Alexa imparatorluğu geliyor mu?

Alexa artık her yere dağıtılıyor. TV’lerden kapı zillerine ve kulaklıklara kadar 85 binden fazla akıllı ev ürününü kontrol edebiliyor. 100 binin üzerinde “beceri”si var ve bu sayı gittikçe artıyor. Haftada milyarlarca etkileşimi işliyor. Programınız, tercihleriniz ve bulunduğunuz yer hakkında büyük miktarlarda veri üretiyor. Alexa bir imparatorluğa dönüştü ve Amazon da daha yeni başlıyor. Alexa’da baş bilim insanı olan Rohit Prasad, Alexa’nın varacağı bir sonraki noktayla ilgili daha fazla ayrıntı açıkladı. Planın hedefi, ses yardımcısının pasif etkileşimden proaktif etkileşime geçmesi. Alexa beklemek ve isteklere cevap vermek yerine, kullanıcının ne isteyebileceğini tahmin edecek. Buradaki fikir, Alexa’yı yaşamınızı aktif bir şekilde şekillendiren ve düzenleyen her şeyi bilen bir arkadaş haline getirmek. Bu, Alexa’nın sizi her zamankinden daha iyi tanımasını gerektirecek. Aslına bakılırsa, Alexa’nın geleceği hakkındaki vizyonunu Prasad Portekiz’in Lizbon kentindeki WebSummit’te ana hatlarıyla anlattı. Haziran ayında, re:Mars konferansında, Alexa’yla Sohbet adındaki bir özelliği tanıttı ve bu özelliğin gece dışarı çıkma konusunda plan yapmanıza yardımcı olmak için nasıl kullanılabileceğini gösterdi. Akşamın her bölümü için manuel olarak yeni bir istek başlatmak yerine, sadece sohbete başlamanız gerekiyor. Örneğin, sinema bileti için rezervasyon isteyerek… Alexa, daha sonra restoran rezervasyonu yapmak veya Uber’i çağırmak isteyip istemediğinizi sorarak devam ediyor. Bu geçişi sağlamak için Amazon’un hem donanıma hem de yazılıma ihtiyacı var. Eylül ayında teknoloji devi Echo Buds (kablosuz kulaklıklar) ve Echo Loop (akıllı zil) dahil olmak üzere, “hareket halindeyken” kullanılabilecek Alexa ürünleri paketini tanıttı. Tüm bu yeni ürünler Alexa’ya yaşamınızın çarpıcı bir şekilde daha büyük bir kısmı hakkındaki verileri dinlemesini ve kaydetmesini sağlar; böylece bulunduğunuz yeri, eylemlerinizi ve tercihlerinizi bilerek daha iyi bir yardım teklif edebilir. Yazılım bakış açısından bu yetenekler, Alexa’nın tüm farklı bilgi kaynaklarını işlemek ve anlamak için yeni yöntemler kullanmasını gerektirecek gibi... Son beş yılda, Prasad’ın ekibi, asistanın temel konuşma ve video tanıma gibi yapay zeka temellerine ilişkin ustalığını geliştirmeye ve doğal dil anlayışını genişletmeye odaklandı. Bu temelin üstüne, şimdi de Alexa’nın akıllı tahmin ve karar verme yeteneklerini ve giderek artan bir şekilde üst düzey akıl yürütme kapasitesini geliştirmeye başladılar. Diğer bir deyişle amaç Alexa’nın yapay zeka yeteneklerinin birkaç yıl içinde çok daha karmaşık hale gelmesi. 

DAHA AKILLI BİR ALEXA

Akşam yemeği ve bir Uber istemiyle bir sinema bileti talebini takip etmek için bir sinir ağı, haftada milyarlarca kullanıcı etkileşimi yoluyla hangi becerilerin birbirleriyle yaygın olarak kullanıldığını tanımayı öğreniyor. Akıllı tahmin bu şekilde devreye giriyor. Yeterli sayıda kullanıcı bir filmden sonra akşam yemeği rezervasyonu yaptırdığında, Alexa bu becerileri bir araya toplayacak ve birlikte önerecek. Ancak Uber’e ne zaman rezervasyon yaptırılacağını bilmek için akıl yürütmek gerekiyor. Sizin bulunduğunuz yer ve tiyatronun yerini, filminizin başlama saatini ve beklenen trafiği dikkate alarak Alexa, zamanında oraya götürmek için arabanızın sizi ne zaman alacağını belirliyor. Prasad, daha karmaşık bir muhakeme gerektirebilecek diğer birçok senaryoyu hayal de etmeyi ihmal etmiyor. Örneğin, Echo Buds’a Whole Foods’dayken domateslerin nerede olduğunu sormanızı sağlayacak bir beceri hayal edebilirsiniz. Buds’ın sizin Whole Foods’da olduğunuzu anlaması, oranın kat planının bir haritasına erişmesi ve ardından domateslerin yedi numaralı koridorda olduğunu söylemesi gerekiyor. Başka bir senaryoda, uçağınız ertelenirse Alexa’dan ortak noktanız Echo aracılığıyla size bir bildirim göndermesini isteyebilirsiniz. Bunu yapmanın zamanı geldiğinde, belki de çoktan araba kullanıyor olacaksınız. Alexa’nın, (İlk isteğinizde sesinizi tanıyarak) bir oda arkadaşınız ya da aile bireyinizin değil de sizin bu bildirime ihtiyaç duyduğunuzu ve en son etkileşimde bulunduğunuz Echo özellikli cihaza dayanarak, sizin şu anda arabanızda olduğunuzu fark etmesi gerekiyor. Bu nedenle bildirim evinizden ziyade aracınıza gitmeli. Alexa’yla uyumlu ürünler giderek daha fazla kamera içerdiğinden, bu tahmin ve akıl yürütme düzeyinin video verilerini de hesaba katması gerekecektir. Prasad, “Diyelim ki evde değilsiniz ve bir kız izci kurabiye satmak için kapınızı çalıyor. Kamera donanımlı bir kapı zili olan Amazon Ring’inizdeki Alexa, kapınızdaki kişiyi ve neden orada olduğunu (video ve ses girişi aracılığıyla) anlamalı, sizin evde olmadığınızı bilmeli, yakındaki bir Alexa cihazına kaç tane kurabiye istediğinize dair bir not göndermeli ve bunları sizin adınıza sipariş etmeli” diyor. Bunu mümkün kılmak için Prasad’ın ekibi şimdi kullanıcı komutlarını işlemek için yeni bir yazılım mimarisini test ediyor. Bu, sesli ve görsel bilgilerin çok daha fazla kat aracılığıyla filtrelenmesini içeriyor. Birincisi, Alexa, kullanıcının kabaca 100 bin beceri arasından hangisine erişmeye çalıştığını anlamalı. Daha sonra komutu, kullanıcının kim olduğu, o kişinin hangi cihazı kullandığı ve nerede olduğu bağlamında anlamak zorunda kalacak. Son olarak da yanıtını, kullanıcının daha önce ifade ettiği tercihleri temel alarak hassaslaştırması gerekecek. Prasad, “Önümüzdeki birkaç yılın bununla ilgili olacağına inanıyorum. Akıl yürütmek ve daha fazla bağlamda daha kişisel hale getirmek” diyor. 

ODADAKİ FİL

Teknik açıdan bakıldığında, tüm bunlar inanılmaz bir başarı olacaktır. Prasad’ın bahsettiği çeşitli veri kaynaklarını ve makine öğrenme yöntemlerini yüksek seviyede mantık yürütmek için birleştirmek yıllardır yapay zeka araştırmacılarının hedefi oldu. Bununla birlikte tüketici açısından bakıldığında, bu değişikliklerin gizlilik üstüne kritik etkileri var. Prasad’ın vizyonu, Alexa’nın her yerde sizi takip edeceğini, herhangi bir anda ne yaptığınız konusunda epey bir şeyler bileceğini ve yaşamınızı nasıl koordine edeceğinizin ana arayüzü olacağını varsayıyor. Temel olarak, bu, hayatınızla ilgili muazzam kişisel detayın paylaşılmasını gerektiriyor. Bazıları, Amazon’un size reklam yapmak ve pazarlamak için verilerinizi kullanarak sonuçta bu temel çizginin çok ötesine geçeceğinden endişe ediyor. Washington, DC merkezli bir tüketici gizlilik savunucusu örgüt olan Dijital Demokrasi Merkezi’nin genel müdürü Jeffrey Chester, “Bu, sonuçta bireylerin ve insan gruplarının günlük hayatlarından para kazanmakla ilgili” diyor. Bu noktaya değinildiğinde, Prasad ekibinin, kullanıcıların verilerini periyodik olarak otomatik şekilde silmelerini ve insan incelemelerini reddetmelerini kolaylaştırdığını vurguladı. Her iki seçenek de aslında verilerin Alexa’nın sayısız makine öğrenme modellerini eğitmek için kullanılmasını engellemiyor. Aslında Prasad, Alexa’nın eğitim sürecini, yeni kullanıcı verileri olduğunda, modellerin herhangi bir zamanda hızlı bir şekilde güncellenebileceği bir hale getirecek olan araştırmalara atıfta bulunuyor ve neredeyse söz konusu verilerden elde edilen değerin veri elden çıkarılmadan önce yakalanacağını garanti ediyordu. Başka bir deyişle verilerinizi otomatik olarak silmek, yalnızca eğitim algoritmaları güncellendikten sonra gelecek modelleri eğitmek için kullanılmayacakları anlamına geliyor. Mevcut modeller içinse verileriniz aşağı yukarı aynı şekilde kullanılacaktır. Takip eden taleplerde, bir Amazon sözcüsü, kullanıcı Alexa üzerinden Amazon.com gibi bir hizmete erişmediği sürece, şirketin Alexa tarafından toplanan verileri üçüncü taraf reklam verenlere satmadığını veya reklamcılığı hedeflemediğini söyledi. Stanford Hukuk Fakültesi İnternet ve Toplum Merkezi’nde gizlilik direktörü olan Jen King, bu tür veri kontrollerinin çok yüzeysel olduğunu söylüyor. “İnsanlara anlamlı bir kontrol vermek istiyorsanız, o zaman verilerinin nasıl kullanıldığı konusunda onlara daha fazla seçenek sunmalı veya bu özelliği tamamen kapatma kararlarına saygı gösterebilmelisiniz” diyor ve ekliyor: “Birine bir yer özelinde işlevsel bir yardım sunmak gizliliği koruyucu bir şekilde yapılabilir. Bu senaryonun doğal olarak sorunlu olması gerektiğini düşünmüyorum.” Uygulamada, King bunun birkaç anlam ifade edeceğini öngörüyor. Öncelikle, en azından, Amazon, kullanıcıların verilerinin kullanılmasına izin vermemeyi tercih etmekten ziyade, izin vermek için seçim yapmalarını sağlamalı. İkincisi, Amazon bunun ne için kullanıldığı konusunda daha şeffaf olmalı. Şu anda, verilerinizi sildiğinizde, şirketin zaten onunla neler yapmış olabileceği açık değil. King, “Evinizde bir yapay zeka güvenlik kameranızın olduğunu, bunun açık olduğunu unuttuğunuzu ve evin içinde çıplak dolaştığınızı hayal edin. Bir tüketici olarak, bu dosyaları silerken sistem onları kullandığı algoritmayı eğitmek için zaten kullandıysa, bilmek faydalı olacaktır” diyor. Son olarak Amazon, kullanıcılara verilerinin ne zaman ve nerede kullanabileceği konusunda daha fazla esneklik sağlamalı. Kullanıcılar, örneğin çocuklarınınkilerin sınırların dışında kalmasını isterken, kendi verilerini sağlamaktan mutluluk duyabilirler. Prasad’ın nihai vizyonu Alexa’yı herkes için ulaşılabilir ve faydalı kılmak. Gelişmekte olan ülkelerde bile, insanların akıllı telefonlarından erişebilecekleri daha ucuz sürümler olacağını hayal ediyor Prasad ve “Bana göre, rutin işler üzerindeki bilişsel yükü değiştirme yolculuğuna çıktık. Alexa’nın verimliliği artırmasını istiyorum” diyor.