Türkiye’nin Meyvecileri

Okul yıllarımız Türkiye’nin bir tarım ülkesi olduğunu öğrenerek geçti. Ancak Türkiye pek çok tahıl üründe dışa bağımlı bir ülke konumunda. Öyle ki buğday ithalatı her geçen yıl biraz daha artıyor. ...

1.07.2004 03:00:000
Paylaş Tweet Paylaş
Okul yıllarımız Türkiye’nin bir tarım ülkesi olduğunu öğrenerek geçti. Ancak Türkiye pek çok tahıl üründe dışa bağımlı bir ülke konumunda. Öyle ki buğday ithalatı her geçen yıl biraz daha artıyor. Tarımın kalkındırılması için geliştirilen stratejiler bir türlü hayata geçirilemiyor.  
Tüm bu olumsuzlukların yanında Türkiye’nin tarımdaki gücünü ortaya koyan şirketler de yok değil. Teknolojik tarımı yapan meyve ve sebze üreticileri dünyanın bir çok ülkesinde ciddi pazar payları elde ediyor. Büyük perakende zincirleri için meyve, sebze üretiyor.  
 
Alara Tarım Avrupa’nın 23 marketinde kendi markasıyla var. Kiraz ihracatında Avrupa’nın, taze incirde de dünyanın en büyük ihracatçısı konumunda. Agroser yılda ürettiği 700 ton meyve ve sebzenin yüzde 75’ini başta Hollanda olmak üzere Avrupa ülkelerine ihraç ediyor  
Agrobay, Almanya’nın en büyük iki grubuyla çalışıyor. Türkiye’nin büyük meyve ve sebze ihracatçılarını araştırdık.  
 
Avrupa’da 23 markette var  
 
Alara Tarım, Türkiye’nin en büyük meyve ihracatçılarından biri. Şirket Türkiye’nin kiraz ihracatının yüzde 20’sini, taze incir ihracatının da yüzde 30’unu tek başına gerçekleştiriyor.  
Avrupa’da 23 süper markette “Alara” markasıyla var.  
 
Alara Tarım 1986’da Amerika’da gıda mühendisliği eğitimi alan Yavuz Taner tarafından kuruldu. İkinci kuşaktan Kerim Taner ise işleri son 5 yıldan beri yürütüyor. 4 bin dönüm alanda kiraz, siyah incir, yeni kayısı, erik, nektarın, elma, Trabzon hurması bodur ve yarıbodur çeşitlerini üretiyor.  
 
Alara Tarım Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Taner, üretimlerini pazarın talepleri doğrultusunda şekillendirdiklerini belirtiyor. Avrupa’nın en büyük kiraz ihracatçısı olduklarına dikkat çekerek şöyle konuşuyor: “ Alara kiraz ihracatında Avrupa’nın, taze incirde de dünyanın en büyük ihracatçısı konumunda. 2003’de 35 milyon dolar ciro yaptık. Bu yıl ise 40 milyon doları hedefliyoruz. İngiltere, Avusturya ve Belçika’da konumlanmış dağıtım depolarımız var. Avrupa’ya yaptığımız ihracatı bu depolar vasıtasıyla gerçekleştiriyoruz. Ayrıca Amerika’ya sanayi kirazı ihraç ediyoruz. Güney Afrika, Hong Kong, Singapur ve Kanada ise gelişen pazarlarımız arasında yer alıyor.”  
 
Tüm üretimini ihraç eden şirket, kış aylarında da Avrupa’da işbirliği yaptığı süper marketlere, Alara markasıyla güney kürede yer alan Arjantin ve Patagonya Bölgesi’nden kiraz ihraç ediyor. Kiraz plantasyonundan hasat edilen ürünler Arjantin’de paketlenerek Avrupa’ya “Alara kiraz” olarak gönderiliyor.  
 
Avrupa’ya ihraç ediyor  
 
Agroser Tarım Türkiye’nin tarımda yüksek teknolojiyi kullanan ilk şirketlerden biri. Toplam üretiminin yüzde 75’ini başta Hollanda olmak üzere Avrupa ülkelerine ihraç ediyor. İç piyasada ise pazar koşulları dengesiz olduğu için süper market zincirleriyle sürekli çalışmayı tercih etmiyor.  
 
Agroser Tarım Genel Müdürü Öndal Özbilen, “Agroser” markasının yurtdışında daha çok tanındığını belirterek şöyle devam ediyor: “ Sektörde lider olan ülkelerde kullanılan teknolojileri Türkiye’de uygulayan ilk şirketiz. Markamız Türkiye’de de yıllardır tanınıyor. Ancak yurtdışında daha etkiniz. İngiltere’den Hollanda’ya, Yunanistan’dan Rusya’ya kadar ki coğrafyada yer alan önemli ihracatçı şirketler tarafından ‘marka’ olarak tanınıyoruz.”  
Özbilen hedeflerini, birim alanda en yüksek verimi, yüksek kaliteyle sürekli olarak elde etmek olarak tanımlıyor. Bilinçli tüketicilerin  “Agroser” markasını tercih ettiğini belirtiyor.  
 
Agroser Tarım, 1995 yılından beri tamamı merkezi bilgisayar kontrollü, yüksek hacimli ithal seralarda “topraksız tarım” gerçekleştiriyor. 120 bin metrekare arazide 65 bin metrekare Hollanda menşei cam seralarda üretim yapıyor. Son iki yıldır  sadece domates çeşitlerine odaklanan şirketin, yıllık üretimi bin 500 ile bin 700 ton arasında değişiyor.  
 
Carrefour’a meyve üretiyor  
 
Adana’da 20 dönüm serada domates başta olmak üzere meyve ve sebze üretin Ekinciler Tarım “Ektar” markasıyla Carrefour, Groseri, Yonca gibi perakende zincirleriyle çalışıyor.  
Ayrıca Fransa ve Almanya’ya da ihracat yapıyor.  
 
Volkanik taşlarda üretilen domateslerin, topraktan gelen kök hastalıklarından arındığını söyleyen Ekinciler Tarım ortaklarından Hazım Öztosun, yıllık üretimlerinin 500 ile 700 ton arasında değiştiğini belirterek şunları söylüyor: “ İstanbul’da Carrefour’ların dışında Etiler, Bebek, Fenerbahçe gibi lüks semtlerdeki manavlara da ürün veriyoruz. İhracatımızı ise zaman içinde artırmayı planlıyoruz. Seramızı yaparken Fransız şirketlerle çalıştık. Fransız danışmanlar bize teknolojik tarım konusunda 3 yıla yakın bir süre hizmet verdi. Seralarımız bilgisayarla yönetiliyor.”  
 
Ekinciler Tarım, Türkiye’deki hormonsuz domates üretiminin yüzde 20’sini tek başına gerçekleştiriyor. Serasını büyütme kararı alan şirket, ürün çeşidini artırarak pazarını genişletmeyi planlıyor.  
 
Tarım aile geleneği  
 
Adanalı Özler ailesinde tarım adeta bir aile geleneği. 1950’lilere kadar tarla ziraatıyla uğraşan Özler, ilk geniş kapsamlı narenciye dikimlerini 1960’lı yıllarda başlamış. 80’lerle birlikte de ihracata yönelmişler.  
 
Özler Ziraat bugün 5 bin 500 dönüm arazide ağırlıklı olarak narenciye üretiyor. Özler Ziraat Avrupa Temsilcisi Ayşe Özler, şöyle konuşuyor: “ Yılda 13 bin narenciye üretiyoruz. Yıllık ihracatımız ise 25 bin tona ulaşıyor. Toplam ihracatımızın yarısı kendi üretimimiz, geri kalanını ise bölgedeki diğer üreticilerden satın alıyoruz. Ayrıca yıllık 40 bin ton kapasiteli paketleme tesisimiz de var. Avrupa’ya ihraç edilen ürünlerimizle Belçika’da çalıştığımız aracı şirket sayesinde belli başlı süper market zincirlerinin satış programlarına direkt olarak giriyoruz.” Özler Ziraat Dia, Migros, Real, Carrefour gibi büyük süper marketlere de ürün veriyor. En son tarım teknolojilerini uyguladıklarını belirten Özler, şöyle devam ediyor: “ Tüm bahçelerimizde gübreleme ve sulama uygulamalarını damla sulama sistemiyle gerçekleştiriyoruz. Don riskine karşı hassas ürünlerimizi rüzgar makineleriyle koruyoruz. Nisan ayında narenciye sezonu bittiğinde yaz sezonu için alçak seralarda kavun üretiyoruz.”  
 
UNİ FRUTTİ ÇOK ULUSLU  
 
Türkiye potansiyelinin çok altında kaliteli meyve ve sebze yetiştiriyor. Rakamlarda bunu ortaya koyuyor. Örneğin Türkiye’de üretilen elmanın ancak yüzde 2’si ihraç özelliği taşıyor. Bu boşluğu değerlendiren şirketlerden biri olan Uni Frutti of Turkey Türk ortaklarında bulunduğu yabancı sermayeli çok uluslu bir şirket.  
 
Uni Tarım, ihracata yönelik elma,üzüm, nektarın, kiraz ve erik üretmek için Tarsus, Niğde ve Altunhisar bölgelerinde 5 bin metrekare arazide 1996’dan beri modern tarım yapıyor.  
Üretilen meyvelerin büyük bir kısmı Arap, Avrupa ve Uzak doğu ülkelerine ihraç ediliyor.  
Uni Tarım Türkiye pazarı sorumlusu Hakan Kaynak yılda 25 bin ton meyve ürettiklerine değinerek şöyle konuşuyor: “ Tansaş, Migros, Real, CarrefourSa, Metro Dia market ve Gima’yla çalışıyoruz. Üremimizin yüzde 70’ini ihraç ediyoruz. Ortadoğu, Uzakdoğu ülkelerine ihracat yapıyoruz. Ayrıca Rusya önemli pazarlarımızdan biri.”  
 
ALMANYA’NIN BÜYÜK İHRACATÇISI  
 
Bayburtlu Şentürk ailesinin ait olan Agrobay Tarım, 2002 yılından beri faaliyette. İnşaat işiyle uğraşan Şentürk ailesi, riskleri dağıtmak için farklı sektörleri incelerken tarım yatırımına karar vermiş. Sermaye birikimlerini tarımda değerlendiren aile bugün Türkiye’nin en büyük meyve sebze üreticilerinden biri.  
 
Agrobay Genel Müdürü Yusuf Koç, işe sıcak su kaynaklarını araştırarak başladıklarını söylüyor. Şu anda seraların bulunduğu İzmir Bergama sınırında da sıcak su kaynağı bulduklarına dikkat çekerek şöyle devam ediyor: “125 dönümlük kapalı alanda üretim yapıyoruz. Mevcut termal kaynakları kullanarak, modern seralarda meyve sebze üretiyoruz. Tohumları yurtdışından getirtiyoruz. Üretimimizin tamamının yurtdışına dönük olması için uğraştığımız ürünler ilde ediyoruz. Salkım domateslerin yanı sıra renkli biberde üretiyoruz.”  
 
Üretiminin yüzde 90’nını Almanya, İngiltere, Hollanda, İsveç ve Romanya’ya ihraç eden şirket, büyük süper marketlerle çalışıyor. Migros, Carrefour gibi zincirlere ürün veriyor.    
Avrupa’da Türk meyve ve sebze üreticisine dönük bir beklenti olduğunu belirten Agrobay Genel Müdürü Yusuf Koç, sözlerini şöyle sürdürüyor: “ Türk şirketleri Avrupa’da daha iddialı olabilir. Pazar paylarımı artırabiliriz. Almanya’nın iki büyük grubuyla çalışıyoruz. Birinin 4 bine yakın marketi var. Diğeri ise 16 ülkeye dağıtım yapıyor.”  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yaz