300 Bin POS’a Daha İhtiyaç Var

Gerard Compain / Ingenico Genel Müdürü

Ingenico, elektronik ödeme sistemlerinde, özellikle Pos terminallerinde uzman bir şirket... Fransa merkezli bu şirketin genel müdürü Gerard Compain, dünyada 25 milyon adet POS terminalinin olduğunu söylüyor. Türkiye’deki 500 bin terminal sayısının az olduğunu, en az 300 binlik potansiyelin olduğuna dikkat çekiyor. Bu nedenle de yatırıma devam edeceklerini belirtiyor.

Elektronik ödeme sistemleri günlük hayatımızın en önemli öğelerinden biri. Sunduğu kolaylıklar ve hızıyla elektronik ödeme sistemleri günümüzde her yerde karşımıza çıkıyor. Marketlerde, mağazalarda ve restoranlarda görmeye alışık olduğumuz POS teknolojileri sayesinde neredeyse her türlü alışverişimizde elektronik kartlardan yararlanabiliyoruz.

Türkiye'de POS sistemlerinde öncü kuruluşlardan biri de  Teknoloji Holding. Bilişim sektörünün liderlerinden Teknoloji Holding ve Planet, elektronik ödeme sistemlerinde bir dünya devi olan Fransız Ingenico firması ile işbirliği yapıyor. Dünya POS pazarında ilk sırada yer alan Ingenico'nun genel müdürü geçtiğimiz günlerde İstanbul'da idi. Otomatik veri toplama ve ödeme sistemleri alanında hizmet veren Teknoloji Holding ve Planet firmalarının misafiri olarak İstanbul'da bulunan Ingenico'nun Genel Müdürü Gerard Compain ile Türkiye'deki gelecek yatırımlarını ve POS sistemlerinin dünya pazarlarındaki yerini konuştuk: 

Dünyada ve Türkiye'de POS teknolojileri sektörde ne rol oynuyor?

Bugün dünyada 25 milyon aktif POS var. Bunun yüzde 45'ini Kuzey Amerika, yüzde 45'ini Avrupa ülkeleri ve geri kalanını da Asya temsil ediyor. Avrupa'da 8 ila 9 milyon arasında POS kullanılıyor.

Türkiye'de ise kullanım oranı yarım milyona yakın. POS terminali kullanım oranlarını, nüfus ve satışlarla karşılaştırmak gerekirse, Türkiye ve İtalya'da POS sayısı neredeyse aynı. İspanya'nın nüfusu, Türkiye'nin yarısı olmasına karşın, İspanya'da  800 bin terminal kullanılıyor. Genel çerçevede, Türkiye büyük bir potansiyele sahip. İspanya ile yapılan karşılaştırmada da görüldüğü gibi, Türkiye'de 300 bin POS terminali daha yerleştirilebilir. Polonya'nın nüfusu 45 milyon ve kullanılan POS sayısı 200 bin. Türkiye büyüme sırasının başını çekiyor.

Elektronik ödeme sistemlerinin önemi nedir? Kullanılan en önemli teknolojiler neler?

1960'larda geçilen bu sistemin temeli Maxicard denilen manyetik kartlardı. 1970lerde Maxstripe geldi. 1980lerde de Fransa smartcard kullanmaya başladı. Smartcard”ın en önemli özelliği, mikroçipin kartın üstünde olmasıdır.

Smartcard ödeme endüstrisine iki yenilik getiriyor. Bunlardan birincisi yüksek güvenlik, ikincisi de çok işlevliliktir. Aynı kartı hem ödeme yapmak için hem sağlık kartı olarak kullanabilirsiniz. 20 yıl önce kişisel bilgisayarların bilgi teknolojilerine getirdiği yenilikleri, biz ödeme sektörüne getiriyoruz. En önemlisi de güvenli işlem ortamı temin etmemiz.

Ödeme sistemlerindeki yenilikler neler olacak?

Bunu açıklamak için, önce elektronik ödemenin ne olduğunu iyi anlamak gerekiyor. Elektronik ödeme, kart sahibine, dünyanın neresinde olursa olsun aynı kartla güvenli ödeme ve işlem yapabilme kolaylığı sağlar. Bunun için de, son derece güvenli bir işletim sisteminin yanında, yaygın olmanız da gerekir. Bu da zor bir iştir. Smartcard 1974'te bulunmuştur. Ama hayata ancak 1994'te geçebilmiştir. Aradaki zaman sürecinde birçok icat daha olmuştur ama bunların benimsendiğini görmüyoruz.

Teknoloji çok hızlı geliştiği için adapte olmanız gerekir. Ürününüzde karar kıldığınız zamanla piyasaya sürdüğünüz kısa zaman içinde bile birçok yenilik ortaya çıkıyor. 2010 yılından önce elektronik ödeme sektöründe temel değişiklerin olacağını zannetmiyorum. Araştırmalar hala devam ediyor olsa bile, hiçbir zaman piyasaya bulunduğu anda sunulmaz. Çünkü, yaygınlığı sağlamak yenilikçi olmak kadar önemlidir.

Türkiye'de Pos kullanımı konusunda her banka kendi POS'unu kullanma yolunu seçiyor, bazı mağazalarda aynı kasada 6-7 ayrı terminal görebiliyorsunuz. Sizce bu durum sağlıksız değil mi?

Bunun aslında teknoloji ya da yeniliklerle ilgisi yok. Tamamen organizasyon eksikliğinden kaynaklanıyor. Bankaların birbirleriyle yaşadıkları rekabetten doğan bir sonuç, temelde bence çok mantıksız. Her banka kendi POS'unu kullandırmaya zorluyor ve diğer bankaların kartlarına onay vermiyor. Türkiye'de bankalar çok güçlüler ve ticaret yapan küçük grupların üstünde baskı kurabiliyorlar. Sonuçta bir kasada birden fazla POS görüyorsunuz.

Fransa'da da bankalar rekabet içindeler ama bu konuyu biraz aşmış durumdalar ve başka sektörlerde yarışıyorlar. Türkiye'de ise bankaların bu tip stratejileri olmaları çok komik. 

Türkiye'nin POS sistemleri açısından gelişeceğini düşünüyor musunuz?

Kesinlikle. Türkiye'nin ilginç bir özelliği de ödeme yöntemlerinden çek kullanımının neredeyse hiç benimsememiş olması. Amerika'da en çok kullanılan ödeme yöntemi çektir. Türkiye ise nakit kullanımından direk elektronik ödemeye geçmiş. Bu da adaptasyonunuzu daha da kolaylaştırıyor.

Türkiye ayrıca Avrupa Birliği'ne girmek istiyor. Bunun için Avrupa ile aynı standartlarda yaşam biçimleri sunmak gerekir. Avrupa'da artık smartcard kullanılıyor ve aynı standardı Türkiye'nin de kullanmaya başlaması zor değil, pazar için de gerekli. Avrupa'da sistemin güvenliğini sağlıyoruz, burada da güvenlik konusunda bir problem çıkmayacağına inanıyorum.

Türkiye'deki yatırımlarınız gelecek dönemlerde de devam edecek mi?

Usta bir soru. Ancak şu an için genel bir yanıt verebilirim. Türkiye gelişmekte olan bir ekonomiye sahip ve Türkiye ile iş yapmak, buraya yatırım yapmak istiyoruz. Bu alanda çalışmalarımız da var. Şu ana kadar kurduğumuz ilişkilerden çok memnunuz.

Teknoloji Holding ile ilişkilerimiz bizim için çok önemli. Bu ilişki 6 yıl önce başladı. Planet ile de ilişkilerimiz var ve Ingenico olarak böyle güven veren ilişkiler kurarak yayılmak istiyoruz. Türkiye'de piyasada bu iki şirket de çok aktif. Sadece Türkiye pazarına da seslenmek değil amacımız, farklı planlarımız da var.

“ÇİN’E UZAKTAN VERGİ TOPLAMA ÖNERDİK

Firmanız POS pazarına ne gibi yenilikler getirmeyi planlıyor?

Ingenico olarak hem firmalara hem de bireysel tüketicilere güvenli işlem yapabilme şansını sunuyoruz. Geliştirdiğimiz bu sistemle, ödemeleriniz hem daha kolay oluyor hem de daha güvenli.

Geliştirdiğimiz güvenli işlemler adına size iki örnek verebilirim. Çin'de ekonomiden sorumlu bakanlık kendini yenilemek durumunda. Çünkü, devlet artık teknolojiyi kullanarak vergi toplama gibi işlevlerini yerine getiriyor. Burada kullanılabilecek en kolay sistem smartcard temel alınarak üretilen vergi kartlarıdır. Bizim Çin Devleti'ne önerdiğimiz mobil ve uzaktan vergi toplama sistemi.

İkinci örnek ise kimlikler için. Geliştirdiğimiz teknoloji ile bir tek kat üstünde birden fazla kimliğinizi taşıyabiliyor olmanız. Yani hem ehliyetiniz, hem nüfus cüzdanınız ve pasaportunuz, hem de sağlık kartınız aynı kart üstünde oluyor. Ve kartı kaybetmeniz durumunda, kart bir başkasının eline geçerse herhangi bir problem çıkmıyor.