Bilişimin 2005 Planı

Türk bilişim sektörü (BT) yeni bir yıla daha giriyor. 2004 yılındaki hızlı performanstan sonra gözler yeni yıla çevrildi. PC satışlarından KOBİ’lerin durumuna, yeni teknolojilerden internet kullanımına, herkes pazarda neler yaşanabileceğini tahmin etmeye çalışıyor. Digital, BT sektörünün önde gelen yöneticilerinden 2005 yılına yönelik tahminlerini sordu. SBS Türkiye’den Microsoft’a, Probil’den HP’ye, ortaya BT’nin 2005 görünümünü yansıtan önemli bir çalışma çıktı. Yüzde 20-30 arasında değişen büyüme, 3 milyar dolara çıkabilecek bir ciro, KOBİ’lerin yükselen yıldızı ve RFID teknolojisi, bu tahminlerden yansıyan birkaç önemli trend… Diğerlerini ise bu sayfalarda bulabileceksiniz…

SEKTÖR 2,5 MİLYAR DOLAR SINIRINI AŞACAK

BÜYÜME 2004, 2000 yılındaki büyüklüklerin yakalandığı bir yıl oldu. 2005’de de sektörün gelişmeye devam etmesini ve 2,5 milyar dolar sınırını aşmasını bekliyoruz.

Sektördeki büyüme bence yüzde 8-10 aralığında olacak. Ancak, eğer AB’den olumlu karar alırsak yüzde10’ları aşan bir büyüme de sürpriz olmaz.

YATIRIM Ayrıca, 2005, uzun vadeli yatırımların başlayacağı bir yıl olacak. Kamu tarafında vatandaşın memnuniyetini artırmaya yönelik projeler gerçekleştirilecek. E-imza’nın yasallaşmasıyla web üzerinde gerçekleştirilecek e-devlet projelerin önü de açılmış olacak.

DIŞ KAYNAK Özel sektörde, genel ekonomik gelişmelere paralel olarak özellikle yatırım geri dönüşü yüksek olan projelere yönelim olacağını düşünüyorum. Bu anlamda dış kaynak kullanımı ön plana çıkacak. Aynı hizmet, kamu sektöründe de yaygın olarak kullanılacak.

ERP Bugün Türkiye’nin büyük kuruluşları ERP yatırımlarını gerçekleştirmiş durumda. Bundan sonra ERP’yi daha etkin kullanmak için karar destek sistemleri yatırımlarına ağırlık verecekler. KOBI’lerin ise büyük kısmı ERP’ye yeni adım atacak.

YENİ TEKNOLOJİ 2005 yılında RFID konusunda önemli projeler hayata geçirilecek. Bunlar öncelikli olarak lojistik ve perakende sektörlerinde görülecek. Bunun yanında dijital güvenlik konusunda önemli bir yenilik getiren Açık Anahtar Altyapısı (PKI) teknolojisinin de akıllı kartlarla beraber daha çok hayatımıza girmesini bekliyorum.

GÜVENLİK Artık internet üzerinden yapılan işlemlerin yüzde 100 güvenli bir ortama taşınması mümkün olacak. Biyometrik tabanlı güvenlik teknolojileri de nüfus kağıdı, pasaport vb alanlarda önümüzdeki 5 yıla damgasını vuracak.

BİLGİSAYAR PENETRASYONUNDAKİ ARTIŞ DEVAM EDECEK

MOBİL TEKNOLOJİ 2005 yılında halka açık kablosuz internet erişim alanları, evlerde ve işyerlerinde hızlı internet (DSL) kullanımı, ve kablosuz ofislerin sayısında yaşanacak artış dizüstü bilgisayarların kullanımını tetikleyecek. Intel olarak, 2005 yılının ilk çeyreğinde piyasaya sunacağımız Sonoma kod adlı yeni jenerasyon Intel® CentrinoTM Mobil Teknolojisi ile dizüstü bilgisayarlara olan ilginin daha da artacağını ve bu pazarın daha hızlı büyüyeceğini düşünüyoruz.

DİJİTAL EV 2005 yılında, Intel'in en üstün performanslı bilgisayar işlemcisi olan Intel® Pentium® 4 işlemci ailesi de 2MB ön belleğe kavuşacak ve performansını daha da arttıracak. Bu sayede kullanıcılar evlerinde hangi odada olurlarsa olsunlar tek bir bilgisayar üzerinden aynı anda hem müzik dinleyebilecek, hem oyun oynayabilecek, hem de oturma odasında büyük ekran televizyonda DVD seyredebilecekler. Biz buna dijital ev diyoruz. Bu kullanım modelleri yaygınlaşacak.

PC SAHİPLİĞİ 2004 yılında bilgisayar penetrasyonunda büyük bir artış kaydedildi. 1 milyonun üzerinde bilgisayar satışının gerçekleşti. Yapılan bağımsız araştırmalar, bu artış hızının 2005 yılında da devam edeceğini gösteriyor.

YENİ İŞLEMCİLER 2005'in en büyük yeniliği ise bir CPU içine yerleştirecek çift çekirdekli işlemciler olacak. Çift çekirdekli işlemciler, gerek kullanıcılara gerek kurumlara bilgisayarlarında hızlı ve yüksek perfomansın önünü açacak. Başta sağlık sektörü olmak üzere tüm şirketlerde BT’ye yönelik yatırımların artacağına inanıyoruz.

KOBİ TARAFINDA HAREKETLİLİK ARTACAK

BÜYÜME Kamu sektöründe yatırımlar devam edecek. Telekomünikasyon sektörü bir büyüme trendine girmiş durumda. İmalat sektöründe ise 2005 yılı çok kritik. Kotalar kalkacak. Sektördeki tüm firmalar rekabete uyma ve farklılaşma gayretleri içerisinde olacak. Sektörde belirgin bir konsolidasyon göreceğiz. O açıdan özellikle senenin ikinci yarısında BT yatırımlarının daha da artacağını tahmin ediyoruz. Sonuçta sektörün yüzde 25 - 30 civarında büyüyeceği bir yıl olmasını bekliyoruz.

YENİ TRENDLER Önümüzdeki döneme yönelik bir kaç önemli trend görüyoruz. Medya – TV sektörü dijitalleşiyor. Analog cihazlar dijitale geçiyor. Başka bir uygulama alanı ise bilgi teknolojilerinin öne çıkacağı iletişim cihazları. Örneğin, sese yönelik anahtarlar artık bilgisayar üzerinde yazılım olarak çalışacaklar. Süreçlerin sanallaşması yani mobil ve kişisel hale gelmesi de önemli bir trend olarak karşımıza çıkacak. Her bir insan bir IP numarasına sahip olacak gibi görünüyor.

KOBİ Kurumsalda, özellikle KOBİ tarafında büyük hareketlilik bekliyoruz. HP olarak bu alanlarda biz de pazar payımızı artırmaya çalışacağız.

AVUÇİÇİ PC Tüketici tarafında gerek tüketici, gerek kurumsal müşteriye yönelik cep telefonuyla çalışan avuçiçi bilgisayarlar öne çıkacak. Bu cihazlar mobilite kapsamı çerçevesinde çok büyük pazar payı alacaklar. 2005’de HP olarak bizim Amerika’da piyasaya sürülecek evde eğlence, yani hem bilgiyi hem de eğlenceyi taşıyan iPod gibi cihazlarımız var. Bu cihazları 2006’ya kadar Türkiye’ye de getireceğiz.

EN AZ YÜZDE 20 BÜYÜME BEKLİYORUZ

PC SATIŞLARI Bilişim sektörü her geçen yıl daha da ağırlıklı olarak bilgisayarlaşmaya odaklanıyor. Gartner’in araştırmaları, küresel olarak bilgisayar satışlarının 2003 - 2005 aralığında yüzde 10’a kadar artacağını ortaya koyuyor. Türkiye’deki  bilgisayar satışlarının da 2004 sonuna kadar 1 milyon adet satışa ulaşması bekleniyor.

BÜYÜME IDC’nin verilerine göre, Türkiye’de bilişim sektörünün büyüme oranı ise 2005 yılı için yüzde 30 düzeyinde… Microsoft olarak biz de Türkiye’nin ekonomide gösterdiği olumlu performansa paralel olarak sektörde en az yüzde 20’lik bir büyüme öngörüyoruz.

KOBİ’LER Teknoloji kullanımının düşük olduğu küçük ve orta boy işletmelerde bilişim yatırımlarının artmasını bekliyoruz. Özellikle Avrupa Birliği sürecindeki rekabet koşulları açısından KOBi’lerdeki bilişim yatırımları öne çıkacak.

OUTSOURCING Kaynakların verimli kullanılması açısından ise “outsourcing” şirketlerin tercihleri arasında daha fazla yer alacak. Öte yandan enflasyon muhasebesi ve YTL’nin getirdiği gerekliliklerden ötürü yazılım sektörünün gösterdiği ilerlemenin 2005 yılı içinde artmasını bekliyoruz.

MOBİL PAZAR Mobil cihazlardaki yaygınlaşma bu yıl da artacak. Mobil telefon abone sayısının yüzde 7.1’lik artışla 30 milyona yaklaşması, mobil altyapıda Türkiye’nin potansiyelini gösteriyor. Bu aynı zamanda Microsoft ve diğer firmaların el bilgisayarları ve diğer mobil cihazlara verdiği önemi sürdürmesini sağlayacak.

ADSL 10 milyonu bulan internet kullanıcıları için ADSL hizmetlerinin yaygınlaşması, 2005 yılı için dikkatleri genişbant internet erişimine çekiyor. Bağlantı hızının ve kullanıcı sayısının yükselmesi, iş süreçlerinin internet üzerinden yürümesine de katkı sağlayacak.  

HER SEKTÖRDE BT YATIRIMLARI ARTACAK

BÜYÜME European Information Technology Observatory’nin (EITO) açıkladığı rakamlara baktığımızda, bilişim sektöründe satışların son 10 yılda ikiye katlandığını görüyoruz. 1993’te 1 trilyon 065 milyar Euro’luk bir büyüklüğü olan pazar, 2003’te 2 trilyon 71 milyar Euro’ya ulaştı. Bu rakamın, 2004’te yüzde 4,3’lük bir büyümeyle 2.160 milyar Euro’ya, 2005’te ise yüzde 6’lık artışla 2.291 milyar Euro’ya yükselmesi bekleniyor. Bu rakamlar son derece iç açıcı.

KOBİ’LER Türkiye’de e-devlet ve e-ticaret uygulamaları gittikçe yaygılaşıyor. KOBİ’ler de artık bilişimin işlerinde yaratacağı katma değer konusunda daha bilinçli. KOBİ’lere verilen destek ve eğitimler sonucunda, teknolojiye yatırım yapmak son derece cazip duruma getirildi. Bu nedenle 2005’te KOBİ’lere yönelik entegre iş sistemleri öne çıkacak.Tüm bu gelişmelerin, 2005 yılında, bilişim sektöründeki hareketliliği katlayacağını düşünüyorum.

GÖZDE SEKTÖR Kamu, e-dönüşüm çalışmalarının hızlanmasından dolayı, bilişime en çok yatırım yapacak sektörlerin başında geliyor. Öte yandan lojistik, otomotiv, finans, perakende ve üretim sektörleri bilişimi en çok kullanan sektörler. İnşaat, tekstil, ve demir çelik sektörlerinde de önümüzdeki dönemde bilişim yatırımlarının artacağını öngörüyoruz. Yan sanayilerde de bilişim teknolojilerine ayrılan pay yükselebilir. Yani hemen her sektörde BT yatırımları artacak.

YENİ ÜRÜN Önümüzdeki dönem uygulama teknolojileri alanında yeni boyutlarda ürünler çıkacak. Varolan teknolojiler geliştirilecek. Müşteri İlişkileri Yönetimi, Tedarik Zinciri Yönetimi, Ürün Ömrü Yönetimi gibi konular önem kazanacak.

CANLANMA DEVAM EDECEK

BÜYÜME 2004’ün, beklentilerimizin de ötesinde oldukça yoğun bir yıl olduğunu gördük. 2005’de sektörün, 2004 yılında kazandığı bu ivme ile daha da canlanacağı inancındayız. BT'ye yönelik yatırımlarda telekom sektörünün öncü olacağını düşünüyorum.

CRM VE İŞ ZEKASI 2004 yılının başında liberalleşen sektörün 2004 içerisinde ertelediği birçok projeyi 2005 yılında gerçekleştireceği kesin. Özellikle CRM ve iş zekası gibi teknoloji çözümlerine talep yüksek olacak.

GRİD 2005’e damgasını vuracak teknolojik gelişmelerden biri Grid olacak. Oracle, Grid tabanlı bir BT altyapısını, sektörün önemli gelişmelerinden biri olarak görüyor. Bu teknoloji firmalara, donanım kaynaklarını optimum bir şekilde kullanarak maliyet tasarrufu sağlıyor.

MALİYET 2005 yılı, maliyet azaltan bu teknolojinin gelişmişine şahit olacak. Bir diğer gelişme de bilgisayar mimarisinin gelişiminde önemli bir adım olan ve iş süreçlerinin otomosyonunu yöneten Servise Yönelik Mimari (SOA) olacak. Bu mimarinin önümüzdeki yıllarda BT sistemlerinin gelişimine önemli ölçüde etki edeceğine inanıyorum.

RFID Üretimden dağıtıma ve satışına kadar olan tüm aşamalarda kullanılacak olan bir diğer teknoloji ise Radio Frequency Identification(RFID). Ürünleri bu aşamalarda tanıyan ve bilgileri internet yoluyla uygun veritabanına gönderen bu teknoloji tüm sektörlerde kullanılabilecek. 

KURUMSAL PAZAR BÜYÜYECEK

BÜYÜME Sektör, özellikle bireysel pazarda hızlı büyüyor. Kriz süresince bireysel alandaki BT yatırımlarının büyük bir kısmı gerçekleşti. Önümüzdeki dönem kurumsal müşterilere verilecek hizmetlerin daha verimli hale gelmesi için bu alandaki BT entegrasyonları ciddi oranda artacak.

TELEKOM Türk Telekom’un belirttiği koşulları esnekleştirmesi halinde, 2004’de telekom sektöründe yapılamayan yatırımlar 2005’te gerçekleşebilir. Sektördeki büyüme telekom servislerinde geniş bant verilmesiyle birlikte yüzde 25-30 olabilir. Kurumsal pazarda da minimum yüzde 20 büyümeyi öngörüyorum.

BÜYÜYECEKLER Ağ yönetimi, depolama, mobil hizmetler ve güvenlik gibi konularda yatırımlar artarak devam edecek.  Geleneksel masaüstü pazarı küçülecek. CRT monitörler azalarak yerini LCD’lere bırakacak. Evlerdeki internet erişimi ve KOBİ’lerin büyük bölümü ADSL’e geçecek. Yerel Alan Ağları’nda wireless kullanımı artacak. Hot spotlar yaygınlaşıp ücretli hale gelecek. Cep telefonları daha fazla PDA özellikleri kazanacak..

OEM PC’LER Sunucular Blade sunucu haline gelecek. OEM sunucular yok olurken OEM PC’ler artacak. Mobil operatörler katma değerli servisleri daha da ön plana çıkartacaklar.

YENİ TELEFON VoIP dünyasında SIP kullanımı ciddi oranlara ulaşacak. Klasik telefon santralleri yerine, IP Telephony destekli santraller yaygınlaşacak. Bu servislerin altyapısında 3G öncesi, yüksek hızla çalışma imkanı veren EDGE teknolojisi 2005 yılında en çok konuşulan mobil teknoloji olacak.

MOBİLLEŞME VE KOBİLER 2005’E DAMGASINI VURACAK

CİRO 2004 sonunda, sektörün 4 yıl önceki ciro hacmine ulaşmasını bekliyoruz. Başka bir deyişle, 2,4 milyar dolarlık iş hacmini 2000 yılında da görmüştük. 4 yıl boyunca sektör bir anlamda yerinde saydıktan sonra, yeniden bu rakama gelmiş oldu. 

BÜYÜME ORANI 2005 yılında sektörün minimum büyüme hızının yüzde 20’nin altında olmayacağına inanıyoruz. 2004 için bu tahminimiz yüzde 20-25 civarında.

TELEKOM 2005 yılı, özellikle bilişim sektörü için fevkalade önemli bir yıl olacak. Sektörün büyüme hızını derinden etkileyen noktalardan biri olan telekomun, daha yoğun bir rekabete açılması olacak. Hükümetin, özellikle bu noktanın üzerine gitmesi gerektiği, şu an için fazlasıyla ortaya çıkmış durumda. TT özelleştirmesinin BT’nin büyümesinde en önemli etken olacağını düşünüyorum.

YÜKSELECEKLER Mobilleşme ve KOBİ’lerle yapılacak çalışmalar, 2005’in parlayan yıldızları olacak. Özellikle, mobil ürünlerin ön plana çıkması bilgiye erişimde köklü değişikliklere yol açtı. Bu da 2003 ve 2004’te kendini artan satış grafikleri ile gösterdi. 2005’te de ürünleşme anlamında mobil ürünlerin artık günlük hayata daha fazla gireceğine inanıyoruz. Ev sinema sistemleri, dijital fotoğrafçılık, taşınabilir bilgisayarlar ve 3G mobil haberleşmesinin öne çıkacak konulardan bazıları.

2005 HAREKETLİ BİR YIL OLACAK

ADSL 2005 yılının çok hareketli olacağını düşünüyorum. Bunda önümüzdeki dönemdeki projelerin etkisi büyük. İnternet dünyasına çok önemli bir katma değer sağlayacak ADSL projesinin oturacağını düşünüyorum. ADSL ile beraber özellikle bireysel kullanıcıların güvenliğe daha fazla önem vermesi gerekecek. İnternet kullanımının artmasıyla beraber güvenlik pazarı da doğal olarak büyüyecek. 2005’de güvenlik pazarının yüzde 20 büyümesini bekliyoruz.

GÜVENLİK Kurumlar artık komple güvenliğin önemini anlamaya başladı. Ayrıca son dönemde sihirli bir ürünün olmadığını yani tek başına bir antivirüs tek başına bir firewall’un, tek başına bir IDS’in arzu edilen güvenliği sağlamadığı anlaşıldı. Bu nedenle gelecek dönemde en çok büyüyecek alan merkezi yönetilen, entegre çalışan, komple güvenlik çözümleri olacak. Güvenlik, tüm dünyada BT segmentleri içinde en çok büyüyen segment. Türkiye’de dünyadan daha da fazla büyüyor.

TELEKOMÜNİKASYONDA ÖNEMLİ ADIMLAR ATILACAK

TELEKOM Telekomünikasyon alanında, 2005 yılında Türk Telekom ile UMTH firmaları arasındaki arabağlantı çalışmalarının sonuçlanmasını bekliyoruz. Bu sayede C tipi olarak adlandırılan uzun mesafe telefon hizmetleri, serbest rekabet altında pazarlanmaya başlanabilecek.

İNTERNET ADSL konusunda yapılacak bir çalışma ile, mevcut kullanıcı sayılarının artmasına yönelik önlem ve desteklerin de 2005 yılı içerisinde gündeme geleceğini tahmin ediyoruz. Sektörde önemli adımlar atılacak diyebiliriz.

TEKNOLOJİ 2005 yılı içerisinde teknolojik yenilikler de hızla devam edecek. Cep telefonlarının fonksiyonları ve özellikleri gelişmeye devam edecek. İnternet ortamı ve internet servisleri ile daha fazla iç içe geçecek. MP3 çalarlar başta olmak üzere, müzik ve eğlence alanındaki içerik ve hizmetleri artacak. Bu alanlardaki pazar da hızla büyüyor. Oyun alanında da önemli gelişmeler olacak. Oyun konsolları ile PC tabanlı oyunları ile cep telefonu oyunlarının birlikte büyüyeceğini öngörüyoruz.

GSM CEPHESİ UMTH olarak adlandırılan alternatif operatörler 2005’de yatırımlarına devam edecekler. Ancak, bu yatırımlar 2004’teki kadar hızlı ve kapsamlı olmayacak. GSM operatörlerinin yeni servislere yoğun bir şekilde eğilmesi bekleniyor. Avea ciddi bir atak başlattı. Turkcell buna karşılık veriyor. Telsim kontrollü bir şekilde devam ediyor. Telsim’in sahip değiştirmesi neticelenirse, onun da belli bir sessizlik döneminden sonra hızlı bir şekilde yatırımlara eğilmesini bekliyoruz.

2005 MOBİL TEKNOLOJİLERİN YILI OLACAK

YENİ YIL 2005 yılında satışların BT sektörü genelinde yüzde 25 oranında artmasını bekliyoruz. Mobil ürünlerdeki artış trendinin daha yüksek olması nedeniyle özellikle notebook bilgisayar satışlarındaki artışın 35’e ulaşacağını öngörüyoruz. 2004 yılında Toshiba 50 bine yakın notebook satışı gerçekleştirecek. 2005 yılı hedefimiz ise 65-70 bin adet.

PC PAZARI 2005 yılı mobil ürünlerin geliştiği ve satışlarının çok arttığı bir yıl olacak. Masaüstü bilgisayarlarda bir dönem yaşanan yoğun rekabetin notebook bilgisayarlarda yaşanacağını düşünüyorum. Özellikle ev kullanıcısına yönelik notebook ürünlerinin satışı gelişecek. Yani evinde hiç masaüstü bilgisayarı olmayan birinin ilk kez bilgisayar ile tanışması da 2005 yılında notebook ile olacak.

MOBİLİTE Mobilite ihtiyacı birçok şirket için her geçen gün hızla artıyor. Türkiye'de de buna paralel olarak, lojistik, ilaç, finans ve iletişim firmalarının 2005 yılında mobil teknolojilere daha çok yatırım yapması gerektiğini düşünüyorum. 2005 mobil teknolojilerin yılı olacak.

HIZ Ancak buna bağlı olarak hızlı mobil iletişim modellerinin de eş zamanlı gelişmesi gerektiğini düşünüyorum. Yani hızlı internet, multimedya uygulamaları, kablosuz internet erişimi uygulamaları yaygınlaşacak ve ucuzlayacak.

2005 BÜYÜME VE BİRLEŞME YILI OLACAK

BÜYÜME 2005 yılını sektörün büyüme ve birleşme yılı olacağını beklemek yanlış olmaz. Yerli şirketlerin birleşmesi, birleşerek veya olduğu gibi BT şirketlerinin yabancı sermayeyi çekmesi bekleniyor. 2005 yılı içinde yüzde 25’i aşkın bir büyüme bekliyoruz. Özellikle yazılım ve servis hizmetlerinin bu büyümeyi öne çekmesi ve yüzde 30’lara varması beklenebilir.

ÜRÜN VE HİZMET Önümüzdeki dönem katma değer yaratılarak yapılan tüm hizmetler daha da öne çıkacak. Telekom eğer özelleşirse, ülkemizdeki iletişim altyapısı yepyeni bir boyut kazanacak. Direk ürün satışı yapan kuruluşlardan kapanmalar ve birleşerek küçülmeler gözlenebilir. Yakında herkes ürünle beraber bir hizmet gereksinimi duyduğunun bilincine vararak taleplerini ona göre revize edecek.

MOBİLİTE Mobil teknolojilerin daha da ucuzlaması, özellikle ADSL ile başlayan geniş bant olanaklarının artmasıyla çok farklı uygulamalar görmeye başlayacağız. Hayatımızın her evresinde internet tabanlı uygulamalar daha da önem kazanmaya başlayacak.

SEKTÖRLER Lojistik ve taşımacılık sektörü (havayolları dahil) 2005 yılında da atılımlar yapmaya devam edecek. Perakendecilik ve mağazacılık sektörü müşterisini artırmak ve elinde tutabilmek için yatırımlarına devam edecek. Devlet planladığı değişimleri hayata geçirme konusunda samimi hareket ederse ciddi bir oyuncu olarak yerini alacak.

HANDE D. SÜZER
hdemirel@capital.com.tr