Büyüme Rekoru Hangi Holdingde?

Koç’tan Sabancı’ya, Doğan’dan Doğuş’a, Anadolu Grubu’ndan Eczacıbaşı’na Türkiye’nin önde gelen büyük gruplarının 1996 ve 2005 yılı ciroları karşılaştırıldığında ortaya çarpıcı bir büyüme tablosu çıkıyor. Bu tablo Türkiye’nin devlerinin büyüme performanslarını açıkça ortaya koyuyor. Doğan, Koç ve Boyner Holding büyüme liginde öne çıkıyor. Geçtiğimiz 10 yıl içinde ciro bakımından küçülen gruplar da var.

Türkiye’nin önde gelen holdingleri, nisan ayı içinde 2005 yılına ilişkin rakamlarını birbiri ardına açıkladılar. Konsolide ciroları başta olmak üzere net kârlarından, varlıklarına kadar pek çok veriyi kamuoyu ile paylaşarak performanslarını ortaya koydular. Bu açıklamalarda holdinglerin performansları, gelenekselleşmiş bir şekilde, bir önceki yılın rakamlarıyla karışlaştırıldı. Cirodan kara kadar çeşitli göstergelere göre holdinglerin 2005 performansı ortaya konuldu. Özetle 2005 yılı içinde holdinglerin ne kadar büyüdüğüne işaret edildi.

Oysa daha geniş bir dönemde değerlendirildiğinde, holdinglerin performanslarını daha iyi ortaya koymak mümkün. Ciro, kar, şirket ve çalışan sayıları açısından büyümeyi, uzun dönemde değerlendirmek daha anlamlı oluyor. Böylece, arkadan gelip öne geçen gruplardan, büyüdüğü halde kârlılığı düşen büyük holdinglere kadar resmin bütünü daha net ortaya çıkıyor.

Son 10 yılı baz alarak 1996-2005 yılları arasında Türkiye’nin en büyük holdinglerinin konsolide ciro, şirket sayısı ve istihdam parametrelerinde nasıl bir performans gösterdiğini araştırıldığında, rakamlar bu tabloyu net biçimde ortaya koyuyor.

Doğan, büyüme şampiyonu
Doğan Holding, bu yıl açıkladığı 9 milyar 804 milyon dolar konsolide ciro rakamıyla Koç ve Sabancı Holding’in arkasından ciro da üçüncü sırada yer alıyor. Ancak, son 10 yıllık performansı değerlendirildiğinde, yüzde 210 büyüme oranıyla cirosu n fazla büyüyen kuruluş olarak dikkat çekiyor. Doğan Holding, kârlılıkta da ön saflarda yer alıyor. 1996 yılında 161 milyon dolar olan net kârını, 2005’te 474 milyon dolara çıkardı.

Doğan Holding CEO’su Tufan Darbaz, bu kârlı büyümede atılan stratejik adımların önemli olduğunu belirtiyor ve ekliyor:

“2005 yılına ait bu sonuçların elde edilmesinde Dışbank ve iştiraklerin satışı, Petrol Ofisi hisselerinin İş Bankası’ndan satın alınması ve OMV ile Mayıs ayında sonlanması beklenen ortaklık anlaşması gibi stratejik adımlar önemli oldu. Doğan Holding, Türkiye’nin en önde gelen grupları içindeki yerini, her yıl yukarı çekerken diğer yandan da stratejik ve operasyonel performansını hızla yükseltti.”

Odaklanma stratejisi izlediklerine dikkat çeken Darbaz, grubun yeni stratejisi paralelinde atılan adımları şöyle anlatıyor: “Doğan Holding, odaklanma stratejisine paralel olarak finans sektöründen çıkışının ardından Star TV’nin TMSF’den satın alınmasıyla birlikte başarılı adımlar attı. Ana faaliyet alanları olan medya ve enerji konularında yoğunlaşırken, turizm, sanayi ve ticaret konularında da başarılı operasyonlarına devam etti.”

En yüksek ciro Koç’ta
Koç’un son 10 yıl ki performansında ciddi bir artış var. 1995 yılında 6 milyar 200 milyon dolar olan cirosunu yüzde 194 büyüyerek 2005 yılında 18 milyar 200 milyon dolara yükseltti. Bu yıl konsolide ciro rakamı açıklayan holdingler arasında da Koç, büyüklük açısından lider durumda.

Koç Holding Stratejik Planlama Başkanı Tamer Haşimoğlu, 2005’te 5 yıl sonrası için öngörülen ciro hedefini yakaladıklarına dikkat çekerek “2010 yılı için 18 milyar 700 milyon dolar ciro hedefleyen Koç Holding, 2005 konsolide ciro rakamı açısından 5 yıl sonrası için öngördüğü hedefe yaklaşmış durumda” diyor.

Tamer Haşimoğlu, 2006 yılındaki konsolide ciro hedeflerinin 35 milyar 900 milyon dolar olduğunu belirterek şunları söylüyor:
“2001 krizi sonrasında önemli adımlar attık. Geçtiğimiz 3 yıl içerinde konsolide ciromuzu dolar bazında hedeflerinin de üzerinde yıllık ortalama yüzde 39 oranında büyüttük. Özellikle 2005 ve 2006 bizim için çok önemli. Üç büyük satın alma projesine imza attık. Böylece otomotiv, dayanıklı tüketim ve perakende alanlarında lider konumumuzu güçlendirdik. Enerji ve finans alanlarında da kısa zamanda Koç ismini liderliğe yükseltecek anlaşmalar gerçekleştirdik.”

2005’te kombine cirosunu 31 milyar dolar olarak açıklayan Koç Holding, 2006 yılında, bu 5 sektörde, yaptığı satın almalar sonucunda elde edilecek sinerji ve büyüme alanlarına odaklanacak. 2006 yılında satın almalar da dahil olmak üzere 6 milyar dolar yakın yatırım planlıyor. Bu miktarın 4 milyar 14 milyon dolarını ise Tüpraş oluşturuyor. 2006 yılında Koç Topluluğu’na yeni katılan Tüpraş, Tansaş ve Yapı Kredi Bankası’nın entegrasyonu ile yüzde 65 büyüme ile kombine cirosunu 50 milyar 700 milyon dolara çıkarmayı öngörüyor.

Boyner, değişimle büyüdü
Gıda dışı perakendecilik için 2005 zorlu bir yıl oldu. Emlak sektöründeki hareketlilik ve kredi kartı limitlerinin taksitle dolayısıyla dolması, bu sektördeki çok sayıda şirketi zora soktu. Gıda dışı perakendecilikte talep yüzde 5 ile yüzde 10 arasında küçüldü. Giyimde de fiyatların reel bazda yüzde 5-10 arasında düşmesi, toplamda sektörün yüzde 10-15 arasında küçülmesine neden oldu. Ancak, bütün bu olumsuzluklara rağmen gıda dışı perakendecilikte ve hazır giyimde Türkiye’nin en iddialı gruplarından olan Boyner, ciddi bir çıkış yaptı. Grup, Boyner’de gerçekleştirdiği değişim ve Beymen, Network ve Fabrika’da gerçekleştirilen iyileştirmelerle reel anlamda ortalama yüzde 15 oranında büyüdü.

Aslında Boyner Grubu’ndaki büyüme sadece bu yıla özgü bir durum değil. Öyle ki son 10 yılda Türkiye’deki büyük kuruluşların büyüme performansı dikkate alındığında Boyner, ciro açısından büyümede 3’üncü sırada yer alıyor. Grup, 1995 yılında 240 milyon dolar cirosunu, bu yıl 630 milyon dolara çıkardı ve böylece geçen 10 yılda cirosunu yüzde 163 oranında artırmayı başardı.

Doğuş Holding de büyüyen gruplar arasında yer alıyor. 1996’da 5 milyar 200 milyon dolar cirosu olan grup, 2005’te bu rakamı 6 milyar 800 milyon dolara çıkararak yüzde 31 oranında artırdı. Grup, şirket sayısında da Koç Holding’in arkasından ikinci sırada. Doğuş’un 85 şirketinde toplam 16 bin 450 bin kişi çalışıyor.

Eczacıbaşı’nda sağlıklı ilerleme
Eczacıbaşı, 2005’te pazarlama ve satış stratejilerine yoğunlaşarak başarılı bir yıl geçirdi. Yıllık bazda yaklaşık 2,6 milyar dolarlık bir toplam ciro elde etti. Uluslararası piyasalarda var olma ve marka bilinirliğini artırma göstergesi olarak çok önemli kabul edilen ihracatta da 2004’e göre yüzde 16 büyümeyle, 431 milyon dolarlık ciro elde etti.

Eczacıbaşı’nın son 10 yıllık performansı değerlendirildiğinde ise konsolide ciroda yüzde 117 oranında büyüme kaydettiği dikkat çekiyor. Eczacıbaşı CEO’su Dr. Ercan Karamercan, 2005’te 37 kuruluşta toplam 8 bin 300 kişiye istihdam sağlandıklarını, 2006’da bu sayının 9 bini aşmasını beklediklerini söylüyor. Bu yıl toplam net satışlarının yüzde 15 civarında artışla 3 milyar doları aşmasını hedeflediklerine işaret ederek sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Geçmiş yıllarda olduğu gibi 2006 yılında da dışsatım artışı öncelikli hedefler arasında yer alıyor. 2006 yılında dışsatım tutarının 500 milyon dolara ulaşması hedefliyoruz. Çalışmalarımızı uluslararası rekabette üstünlük elde edilebilecek girişimlerde yoğunlaştırmak istiyoruz. Bu çerçevede geçtiğimiz yıl 150 milyon dolar civarında gerçekleşen yatırım harcamalarının, 2006 yılında 165 milyon dolara yükselmesini bekliyoruz.”

Yaşar 10 yılda yüzde 38 büyüdü
Yaşar Holding’de son 10 yılda büyümeyi başaran gruplar arasında bulunuyor. 1995 yılında 1 milyar 380 milyon dolar olan cirosu olan grup, bu rakamı 2005’te 1 milyar 900 milyon dolara çıkardı. Belirtilen dönem içinde yüzde 38 oranında bir büyüme yakaladı.

Grup aynı dönem içinde şirket sayısını 43’ten 27’ye düşürse de istihdamını 100 kişi artırdı. Grubun 2005 yılında elde ettiği 1 milyar 900 milyon dolar konsolide, 1 milyar 200 milyon doları gıda içecek, 360 milyon doları boya ve 341 milyon doları da diğer faaliyetlerden oluşuyor.

Yaşar, bu yıl da ana faaliyet alanlarında dikey büyüme stratejisini sürdürmeyi planlıyor. 2006’da öngördüğü 40-45 milyon dolarlık yatırımın yüzde 75’ini ise gıda, içecek ve tarım sektörlerinde gerçekleştirecek. Yeni yatırımlarda kapasite artışı ve teknoloji ağırlıklı olacak.
Bu yıl ki reel büyüme hedefi ise yüzde 10-12 arasında.

Cirosu azalan 3 grup
Tekfen Holding ise kârlılığını artıran bir grup olarak dikkat çekiyor. 1996 yılında 1 milyar 133 milyon dolar olan cirosu, 2005’te 950 milyon dolara gerilese de grup kârlılıkta ön planda. 1996’da net karı 47 milyon dolar olan Tekfen, bu rakamı geçtiğimiz yıl 90 milyon dolara çıkardı ve kârlılığını yüzde 91 oranında artırdı. Şirket sayısı ve istihdamı da arttı. Bundan 10 yıl önce 39 şirketinde 11 bin 250 kişiye istihdam sağlıyordu. Şu anda 41 şirketinde 12 bin 500 kişi çalışıyor. Türkiye’nin en güçlü holdingleri arasında yer alan Tekfen, özellikle yurtdışında gerçekleştirdiği önemli inşaat projeleriyle dikkat çekiyor.

Son 10 yılın rakamları değerlendirildiğinde küçülen gruplar arasında Profilo ve Şişecam da bulunuyor. Şişecam’ın cirosu son 10 yılda 2 milyar 168 milyon dolardan, 1 milyar 657 milyon dolara geriledi. Grup bu düşüşle yüzde 24 oranında küçülme gösterdi.

Profilo Holding’in ise 1996 yılında 1 milyar 175 milyon dolar olan cirosu 2005’te 960 milyon dolara düştü. Ancak istihdamı yükseldi. 1996’da 5 bin 794 kişi çalışıyorken bugün gruba bağlı 18 şirkette toplam 7 bin 87 kişi çalışıyor. Profilo, 2006 yılında 31 milyon YTL yatırım yaparak bir önceki yıla göre yüzde 5 oranında büyümeyi hedefliyor.

Agah Uğur/ Borusan Holding Ceo
“Hedefi İki Yıl Önce Yakaladık”
Borusan Holding CEO’su Agah Uğur, 2005’de holdingin konsolide cirosunun yüzde 23’lük bir artışla 2 milyar dolar olarak gerçekleştiğini belirtiyor ve değerlendirmelerine şöyle devam ediyor:

Erken Ulaştık Bu ciro, bizim 2007 yılı için kendimize koyduğumuz bir iş hedefiydi. Gösterdiğimiz performansla bu hedefi iki yıl önce gerçekleştirdik.

Grubun Görünümü Borusan Grubu, bugün çelik, distribütörlük, lojistik ve telekomünikasyon ana iş kollarında, bünyesindeki 23 şirket ile faaliyet gösteriyor. Bu şirketlerimizde toplam 4 bin 500 kişiye istihdam sağlıyoruz.

Hedef Hızlı Büyüme Borusan 2001 yılından bu yana Türk ekonomisinin üstünde bir büyüme elde etti. Son 4 yılda ortalama yıllık büyüme hızımız yüzde 18 oldu. Bu performansımızı sürdürmeyi hedefliyoruz.

2006 Yılı Planı Bu yıl yüzde 15’lik bir büyüme ile 2 milyar 300 milyon dolar ciro elde etmeyi hedefliyoruz. 2006 için yatırım hedefimiz 75 milyon dolar.

Ahmet Dördüncü/ Sabancı Holding Ceo
Sabancı Holding’in Net Kârı 514 Milyon Dolar

En Yüksek Kârı Sabancı Açıkladı Sabancı da son 10 yılda büyüme gösteren gruplar arasında yer alıyor. Grup, 1996–2005 yılları arasında yüzde 33 oranında büyüdü. Holding, 2005’te 10 milyar 606 milyon dolar ciro elde etti. Faaliyet kârı 1 milyar 749 milyon dolar olan Sabancı’nin vergi öncesi kârı ise 1 milyar 53 milyon doları buldu. Türkiye’nin en güçlü kuruluşlarından Sabancı Holding, 2005 yılında 514 milyon dolar net kâr gerçekleştirdi En yüksek kâr açıklayan grup oldu.

Rakamlarla 2005 Performansı Sabancı Holding CEO’su Ahmet Dördüncü, holdingin toplam satışlarını 2004 yılına göre yüzde 23 oranında artırdığına dikkat çekerek şunları söylüyor: “ Finans dışı satışlarımız yüzde 27 oranında artarak 5 milyar 256 milyon dolar olarak gerçekleşti. Aynı dönemde vergi önceki kârımızı da yüzde 25 oranında artırdı. Sabancı Holding’in varlıkları bir önceki yıla göre yüzde 42 artarak toplam 46 milyar 10 milyon dolara, özkaynakları ise yüzde 9 artış göstererek 5 milyar 67 milyon dolara ulaştı.”