Sürdürülebilirlikte rol modeliz

AKSA, akrilik elyaf, teknik tekstil elyafı ve karbon elyaf üretimi gerçekleştiren dünya devi bir Türk şirketi. Şirketin 1971 yılında yılda 5 bin ton olan üretim kapasitesi, bugün yıllık 308 bin tona ulaşmış durumda. Aksa Akrilik Kimya Yönetim Kurulu Üyesi ve Akkök icra Kurulu Üyesi Mustafa Yılmaz, "Üretim kapasitesindeki ilerlemeyi göz önüne aldığımızda sürdürülebilirlik kavramının Aksa'nın kuruluşundan bu yana ana stratejileri arasında yer aldığını söyleyebiliriz" diyor. Yılmaz ayrıca "Bugün standart akrilik elyaflarda yüzde 13,2, teknik tekstil elyaflarında yüzde 50 pazar payına sahip dünyanın en büyük akrilik elyaf üreticisi olmamız sürdürebilirlik stratejisini kuruluşumuzdan bu yana benimsemiş olduğumuzu gösteren sonuçlar" diye devam ediyor. Aksa kuruluşundan bu yana yaptığı sürdürülebilirlik alanındaki çalışmalarıyla sektöründe rol model. Sürdürülebilirliğin 3 alt başlığı olan ekonomi, toplum ve çevre alanında yaptığı çalışmalarla kurumsal performansını artırıyor. 2006 yılında Küresel ilkeler Sözleşmesi'ne imza atan ilk kimya fabrikası oldu. 2004 yılından beri uluslararası kabul gören Global Reporting Initiative (GRI) tarafından yayınlanan formatı kullanarak hazırladığı Sürdürülebilir Kalkınma Raporları'nı hem kurumsal web sitesinde hem Global Compact'ın web sitesinde yayınlıyor. Aksa, 2009 yılında yayınladığı Sürdürülebilirlik Raporu ile GRI'dan "C Seviye" onay alan ilk ve tek Türk kimya şirketi oldu. Aksa Yönetim Kurulu Üyesi ve Akkök icra Kurulu Üyesi Mustafa Yılmaz'ın sorularımıza verdiği yanıtlar şöyle:

Sürdürülebilirliği sektörünüz ve ekonomi için önemli kılan etkenler neler?
- Kimya sektörü, sürdürülebilirlik için bir fırsat yaratırken diğer yandan da sürdürülebilir kalkınma için büyük bir olanak sağlar. Kimya sanayi, ürünlerin ve maddelerin dönüştürülme alanlarındaki rekabete dayalı olarak sürdürülebilir bir toplum için yapılan çalışmaları destekliyor. Türkiye için gelişmiş ve güçlü kimya sanayinin önemi büyük. Özellikle Ar-Ge çalışmaları kimya sanayinde ekonomik dengelerin düzenlenmesi ve olumsuz çevresel etkilerin azaltılması konusunda sektörün sürdürülebilirliğine katkı yapan en önemli konu. Kimya sektöründe inovasyon amacıyla gerçekleştirilen yeni teknolojilerdeki ilerlemeler, sektör açısından da birçok gelişmenin önünü açıyor. Böylece ürün özelliklerinin Proseslerin kirlilik yükünü de azaltarak üretimin ekolojik kriterlere uyumu sağlanmaya çalışılıyor.

Sürdürülebilirlik stratejisi Aksa'da ne zaman başlatıldı? Ana stratejinizin özünde ne var?
- Aksa olarak akrilik elyaf, teknik tekstil elyafı ve karbon elyaf üretimi gerçekleştiriyoruz. 1971 yılında yılda 5 bin ton olan üretim kapasitemiz, bugün yıllık 308 bin tona ulaşmış durumda. Üretim kapasitesindeki ilerlemeyi göz önüne aldığımızda "sürdürülebilirlik" kavramının Aksa'nın kuruluşundan bu yana ana stratejileri arasında yer aldığını söyleyebiliriz. Ancak sürdürülebilirlik stratejisi resmi olarak "Karlılığımızı verimliliğe ve operasyonel mükemmelliğe dayalı olarak sürdürülebilir kılarız" ifadesi ile 2007 yılında misyon, vizyon ve kurum kültürünü destekleyen kurumsal değerlerimiz arasındaki yerini aldı.~

Sürdürülebilirlik alanında yaptığınız çalışmalardan, projelerden örnekler verebilir misiniz?
- Her süreç, iş ve prosesimizde sürekli iyileştirme felsefesini bir kültür olarak benimsiyoruz. Bu amaç ile Aksa Sürekli Gelişim ekibini kurduk. Ekibimiz tüm süreçleri sürdürülebilirlik odağında planlıyor. Proseslerin etkinliğinin tamamlanması ve sonraki aşaması ile ilgili Aksa'da önemli projeler başlatıldı. 6 Sigma, TPM, Değer Akış Haritalama (VSM), Yaşam Döngüsü Analizi (LCA) gibi projeler devam etmekte olan projelerimiz arasında yer alıyor.

Türkiye'de sürdürülebilirlik alanındaki çalışmalar son yıllarda h ız kazandı. Siz ne kadar zamandır bu çalışmaları gerçekleştiriyorsunuz?
- Aksa kuruluşundan bu yana sürdürülebilirliğin temel ilkelerinden olan "verimli ve çevre ile uyumlu çalışan" üretici olma prensibi ile çalışıyor. Yıllar içerisinde de misyon ve vizyonuna bu prensibi ekleyerek, politika, strateji, hedef ve iş planlarıyla, iyileştirme planlarını bu doğrultuda uyguluyor. Yasal uygulamalar dışında gönüllülük esaslı uygulamalarıyla da Türkiye'de örnek teşkil ediyor.

Sürdürülebilirlik alanında geleceğe dönük hedefleriniz neler?
- Yenilikleri yakından takip edeceğiz. Duyarlılık ve inovasyon çerçevesinde sürekli iyileştirme ve geliştirme çalışmalarımızı yürütürken, kurumsal sosyal sorumluluk felsefimiz ışığında çalışmalarımıza devam ederek yeni projeler geliştireceğiz.

Bu alanda yaptığınız çalışmalar şirketin iş sonuçlarına nasıl katkıda bulunuyor?
- Aksa kuruluşundan bu yana yaptığı sürdürülebilirlik alanındaki çalışmalarıyla sektöründe rol model. Sürdürülebilirliğin 3 alt başlığı olan ekonomi, toplum ve çevre alanında yaptığı çalışmalarla kurumsal performansını artırıyor. Teknolojik yenilikler ve inovasyon çalışmalarıyla verimlilik arttırılmakta ve ekonomik denge korunmakta. Öte yandan şirketimiz duyarlı üretim anlayışı ile çevreye ve tüm paydaşlara olan sorumluluğunu yerine getir mekte.

"Uzun vadeli kârlılık hedefliyoruz"
Sürdürülebilirlik stratejinizi paylaşır mısınız? Neler hedefliyorsunuz, bugüne kadar neler yapıldı, ne sonuçlar alındı?
3 ÖNEMLİ BAŞLIK
Sürdürülebilirlik stratejimiz; bu kavramın alt başlıkları olan çevre, toplum ve ekonomi başlıkları doğrultusunda belirleniyor. Her üç alt başlıkta da kısa vadeli karlılık yerine uzun vadede devam edecek ve sürdürülebilir bir karlılık sağlayacak hedefler doğrultusunda ilerliyoruz.
EĞİTİM VE YAŞAM
Sosyal konularda eğitim odağında hedefler koyarak toplumun ve paydaşlarımızın ilerlemesini amaçlıyoruz. Yaşam döngüsü analizi ile (LCA) çevresel performansımız artırmayı hedefliyoruz. "Operasyonel Mükemmeliyet" ile rekabet gücünü ve karlılığı sürdürülebilir kalkınma ana stratejisi ile verimlilik arttırma, maliyet düşürme, müşteriye güvenilir kalite ve hizmet sunma konularına odaklanıyoruz.
FİNANS VE İK YAPILANMASI
Şirketin finansal ve insan kaynaklarını ana stratejimize uygun şekilde tahsis ediyoruz. Bugün standart akrilik elyaflarda yüzde 13,2, teknik tekstil elyaflarında yüzde 50 pazar payına sahip dünyanın en büyük akrilik elyaf üreticisi olmamız sürdürebilirlik stratejisini kuruluşumuzdan bu yana benimsemiş olduğumuzu gösteren sonuçlar diye düşünüyorum.~

Aksa'nın sürdürülebilirlik yolculuğu
Global ve yerel çapta gerçekleştirdiğiniz başarılı çalışmalarınızdan örnekler verebilir misiniz? Benchmark aldığınız çalışmalar/projeler var mı?
KALİTEYLE BAŞLADI  Aksa global ve yerel çapta birçok başarılı çalışma gerçekleştirdi. 90'lı yılların basında "kalite kontrol"den "kalite yönetimi" anlayışına geçildi. 1991 yılında ISO 9000 Toplam Kalite Yönetimi çalışmalarına başladık. 1993'te ISO 9002 Kalite Güvence Sistemi Belgesi, 1997'de ise ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi (ÇYS) Belgesi aldık.
ÇEVRE ÖDÜLÜ ALDI  2005 yılında ÇYS denetiminde "sıfır uygunsuzluk" başarısı göstermesi ile İstanbul Sanayi Odası Sektör Çevre Ödülü'nü aldık. 2007 yılında ise 18001 İs sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesi'ni aldık.
SEKTÖRE LİDERLİK  1993'te Türkiye Kimya Sanayicileri Derneği'nin (TKSD) kurucu üyeliğini yaptık ve "Üçlü Sorumluluk Taahhüdü"nü imzaladık. 1995 yılında da TKSD Üçlü Sorumluluk Büyük Ödülü'nü kazandık. Elyaf sektöründe büyük önem arz eden ve her yıl yenilenen OEKO-TEX 100 Tekstilde Sağlığa Uygunluk Belgesi'ni ilk kez 1995 yılında alarak çevreye ve insana verdiğimiz önemi gösterdik.
KÜRESEL SÖZLEŞMEYE İLK İMZA Aksa'nın 2008 yılında sergilediği başarılı performans, Aksa'ya Türkiye Kalite Derneği'nin (KalDer) Ulusal Kalite Büyük Ödülü'nü kazandırdı. 2006 yılında Küresel İlkeler Sözleşmesi'ne imza atan ilk kimya fabrikası olduk. 2009 yılında Küresel İlkeler Sözleşmesi (KİS) ulusal ağını Türkiye çapında güçlendirmek amacı ile kurulan KİS Yürütme Kurulu'ndan çalışmak üzere davet aldık ve kabul edildik.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ONAYI Aksa 2004 yılından beri uluslararası kabul gören Global Reporting Initiative (GRİ) tarafından yayınlanan formatı kullanarak hazırladığı Sürdürülebilir Kalkınma Raporları'nı hem kurumsal web sitesinde hem Global Compact'ın web sitesinde yayınlıyor. Aksa, 2009 yılında yayınladığı Sürdürülebilirlik Raporu ile GRI'dan "C Seviye" onay alan ilk ve tek Türk kimya şirketi oldu.
YÖNETİM ÖDÜLÜ 2010 yılında Aksa inovasyon ve sürdürülebilirlik odaklı stratejisi ile Palladium tarafından verilen ve dünyanın en saygın ödülleri arasında yer alan "Hail of Fame- Strateji Yönetimi Ödülü"nü aldı. Stratejik yönetimde en önemli adımlardan biri stratejinin organizasyona ve bütün yönetim seviyelerine yayılması ve benimsenmesi prensibi ile bu ödüle layık görüldü.
DÜNYADA 44 ŞİRKET ARASINDA TEK TÜRK Aksa, 2006 yılında taahhüt ettiği KİS kapsamında yapmış olduğu çalışmalarla "Global Compact Year Book 2011"e girmek üzere davet edildi ve Global Compact tarafından oluşturulan jürinin onayıyla bu yıl3'üncüsü yayınlanan Global Compact Year Book 2011"e giren dünyadaki 44 şirketten biri, Türkiye'de ise ilk ve tek şirket oldu.
KARBON AYAK İZİ Daha sürdürülebilir bir çevre için küresel iklim değişikliği konusundaki çalışmalarımızı güçlendiriyoruz. Türkiye'de henüz yasal bir yükümlülük bulunmamasına rağmen Aksa 2010 yılında karbon ayak izi çalışmalarına başladı. Sera gazı envanteri hesaplamalarını ISO 14064-1'e uygun olarak hesapladık. Almanya ve Türkiye BSI tarafından belgelendirilmek üzere denetlendik. Denetim sonucunda Aksa Türkiye'de ISO 14064-1 e göre "reasonable assurance" olarak bu sertifikayı alan ilk kuruluş.