Liderlerin, liderliklerini kaybetme olasılığı giderek yükseliyor

Amazon’un kurucusu Jeff Bezos, şirketini 1997 yılında kurmuştu. Genç ve parlak bir bankacıyken işini bırakıp Amazon’u kuran Bezos, daha ilk yıldan itibaren ortaklarına yazdığı yıllık mesajlarında hep şu cümleye yer vermeye özen gösterdi: “Hala ilk günümüzdeki gibi heyecanlıyız. İlk günkü gibi daha çok yolumuz olduğuna inanıyoruz.” Bezos, bu güçlü cümleyle “Daha yapacak çok işimiz var. Bitiş noktasına ulaşmadık” mesajını veriyor. Ve her yıl mektubunu aynı cümleyle bitiriyor: “Her zaman olduğu gibi bu mektubuma 1997 yılındaki ilk mektubumu da ekliyorum. Hala yaklaşımımız aynıdır ve hala biz ilk günümüzdeyiz.” “Görev tamamlandı” mesajı LinkedIn’in kurucularından Reif Hoffman ve Ben Casnocha’nın birlikte yazdığı “The Start up of You” adlı kitapta bu yaklaşıma şu açıklama getiriliyor: “Girişimciler için Finished (Tamamlandı), yani F-Word (F Kelimesi) yoktur. Onların işi asla bitmez. Bu tip girişimciler, işlerini sürekli evrimleştirerek geliştirir.”Yazarlar bunu yapamayanların ise başarısızlıkla karşı karşıya kalmalarının büyük olasılık olduğuna inanıyor. Tarihin tozlu yaprakları ve rakamlar da bunu destekleyen verilerle dolu. Örneğin 1920’lerde ve 1930’larda, Amerikan borsa endeksi S&P 500’de bir şirketin bulunma süresi ortalama 65 yıldı. 1990’larda bu oran, 10 yıla kadar indi. 2000’lerde ise 8  yıl olduğu tahmin ediliyor. Deloitte’tan John Hagel’in araştırması, “Finished” (Görev tamamlanmıştır, başardık) ruh halini benimseyen şirketlerin yarattığı iklimi, daha iyi ortaya koyuyor. Hagel ve arkadaşları, şirketlerin liderlik konumunu kaybetmesini ortaya koyan bir oran olan “Topple rate”i geliştirdi. Bir dönem sektöründe ya da ürün grubunda lider olan şirketlerin, bu konumunu kaybetme oranı son 40 yılda 2’ye katlandı. Şirketler 2 kat daha hızlı bir şekilde liderliklerini kaybediyor. Bezos’un mektubundaki mesaj Aslında bunun için araştırmaya da gerek yok. Sadece son 10 yılda yaşananlara, ortadan kaybolan ve liderliklerini kaybedenlere bakınca gerçek çok daha iyi anlaşılıyor. Bunun en iyi örneğini cep telefonunda yaşadık. Belki birkaç yıl sonra başka bir örneğini yaşıyor olacağız. İçinde bulunduğumuz dönemde şirketlerin, Bezos’un 1997 yılında yazdığı mektuptaki sözü unutmadan hep “ilk günmüş gibi” yollarına devam etmesi, “bitirdik” sözünü unutmaları, evrimleşmeye yönelik girişimleri desteklemeleri gerekiyor.