Valör nedir?

Valör nedir sorusunu temel olarak ilgili şeyin değer kazanacağı yani işleme konacağı tarih olarak cevaplayabiliriz. İşlemin yapıldığı tarih ile işlemin gerçekleştiği yani değer kazandığı tarih arasındaki farkın anlatıldığı terim, özellikle bankacılık sektöründe valör tarihi olarak karşımıza çıkar. Somut bir örnekle bahsedecek olursak, vadeli mevduat hesabı açıldığında ve paranızı faize koyduğunuzda, paranın faiz işlemeye başlayacağı tarih valör tarihi olarak adlandırılır. Genellikle bankalarda vadeli hesabınıza para yatırdıktan bir gün sonra faiz işler. 

Ancak bu süre değişiklik gösterebilir. 2 ya da 3 gün valörlü olan bankalarda faiz oranları daha yüksek olarak karşımıza çıkabilir. Valör hesaplama sonucu sunulan faizin gerçek halini görmüş oluruz. Örneğin, vadeli hesabınıza yatırdığınız bankanın faizi %14 olduğunu düşünelim ve 1 gün valörlü işlem uygulasın. T gününde yatırılan para T+1 valörlü olarak hesabınıza yansır. Yatırdığınız para 1 gün sonra faiz kazanmaya başladığı için aslında size 1 gün eksik faiz uygulanmış olur. Bu yüzden, 32 günlük yatırdığınız paranız için bankanın uyguladığı faiz oranı da aslında daha düşük yansır, çünkü paranız 32 gün değil, 33 gün bankada durur. Dolayısıyla gerçek faiz oranını (32/33)*14= 13,57 olarak bulabilirsiniz.

FİNANSAL TERİMLER SÖZLÜĞÜ İÇİN TIKLAYIN

 Valör tarihi daha uzun bankalarda ise paranız 32 gün yerine 34-35 gün kalacağı için faizler daha yüksek tutularak müşteri çekmek amaçlanır. Kimi zaman gerçek faizin daha az olabildiği bu durumların önüne geçmek için aynı hesap yöntemi ile gerçek faizi bulabilirsiniz. Para transferi yapılırken de valör devreye girebilir. Paranın gönderilen kişinin hesabına geçeceği tarih için de kullanılan valör kavramı, bankalar için daha avantajlı olur. Örneğin cuma günü mesai saatinden sonra gönderilen paralar, hafta sonundan dolayı bir sonraki haftanın ilk iş günü olan pazartesi işleme konulur. Bu da işlem gerçekleşene kadar bankanın parayı faizde tutulması anlamına gelir. 

Vadeli hesaplarda uygulanan T+1 ya da T+2 valörlü olan hesapların yanı sıra, valörsüz hesaplarda vardır. Bu bankalarda, işlemler valörsüz olarak aynı gün uygulanır yani gecikme olmadan faiz işler. Valörlü işlemlerde, bankaya yatırılan paralar 1 gün valörlü olacak şekilde değer kazanırken, paranızı çektiğinizde ise aynı gün valör uygulanır. Bu nedenle, faiz hesaplaması yapılırken kaç gün ekleme yapıldığı önemli bir ayrıntıdır. Özellikle yüksek meblağlarla yapılan işlemlerde, paranızı vadeli hesaba yatırmadan önce, bankalarla pazarlık yaparak valörsüz işlem yapabilir ya da valör tarihini azaltabilirsiniz.