Sürdürülebilir başarıya verilen ödül

Ulusal Kalite Ödülleri, KalDer tarafından şirketlerin yönetim kalitesini geliştirmek ve özendirmek amacıyla veriliyor. Sistem, tek bir performansın, belirli bir zaman diliminden alınan değerlerin ötesinde, işletmeyi sürdürülebilir başarının nedeni olan tüm faktörlerle değerlendiren bir yapıya sahip. Pek çok sürecin değerlendirilmesi ve sonuç çıktılarının mükemmele ulaştırılması da bu arayışların karşılığı oluyor. Böylece ödül bir amaç olarak değil, kalıcı başarıya işletmeyi götüren bir araç olarak algılanıyor. Bu özelliği ve saygınlığı nedeniyle işletmenin imajına, başarısına katkı yapan bir model. Ödüllerin veriliş süreci ve uygulanan model hakkındaki sorularımızı KalDer Başkanı Hamdi doğan yanıtladı.

KalDer olarak bize faaliyetlerinizden kısaca bahsedebilir misiniz?
- Öncelikli amacımız, mükemmellik kültürünü içselleştirmek sürdürülebilir kalkınma yaklaşımı çerçevesinde, Türkiye'nin tüm bölgelerinde rekabetçi kurum ve kuruluşlar yaratmak. Son yıllarda yaşadığımız ekonomik ve sosyal alandaki hızlı ve küresel boyutlu gelişmeler kurumlar, kuruluşlar ve hatta ülkeler için küresel rekabet ortamını güçlendiriyor. Kaynakları daha iyi ve etkin kullanmak, daha verimli çalışmayı sağlamak, performansı sürekli artırmak ve sürdürülebilir başarı açısından çalışan ve müşteri memnuniyetini kalıcı kılarak sonuçta kârlılığı artırmak bu yolculuğun temel arayışları arasında. Biz de bu arayışta ister büyük ölçekli işletme, ister KOBİ, ister kamu veya özel sektör olsun, sektörlerden bağımsız olarak değişim ve gelişime yardımcı olmaya ve yol göstermeye çalışıyoruz. Bunu yaparken Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı (EFQM) Mükemmellik Modeli'ni kullanıyoruz. Bu model, aynı zamanda yönetim kalitesinin gelişmesini sağlıyor. Bu çerçevede eğitimler, dış değerlendirme hizmetleri, kalite kongresi ve ulusal kalite ödülleri, yerel kalite ödülleri, kamu kalite sempozyumu, kıyaslama çalışmaları ve TMME-Türkiye Müşteri Memnuniyeti Endeksi çalışması ve yaygınlaşmayı sağlayan ulusal kalite hareketi gibi faaliyetleri yürütüyoruz. Ayrıca Küresel İlkeler Sözleşmesi (Global Compact) ve Yönetim Kadının Hakkıdır açılımlarına öncülük ediyoruz. Yenileşim ve yaratıcılık kültürünün gelişmesine katkı sağlamak için, çeşitli paylaşım ortamları ve yayınlarla rekabet gücünün gelişmesine ve bilginin paylaşımına olanak yaratıyoruz.

2011 YILI KALDER ÖDÜLLERI
Mükemmellikte Süreklilik Ödülü; Bosch Sanayi ve Tic. A.Ş. Bursa Dizel Enjektör Fabrikası Ulusal Kalite Büyük Ödülleri; Büyük Ölçekli İşletmeler Kategorisinde İstanbul Gaz Dağıtım A.Ş.-İGDAŞ, Büyük Ölçekli İşletmeler Operasyonel Birim Kategorisinde Coca-Cola İçecek A.Ş. Ankara Fabrikası. Ulusal Kalite Başarı Ödülü; Büyük Ölçekli İşletmeler Kategorisinde Farba A.Ş. Kamu Kategorisi'nde Jüri Teşvik Ödülü; T.C. Sağlık Bakanlığı Karabük Devlet Hastanesi~

KALDER TÜSİAD ULUSAL KALİTE ÖDÜLÜ KATEGORİLERİ
- Büyük Ölçekli işletmeler (BÖİ)
- Operasyonel Birimler
- Bağımsız KOBİ
- Bağlı KOBİ
- Kamu Sektörü Kategorileri
- Eğitim Hizmetleri Kategorisi
- Sağlık Hizmetleri Kategorisi
- Kamu Yönetimi ve Hizmetleri Kategorisi
- Sivil Toplum Kuruluşları (STK) Kategorisi
- Mükemmellikte Süreklilik Ödülü

KalDer olarak ödül vermeye ne zaman başladınız? Hangi alanlarda ödül veriyorsunuz? Bu ödüllerden biraz bahsedebilir misiniz?
- 1992 yılında yönetim kalitesini geliştirmek ve özendirmek amacıyla ülkemizin en prestijli ödülü olan Ulusal Kalite Ödülü'nü TÜSİAD ile birlikte oluşturduk. 20 yıldır kesintisiz bu süreci devam ettiriyoruz. Avrupa
Kalite Yönetimi Vakfı'nın (EFQM) ulusal işbirliği ortağı olarak 2006 yılından beri Amerika Kalite Derneği (ASQ) ile işbirliği içinde kalite çalışmalarını yürütüyoruz. Aynı zamanda Orta Doğu Kalite Organizasyonu'nun (MEQA) da kurucu üyesi konumundayız. KalDer TÜSİAD Ulusal Kalite Ödülü yıllar içinde referansı olan EFQM Kalite Ödülü çerçevesinde gelişmeler gösterdi. Bugün de çeşitli kategorilerde devam ediyor. Ulusal Kalite Ödülü
sürecine, 20 yıl içinde 236 kuruluş başvurdu ve bu yıla kadar 40 Başarı, 27 Büyük, 5 Mükemmellikte Süreklilik ödülü olmak üzere toplam 72 ödül verildi. KalDer üyelerinin EFQM ödüllerindeki başarısı oldukça yüksek. Büyük ödül kategorisinde İngiltere'den sonra ikinci sırada geliyoruz. 8'i büyük ödül, 11'i başarı ödülü olmak üzere toplam 19 kurum ve kuruluşumuz EFQM Mükemmellik Ödülü kazanarak Avrupa'daki örnek başarılarıyla hepimiz için gurur kaynağı oldular. Büyük ödüller Cumhurbaşkanlığı Köşkü'nde muhafaza ediliyor.

Verdiğiniz ödüller şirketlerce nasıl görülüyor? Bu ödüllerin amaçları nelerdir?
- Yönetim kalitesinin yükseltilmesi ve bu amaçla uygulanan bir model aracılığıyla üretim ve hizmetlerin, işlerin daha fazla katma değer yaratır hale gelmesi bunun geniş bir paydaşlar zincirine yayılarak sürekliliğinin sağlanması işletmelerimizin öncelikli beklentisidir. Ödüle uzanan yolculuk bu beklentiyi yaratan süreçlerin yaşanmasına ve aşılmasına bağlı olduğu için değerli ve anlamlı bir çalışmanın eseridir.

Ödül kriterleriniz neler? KalDer olarak şirketlerde hangi başlıklar üzerinde duruyorsunuz?
- Bir ödül sürecinin olmazsa olmaz dört şartı var: İyi tanımlanmış, şeffaf bir değerlendirme süreci olması, uluslararası kabul görmüş bilimsel değerlendirme ölçütlerinin olması, çıkar ilişkisi olmayan ve tarafsız bir organ tarafından yönetilmesi ve değerlendirmenin tarafsız ve yetkin değerlendiriciler tarafından yürütülmesidir. Ana ödül kategorilerimiz İşletme, Kamu Sektörü, STK ve Mükemmellikte Süreklilik kategorileridir. Bunlar içinde alt gruplandırmalar da yer alır. Ana değerlendirme başlıkları iki grupta değerlendirilebilir. İlk grupta liderlik, çalışanlar, strateji, işbirlikleri ve kaynaklar, süreçler ve hizmetler başlıklarında girdiler yer alır.~
İkinci grup çalışanlarla ilgili sonuçlar, müşterilerle ilgili sonuçlar, toplumla ilgili sonuçlar ve temel performans çıktılarından oluşur. Öğrenme, yaratıcılık ve yenileşim modelin bütününü kapsayan bir çerçevedir. Sürdürülebilir bir başarıyı elde etmeyi amaçlayan bir kuruluş, Radar adını verdiğimiz yaklaşımlar, yayılım, değerlendirme ve iyileştirme, sonuçlar gibi dinamik bir değerlendirme süreci çerçevesinde ele alınır.

Verdiğiniz ödüller şirketlere neler kazandırıyor? Ödülün hem şirket hem de çalışan için önemi nelerdir?
- Kalite ödüllerinin önemini, kriterlerine ve işleyişine baktığımızda daha iyi anlayabiliriz. Kalite ödülleri, kuruluşları sadece ciro, verimlilik, fire göstergeleri gibi tek boyutlu parametrelere göre değil, bütün süreçleri, hedefleri ve rekabet ortamındaki konumuna göre ele aldığı ve kuruluşların bütünsel yönetim sisteminin etkililiğini ölçtüğü için, iş dünyası için mükemmelliği simgeler hale geldi. Ödüle başvuran kuruluşlar bir mükemmellik yolculuğuna çıkıyor, sürekli kendilerini geliştiriyor ve iyileştirilmesi gereken alanlarını öğrenme olanağı buluyorlar. Sürekli iyileştirme fırsatı ve geri beslemeler sistemin yarattığı değerler. Elbette ki ödülün kurumun imajına son derece etkin ve olumlu bir katkısı bulunuyor. Kuruluşlar da kamuoyu da Ulusal Kalite Ödülünün öneminin bilincinde. KalDer ödülü alan kuruluşlarımızın EFOM ödüllerinde de başarılarını Avrupa'da tekrarlamaları güvenilirlik kavramını pekiştiren bir unsur. Sürece katılan işletmelerin büyümeleri ve krizler karşısında dayanıklılıkları artıyor ve hatta bunu fırsat olarak görüp değerlendirdiklerini izliyoruz. Ulusal Kalite Ödülü kazanan işletmeler adeta şampiyonlar liginde oynayan takımlar gibidir. Bizde ödül kazanan işletmelerin Avrupa'da başarılarını tekrarlamaları sürece böyle bir etki yapıyor. Ancak ifade etmek isterim ki, bizde ödüle uzanan yol daha güçtür. Ödüllerin işletmeye olan katkısı döngüsünde liderlik, karlılık, sürdürülebilirlik kavramları sürekli iyileştirme sürecinde olgulaşıyor, kuruluş rol model olarak algılanıp değerlendiriliyor. Yenileşime açık ve yaratıcılığı özendiren yaklaşımları ile kalıcı olma mesajını yansıtıyorlar. Finansal başarılar kadar bu kuruluşlar insan kaynağı tercihlerinde de önde gelen kuruluşlardır. Entel sermaye varlığı ve potansiyeli açısından zenginlik kazanırlar. Bunlar mükemmel kuruluşlar olarak tanımlanırlar.

Şirketler için zorlu bir yıl olacağı söylenen 2012'nin kalite ve ödül performansı açısından nasıl bir yıl olmasını bekliyorsunuz?
- Ulusal Kalite Ödülleri, Türkiye'de kurumsal mükemmellik anlayışının yaygınlaştırılması ve bu alanda başarılı örneklerin ortaya çıkarılarak kazanılan deneyimlerin paylaşılması amacıyla yürütülüyor. Dünyada yapılan araştırmalar da EFQM modelini uygulayan ve ödül kazanan kuruluşların finansal değerler açısından başarılarını ortaya koyuyor. KalDer ödülü alan şirketler veya kurumlar daha sonraki çalışmalarında fark yaratıyor. Yükselen —motivasyon, artan çalışan memnuniyeti, ^ özgüven duygusunun gelişmesi, buna bağlı A Ju olarak kurumun liderlik anlayışında öncülük olgusu ön plana çıkıyor. Bu kuruluşlar daha HEcS sonra yönetim anlayışı açısından kendi bünyelerinde yarattıkları katılımcı ve paylaşımcı ortamı etrafına da topluma da yayıyorlar. Zor yıllar elbette ki herkes için zorlukları getirir. Kalite çalışmaları ve model uygulamaları işletmelerin diğerlerine göre zorlukları aşmada ve sürdürülebilir başarı sonuçlarına ulaşmada daha önde olmalarını sağlar. Model bunun için vardır. Zor yıllarda modele daha fazla sarılmak bir kural olmalı, ancak bu yaklaşım belirli bir zaman sürecinde oluşacaktır.
Bu kapsamda baktığımızda, 2012 yılı ödül başvurularının performasını çok fazla etkilemiyor. Çünkü başvurular son yılda değil, geriye dönük 3-4 yıllık verilerin analiziyle yapılıyor. Sadece son yıl Jm değerlendirilmiyor. 2012 yılı ödül başvurularını sonuçlarını mart ayı içinde kamuoyuyla paylaşacağız.