Cep Bank’a Büyük İlgi

Önce gelişen internetle birlikte e-ticaret rüzgarı geldi. Ardından cep telefonlarındaki hızlı büyüme, “M-ticaret” (Mobile commerce) akımını öne çıkardı. Yapı olarak finans işlemlerinin uygunluğu is...

1.06.2003 03:00:000
Paylaş Tweet Paylaş
Önce gelişen internetle birlikte e-ticaret rüzgarı geldi. Ardından cep telefonlarındaki hızlı büyüme, “M-ticaret” (Mobile commerce) akımını öne çıkardı. Yapı olarak finans işlemlerinin uygunluğu ise M-finans uygulamalarına ivme kazandırdı. Araştırmalar, dünyada bu tip işlemleri yapacakların sayısının 2004 yılında 150 milyona ulaşacağını ortaya koyuyor. Bazı ülkelerde online işlemlerin payının yüzde 48’e ulaşması da bu eğilimi güçlendiriyor. Türkiye’de ise İş Bankası öncülüğü yaptı, sırada diğerleri var.  
 
Dünyaca ünlü araştırma şirketi Meridien Research’ün yaptığı araştırma, teknolojinin insan hayatındaki yerini göstermesi açısından önemli mesajlar içeriyor. Araştırmaya göre, 2003 yılında Kuzey Amerika’da 8 milyon, Avrupa’da ise 18 milyon kişi mobil finans uygulamalarını kullanarak hayatını kolaylaştıracak. Aynı tahminler, 2004 yılında tüm dünyada mobil finans teknolojileri aracılığıyla fatura ödeme, hisse alım-satımı gibi işlemleri yapacakların sayısının 150 milyona ulaşacağını ortaya koyuyor.  
 
Bu tablo, başta bankalar olmak üzere bütün finans kuruluşlarının dikkatini “mobil ticarete” (Mobile commerce) cephesine, daha doğrusu bu alanın alt segmenti “M-bankacılık” (Mobile banking) alanına yöneltti. Mobil cihazlar üzerinden para transferi, hisse alım-satımı, döviz işlemleri ve diğer bankacılık işlemlerini yapmaya olanak sağlayan bu teknolojinin gelecekte milyarlarca dolarlık hacim yaratacağı tahmin ediliyor. Türkiye’de bu alana ilk Turkcell ve İş Bankası girdi. Onları diğer kurumların izlemesi bekleniyor.  
 
Avrupa başı çekiyor  
 
Bu yönelik ilgiyi yatırım rakamlarından da görmek mümkün. IDC’nin rapora göre, Batı Avrupa’da 2000 yılında M-bankacılık alanında 43 milyon dolarlık teknoloji yatırımı yapılmış. Bu rakamın, yıllık ortalama yüzde 68 artışla, 2004 yılında 344 milyon dolara yükselmesi bekleniyor.  
 
Benzer gelişmeler, online hesapların aldığı paydaki artışta da kendini gösteriyor.  2000 yılında M-bankacılık hesapları tüm online hesaplar arasında yüzde 14 paya sahipken,  
bu oranın 2004 yılında yüzde 31,8’e yükseleceği öngörülüyor.  
 
M-bankacılık hesapları en yaygın ülkelerin başında yüzde 48 ile İskandinavlar geliyor.  İngiltere’de bu oran yüzde 22, Almanya’da ise yüzde 13’leri buluyor.  
 
Online bankacılık hizmetlerini en çok Batı Avrupa ülkeleri kullanıyor. 2000 yılında Batı Avrupa’da 18,6 milyon kişi bu hizmetleri kullanırken, 2004 yılında bu sayının 57,9 milyona ulaşması bekleniyor.  
 
2004’te 150 milyon müşteri  
 
Tahminler, önümüzdeki yıllarda mobil ticaret hacmi ve mobil finans uygulamalarının kol kola büyümeyi sürdüreceğini ortaya koyuyor. Meridien Research firmasının yaptığı bir araştırmaya göre, 2003 yılında Kuzey Amerika’da 8 milyon, Avrupa’da 18 milyon kişi mobil finans servislerini kullanacak.  
 
Celent Communications şirketinin yaptığı araştırmanın sonuçları ise 2004 yılında tüm dünyada 150 milyon kişinin mobil finans hizmetlerinden yararlanacağını gösteriyor.  
 
Durlacher’in araştırmalarında ise bu alanın ulaşacağı hacimle ilgili veriler var. Buna göre, mobil finansın 1998 yılında 500 milyon euro olan büyüklüğü, 2003 yılında 23 milyar euroya ulaşacak.  
 
Bir başka araştırma şirketi Ovum, 2005’te dünya üzerinde m-ticaret hacminin 211 milyar dolar, Strategy Analytics ise 2004’te 200 milyar dolar olacağını tahmin ediyor.  
 
M-ticaret de büyüyecek  
 
Mobil finans ve bankacılık uygulamalarının gelişiminde itici rol oynayacak en önemli unsurlardan biri de m-ticaret…Cep telefonu ile çiçek sipariş etmek, kitap almak, market alışverişimi yapmak isteyen her tüketici kaçınılmaz olarak m-finans ile de tanışacak.  
 
Strategy Analytics’e göre, dünyada 269 milyon kablosuz internet kullanıcısının 182 milyonu mobil ticaret işlemleri gerçekleştiriyor. Mobil ticaret yapanların sayısının 2004 yılında 497 milyon kişiye ulaşması bekleniyor.  
 
Strategy Analytics’in yaptığı araştırmaya göre, 2004 yılında dünyadaki cep telefonu kullanıcılarının yüzde 25’i internete bağlı olacak. Bu doğrultuda reklam gelirlerinin de artması bekleniyor. Merrill Lynch, mobil teknolojiler kullanılarak verilen reklam gelirlerinin hızla artacağını tahmin ediyor. 2002 yılında dünya çapında mobil reklam pazarı 629 milyon dolar gelir elde etti. 2008 yılında ise reklam gelirlerinin dünyada 6,3 milyar dolara ulaşacağı öngörülüyor.  
 
Türkiye’de durum  
 
Türkiye’de cep telefonu sahiplerinin sayısı 20 milyonu çoktan aştı. Bu da m-finans konusundaki potansiyel hakkında fikir veren önemli bir ipucu. Oysa, evlerdeki bilgisayar penetrasyonu hala çok düşük.  
 
E-ticaret ve mobil ticaretin gelişiminin birbirine paralel olduğu düşünülürse, e-ticaret rakamları bu konuda önemli bir gösterge…Credit Suisse First Boston şirketinin yaptığı bir araştırmada, Türkiye’de tüketiciye yönelik e-ticaret hacmi 1999 yılında 7, 2002 yılında 375 milyon dolar olarak tahmin ediliyor. 2003 yılında bu rakamın 840 milyon dolara, 2004’te ise 2 milyar 625 milyon dolara ulaşması bekleniyor.  
 
Araştırmada, e-ticaret müşterilerinin sayısında da ciddi bir artış olduğu görülüyor. 1999 yılında 150 bin kişiden 2003 yılında 2 milyon 400 bin kişiye ulaşılmış. 2005 yılında 8 milyon 250 bin kişinin e-ticaret yapması hedefleniyor.  
 
İş Bankası’nın girişimi  
 
Bu konuda Türkiye İş Bankası farklı bir dönemin kapısını araladı, mobil bankacılık hizmetlerinin kullanımının yaygınlaşması için yeni bir uygulama başlattı. İş Bankası’nın sunduğu m-bankacılık hizmetleri, WAP veya GPRS özelliği bulunmayan cep telefonlarını da kapsıyor. İşlem menülerinde dolaşırken WAP gibi teknolojilerde olduğu gibi bağlı kalınan süre için bağlantı ücreti ödemeden pek ��ok bankacılık işlemi gerçekleştirilebiliyor.  
 
Müşterileri m-bankacılık sisteminde, hisse senedi alım ve satımı, EFT ve havale gibi bankacılık işlemleri de dahil olmak üzere toplam 36 bankacılık işlemini sadece telefonlarını kullanarak yapabiliyorlar.  
 
M-bankacılıkta sunulan hizmetlere ek olarak mobil ödeme sistemleri de geliştiriliyor.  
Mobil ödeme sistemlerinin internet üzerindeki ödeme sistemlerine göre birçok avantajı bulunuyor. Bunlardan ilki güvenlik. GSM şebekesi ve SIM kartı sisteminin sağladığı avantajın yanı sıra, cep telefonlarının sürekli olarak kullanıcıların yanında olması, bilgisayarları başkalarının kullanma olasılığının yarattığı tehlikeyi ortadan kaldırıyor.  
 
İş Bankası yetkilileri, mobil ödeme sisteminin en önemli avantajlarından birinin, kullanıcıların kredi kartı, banka hesap numarası ve kişisel bilgilerini vermeye ihtiyaç duymadan güvenli bir şekilde işlemlerini yapabilmeleri olduğunu söylüyor. Mobil ödeme sistemlerinde de m-bankacılıkta olduğu gibi, veriyi sadece saklayıp iletebilen, şebekeyle işlem bazlı bağlantı kuran SMS teknolojisi değil, en son teknoloji olan oturum bazlı, gerçek zamanlı bağlantı sağlayan USSD’i kullanılıyor.  
 
Güvenlik avantajı  
 
Mobil cihazların geleneksel kredi/debit kartları karşısındaki asıl avantajları, her yere taşınabilmeleri ve yüksek penetrasyon oranına sahip olmaları değil.    
 
Türkiye İş Bankası Şube Dışı Bankacılık Müdürü Bülent Naci İnan, sürecin güvenlik ayağını şöyle anlatıyor:  
 
“Cihazlar, ödeme aracı olmanın dışında, mobil satış terminalleri olarak da kullanılabiliyor. Bu sayede ödeme işlemi, aracılık eden bankadan ve alıcıdan uzakta gerçekleştirilebiliyor. Ödeme için kullanılacak kartın, satış terminaline değil, müşterinin cep telefonundaki 2’inci bir yuvaya yerleştirildiği çift kart girişli telefonları bu konuda örnek gösterebiliriz.  
 
Bu cihazlarla, işlem sırasında ödeme bilgileri kart ile bankaya gönderiliyor, PIN kodu ile ödeme onaylanıyor ve satıcı işlemin sonuçlandığına dair bilgilendiriliyor. İş Bankası müşterileri, bu sistem ile Aria hatlı cep telefonlarını kullanarak Vadesiz TL ve kredi kartı ile ödeme işlemlerini yapabiliyorlar.”  
 
Örnek uygulamalar artıyor  
 
Mobil finans uygulamalarının yaygınlaşacağını gören bankalar bu konuda şimdiden harekete geçti. Bunlardan biri de Yapı Kredi Bankası…Banka Turkcell ile işbirliğine gitti ve Turkcell ve WorldCard müşterilerine benzer bir hizmet sunmaya başladı.  
 
Geçtiğimiz günlerde tanıtımı yapılan servisle, müşterilere yeni bir ödeme alternatifi sunuluyor. Turkcell Kurumsal Hizmetler Bölüm Yöneticisi Hakan Erenoğlu bu servisle, kredi kartı veya nakitin bulunmadığı her durumda alışverişin mümkün kılındığını söylüyor.  
 
Turkcell Ceple Öde servisinde, müşteriler alışveriş yaptıkları şirket ve satın aldıkları ürün ya da hizmetin kodunu Ceple Öde şifreleri ile birlikte iletiyorlar. İleti bilgisi Turkcell aracılığı ile bankaya ulaşıyor ve bankadan özel onay kodu alınıyor. Ödeme sisteme tanımlanış müşteri kredi kartı numarasından tahsil edilerek tamamlanıyor ve aboneye teyit mesajı geliyor.  
 
“MOBİL CÜZDANDAN ÖDEME YAPILABİLİYOR”  
 
Naci İnan/ T. İş Bankası Şube Dışı Bankacılık Müdürü  
 
MOBİL CÜZDAN NEDİR?
 
 
Mobil Cüzdan, dünyada yeni bir kavram olan elektronik cüzdanın bir sonraki aşamasını oluşturuyor. Yani cep telefonunuzdaki para cüzdanınız gibi bir işlev görüyor. İş Bankası, m-ödeme işlemlerinin güvenle gerçekleştirilebilmesini garanti altına almak için, 2002 yılından itibaren üretilen tüm Aria sim kartlara özel bir güvenlik programı ve sim kart üretici firmanın veya Aria’nın bilmediği, sadece banka tarafından bilinen bir anahtar yerleştirdi. Tüm m-banka işlemlerinde olduğu gibi, m-ödeme işleminin güvenliği de 4 haneli interaktif telefon şifresi ile, şifrenin güvenliği ise sim karta yerleştirilmiş bulunan güvenlik programı ile sağlanıyor.  
 
SİSTEM NASIL İŞLİYOR?  
 
Mobil ödeme işlemi için gerekli bilgilerin girişi tamamlanıp sistemimize gönderildiğinde, işlemi gerçekleştirmeden önce girilen bilgiler toplu halde cep telefonunda görüntüleniyor. Bu aşamada kullanıcının Aria sim kartındaki güvenlik algoritması devreye girerek işlemin onaylanıp onaylanmadığını soruyor. Cevap olumlu ise, 4 haneli İnteraktif Telefon şifresi isteniyor. Şifre girişi tamamlandığında, güvenlik algoritması, işlem bilgilerini ve şifreyi sadece İş Bankası sisteminde çözülebilecek şekilde şifreleyerek gönderiyor. Sistemde, müşterilerimiz ödemelerini kredi kartlarından, vadesiz hesaplarından ya da Türkiye’de ilk defa bankamızca kullanıma sunulan Mobil Cüzdan’larından yapabiliyorlar.”  
 
 
 

Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yaz