alması için çalışıyoruz. Yasal zorlamalarla insanları baskı altına almak yerine geliştirdiğimiz araçlarla onları kentsel dönüşüme katılmaya teşvik ediyoruz. İmar transferi, imar artışına dayalı kentsel dönüşüm modeli, yerinde dönüşüm, donatılarıyla bir bütün oluşturan modern yaşam alanlarında sağlıklı konutları uygun maliyetlerle temin etmek gibi çalışmaları yapmamızın nedeni bu. Bunda da başarılı oluyoruz.~

Capital: Dönüşümü gerçekleştirecek projeleri nasıl şekillendiriyorsunuz?
- İstanbul’da 10 ilçede tespitler yaptık. Bir anlamda deprem riski açısından kentin röntgenini çektik. Deprem odaklı kentsel dönüşüm projeleri hazırladık. Bu açıdan Sümer Mahallesi örnek bir model oldu. Hem yerinde dönüşüm adına hem de vatandaşlarımızın projeye gönüllü desteğinin alınması adına. Şimdi 17 hektarlık bir alanın dönüşmesi için birlikte çalışıyoruz. Yine geliştirdiğimiz Fikirtepe modeli ile 131 hektarlık alanda kentsel dönüşümü gerçekleştiriyoruz. Burada vatandaşlarımıza imar artışı tanıyoruz. Bu sayede vatandaşlarımız dayanıklı, sağlıklı, otoparkı olan ve belki bittiğinde eskisinden 2 kat daha fazla değerli bir gayrimenkule sahip olacak. Ayrıca kendi yapılarını güçlendirmek isteyen vatandaşlarımıza da izin veriyoruz.

Capital: 2023 yılına geldiğimizde İstanbul ne kadar değişmiş olacak?
- 2023’e geldiğimizde İstanbul, her alanda değişmiş olacak. Örneğin, iki şehir ve Kanal İstanbul projeleri bitmiş olacak. Ulaşım sorunu kalmayacak. Toplam 641 kilometre raylı sistem hattı ile İstanbul’un tamamı raylı sistemlerin kapsama alanında kalacak. Günlük 11 milyon kişi raylı sistemi kullanacak. Yenikapı istasyonu ulaşım hatlarının buluştuğu önemli bir merkez haline gelecek. Karayolunun ulaşımdaki toplam payı gerilerken raylı sistemlerin ve deniz ulaşımının payı artacak. Sonuçta geleceğin İstanbul’u yaşam kalitesi açısından dünyanın en önde gelen kentlerinden bir olacak. Turizm, ticaret, finans, spor, kültür-sanat alanlarında da dünyanın önde gelen cazibe merkezlerinden biri haline gelecek. Küresel kararlara çok daha fazla etki edebilen ve dünyayı yönlendiren bir kente dönüşecek.

Capital: İstanbul’un en büyük sıkıntılarının başında ulaşım ve trafik problemi geliyor. Bunların giderilmesi yönünde ne tür çalışmalar yapılıyor?
- Yaptığımız yatırımlarla İstanbul ulaşımına büyük katkı sağladığımız açık. Örneğin 2004’te ortalama yolculuk süresi 53 dakika idi. Şu anda bu süre 49 dakikaya indi. 2004 yılında araç sayısı 2 milyon 50 bin iken bu sayı 2010 yılında 2 milyon 830 binlere dayandı. Trafiğe her gün 479 araç eklenmesine karşın yolculuk süresi düştü. 1987 yılında her bin kişiye 71 araç düşerken bugün bu rakam 3 kattan fazla artarak 224’e yükseldi. Buna rağmen 1987 yılında 54 dakika olan ortalama yolculuk süresi geriledi. O dönemle bugünü karşılaştırırsak; 1987’de nüfus 7 milyonken bugün 14 milyon; yani 2 katı... O dönemde turist sayısı 2,5 milyonken bugün 8,5 milyon. Yine 1987’de bu kentte yapılan uluslararası kongre sayısı 10 iken bugün 100’ü aşmış durumda. Kısacası o dönemden bugüne kent içi ulaşımda hareketliliği ve yoğunluğu artıran bütün parametreler artmış durumda. Buna rağmen planlı yatırımlarla ortalama seyahat süresini düşürdük. 2004 yılında karayolunun kent içi ulaşımdaki payı yüzde 88 civarındayken biz bunu yatırımlarla, artan otomobil sayısına rağmen yüzde 83’lere çektik. Raylı sistemin ulaşımdaki payını yüzde 8’lerden 13’e çıkardık. Deniz yolunu kullanan yolcu sayısında da önemli artış yaşandı. Hedefimiz ulaşımda bu rakamları raylı sistemler lehine değiştirmekti. Ortaya çıkan bu tablo doğru yolda ilerlediğimizi gösteriyor.~

Capital: Sanayi ve iş merkezlerinin İstanbul genelinde yaygınlaştırılması mı yoksa belirli bölgelerde toplanması mı gerekiyor?
- İstanbul’da sanayinin de belli alanlarda toplanmasını istiyoruz. Mevcut sanayinin OSB’lerde toplanmasını öngörüyoruz. Bu durum, sanayiye yönelik altyapı hizmetlerinin hem maliyet hem de verimlilik açısından çok daha iyi bir noktaya gelmesi demektir.

Capital: Yeni sanayi ve iş merkezleri için hangi bölgeler daha uygun?
- Kentte, Değirmenköy, Kavaklı, Hoşdere, Hadımköy, Şeyhli ve Tuzla’yı sanayi alanları olarak belirledik. Küçük sanayi siteleri için Silivri, Bostancı, Maltepe, Kıraç, Yakuplu ve G.Osmanpaşa uygun. Gebze ve Çerkezköy ise kente yönelen sanayi yatırımları için tampon bölge olarak belirlendi. Diğer yandan belli bölgelerde sanayiden dönüşümü öngörüyoruz. Örneğin Kartal’ı kültür, turizm, ticaret, konut, yönetim ve rekreasyon alanı olarak belirledik. Burada 450 hektarlık bir alanda nitelikli iş gücünü barındıran bir ticaret merkezi oluşturulacak. Kartal’dan Gebze’ye uzanacak bu merkez 4,5 milyonluk bir nüfusa ev sahipliği yapacak. Bu, Ankara’nın nüfusuna denk bir nüfus. Böylece hem kentin doğu yakasında birinci derece bir merkez oluşturulmuş olacak. Hem de sanayi alanlarında karma kullanım sağlanacak. Aynı şekilde Maltepe-Dragos’ta da ticaret, kültür ve turizm merkezli bir dönüşümü benimsedik. Bu kapsamda 40 hektarlık alanda kültürel tesisler, turizm alanları, iş merkezleri ve konutlar yapılacak. Bu bölge 200 bin kadar bir nüfusa ev sahipliği yapacak. Böylece kentin doğusunda bir alt merkez oluşturmuş olacağız. Ayrıca sanayiyi desantralize ettiğimiz gibi sanayi alanlarının karma kullanımını sağlayacağız.

Capital: Finans merkezi projesi İstanbul’un geleceğini nasıl etkileyecek?
- İstanbul’un finans merkezi olması, Türkiye’nin 2023 yılında dünyanın ilk 10 ekonomisi içinde yer alması için son derece önemli bir proje. Biz de büyük bir seferberlik halinde buna hazırlanıyoruz. İstanbul’un küresel bir finans merkezi olması yolunda hem hükümetimizin hem bizim büyük çabamız var. Bunun altyapısını hazırlıyoruz. Haberleşme altyapısını güçlendirdik. Toplam 1.115 km’lik fiber optik ağ altyapısı hazırladık. Ulaşımdan, kentsel dönüşüme, iletişim altyapısına kadar 2004’ten bu yana yatırımlarımız toplamı 52 milyar TL’yi buldu. Ulaşım altyapısını her geçen gün geliştiriyoruz. Bu kapsamda ulaşım yatırımlarımız 24,3 milyar TL gibi rekor bir miktara ulaştı. Şimdi de bir taraftan mevcut projeleri hayata geçirmenin gayreti içindeyiz diğer taraftan da yeni projeleri hazırlamanın heyecanını yaşıyoruz. Bütün dünya merakla bu projelerimizi yakından takip ediyor.

Capital: Finans merkezi kentin neresinde olacak?
- İstanbul finans merkezi projesi kapsamında belirli bir bölgeye odaklanılmayacak. Adı geçen 5 merkezden Ataşehir ve Şişli-Büyükdere-Levent-Maslak aksı ön plana çıkan bölgeler. Diğer merkezler ise Yenibosna, Topkapı-Maltepe-Bayrampaşa Bölgesi ve Kartal olarak öngörüldü. Ataşehir için ayrılan 77 hektarlık bir alan var. Burada finans merkezi projesini de İstanbul’a kazandıracağız. Finans merkezi 4 ana bölgeden oluşacak ve mimarisinde Osmanlı mimarisi örnek alınacak.~

11 BAŞLIKTA İSTANBUL'UN YENİ ÇEHRESİ?
1- Kentsel dönüşüm projesi dahilinde kentin çehresini değiştiriyoruz. Örneğin İstanbul’a Silikon Vadisi kazandırıyoruz.
2- İstanbul finans merkezi projesi kapsamında Maslak ve Levent ön plana çıkacak bölgeler arasında olacak.
3- İstanbul’da Değirmenköy, Kavaklı, Hoşdere, Hadımköy, Şeyhli ve Tuzla’yı sanayi alanları olarak belirledik.
4- Küçük sanayi siteleri için Silivri, Bostancı, Maltepe, Kıraç, Yakuplu ve Gazi Osmanpaşa uygun. Gebze ve Çerkezköy ise kente yönelen sanayi yatırımları için tampon bölge olacak.
5- 2023’e geldiğimizde İstanbul’da iki şehir ve Kanal İstanbul projeleri bitmiş olacak.
6- Ulaşım sorunu kalmayacak. Toplam 641 kilometre raylı sistem hattı ile İstanbul’un tamamı raylı sistem kapsamına girecek.
7- 2014’te yapımı devam eden 52,5 kilometrelik raylı sistem hattı ile birlikte Marmaray da devreye girmiş olacak.
8- Kartal’ı kültür, turizm, ticaret, konut, yönetim ve rekreasyon alanı olarak belirledik. Burada 450 hektarlık bir alanda bir ticaret merkezi oluşturulacak.
9- Maltepe - Dragos’ta da ticaret, kültür ve turizm merkezli bir dönüşüm olacak. 40 hektarlık alanda kültürel tesisler, turizm alanları, iş merkezleri ve konutlar yapılacak.
10- Tuzla ve Silivri’de ileri teknolojili teknoparklar yapacağız.
11- Yenişehir -Kurtköy’de de teknoloji geliştirme bölgeleri kuracağız.1 Kartal ve silivri’de de alt merkezler oluşturuyoruz. Kentin tek merkezli yapısını dönüştürüyoruz.

CENDERE BT'NİN YENİ ODAĞI OLACAK'
SANAYİDEN DÖNÜŞÜM
Biz, İstanbul'un ileri ve yenilikçi teknoloji üreten, sayısal teknolojilerde marka olmuş bir kent olarak dünyada öne çıkması gerekiyor. Bunu sağlamak için Tuzla ve Silivri'de ileri teknolojili teknoparklar yapacağız. Ayrıca Yenişehir - Kurtköy'de teknoloji geliştirme bölgeleri kuracağız. Bunlara ek olarak İstanbul'un en önemli ekolojik koridorlarından Cendere'de sanayiden dönüşüm yapıyoruz. Öncelikle şunu belirtmek istiyorum; zaten hatalı planlama neticesinde Haliç ve çevresinde sanayi ağır bir tahribat yapmıştı. Biz planlarımızda bir yandan Haliç'i temizlerken diğer yandan ona bir kültür vadisi fonksiyonu yükledik.

İSTANBUL'UN SİLİKON VADİSİ
Cendere'ye ise eğitim, bilişim, teknoloji (EBT) fonksiyonu verdik. Burada üniversite alanları, AR-GE birimleri, ileri teknoloji enstitüleri, bio teknoloji, ilaç endüstrisi, yazılım, bilgi ve enformasyon teknolojileri birimleri yer alacak. Ve böylece buradaki mevcut sanayi de dönüşecek. İstanbul'un "Silikon Vadisi" Cendere bilgi teknolojilerinin üretildiği bir odak olacak. Elbette burada bulunan 8 kilometre uzunluğundaki dere ıslah edilecek. Taşkın tehlikesi ortadan kalkacak.~

İSTANBUL'A SIÇRAMA ŞANSI Planlarımızda bölgenin en fazla yüzde 40'ı konut, turizm, ticaret alanı olarak belirlendi. Buna karşılık bölgenin en az yüzde 60'ı eğitim, bilişim, teknoloji fonksiyonuna ayrıldı. Bu ileri teknoloji alanları sayesinde İstanbul'un yeni bir sıçrama ile dünya üzerindeki konumunu çok daha sağlamlaştıracağına inanıyorum. Değerli iş adamlarımızın da bu teknoloji alanlarında yapacağı çalışmaların hem ülkemizin hem de firmalarımızın marka değerini yükselteceğini düşünüyorum.