Prof. Daron Acemoğlu: “Enflasyon bir semptom, öncelikle kurumlar iyileştirilmeli”

Tuba İlze tilze@capital.com.tr

Nobel ödüllü ekonomist Prof. Dr. Daron Acemoğlu, Şahinler Holding tarafından gerçekleştirilen yıl sonu değerlendirme toplantısı ve Şahinler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Şahin’in “Sıfırdan Zirveye” isimli kitabının lansman etkinliğine katıldı. 

Türkiye’nin ekonomik kalkınmasında insan kaynağı ve teknolojinin doğru kullanımının önemine dikkat çeken Prof. Acemoğlu, “Verimlilik artmadan orta sınıfın refahı sağlanamaz, kurumların iyileştirilmesi bu sürecin temel taşıdır” dedi. Şahinler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Şahin ise yeni yatırımlar hakkında bilgi vererek, “Tekstile şimdilik yeni yatırım yapmayı planlamıyoruz. Turizm ve ambalaj sektörlerinde önemli yatırımlar yapıyoruz. Kapadokya’da yeni bir otel için hazırlıklarımız sürüyor” dedi.

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) öğretim üyesi, Nobel ödüllü ekonomist Prof. Dr. Daron Acemoğlu, Şahinler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Şahin’in “Sıfırdan Zirveye” isimli kitabının lansman etkinliğine katıldı. Acemoğlu, burada gerçekleştirdiği “21. Yüzyılın Fırsatları ve Zorlukları” başlıklı sunumunda yapay zeka, yaşlanan nüfus, iklim değişikliği ve küresel değişimlerin hem dünyayı hem de Türkiye’yi etkileyecek ana akımlar olduğunu vurguladı. Bu fırsatların kullanılması için en önemli kaynağın insan kaynağı olduğunu dile getiren Daron Acemoğlu, “Türkiye insan kaynağına ciddi yatırım yapmalı ve teknolojiyi doğru kullanmalı. Ancak teknolojinin doğru kullanılması çok daha karmaşık bir olay. Tüm bu akımlar yeni fırsatlar yaratırken, bir yandan da bazı riskleri de beraberinde getiriyor. Fırsatların kökeninde yatan şeyler de yeni mal ve hizmet sağlamak ve yeni yöntemler geliştirmek” dedi.  

“Temel problem verimlilik”

Türkiye’de de dünyada da temel problemin verimlilik olduğuna vurgu yapan Prof. Acemoğlu, “Eğer verimliliğiniz düşükse orta sınıfın ve işçi sınıfının refahını düzeltemezsiniz. Ücretlerin artabilmesi için verimliliğin artması gerekiyor” ifadesinde bulundu. Yüksek enflasyonun aslında bir semptom olduğuna işaret eden Prof. Acemoğlu, “Kamuoyu sadece enflasyonla ilgileniyor. Ama yapay zeka, yaşlanan nüfus, iklim değişikliği konuşulmuyor. Türkiye’nin kurumlarını iyileştirmesi gerekiyor. Bakanlıkların denetlenmesi, bütçe problemleri, yolsuzluk problemleri ve hukuk problemleri çok önemli. Kurumlarda iyileşme sağlanırsa verimliliği ve teknolojiyi artırmamız daha kolay hale gelir” dedi.

“Türkiye değişime hazır değil”

2025 yılının Türkiye’nin şu an değişime hazır olmadığını dile getiren Acemoğlu, ülkede kısıtlı ve istikrarsız bir büyüme olduğuna dikkat çekerek, “Sürekli bir belirsizlik var. Şu anda belki de her 100 yılda bir olabilecek karmaşık bir ortamın içindeyiz. Bunun tehlikeleri de fırsatları da çok. Eğer gelecek 10-15 sene içinde teknoloji iş kaynaklarını çok daha iyi bir düzeye geti¬remezsek durum iyi değil. Bir 10 sene daha harcayamayız” mesajı verdi.

“Enflasyonu kışkırtmayacak projelerle ilerlenmeli”

Şahinler Holding’in yeni hedefleri hakkında bilgiler paylaşan Şahinler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Şahin, Türkiye’deki yaşanan ekonomik gelişmeler hakkında da değerlendirmelerde bulundu.  Kemal Şahin, “Birçok yerde işten çıkarmalar var. Asgari ücret konusu da tartışılıyor. Yüksek bir zam verilirse şirketler zorlanacak, düşük verilirse insanlar sıkıntıya düşecek. Bu durumda da teşvik verilerek yüksek zam yapılması doğru olacaktır. İhracat yapan firmaların da çok sıkılmaması gerekiyor. Enflasyonu kışkırtmayacak projeler geliştirilerek ilerlenmesi şart” dedi.

“Mısır’da üretime başladık”

Toplam sekiz sektörde faaliyet gösterdiklerini, tekstil, turizm ve ambalaj sektöründe yeni fabrika yatırımları için hazırlıklarını tamamladıklarını söyledi. Türkiye’de Elazığ’da bin kişiye istihdam sağlayacak tekstil fabrikası ile daha uygun maliyetli üretim yaparak, daha uygun fiyatlı ürün arayan Avrupalı alıcılara ürünlerini sunacaklarını açıklayan Kemal Şahin, “Trakya’daki fabrikamızdan da vazgeçmiyoruz. Üretime ve satışa devam edecek. Diğer taraftan mevcut ekonomik konjonktürden dolayı Türkiye’deki tekstil üreticileri yurtdışına özellikle Mısır’a yöneliyor. Biz de Mısır’da üretime başladık. Mısır’da 60 milyon dolar ciro hedeflediğimiz bir yatırım söz konusu. Buradan da dünyaya ürün satmaya devam edeceğiz. Yıllık üretim kapasitesi de 20 milyon adet olacak. 3 bin kişiye istihdam sağlayacak. Yurt içinde de yurt dışında da yatırım yapıyoruz. Şirket olarak yumurtaları farklı sepetlere koyuyoruz. Firmalarımızın da bunu yapması gerekiyor.” dedi.  

Kapadokya’ya yeni otel yatırımı

Tekstil dışında gayrimenkulden yenilenebilir enerjiye faaliyette oldukları tüm sektörlerde yatırım fırsatlarını değerlendirdiklerini dile getiren Kemal Şahin, “Temiz enerji ile aslında sürdürülebilirliğe büyük hizmet ediyoruz. Bu alana toplamda 6,2 milyon dolar yatırım gerçekleştirdik. Toplam GES kurulumumuz 8,8 mw. 13 milyon kwh üretim söz konusu. 2025 hedefimiz de 21 milyon kwh üretim. Tüm bu yatırımlarla da 5 bin 200 tonluk karbondioksit salınımını azalttık. Turizm sektöründe de yatırımlarımız devam ediyor.  Toplamda 5 otel ile hizmet veriyoruz. Altıncı otel için de hazırlığımız devam ediyor. Kapadokya’da yeni bir otel yatırımı için hazırlıklarımız var. Turizm tarafında potansiyel çok yüksek. 4 bin yatak kapasitesine sahibiz. 12 ay hizmet veriyoruz. Sadece turizm sektöründe 2 bin kişiye istihdam sağlıyoruz.” diye konuştu.  Diğer bir yatırım yaptıkları alanın da ambalaj sektörü olduğunu kaydeden Kemal Şahin, geri dönüşümlü köpük tabak, çatal-bıçak ve streç film üretimi gerçekleştireceklerini, üretimin 10 bin metrekarelik kapalı alanda yapılacağını, aylık üretim kapasitesinin de 350 ton olacağını söyledi.