Şirket 2.0

Web 2.0 aynı zamanda çalışma kültürünü de değiştiriyor. Siemens, inovasyonları ve sorun çözme süreçlerini hızlandırmak için sosyal medyanın her türünden faydalanıyor. İngiltere, Swindon'daki Siemens'in Teşhis Çözümleri Kıdemli Direktörü Alistair Gammie, Brezilyalı bir müşterisinden multimilyon Euro'luk teşhis laboratuvarı siparişini bir türlü alamıyor. Çünkü müşterilerinden birinin teşhis laboratuvarına gittiğinde barkod okuma sisteminde bir sorun olduğunu farkediyor. Ancak en azından şimdilik elinde bu siparişi almasını sağlayacak bir çözüm yok. Akşam bilgisayarını kapatmadan önce çalıştığı şirketin çevrimiçindeki forumuna yaşadığı sorunu tanımlayan bir yazı gönderdi. Ertesi günün sabahında Almanya, Hindistan ve ABD'li 23 meslektaşı tarafından gönderilen e-postaları gördüğünde büyük bir şaşkınlığa uğradı. Sonuçta sadece iki gün içinde beş tane güvenilir çözüm önerisinde bulunabilir hale geldi ve nihayetinde siparişi kapadı. Daha çabuk inovasyon yapar hale gelmek isteyen şirketlerin kendi ağ kurma kapasitelerini artırmaları gerekir. Google, IBM, Apple ve Microsoft gibi global IT devlerinin yıllardır sosyal ağlar kurma yaklaşımını benimsemiş olmalarının temelinde de bu yatıyor. IBM yeni fikirler bulmak için, dünyanın dört bir yerinden binlerce çalışanına çevrimiçinde beyin fırtınası seansları yaptırıyor. Danışmanlık firması McKinsey tarafından yapılan bir araştırmada, anket yapılan 3 binden fazla şirketin çoğunun sosyal medyadan ekonomik bir kazanç sağladığı görülmüş. İçlerinden yüzde 18'i ise bu gibi medyaların kullanımı sayesinde gelirlerinin arttığını bildirmiş.

Hızlı iş süreçleri.
Siemens bundan 5 yıl önce, hepsi bilginin daha hızlı paylaşılmasını amaçlayan dahili bir wiki hizmeti, çalışan blogları ve bölümsel forumlar oluşturarak bilinçli bir şekilde Web 2.0 enstrümanlarını kullanmaya başlayan, Alman DAX endeksine dahil ilk şirketlerden biri olmuştu. Bugün Siemens'in "Technoweb" forumu, geliştiricilerden büro çalışanlarına kadar herkesin karmaşık teknik sorular göndermelerine ya da basit operasyonel destekler almalarına olanak sağlıyor. Bu forumdaki yaklaşık 9 bin kayıtlı kullanıcı, 850 civarındaki tema gruplarında çeşitli sorunları tartışıyor. Özellikle Alistair Gammie'nin faydalandığı "Acil İstek" işlevi çok kullanışlı. Burada veritabanlarını saatlerce harmanlamak, arama motorlarına başvurmak ya da telefon görüşmeleri yapmak yerine sadece tek bir tuşla yardım isteği gönderiliyor. Soru derhal belirli bir kategoriye yönlendiriliyor ve bu konu alanıyla ilgili Technoweb kullanıcılarının tümüne e-posta şeklinde gönderiliyor. Böylece tek bir kişinin şahsi bağlantılar çevrimiyle sınırlı kalmayıp geniş bir uzmanlar yelpazesinin bilgisinden faydalanılmış oluyor.~

Üst bilgi yönetimi.
Siemens'de 12 yıldır bilginin yönetimi sorunlarıyla uğraşan Dr. Manfred Langen, "Kolektif akıldan, grup genelinde çalışanların etkileşimini de artıran sosyal medyanın yardımıyla etkin bir şekilde faydalanılabilir" diyor. Global olarak dağıtılmış araştırma ve geliştirme, kısa vadeli proje ortaklıkları ve süreç ile ürün karmaşıklığının etkili bilgi filtrelemesi yapacak şekilde artırılması bu işin olmazsa olmazları. Oysa şirketlerde genellikle veri akışlarını yapılandıracak zekice yöntemler yok. Mesela sorunuzla şirkette çalışan herkesin e-posta hesabını meşgul etmeden belirli bir sorunun çözümü için doğru uzmanları nasıl bulabilirsiniz? Siemens şu aralar ilgili terimleri ve teknolojileri anlamsal olarak ilişkilendiren bir "Teknoloji Atlası" üzerinde çalışıyor. Ancak özel olarak bilgi akışlarının semantik modellemesi ve otomatik ontoloji üretimi üzerinde çalışan onca hizmet tedarikçisine rağmen, kusursuz bir çözüme henüz ulaşılabilmiş değil. Siemens'de Açık İnovasyon'dan sorumlu Dr. Thomas Lackner, "Fikirlerin piyasaya çok daha hızlı sürülebilir hale getirilmesinde sosyal medyanın önemi çok büyük. Tek tek bütün çalışanların bilgilerinin ve açığa vurdukları farklı perspektiflerin konsolide edilmesi çok önemli bir itici güç" diyor. Burada temel hedef, henüz paylaşılmamış olan çalışanların uzmanlığından ve harici ortakların bilgisinden stratejik olarak faydalanmak. Bu işe başlamanın bir yolu da, sekiz hafta boyunca çalışanların çevrimiçinden kendi fikirlerini göndermelerine olanak sağlayan bir platform olan "Siemens Sürdürülebilirlik Fikirleri Yarışması"nda olduğu gibi rekabeti körüklemek. Burada sürdürülebilir ürünler ve enerji tasarrufu sağlayan konseptlerle ilgili gönderilen 850 öneri arasından en iyilerin seçilebilmesi için Amazon'un kullandığına benzer bir puan verme sistemi kullanılıyor. Facebook, Xing ve benzeri sosyal paylaşım siteleriyle özellikle genç çalışanlar çok haşır neşir. Buralarda özel meseleleri dışındaki şeyleri de tartışıyorlar. Aslında 20 binden fazla Siemens çalışanı kendi ağlarında Grup konuları hakkında da konuşuyor. Bu elbette dahili bilgilerin dışarıya sızması tehlikesini de beraberinde getiriyor. Düşüncesizce yapılmış bir yorum bile anında bu topluluğun tamamı tarafından okunabilir, ancak Siemens bu bağlamda çalışanlarının sorumluluk anlayışına güvenmeyi tercih ediyor.

Wikidünyasında çalışmak.
Sosyal medya özellikle uluslararası faaliyet gösteren şirketlere çok fazla şey sunabilir. İletişim maliyetlerini azaltmanın yanı sıra global takımlar arasındaki yardımlaşmayı da artırır. Aynı projelerin farklı yerlerde defalarca yapılmalarının önüne geçilmesine yardımcı olurlar. Örneğin farklı bölgelerdeki üç ayrı takım benzer sorunlar hakkında kafa patlatıyorlarsa wiki ağı sayesinde birbirlerinden kısa sürede haberdar olabilirler. Grup genelindeki wikidünyasına giren sanal takımlar ortaklaşa makaleler oluşturabilir ve Siemens'in lügatını genişletebilirler. Ayrıca gündelik sorunları çözmek için kurulmuş 70 tane özel forum var ve bunlar da sürekli olarak iş süreçlerinin, ürünlerin ve hizmetlerin iyileştirilmelerine katkıda bulunmakta. Örneğin Metals & Mining biriminde, servis teknisyenleri için Malezya'dan Bolivya'ya kadar 220 maden, haddehane ve kuyu bilgilerinin bulunduğu listeler içeren bir wiki forumu var. Mühendisler bu forumun dijital dünya atlasından faydalanarak belirli yerlerin kendilerine has tarihsel, coğrafyasal ve teknik bilgilerine kolaylıkla odaklanabilir. Ayrıca oralarda o anda hangi mühendislerin çalışıyor olduğu, gerekli raporlar, fotoğraflar ve grafiklerle birlikte ne türden ölçümlerin, onarımların veya yazılım değişikliklerinin yapıldığı gibi bölgeyle ilgili son gelişmelere de bakılabilir. Bu wiki forumu ayrıca vize formaliteleri ve varış noktasına en kısa güzergahlar gibi bilgiler de sunarak sık seyahat eden teknisyenlerin hayatını kolaylaştırıyor. ~
Örneğin bir teknisyen Bolivya'daki belirli bir gümüş madeni ocağının Andes'de denizden 4 bin metre yüksekte oluğunu ve buraya ancak Şili, Calama'dan özel bir jip kiralanarak ya da Bolivya, La Paz'dan pervaneli uçak ile ulaşılabileceğini öğrenebilir. Bu gibi bir tesis 24 saatliğine bile olsa kapalı kalsa şirkete milyonlara mal olacağından, bu gibi bilgiler çok yararlıdır. Wiki bilgileri sayesinde süreçler müthiş hızlanıyor. Örneğin bugün ABD ve Avrupa'daki şirketlerin yüzde 20'sinde bloglar veya wikiler ya da diğer türden forumlar kullanılmakta. Burada sihirli kelime "Şirket 2.0" ve onunla çalışma sistemimizi değiştiren yeni bir kurumsal kültür oluşmakta. Bir iletişim uzmanı olan Helmut Lehner, "On yıl sonra e-postaların yerini tamamen sosyal medya alacak" kehanetinde bulunuyor. McKinsey tarafından yapılan bir araştırmaya göre kendileriyle anket yapılan şirketlerin üçte ikisi, Şirket 2.0'a geçmenin yaşamsal bir rekabetçi avantaj sağlayacağına inandıklarından sosyal medya enstrümanlarına yatırım yapmayı planlıyor. Uluslararası araştırma şirketi Forrester, 2013 yılına gelindiğinde dünya genelinde Web 2.0 enstrümanlarına yapılacak kurumsal yatırımların ona katlanarak 4,6 milyar dolara yükseleceğini tahmin ediyor. Burada en büyük tehlike sosyal medyayı şirketin stratejileriyle konseptlerinin içine mantıklı bir şekilde entegre etmekte yatıyor.

Silke Weber