Yerliler Geliyor
Bilişim, yabancı ağırlıklı bir sektör… Donanımdan yazılıma uluslar arası şirketlerin egemenliği var. Ancak, son dönemde Türkiye’de PC üretiminde ve yazılımda yerlilerin atağı öne çıkıyor. Escort ve...
Bilişim, yabancı ağırlıklı bir sektör… Donanımdan yazılıma uluslar arası şirketlerin egemenliği var. Ancak, son dönemde Türkiye’de PC üretiminde ve yazılımda yerlilerin atağı öne çıkıyor. Escort ve Casper gibi şirketlerle PC üretimi öne çıkıyor. Yurtdışı pazarları zorlayan yazılımcılar ise özellikli ürünleriyle Pazar paylarını artırıyorlar. Üstelik sektör yetkilileri, bu eğilimin devam edeceğine de dikkat çekiyorlar.
International Data Corporation’ın (IDC), Türkiye’de bilişim teknolojileri (BT) alanındaki gelişmeleri ortaya koyan istatistikleri yayınlar. IDC’nin verileri, son dönemde önemli bir trende dikkat çekiyor. Bun göre, bilişimde, özellikle PC’de yerli üreticilerin payı artıyor.
1999’dan bu yana yerlilerin payı yüzde 50’nin altına düşmüyor. Son 5 yıldaki en büyük oran ise bu yıla ait. Ancak, 2003 yılının ilk 3 ayında tablo değişmiş görünüyor. Çünkü, ilk 3 ayda yerli PC’nin payı yüzde 58 düzeyinde…
Yazılımda da bir ölçüde kendini gösteren bu gelişmeyi, sektör yetkilileri kriz sonrası ortaya çıkan tabloya bağlıyorlar. BT ürünlerinin dağıtımın gerçekleştiren Index’in yönetim kurulu başkanı Erol Bilecik, bu gelişmeyi üç nedene bağlıyor:
“Firmalar ve kullanıcıların kendi konfigürasyonlarını seçebilmesi, birinci neden. İkincisi, yerli donanım pazarı yüzde 25 ve üzerinde bir fiyat avantajı sunuyor. Bu de alıcıları önemli ölçüde etkiliyor. Üçüncü etken ise teknolojinin hızla gelişmesi. Gelişen teknoloji nedeniyle ortaya çıkan güncelleme gereği, tüketiciyi ucuz ürünlere yöneltiyor.”
Casper Bilgisayar Yönetim Kurulu Başkanı Altan Fakılı da benzer nedenlere dikkat çekiyor. Yerli markaların şansının daha fazla olduğuna işaret eden Fakılı, “Giderlerinin uluslararası firmalara oranla daha düşük düzeyde. Bu bize avantaj sağlıyor” diyor.
Ürün sunma avantajı
Yüksek teknolojiyi bütün dünyayla aynı anda uygun fiyata sunma olanağı, yerli firmaların en önemli avantajlarından biri. Ayrıca, parça maliyetlerindeki düşüşü de hızlı bir şekilde pazara yansıtabiliyorlar. Atlan Fakılı, “Yerli firmalar, çok hızlı bir şekilde ihtiyaca göre üretim yapmaları sayesinde büyük bir avantaja sahipler.Uluslararası firmalar ise üretimi başka ülkelerde yaptıkları ve lojistik için zaman kaybettiklerinden bu konumda değiller” diyor.
Teknolojinin çok hızlı gelişmesi ve ürün ömrünün kısa olması, ürünü “taze taze” pazara sunana avantaj sağlıyor. Escort Computer Genel Müdürü İbrahim Özer, yerli firmaların teknolojiyi pazara sunma hızlarının daha fazla olduğuna işaret ediyor. Ayrıca tüketiciye yakın olmak, ürün geliştirme aşamasında doğru ve yerel hızlı bilgi akışını sağlıyor.
Rakamların diline dikkat
Yaşanan ekonomik sıkıntılar nedeniyle Türkiye’de PC pazarı küçüldü. Ancak, rakamlar, yerli üreticilerin durumunun iyi olduğunu ortaya koyuyor. Örneğin, Escort Computer, 2000 yılında 30 trilyon TL olan cirosunu, 2002 cirosu 45 trilyon TL’ye çıkardı. Ancak, esas patlamayı 2003 yılında bekliyorlar. Bu yıl da 85 trilyonluk ciro hedefleniyor. Genel Müdür İbrahim Özer, 2003 yılında 85 trilyon TL düzeyinde ciroya ulaşacaklarını belirtiyor ve “Hedefimiz Türkiye pazarında PC’nin yanı sıra, mobil ve server ürün gruplarında da lider olmak. Anahtar teslim projelerle kurumsal alanda pazar payımızı artırmayı istiyoruz. Ayrıca, özellikle Doğu Avrupa ve Orta Doğu'da projelerle ihracatı artırmayı planlıyoruz” diyor.
Casper Bilgisayar’da ise satış adetlerinde önemli artışlar dikkati çekiyor. Şirket, 2000 yılında 29 bin 200 adet satışla pazardan yüzde 4.4’lük pay alıyordu. 2002 yılında ise 37 bin 300 PC ile yüzde 7.3 pazar payı yakalandı. Yönetim Kurulu Başkanı Altan Fakılı, “Bu yılki pazar payı hedefimizi yüzde 8 olarak belirledik. Beş yıl içinde ise masaüstü ve notebook pazarının yüzde 20’sini ele geçirmeyi planlıyoruz” diye konuşuyor.
Yazılımda da yerliler hareketli
Yerli şirketlerin atağını yazılım pazarında da görmek mümkün. Her ne kadar temel yazılımlarda uluslararası şirketlerin ağırlığı sürse de, bazı özel çözümlerde yerlilerin yıldızının parladığına dikkat çekiliyor.
Spesifik, firma ihtiyaçlarına göre hazırlanmış bazı yazılımlarda yerliler, uluslararası şirketleri zorlayabiliyor. Bu gelişmede, yerli firmaların kurumların ihtiyaçlarını daha iyi anlamaları, en önemli etkenlerden biri olarak gösteriliyor. Muhasebe sistemleri, yasal mevzuat gibi ülkeye özgü unsurlara, yerli yazılımcılar tarafından uygun çözümler geliştirilmesi önemli avantajlardan biri.
Kurumsal kaynak planlaması (ERP) yazılımları üreten Mikro Yazılımevi’nin genel müdür yardımcısı Koray Keserli, ticaret ve iş yapma biçimlerinin ülkeden ülkeye farklılıklar gösterdiğini, bunun da yerli yazılımcıların lehine olduğunu söylüyor. Keserli, önceden bu alanda yabancı programların tercih edildiğini, geçen 20 yıllık süreçte ise yerli firmaların gelişme gösterdiğini belirtiyor. Keserli, “Bugün Türkiye’de yerli firmaların üstünlüğü tartışılmaz hale geldi. Ticaret ve iş yapma biçimlerinin ülkeden ülkeye farklılık göstermesi, bu gelişmeyi destekliyor, yerel yazılımcılara avantaj sağlıyor” diyor.
“Yerliye talep arttı”
Krizde bilişim pazarı küçüldü. Ancak, maliyet düşüren, kaynak planlamayı amaçlayan yazılımlara olan talep de arttı. Teknoloji Holding Yönetim Kurulu Başkanı Emin Hitay da, geçen yıl, 2000’e göre cirolarının yüzde 118 oranında arttığını kaydediyor. Holdingin cirosunun 32.3 milyon Euro, personel sayısının 3.5 kat artarak 403 kişiye ulaştığını vurguluyor.
Diğer yandan yerliye olan talebi, TL’nin değerinin düşmesine bağlayanlar da var. Logo Business Solutions (LBS) Yönetim Kurulu Başkanı Tuğrul Tekbulut, TL’nin değerli olduğu zamanlarda ithal ürüne, değer düştüğü zaman da yerli ürüne talep arttığını hatırlatıyor.
Satışlarının adet bazında arttığını, ancak dolar bazında halen 2000 yılı rakamlarını yakalayamadıklarını belirtiyor. Tekbulut, son dönemdeki gelişmelerden ise şöyle söz ediyor:
“Bu süreçte bizimle eskiden hiç ilgilenmeyen firmalar bile ürünlerimizi incelediler. İnceledikçe de şaşırdılar. Aynı şey yurtdışında da geçerli. Durgunluk nedeniyle masraf azaltıcı her türlü ürüne eskiden daha çok ilgi gösteriyorlar. İyi fiyat ve iyi hizmet ile, Amerika pazarından bile pay almak mümkün.”
Kriz döneminde net satışlarının dolar bazında düşmesine rağmen, sürekli kâr ettiklerini söyleyen Tekbulut, “Pazardaki payımız da bu nedenle arttı” diye konuşuyor. Tekbulut’a göre, 2001’de 5.7 trilyon TL olan ciro, geçen yıl 9.5trilyon TL’ye ulaştı. Haziran sonunda tamamlanacak 2003 mali yılında ise 14 trilyon TL hedefleniyor.
Yerlilerin payı hızlı artacak
Link Bilgisayar Genel Müdürü Murat Kasaroğlu, yerliler açısından gelecekten de umutlu. Pazar paylarının orta ve uzun vadede daha da artacağını düşünüyor. Böyle düşünmesindeki sebep ise e-devlet oluşumlarıyla kamunun BT yatırımlarına hız kazandıracak olması. Böylece yerli firmaların pazardaki paylarını artıracağı görüşünde.
Türkiye Bilişim Vakfı (TBV) Başkanı Faruk Eczacıbaşı, özellikle yazılımda yerli şirketlerin gelişmesi için destek gerektiğine dikkat çekiyor. Eczacıbaşı bu konudaki görüşlerini şöyle özetliyor:
“Örneğin devlet, savunma gibi belirli konularda yerli yazılımları ve yazılım evlerini cesaretlendirerek, bu çözümlerin kullanımını kendi kullanımı ile destekleyerek bir momentum oluşturabilir. Özel sektördeki firmalar ise devletin sağlayacağı bazı risk fonlarını kullanarak, Türk yazılım sektörüne yazılım ürünleri tasarlatabilir, yerli yazılım ürünlerini yeterli referansı olmamasına rağmen kullanabilir, dolayısıyla böyle bir talep oluşturabilirler. Devlet de bu kuruluşları alacakları riske karşılık riskin oluşması durumunda fonlayarak, Türk yazılım sektörünün gelişmesini sağlayabilir. Türk yazılım sektörünün payının artması ancak bu gelişimi devletin özendirmesi ve desteklemesi ile oluşabilir.”
“BİLGİSAYARLAR TOPLAMA”
Faruk Eczacıbaşı /Türkiye Bilişim Vakfı (TBV) Başkanı
Türkiye Bilişim Vakfı (TBV) Başkanı Faruk Eczacıbaşı, donanımda ve yazılımda yerli firmaların pazar payını artırdığı görüşüne katılmıyor. Yerli firmaların bilgisayar üretmediğini, topladığını vurgulayan Eczacıbaşı, yazılım için de şunları söylüyor:
“Belki bir ölçüde yazılım pazarında Türkiye’ye özgü finans, muhasebe gibi programlarını KOBİ’lere satan firmalar paylarını artırıyorlardır. Ancak, işletim sistemi, mesajlaşma yazılımları, kelime işlemciler, hesap tabloları, sunum yazılımları gibi çok kullanılan yazılımların tamamı yabancı menşelidir. Bunun dışında özel ihtisas gerektiren firewall, bütçeleme, doküman yönetimi, ERP gibi çözümlerin de tamamı yabancıdır. Bu yabancı yazılımların Türkiye’deki uyarlamaları konusunda yerli firmaların katkıları artmaktadır.
Bir de terzi işi, müşteriye özgü yapılan yazılım geliştirme projeleri var. Bu tip projelerde yabancı firmalar zaten hiç ön planda olmadılar. Ancak, günümüzde bu tip projelerin sayısı da toplam elde edilen ciro anlamında az. Dünyada da aynı eğilim var. Belli konularda uzmanlaşmış uluslararası firmaların çözümleri tercih ediliyor. Çünkü, yazılım konusunda da bir ölçek etkisi söz konusu. Herhangi bir firmanın ne kadar çok kontratlı kullanıcısı varsa, Ar-Ge’ye o kadar çok yatırım yapabilmekte ve dolayısıyla ürününü de o kadar çok geliştirebilmektedir. Birim maliyetlerini de düşürdüğü için, bölgesel fiyat politikaları uygulayarak, potansiyel bir lokal rakip ürünü zorlamaktadır.”
“YERLİ PC’NİN PAYI ARTACAK”
Altan Fakılı/Casper Bilgisayar Yönetim Kurulu Başkanı
“Önümüzdeki dönemde yerli PC markaları pazardaki payını daha da artıracak. Çünkü, ekonomi iyileştikçe, bankalar aracılığıyla taksitli satışlar artacak. Yerli markalar tüm Türkiye çapında taksitlendirme olanağı ile satacağından satışları artacak.
İkinci olarak ise işyerlerindeki satışlar artacağı için lisanslı işletim sistemi verilmesi gerekiyor. Bu noktada isimsiz bilgisayarlar fiyat avantajlarını yitirecekler.
Ayrıca, işyerleri isimsiz bilgisayarlara işyerleri güvenemeyeceğinden dolayı yerli markaların avantajı olacaktır. Yerli firmalar büyüdükleri ölçüde satın alma maliyetleri, firma birim maliyetleri düşecek, fiyat avantajları artacak. Bu da satışları artmasını sağlayacak.”
YERLİ YAZILIMCILAR NE DİYOR?
Emin Hitay/Teknoloji Holding Yönetim Kurulu Başkanı
“YERLİ YAZILIMCI UCUZA MALEDİYOR”
EMİN HİYAT (TEKNOLOJİ HOLDİNG): “Ben özellikle donanım ürünlerini bir tarafa bırakarak, pazarda katma değerin en önemli geliri oluşturacağını düşünüyorum. Bu açıdan düşünüldüğünde, pazar büyüklüğü içinde ithalata dayalı gelirlerin payının düşebileceğini söyleyebiliriz.”
MURAT KASAROĞLU (LİNK BİLGİSAYAR): Pazarda yerli firmaların payının artmasının en önemli nedenlerinden bir tanesi; kendi pazarımızı daha iyi tanımamız, ihtiyaçları daha kolay belirleyebilmemiz, güncel mevzuatı eş zamanlı olarak uygulamamız ve satış sonrası teknik destek, CRM’i ön planda tutmamızdan kaynaklanıyor.
Biz, yerli firmalar bulunduğumuz pazarın ihtiyaçlarına yönelik ürünler geliştiriyoruz bu da en önemli tercih edilme nedenimiz. Yatırımcılar zaten bizim tarafımızdan ihtiyaçları karşılandığı için üründe aradıkları her şeyi buluyorlar. Daha çok sorguladıkları satış sonrası teknik destek ve müşteri ilişkileri oluyor.”
TUĞRUL TEKBULUT (LOGO BUSINESS SOLUTIONS): “Türkiye' de yazılım pazarı çok az büyüyor. Büyümeye başladığında da yeni uygulamalarla büyüdüğünden ve yerli firmalar her halükarda küçük ve yerli olduklarından bu büyümelerden daha az pay alıyorlar. Her büyüme döneminde yerli firmaların payı küçülüyor. Bu bence normal. Ama Türkiye daha büyük ve stratejik bir yazılım üretme gücüne sahip olmak istiyorsa sanırım bu sadece bu sektörün birkaç girişimci firmasıyla olacak değil. Devletin bu konuya ciddi olarak eğilmesi ve kaynak ayırması gerekir.”
International Data Corporation’ın (IDC), Türkiye’de bilişim teknolojileri (BT) alanındaki gelişmeleri ortaya koyan istatistikleri yayınlar. IDC’nin verileri, son dönemde önemli bir trende dikkat çekiyor. Bun göre, bilişimde, özellikle PC’de yerli üreticilerin payı artıyor.
1999’dan bu yana yerlilerin payı yüzde 50’nin altına düşmüyor. Son 5 yıldaki en büyük oran ise bu yıla ait. Ancak, 2003 yılının ilk 3 ayında tablo değişmiş görünüyor. Çünkü, ilk 3 ayda yerli PC’nin payı yüzde 58 düzeyinde…
Yazılımda da bir ölçüde kendini gösteren bu gelişmeyi, sektör yetkilileri kriz sonrası ortaya çıkan tabloya bağlıyorlar. BT ürünlerinin dağıtımın gerçekleştiren Index’in yönetim kurulu başkanı Erol Bilecik, bu gelişmeyi üç nedene bağlıyor:
“Firmalar ve kullanıcıların kendi konfigürasyonlarını seçebilmesi, birinci neden. İkincisi, yerli donanım pazarı yüzde 25 ve üzerinde bir fiyat avantajı sunuyor. Bu de alıcıları önemli ölçüde etkiliyor. Üçüncü etken ise teknolojinin hızla gelişmesi. Gelişen teknoloji nedeniyle ortaya çıkan güncelleme gereği, tüketiciyi ucuz ürünlere yöneltiyor.”
Casper Bilgisayar Yönetim Kurulu Başkanı Altan Fakılı da benzer nedenlere dikkat çekiyor. Yerli markaların şansının daha fazla olduğuna işaret eden Fakılı, “Giderlerinin uluslararası firmalara oranla daha düşük düzeyde. Bu bize avantaj sağlıyor” diyor.
Ürün sunma avantajı
Yüksek teknolojiyi bütün dünyayla aynı anda uygun fiyata sunma olanağı, yerli firmaların en önemli avantajlarından biri. Ayrıca, parça maliyetlerindeki düşüşü de hızlı bir şekilde pazara yansıtabiliyorlar. Atlan Fakılı, “Yerli firmalar, çok hızlı bir şekilde ihtiyaca göre üretim yapmaları sayesinde büyük bir avantaja sahipler.Uluslararası firmalar ise üretimi başka ülkelerde yaptıkları ve lojistik için zaman kaybettiklerinden bu konumda değiller” diyor.
Teknolojinin çok hızlı gelişmesi ve ürün ömrünün kısa olması, ürünü “taze taze” pazara sunana avantaj sağlıyor. Escort Computer Genel Müdürü İbrahim Özer, yerli firmaların teknolojiyi pazara sunma hızlarının daha fazla olduğuna işaret ediyor. Ayrıca tüketiciye yakın olmak, ürün geliştirme aşamasında doğru ve yerel hızlı bilgi akışını sağlıyor.
Rakamların diline dikkat
Yaşanan ekonomik sıkıntılar nedeniyle Türkiye’de PC pazarı küçüldü. Ancak, rakamlar, yerli üreticilerin durumunun iyi olduğunu ortaya koyuyor. Örneğin, Escort Computer, 2000 yılında 30 trilyon TL olan cirosunu, 2002 cirosu 45 trilyon TL’ye çıkardı. Ancak, esas patlamayı 2003 yılında bekliyorlar. Bu yıl da 85 trilyonluk ciro hedefleniyor. Genel Müdür İbrahim Özer, 2003 yılında 85 trilyon TL düzeyinde ciroya ulaşacaklarını belirtiyor ve “Hedefimiz Türkiye pazarında PC’nin yanı sıra, mobil ve server ürün gruplarında da lider olmak. Anahtar teslim projelerle kurumsal alanda pazar payımızı artırmayı istiyoruz. Ayrıca, özellikle Doğu Avrupa ve Orta Doğu'da projelerle ihracatı artırmayı planlıyoruz” diyor.
Casper Bilgisayar’da ise satış adetlerinde önemli artışlar dikkati çekiyor. Şirket, 2000 yılında 29 bin 200 adet satışla pazardan yüzde 4.4’lük pay alıyordu. 2002 yılında ise 37 bin 300 PC ile yüzde 7.3 pazar payı yakalandı. Yönetim Kurulu Başkanı Altan Fakılı, “Bu yılki pazar payı hedefimizi yüzde 8 olarak belirledik. Beş yıl içinde ise masaüstü ve notebook pazarının yüzde 20’sini ele geçirmeyi planlıyoruz” diye konuşuyor.
Yazılımda da yerliler hareketli
Yerli şirketlerin atağını yazılım pazarında da görmek mümkün. Her ne kadar temel yazılımlarda uluslararası şirketlerin ağırlığı sürse de, bazı özel çözümlerde yerlilerin yıldızının parladığına dikkat çekiliyor.
Spesifik, firma ihtiyaçlarına göre hazırlanmış bazı yazılımlarda yerliler, uluslararası şirketleri zorlayabiliyor. Bu gelişmede, yerli firmaların kurumların ihtiyaçlarını daha iyi anlamaları, en önemli etkenlerden biri olarak gösteriliyor. Muhasebe sistemleri, yasal mevzuat gibi ülkeye özgü unsurlara, yerli yazılımcılar tarafından uygun çözümler geliştirilmesi önemli avantajlardan biri.
Kurumsal kaynak planlaması (ERP) yazılımları üreten Mikro Yazılımevi’nin genel müdür yardımcısı Koray Keserli, ticaret ve iş yapma biçimlerinin ülkeden ülkeye farklılıklar gösterdiğini, bunun da yerli yazılımcıların lehine olduğunu söylüyor. Keserli, önceden bu alanda yabancı programların tercih edildiğini, geçen 20 yıllık süreçte ise yerli firmaların gelişme gösterdiğini belirtiyor. Keserli, “Bugün Türkiye’de yerli firmaların üstünlüğü tartışılmaz hale geldi. Ticaret ve iş yapma biçimlerinin ülkeden ülkeye farklılık göstermesi, bu gelişmeyi destekliyor, yerel yazılımcılara avantaj sağlıyor” diyor.
“Yerliye talep arttı”
Krizde bilişim pazarı küçüldü. Ancak, maliyet düşüren, kaynak planlamayı amaçlayan yazılımlara olan talep de arttı. Teknoloji Holding Yönetim Kurulu Başkanı Emin Hitay da, geçen yıl, 2000’e göre cirolarının yüzde 118 oranında arttığını kaydediyor. Holdingin cirosunun 32.3 milyon Euro, personel sayısının 3.5 kat artarak 403 kişiye ulaştığını vurguluyor.
Diğer yandan yerliye olan talebi, TL’nin değerinin düşmesine bağlayanlar da var. Logo Business Solutions (LBS) Yönetim Kurulu Başkanı Tuğrul Tekbulut, TL’nin değerli olduğu zamanlarda ithal ürüne, değer düştüğü zaman da yerli ürüne talep arttığını hatırlatıyor.
Satışlarının adet bazında arttığını, ancak dolar bazında halen 2000 yılı rakamlarını yakalayamadıklarını belirtiyor. Tekbulut, son dönemdeki gelişmelerden ise şöyle söz ediyor:
“Bu süreçte bizimle eskiden hiç ilgilenmeyen firmalar bile ürünlerimizi incelediler. İnceledikçe de şaşırdılar. Aynı şey yurtdışında da geçerli. Durgunluk nedeniyle masraf azaltıcı her türlü ürüne eskiden daha çok ilgi gösteriyorlar. İyi fiyat ve iyi hizmet ile, Amerika pazarından bile pay almak mümkün.”
Kriz döneminde net satışlarının dolar bazında düşmesine rağmen, sürekli kâr ettiklerini söyleyen Tekbulut, “Pazardaki payımız da bu nedenle arttı” diye konuşuyor. Tekbulut’a göre, 2001’de 5.7 trilyon TL olan ciro, geçen yıl 9.5trilyon TL’ye ulaştı. Haziran sonunda tamamlanacak 2003 mali yılında ise 14 trilyon TL hedefleniyor.
Yerlilerin payı hızlı artacak
Link Bilgisayar Genel Müdürü Murat Kasaroğlu, yerliler açısından gelecekten de umutlu. Pazar paylarının orta ve uzun vadede daha da artacağını düşünüyor. Böyle düşünmesindeki sebep ise e-devlet oluşumlarıyla kamunun BT yatırımlarına hız kazandıracak olması. Böylece yerli firmaların pazardaki paylarını artıracağı görüşünde.
Türkiye Bilişim Vakfı (TBV) Başkanı Faruk Eczacıbaşı, özellikle yazılımda yerli şirketlerin gelişmesi için destek gerektiğine dikkat çekiyor. Eczacıbaşı bu konudaki görüşlerini şöyle özetliyor:
“Örneğin devlet, savunma gibi belirli konularda yerli yazılımları ve yazılım evlerini cesaretlendirerek, bu çözümlerin kullanımını kendi kullanımı ile destekleyerek bir momentum oluşturabilir. Özel sektördeki firmalar ise devletin sağlayacağı bazı risk fonlarını kullanarak, Türk yazılım sektörüne yazılım ürünleri tasarlatabilir, yerli yazılım ürünlerini yeterli referansı olmamasına rağmen kullanabilir, dolayısıyla böyle bir talep oluşturabilirler. Devlet de bu kuruluşları alacakları riske karşılık riskin oluşması durumunda fonlayarak, Türk yazılım sektörünün gelişmesini sağlayabilir. Türk yazılım sektörünün payının artması ancak bu gelişimi devletin özendirmesi ve desteklemesi ile oluşabilir.”
“BİLGİSAYARLAR TOPLAMA”
Faruk Eczacıbaşı /Türkiye Bilişim Vakfı (TBV) Başkanı
Türkiye Bilişim Vakfı (TBV) Başkanı Faruk Eczacıbaşı, donanımda ve yazılımda yerli firmaların pazar payını artırdığı görüşüne katılmıyor. Yerli firmaların bilgisayar üretmediğini, topladığını vurgulayan Eczacıbaşı, yazılım için de şunları söylüyor:
“Belki bir ölçüde yazılım pazarında Türkiye’ye özgü finans, muhasebe gibi programlarını KOBİ’lere satan firmalar paylarını artırıyorlardır. Ancak, işletim sistemi, mesajlaşma yazılımları, kelime işlemciler, hesap tabloları, sunum yazılımları gibi çok kullanılan yazılımların tamamı yabancı menşelidir. Bunun dışında özel ihtisas gerektiren firewall, bütçeleme, doküman yönetimi, ERP gibi çözümlerin de tamamı yabancıdır. Bu yabancı yazılımların Türkiye’deki uyarlamaları konusunda yerli firmaların katkıları artmaktadır.
Bir de terzi işi, müşteriye özgü yapılan yazılım geliştirme projeleri var. Bu tip projelerde yabancı firmalar zaten hiç ön planda olmadılar. Ancak, günümüzde bu tip projelerin sayısı da toplam elde edilen ciro anlamında az. Dünyada da aynı eğilim var. Belli konularda uzmanlaşmış uluslararası firmaların çözümleri tercih ediliyor. Çünkü, yazılım konusunda da bir ölçek etkisi söz konusu. Herhangi bir firmanın ne kadar çok kontratlı kullanıcısı varsa, Ar-Ge’ye o kadar çok yatırım yapabilmekte ve dolayısıyla ürününü de o kadar çok geliştirebilmektedir. Birim maliyetlerini de düşürdüğü için, bölgesel fiyat politikaları uygulayarak, potansiyel bir lokal rakip ürünü zorlamaktadır.”
“YERLİ PC’NİN PAYI ARTACAK”
Altan Fakılı/Casper Bilgisayar Yönetim Kurulu Başkanı
“Önümüzdeki dönemde yerli PC markaları pazardaki payını daha da artıracak. Çünkü, ekonomi iyileştikçe, bankalar aracılığıyla taksitli satışlar artacak. Yerli markalar tüm Türkiye çapında taksitlendirme olanağı ile satacağından satışları artacak.
İkinci olarak ise işyerlerindeki satışlar artacağı için lisanslı işletim sistemi verilmesi gerekiyor. Bu noktada isimsiz bilgisayarlar fiyat avantajlarını yitirecekler.
Ayrıca, işyerleri isimsiz bilgisayarlara işyerleri güvenemeyeceğinden dolayı yerli markaların avantajı olacaktır. Yerli firmalar büyüdükleri ölçüde satın alma maliyetleri, firma birim maliyetleri düşecek, fiyat avantajları artacak. Bu da satışları artmasını sağlayacak.”
YERLİ YAZILIMCILAR NE DİYOR?
Emin Hitay/Teknoloji Holding Yönetim Kurulu Başkanı
“YERLİ YAZILIMCI UCUZA MALEDİYOR”
EMİN HİYAT (TEKNOLOJİ HOLDİNG): “Ben özellikle donanım ürünlerini bir tarafa bırakarak, pazarda katma değerin en önemli geliri oluşturacağını düşünüyorum. Bu açıdan düşünüldüğünde, pazar büyüklüğü içinde ithalata dayalı gelirlerin payının düşebileceğini söyleyebiliriz.”
MURAT KASAROĞLU (LİNK BİLGİSAYAR): Pazarda yerli firmaların payının artmasının en önemli nedenlerinden bir tanesi; kendi pazarımızı daha iyi tanımamız, ihtiyaçları daha kolay belirleyebilmemiz, güncel mevzuatı eş zamanlı olarak uygulamamız ve satış sonrası teknik destek, CRM’i ön planda tutmamızdan kaynaklanıyor.
Biz, yerli firmalar bulunduğumuz pazarın ihtiyaçlarına yönelik ürünler geliştiriyoruz bu da en önemli tercih edilme nedenimiz. Yatırımcılar zaten bizim tarafımızdan ihtiyaçları karşılandığı için üründe aradıkları her şeyi buluyorlar. Daha çok sorguladıkları satış sonrası teknik destek ve müşteri ilişkileri oluyor.”
TUĞRUL TEKBULUT (LOGO BUSINESS SOLUTIONS): “Türkiye' de yazılım pazarı çok az büyüyor. Büyümeye başladığında da yeni uygulamalarla büyüdüğünden ve yerli firmalar her halükarda küçük ve yerli olduklarından bu büyümelerden daha az pay alıyorlar. Her büyüme döneminde yerli firmaların payı küçülüyor. Bu bence normal. Ama Türkiye daha büyük ve stratejik bir yazılım üretme gücüne sahip olmak istiyorsa sanırım bu sadece bu sektörün birkaç girişimci firmasıyla olacak değil. Devletin bu konuya ciddi olarak eğilmesi ve kaynak ayırması gerekir.”
