Ayakta kalmanın zorlukları ve Lc Waikiki

Türkiye’nin son yıllardaki en başarılı şirketlerinden biri olan LC Waikiki’nin başkanı Vahap Küçük’ü, Anadolu Markaları projesi kapsamında düzenlediğimiz konferansa davet ettik. Birkaç yüz milyon TL’lik cirodan birkaç milyar dolarlık ciroya ulaşan LC Waikiki’de başarının sırrını anlatan Küçük, önemli bir noktaya dikkat çekti: “Türkiye’de şirketlerin yaşam süresi kısalıyor. Ortalama ömür 8 yıla kadar geriledi. Üçüncü jenerasyona geçen şirket oranı yüzde 7-8 düzeyinde... Asırlık şirket sayısına bakarsanız 40’ı geçmiyor.” Küçük. bu nedenle şirket stratejisinde “sürdürülebilirlik” ve “kalıcılığa” çok önem verdiklerinin altını çiziyor. Ardından da şunu ekliyor: “Bunların üzerine çok düşünmemiz lazım. Biraz da bu nedenle ‘başarısız’ modelleri incelememiz, bunların nerede hata yaptıklarını ele almamız gerekiyor.”

Kalıcılığın temel koşulları
LC Waikiki’de bunu sağlamak için oluşturdukları stratejinin temel taşlarını şöyle oluşturmuşlar:

- Doğru ortaklık kültürü,
- Mütevazı bir yaşam tarzı,
- Yeterli bir sermaye yapısı,
- Liderlik ve vizyonerlik,
- Müşteri odaklılık ve müşteriyi anlama,
- Odaklanma, değişim ve inovasyon,
- Şirketi kurumsallaştırmak ve kurum kültürü,
- Doğru sektör seçimi, sektör hakkında bilgi ve tecrübe.

Vahap Küçük, uzun yaşama konusunda da Alman Deichmann adlı ayakkabı perakendecisini örnek verdi: “Şirketin kurucusunun oğlu ile konuştum. 1905 yılında kurulmuş bir şirket. 3 milyar Euro’ya yakın serveti var. Başarılarının sırrını sordum. ‘Ne kadar param olursa olsun bildiğim işin dışına çıkmam. Babam ayakkabıcıydı, ben de aynı işi yaptım, oğlum da aynı işi yapacak’ karşılığını verdi. Bu şirketler ancak böyle uzun yaşayabiliyor.”

Rakamların dili olsa!
Gerçekten de Küçük’ün dikkat çektiği “kalıcılık” ve uzun yaşam çok önemli. Bütün dünyada da giderek ciddi bir sorun haline geliyor. Daha önce yazdığım kitaplarda da bu konuya değinmiştim. Vahap Bey’in konuşmasını dinleyince aklıma Tennessee Üniversitesi’nin araştırması geldi. “Yeni kurulan şirketleri” analiz eden araştırmaya göre, her sektörde şirketlerin ayakta kalması giderek zorlaşıyor. Bu araştırmadan özet tabloları sayfada görüyorsunuz. Bugün kurulan şirketin 10 yıl sonunda “batma” oranı yüzde 70’lerin üstüne çıkıyor. Araştırmanın ayrıntılarında ise sektörlerin “risk” düzeyleri var. Bazı sektörlerde 4 yılın sonunda yeni kurulan şirketlerin neredeyse yüzde 60’ı batarken, bazıların da bu, yüzde 41 düzeyinde kalıyor. İşin doğrusu her “başarısızlığın” ayrı bir hikayesi olsa bile artan “batış” oranı, Vahap Küçük’ün altını çizdiği, kendi şirketinde uyguladığı “kalıcılık” stratejilerinin önemini öne çıkarıyor. Özellikle de “liderlik” ve “vizyon” oluşturma ile “zamanında” değişim. Çünkü, 1990’larda sadece üretim odaklı bir şirketken üretimi bir kenarda koyup perakendeye geçmek, LC Waikiki için gerçek bir dönüm noktası olmakla kalmamış, şirketin hayatını da uzatmıştı. Ardından mağazalaşmaya geçiş, marka yatırımı geldi. Bütün bunlar, orta ölçekli bir işi büyük bir iş haline getirdi, şirketin ömrüne ömür kattı.