Liderlik yolunda duygusal zeka

Birkaç hafta önce değerli dostum Egon Zehnder firmasının Türkiye CEO'su Murat Yeşildere bana bir kitap gönderdi. Claudio Fernandez Araoz'un kaleme aldığı bu kitabın büyük başarı kazandığını öğrendim, merakla okudum. Kitabın adı "Great People Decisions"- (Önemli İnsan Kararları). Gerçekten çok çarpıcı ve yararlı bir kitap, bütün yöneticilere içtenlikle öneriyorum. Kitabın genelinde önemli kişileri seçmenin, doğru değerlendirerek ekip kurmanın, doğru kararlar vererek önemli kişilere (great people) yanınızda görev vermenin önemi anlatılıyor. Büyük başarılara ulaşmak için bunun şart olduğu vurgulanıyor. Ben ülkemizde ve dışarıda davet edildiğim konferanslarda üniversitelerde ve şirketlerin yönetici toplantılarında anlattığım gibi liderliğin en önemli öğelerinden birinin, etkin ekip kurmak olduğuna inanıyorum. Bunu da yaparken devamlı "great people" (önemli insan) kararları vermek gerekir. İş bununla da kalmaz, bu önemli insanları iyi değerlendirmek, kollamak, yüreklendirmek, yönlendirmek ve ekipte devamlılığını sürdürmek gerekir... Bu da çok zordur. Herkes beceremez. Bu konferanslarda da belirttiğim gibi "iyi liderlik" için analitik zeka mutlaka gereklidir. Analitik zekanın bir endeks ile ölçülmesi bizi IQ' ya götürür. İyi lider olabilmek için analitik zekanın mutlaka belirli bir seviyenin üstünde olması şarttır...
C. F. Araoz genetik olarak aldığımız özelliklerin de temel olarak liderlik için kaçınılmaz olduğunu belirtiyor. Yani analitik zeka özellikleri genetik birikimin üstüne gelirse liderlik için temel oluşuyor Ancak iş burada bitmiyor, tam tersine yeni başlıyor Çünkü liderlikte analitik zekaya oranla çok daha önemli unsur olan "duygusal zeka" (Emotional intelligence-EI veya emotional quotient-EQ) öne çıkıyor. Yine konuşmalarımda pek çok defa dile getirdiğim üzere araştırmalara göre duygusal zeka (EI) liderlikte çok baskın bir unsur. İşin en güzel tarafı da insanın kendi duygusal zekasını geliştirebilme imkanının olması. Bu, analitik zeka için her zaman geçerli olmamasına karşın insan duygusal zekasını geliştirebiliyor, yani iyi lider olabilme konusunda kendisini eğitebiliyor, geliştirebiliyor. Analitik zeka bir endeksle ölçülebilirken duygusal zeka uzun birikimlerin bir envanteri olarak ortaya dikiyor, bir endeksle ölçülmüyor. Kitapta da belirtildiği gibi duygusal zeka denilince öncelikle öz farkındalık, kendini duygularını dürtülerini yönetebilme, empati, sosyal farkındalık ve ilişki yönetebilme (politik ilişki de yönetebilme) konuları öne çıkıyor. Bu başlıkların her bir tanesi uzun uzun incelenmeli, değerlendirmeli ve yönetici kendini bu alanlarda objektif ve dışarıdan değerlendirerek, ölçümlendirerek geliştirmeli. İyi liderler duygusal zekaları sayesinde büyük ekipleri, kitleleri doğru y önlendireb iliyo r, etkileyebiliyor, iyi iletişimle büyük dönüşümleri gerçekleştirmek üzere yola çıkarabiliyor, sonunda da başarılara imza atabiliyorlar. Bunu gerçekleştirirken önemli insanlardan oluşan ekipleriyle herkese parmak ısırtacak sonuçlar alabiliyorlar. C.F. Araoz'un kitabını, yaşayan en önemli liderler, bilim adamları takdirlerini belirterek iş dünyasına, sivil toplum örgütlerine, asker ve sivil bütün örgütlere, hatta siyasi dünyaya tavsiye ediyorlar. Liderliğin geçerli olacağı her alana, Jack Welch gibi harikulade bir iş dünyası lideriyle, Prof. Daniel Goleman ve Prof. Nitin Nohria gibi seçkin bilim adamları tavsiye edenlerden bazıları. Ben de Capital okurlarına hararetle öneriyorum. Özellikle ileride büyük işlere, başarılara imza atacak yarının liderlerine mutlaka bu kitabı bulup okumalarını öneriyorum.