Enerjiye yabancı ilgisi artacak

Enerji sektörü yabancıların da ilgisini çekiyor. Türkoğlu&Çelepçi hukuk ofisinden avukat Levent Çelepçi, üretim santrallerinin özelleştirmesinde yabancı yatırımcı ilgisinin artabileceğini düşünüyor. Özel sektör enerji varlıkları tarafında yoğun bir yabancı yatırımcı ilgisinin olduğunu söyleyen Çelepçi, “2013 yılında enerji sektörünün yoğun bir yabancı yatırımcı ilgisine hedef olacağını tahmin ediyoruz” diye konuşuyor. Türkoğlu&Çelepçi’nin ortak avukatları Erhan Türkoğlu ve Levent Çelepçi, Türkiye’de birkaç yıldır yapılan elektrik dağıtım özelleştirmelerine, yabancı yatırımcı ilgisinin sınırlı kaldığını, ancak 2013 yılında yapılacak üretim santrallerinin özelleştirmesine yoğun bir ilgi beklendiğini söylüyor. Yeni Elektrik Piyasası Kanun Taslağı’nın da önemli yenilikler getirdiğini belirten Türkoğlu ve Çelepçi, en önemli değişikliklerin, piyasa faaliyetleri ve lisans türleri, piyasa işletim faaliyetlerine yönelik düzenlemeler, lisanslama sürecinin yeniden tanımlanması gibi başlıklarda karşımıza çıktığını ifade ediyor. Bu süreçte Avrupa Birliği  ülkeleri mevzuatından ve avukatlı pratiğinden istifade edilmesinin çok önem arz ettiğini, söyleyen Av. Erhan Türkoğlu ve Av. Levent Çelepçi sorularımızı şöyle yanıtladı:

Türkiye’de enerji sektörünün geldiği noktayı değerlendirir misiniz? Önümüzdeki yıllar için Türkiye enerji anlamında nasıl bir potansiyel taşıyor?
Levent Çelepçi: Türkiye, gerek iç tüketim artış hızıyla gerekse de coğrafi konumu itibarıyla bir geçiş koridoru oluşturması yönünden, enerji politikalarının özel öneme sahip olduğu bir ülke. 2000’li yılların başından itibaren enerji ihtiyacının Çin ile birlikte en hızlı büyüyen ülkelerden biri olması yönüyle Türkiye, enerji üretimini çeşitlendirmek, tasarrufu özendirmek ve iç kaynaklarını azami ölçüde kullanmak zaruretiyle karşı karşıya. Bu durum, sektör oyuncuları için önemli fırsatlar doğuruyor. Türkiye’yi, hepimizin içinde yaşadığı bir haneye benzetecek olursak ve bu hanenin de en önemli gider kalemlerinden birinin enerji faturası olduğunu göz önüne alırsak, enerjinin kısa, orta ve uzun vadede en önemli gündem maddelerinden biri olacağı aşikar. Türkiye’nin bir enerji geçiş koridoru olması yönüde konunun diğer bir fırsat tarafı.~

Elektrik piyasası kanununun değişmesiyle birlikte sektörde nasıl bir değişim yaşanacak? Bu değişim sektöre nasıl bir sinerji katacak?
Erhan Türkoğlu: Yeni Elektrik Piyasası Kanun Taslağı, önemli yenilikler getiriyor. Birkaç noktaya değinecek olursak, piyasa faaliyetleri ve lisans türlerinde yapılan değişiklikler, piyasa işletim faaliyetlerine yönelik düzenlemeler, lisanslama sürecinin yeniden tanımlanması, kısaca değinilebilecek konu başlıkları olarak karşımıza çıkıyor. Lisanslama süreci ile ilgili kısım basında da sıkça yer aldı. Ön lisans sistemiyle lisans öncesinde belirli somut adımların atılması ve ancak proje gerekliliklerinin yerine getirilmesi neticesinde lisansa hak kazanılması, geçmişte sıkça tartışma konusu olan kurumsal profesyonel yatırımcının ayrışmasını sağlayacak. Tabii, bu konuda ikincil mevzuatın oluşturulması ve bunun içeriğini de görmemiz sistemin nasıl çalışacağını anlamamıza izin verecek. Levent Çelepçi: Tarifesi düzenlemeye tabi olmayan ki bu kapsamda dağıtım şirketlerini anabiliriz, lisanslı tüzel kişilerin ortaklık yapılarındaki değişikliklerin yalnızca bildirime tabi tutulması da piyasadaki hareketliliği olumlu yönde etkileyecek bir değişiklik olarak sayılabilir. Mevcut mevzuatta, halka kapalı şirketlerde yüzde 10, halka açık şirketlerde ise yüzde 5’in üzeri hisse devirleri izne tabi tutuluyordu. Taslak kanun, dağıtım şirketlerinin faaliyet ve yükümlülükleri açısından da önemli düzenlemeler getiriyor. Bu noktada, dağıtım şirketlerinin yönetim kurullarına kurul tarafından bir bağımsız üye atanması hususunu belirtebiliriz. Bu düzenlemenin yasalaşma sürecinde tartışılacağını öngörüyoruz. Tabii, kanunun biz bu görüşmeyi yaptığımız tarihte taslak olduğunu belirtmekte fayda var.

Özelleştirmeler hakkında önümüzdeki dönem beklentileriniz neler?
Erhan Türkoğlu: Özellikle 2012’nin son çeyreğinde önemli adımlar atıldı. Daha önce devir işlemleri tamamlanamamış elektrik dağıtım şirketlerinin bir kısmının ihale süreci tamamlandı. 2013 içinde de devir işlemlerinin tamamlanmasıyla devir bedellerinin tahsili bekleniyor. Yine 2013’ün ilk aylarında enerji özelleştirmelerinde gündemin en önemli üç maddesi elektrik dağıtım özelleştirmelerinin tamamlanması, elektrik üretim tarafında EÜAŞ mülkiyetindeki santrallere yönelik özelleştirme işlemleri ve doğalgaz dağıtım tarafında, Başkent Doğalgaz’ın özelleştirmesi olacak.

Enerji sektörüne olan yabancı ilgisini nasıl değerlendiriyorsunuz? Önümüzdeki dönemde bu anlamda nasıl bir hareketlilik yaşanacak?
Levent Çelepçi: Bildiğiniz gibi elektrik dağıtım özelleştirmeleri yönünden yabancı yatırımcı ilgisi epey sınırlı kalmıştı. Üretim santrallerinin özelleştirmesinde daha fazla yabancı yatırımcı ilgisinin olması beklenebilir. Özel sektör enerji varlıkları tarafında ise yoğun bir yabancı yatırımcı ilgisi var. Bizim de halen hukuki danışmanlığını yaptığımız önemli projeler mevcut. Bunlar yalnız elektrik sektörü ile de sınırlı değil. Şu an bunları açıklayamıyoruz ama 2013 yılında enerji sektörünün yoğun bir yabancı yatırımcı ilgisine hedef olacağını tahmin ediyoruz. Tabii, mevzuatta yapılmış olan ve yapılması öngörülen iyileştirmelerin bu ilgiye önemli katkı yaptığı şüphesiz.~   

BAŞVURULAR HAZİRANDA BAŞLIYOR
SÜRE LİMİTLİ Haziran ayında güneş enerjisi için lisans başvuruları başlıyor. EPDK, Mayıs 2012’de, güneş enerjisine dayalı üretim projesi başvurularını, 10-14 Haziran 2013 tarihleri arasında kabul edeceğini, bir kurul kararıyla ilan etti. Levent Çelepçi, benzer bir sürecin rüzgar projelerinde de yaşandığını hatırlatıyor ve “EPDK ilan ettiği bu tarih aralığında, belirlenen trafo merkezlerinde, belirli kapasite miktarlarına kadar toplamda da 600 MW’lık başvuruları kabul edecek” diyor. Çelepçi, ilk 600 MW’lık paket için başvuru süresinin 10-14 Haziran tarihleri arasıyla limitli olduğunu ifade ediyor.

“TÜRKİYE İDDİALI HEDEF İÇİN ÇALIŞIYOR”
Haziran ayındaki başvuru süreciyle Türkiye’nin enerji üretiminde yerli kaynaklarını azami ölçülerde kullanma hedefi doğrultusunda bir adım attığını ifaden Erhan Türkoğlu, şunları söylüyor: “Bu adım, Avrupa Birliği’nin 20/20 hedefleri ile de uyumlu. Avrupa Birliği’nin 20/20 hedefi, 2020 yılında, birlik elektrik üretiminin yüzde 20’sinin yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanması anlamına geliyor. Enerji Bakanlığı, 2020 yılı için yenilenebilir enerji kaynaklarının enerji üretimindeki payını yüzde 30 olarak deklare etti. Bu yönüyle birlikten daha iddialı bir hedefe dönük bir çalışma içinde Türkiye.”