“Ana Para Korumalı Fonlar Yatırım Kültürünü Değiştirecek”

Türkiye fon pazarı mayıs 2006’da aldığı darbe sonrasında yüzde 25’in üzerinde küçüldü. Ancak ana para korumalı yeni fonlarla birlikte, yatırım fonlarının yeniden büyümesi bekleniyor. Bu fonun Türkiye’de yatırım kültürünü değiştireceğini söyleyen Ak Portföy Genel Müdürü Cem Yalçınkaya hedefin şu aşamada 3.5 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşılmak olduğunu belirtiyor.

Türkiye’de yatırım fonu piyasası için en dikkat çekici gelişme 1999 ve 2000 yıllarında gerçekleşmişti. Ekonomideki büyüme ve ona bağlı olarak yerli yatırımcının risk işhatındaki gelişme, yatırım fonları pazarına da yansımıştı. Özellikle de A tipi fonlar, borsadaki yükselişe paralel olarak gelişiyordu. Hatta portföy şirketleri bu talebi karşılamak için sermaye artırımına gitme ihtiyacını hissediyorlardı.

Ancak, 2001 yılında yaşanan kriz bu gelişmeye darbe vurdu. A tipi fonlara ilgi azaldı, portföy büyüklüğü hızla geriledi. B tipi fonlar ise Mayıs 2006 dalgalanmasında darbe aldı. Mayıs 2006’dan bu güne toplam fon pazarı yüzde 25’in üzerinde küçüldü ve 16.5 milyar dolara geriledi.

Tablo olumsuz gibi görünüyor. Ancak, şirketler cephesinden gelen yenilikler bu alana hareket getirecek nitelikte.SPK’nın yeni düzenlemeleri doğrultusunda başlatılacak yeni ürünlerden biri de “Ana para korumalı fonlar” olacak.  Bu ürün konusunda portföy yönetim şirketlerinin beklentisi de büyük. En iddialı kurumlardan biri de Ak Portföy. Akbank’ın yaygın şube ağı kanalıyla ana para korumalı yatırım fonlarını yatırımcılara anlatacaklarını söyleyen Ak Portföy Genel Müdürü Cem Yalçınkaya, bu ürünün ana para korumalı olması nedeniyle yatırım kültürünü de değiştireceğini belirtiyor. Cem Yalçınkaya ile bu ürünü ve Türkiye hedeflerini konuştuk.

Geçen yıl Mayıs ayında yaşanan dalgalanma sonrasında yatırım fonu pazarı nasıl etkilendi?
Türkiye’de, 2001’den bu yana gayrimenkul pazarı başta olmak üzere her sektör büyüdü.
Artık endüstri olan yatırım fonlarında ise küçülme oldu. Rakamlarla ifade etmek gerekirse, Mayıs türbülansından sonra sektör 30.4 milyar YTL’den 22.2 milyar YTL düzeyine geriledi.
Fon pazarının  yüzde 80’ini likit fonlar oluşturuyor. Mayıs türbülansından sonra likit fonlar dışındaki fonlardaki daralma oranı daha yüksek oldu.

Şu anda 16.5 milyar dolarlık fon pazarı içinde hisse fonların oranı ise 500 milyon dolar civarında. Neredeyse yüzde 3 düzeyinde. Bu fonlara 2001 krizinden sonra çok fazla ilgi gösterilmiyor. 2001 krizi öncesinde A tipi fonlar büyük ilgi görüyor, biz de talebi karşılamak için sermaye artırımı yapmak zorunda kalıyorduk.

Fon pazarının büyütülmesi için ne yapılması gerekiyor?
Bunun için dünyaya bakmak ancak ABD ve İngiltere’yi bir kenara bırakmak lazım. Çünkü, ABD ve İngiltere’de hisse yatırım kültürü zaten yaygın. Kıta Avrupa’sında ise risk alma kültürü bu kadar yüksek değil. Bu nedenle Avrupa’da hisse yatırımının yanında, ana para korumalı yatırım fonlarını kültürü gelişti. Hukuki yapının daha esnek hale gelmesi de bu tür ürünleri cazip hale getirdi.

Yani ana para korumalı ürünler, Avrupa pazarında. ABD’dan daha hızlı gelişiyor. Avrupa piyasasında 2006 yılında büyüme 195 milyar dolar düzeyinde iken ABD’de yıllık arz 64 milyar dolar düzeyinde kaldı. 2006 yılındaki büyüme hacminin, ABD piyasasının 3 katı büyüklüğünde olduğu görülüyor.  Bu sistem şimdi SPK’nın çalışmaları sonrasında Türkiye’de de uygulanacak.

Ana para korumalı yatırım fonu çok iddialı değil mi? Bu yatırım fonu nasıl yönetilecek?
Bu fonlar, 6 ay veya 1 yıl vadeli ürünlerden oluşacak. Bir yıl boyunca yatırımcı bu ürünün içinde kalıyor ve getirisini bir yıl sonunda alıyor.

Örneğin, 100 YTL’lik bir birikimin sisteme girdiğini düşünelim. Faizin yüzde 20 olduğu bir ortamda, 80 YTL ile 100 YTL’ye ulaşılabilir. Kalan kısımla da opsiyonlar satın alınacak. Bu ürünlerin bazısında, ana para artı belirli bir faiz de garanti ediliyor.

Bizde bakıldığında yatırımcı piyasa dalgalanmalardan korktuğu için daha kısa vadede yatırım yapar. Bu ürünler, ana para korumalı olduğu için, yatırımcının korku duymasına gerek olmayacak. Bu ürünleri geliştirerek ve yatırımcıya bunları anlatarak yatırım kültürünü oluşturmamız gerekiyor. Bu ürünler çok büyük bir yelpaze içinde geliştirilebilecek. Yine bu ürünler, fon pazarında likit fonların ağırlığını azaltabilecek.

Ak Portföy’ün bu üründeki hedefi nedir?
Ak Portföy olarak Akbank’ın yaygın şube ağı kanalıyla bu hizmeti vereceğiz. Bunun için hazırlıklarımızı tamamladık. Bu tarz ürünlerde dünyada birkaç büyük banka markalaşmış olarak ön plana çıkıyor. Biz Ak markasını bu üründe ön plana çıkarmayı hedefliyoruz.

Bu fonların Avrupa’da özellikle büyüdüğü ülkeler var mı?
Ana para garantili ve korumalı fon ürünleri Avrupa bölgesinde özellikle Belçika, İspanya ve Fransa’da gelişme gösterdi.

İspanya örneği, bizim için önemli bir model olarak karşımıza çıkıyor. İspanya’da garantili fon piyasasının toplam büyüklüğü 60 milyar Euro düzeyinde. İspanyol yatırım fonu piyasasının yaklaşık yüzde 20’sini bu tür ürünler oluşturuyor. Yani İspanya GSMH’sinin yüzde 7’sini sabit getirili yatırım araçları oluşturuyor. Biz de ise toplam yatırım fonları pazarının GSMH’ye oranı yüzde 6 seviyesinde.

Hedef 3.5 Milyar Dolar
İspanya’da garantili fonların toplam fonlara oranı yüzde 21,4 düzeyinde. Türkiye’de ise 16.5 milyar dolarlık bir büyüklük dikkate alındığında, 3.5 milyar dolarlık ekstra bir potansiyelin söz konusu olduğunu söyleyen Cem Yalçınkaya verdiği hedefle ilgili şunları söylüyor:

“Yatırım kültürü ne kadar tedirginlik yaratan bir kültürse bu ürünlerin ağırlığı o oranda artacak. İspanya’daki yatırımcının risk algılamasının, Türkiye’ye benzediğini düşünüyoruz. Zaman içinde risk iştahı artan yatırımcılar, doğrudan riskli yatırım araçlarına yatırım yapmak yerine bu tür ürünlere ana para korumalı fonlar aracılığıyla yatırım yapmayı tercih ettiler ve pazarın büyüklüğü mevcut seviyelerine geldi.  Türkiye’de de piyasanın benzer şekilde gelişmesini bekliyoruz. Türkiye’de, hisse senedi gibi riskli yatırım araçlarına yatırım yapmak isteyen yatırımcılar için ana paranın belirli bir vade sonunda korunmasını taahhüt eden ana para korumalı ürünler, ciddi bir yatırım alternatifi olacak. Bu açıdan bu ürünlerin İspanya’da ve Avrupa’nın diğer bölgelerinde olduğu gibi Türkiye’de de riskten kaçınan yatırımcılar için önemli bir boşluğu dolduracağını düşünüyoruz.”

Ak Portföy 2.7 Milyar Doları Yönetiyor
Türkiye’de yatırım fonlarının büyüklüğü 22.2 milyar YTL (16.5 milyar dolar). Bu da GSMH’nin yüzde 6’sına denk geliyor. Ak Portföy, burada 3 milyar YTL’lik (2.2 milyar dolar) bir rakamı yönetiyor. Yani yüzde 13 gibi bir pazar payı var. Emeklilik fonları sektörünün büyüklüğü 3.5 milyar YTL (2.6 milyar dolar). Bunun 470 millyon YTL’si Ak Portöy’ün yönettiği Ak Emeklilik fonlarından oluşuyor. Yani Ak Portföy toplamda 2.7 milyar dolar civarında bir portföyü yönetiyor.