“Franchise zinciriyle dünyaya yayılacağız”
Tariş Genel Müdürü Cahit Çetin, “Ta-ze mağazalarını bütün ülkelere yaymayı hedefliyoruz” diyor.
Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği, Ege’nin altı ilinde, 28 bin üretici ortağı ile örgütlü güçlerden biri. 16 Haziran 2007’de yürürlüğe giren 4572 sayılı Özerkleşme Yasası ile atağa kalkan birlik, yeniden yapılanmanın yanı sıra marka konumlanması ve tarım satış birliklerinin en önemli eksiği olan satış konusuna da ağırlık vererek yatırımlarını sürdürdü. 2001’de sermayesinin tamamı Zeytin ve Zeytinyağı Birliği ile bağlı 33 kooperatife ait olan satış pazarlama şirketi Tariş Zeytin AŞ, hayata geçirilerek kısa sürede iç ve dış pazarlarda markanın yerleşmesini sağladı. Tariş Zeytin AŞ ile kurulmadan önce piyasada yüzde 11 olan pazar payı dört yılın sonunda yüzde 29’a ulaştı. Tariş markalı zeytinyağları, klasik satış yöntemlerinin yanı sıra www.ta–ze.com.tr adresinden ve Ta–Ze isimli mağazalarında satışa sunuluyor. Bugün, İzmir ve İstanbul’un yanı sıra Chicago, Toronto ve Düsseldorf’ta da Ta – Ze mağazaları bulunuyor. Dünya zeytinyağı otoritesi olan Uluslararası Zeytinyağı Konseyi’nin kalitesine güvence verdiği tek Türk markası olan Tariş’in genel başkanı Cahit Çetin ile faaliyetleri ve tarım üzerine konuştuk…
Tariş Zeytinyağı Birliği ne kadarlık alım gerçekleştiriyor?
Tariş Zeytinyağı Birliği olarak Türkiye ve bölge rekolte durumuna göre yıllık 10-15 bin ton ürün alımı yapıyoruz.
Bu üretimin ne kadarını ihraç ediyorsunuz?
Yıllara göre değişmekle birlikte alınan ürünün yüzde15-25’ini ihraç ediyoruz.
Geçen yılki ihracat rakamınız neydi? Bu yıl ne kadarlık bir ihracat hedefliyorsunuz?
Yıllık ortalama 3,5 milyon dolar ambalajlı ihracat gerçekleştiriyoruz. Dökme ihracat da yaparsak yıllık ihracat ciromuz 7 milyon dolara ulaşıyor. 2010 yılı için öngördüğümüz ihracat cirosu bu yıl zeytinyağında yok yılı olması nedeniyle geçen yılki ciromuz ile aynı.
İhracat yaptığınız ağırlıklı pazarlar hangileri? Yeni girdiğiniz bir pazar var mı?
Ağırlıklı ihracat pazarlarımız; Japonya, ABD, Avustralya, Kanada ve Çin. Avrupa Birliği, dışından gelen zeytinyağında yüksek vergi uyguluyor. Vergi engeli nedeniyle AB ülkelerinde zeytinyağı tüketimi yüksek olmasına rağmen Türk zeytinyağı bu pazarda yer alamıyor. O nedenle biz de Uzakdoğu ve Afrika’da yeni pazar çalışmaları yapıyoruz.
İhracat konusundaki hedefleriniz neler?
Zeytinyağı ihracatındaki temel hedefimiz ürünün ambalajlı olarak katma değer yaratacak şekilde satılması ve pazarlanması. Bunun yanında franchise sistemi ile açılan ve özel ürün grubu ile tüketicilere hitap eden Ta-Ze mağazalarımız ile dünya’nın farklı ülkelerinde yayılmayı planlıyoruz.
Bu yıl ne kadarlık bir alım yapmayı planlıyorsunuz?
Henüz ülke ve dolayısıyla ortaklarımızdan alacağımız rekolte beyannameleri tamamlanmadığı için bir şey söylemek yanlış olur. Alım kampanyamız hala sürmekle beraber şu ana kadar ortaklarımızdan aldığımız ürün miktarı 9 bin tonun üzerinde. ~
Türkiye’nin dünya zeytinyağı üretimindeki konumu hakkında bilgi verir misiniz?
Dünyada zeytinyağı üretimi de, tüketimi de her geçen yıl artıyor. 2 yıl öncesine kadar İspanya dünyadaki en büyük üreticisiydi, İtalya ise ikinci büyük üretici olmasına rağmen dünya zeytinyağı ticaretinde birinci sırada yer alıyordu. 2 yıl önce İspanyol SOS Cuetera Grubu’nun İtalyan Bertolli ve Carapelli markalarını satın alması ile ticarette de birinci sıraya İspanya yerleşti. Birçok büyük zeytinyağı firmasının da birleşme ve satın alma yolu ile dünya zeytinyağı ticaretinde dev firmalar haline geldiği görülüyor. Türkiye, Yunanistan ve Suriye’nin ardında 5. büyük üretici konumunda. Türkiye’de özellikle Körfez Bölgesi’nde üretilen zeytinyağları İtalyan ve İspanyol üreticiler tarafından nefaseti çok yüksek ve kalite standardı son derece yüksek ürünler olarak değerlendiriliyor.
Çiftçiye, üreticiye eğitim programları veriyor musunuz?
Çiftçi ortaklarımıza yoğun eğitim programları uyguluyoruz. Eğitimlerimiz gerek kooperatifçilik gerekse teknik konularda yetiştiricilik, üretim, kalite vs. olarak aralıksız sürüyor.
Birlik, kooperatif gibi kurumların tarım sektöründeki etkinliklerini nasıl değerlendiriyorsunuz? Bu tür kurumların fonksiyonları sizce ne olmalı?
Birlik, kooperatif gibi kurumlar tüm dünyada tarımın vazgeçilmezi. AB’de tarımsal üretimin ortalama yüzde 75’i kooperatifler vasıtasıyla yürütüyor. Serbest piyasa ekonomisinde üreticileri koruyan, ürünü değerinden pazarlama olanağı sağlayan kuruluşların başında kooperatifler geliyor. Kooperatif ve birlikler kırsal kalkınmanın temel taşları olup hem ekonomik hem de sosyal boyutta büyük öneme sahipler. AB’de bu denli büyük öneme sahip olan kooperatif ve birlikler Türkiye için çok daha büyük önem taşımakta. Çünkü halen nüfusunun yüzde 30’u tarım kesiminde bulunan ve birçoğu küçük üretici olan ülkemizde kooperatifleşme ve güçlerin birleştirilmesi çok daha büyük önem taşımakta. Üstelik tarım dünyada yıldızı parlayan sektör ve stratejik öneme sahip. Tarımda dışa bağımlılığı azaltmak için üretim artışını sağlanmalı ve bunun için tarımın tek örgütlü gücü olan kooperatif ve birlikler bu alanda en iyi şekilde değerlendirilmeli. Kooperatif ve birliklerin güçlenmesi için tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de ciddi politikalar oluşturulmalı ve desteklenmeli.
Son dönemde tartışılan Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar (GDO) konusunda neler düşünüyorsunuz?
Birçok tarımsal ürün için GDO konusu tartışılırken, zeytinyağı özelliği gereği üstte kaldı. Zeytinyağı, rakip sıvı yağlar karşısında GDO tartışmalarında da farklı bir üstünlük sağladı. Çünkü zeytinyağında genetik çalışma yapılamaz.
Modern tarım firmanız için ne ifade ediyor ve siz kendi işletmenizde bu kavramı nasıl hayata geçiriyorsunuz?
Değişen dünya koşulları ve gelişen teknoloji üretimde verimliliği artırıcı etkenler. Modern tarım uygulamalarını sistemimize alarak, ortaklarımızla paylaşıyoruz ve bunların uygulanması konusunda teknik ekiplerimizle üretici sahalarında devreye alınması için uğraş veriyoruz. Bunun yanı sıra değişen ve gelişen satış ve pazarlama tekniklerini de süratle devreye alarak uygulamaya geçiriyoruz.~
Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği olarak, geçmişi ve tarihi 97 yıllık bir geçmişe sahip köklü bir kuruluş olmamızın yanında modern tarım ve inovasyon uygulamalarıyla geçmişle gelecek arasında köprü kuruyoruz.
Tariş Zeytinyağı Birliği ne kadarlık alım gerçekleştiriyor?
Tariş Zeytinyağı Birliği olarak Türkiye ve bölge rekolte durumuna göre yıllık 10-15 bin ton ürün alımı yapıyoruz.
Bu üretimin ne kadarını ihraç ediyorsunuz?
Yıllara göre değişmekle birlikte alınan ürünün yüzde15-25’ini ihraç ediyoruz.
Geçen yılki ihracat rakamınız neydi? Bu yıl ne kadarlık bir ihracat hedefliyorsunuz?
Yıllık ortalama 3,5 milyon dolar ambalajlı ihracat gerçekleştiriyoruz. Dökme ihracat da yaparsak yıllık ihracat ciromuz 7 milyon dolara ulaşıyor. 2010 yılı için öngördüğümüz ihracat cirosu bu yıl zeytinyağında yok yılı olması nedeniyle geçen yılki ciromuz ile aynı.
İhracat yaptığınız ağırlıklı pazarlar hangileri? Yeni girdiğiniz bir pazar var mı?
Ağırlıklı ihracat pazarlarımız; Japonya, ABD, Avustralya, Kanada ve Çin. Avrupa Birliği, dışından gelen zeytinyağında yüksek vergi uyguluyor. Vergi engeli nedeniyle AB ülkelerinde zeytinyağı tüketimi yüksek olmasına rağmen Türk zeytinyağı bu pazarda yer alamıyor. O nedenle biz de Uzakdoğu ve Afrika’da yeni pazar çalışmaları yapıyoruz.
İhracat konusundaki hedefleriniz neler?
Zeytinyağı ihracatındaki temel hedefimiz ürünün ambalajlı olarak katma değer yaratacak şekilde satılması ve pazarlanması. Bunun yanında franchise sistemi ile açılan ve özel ürün grubu ile tüketicilere hitap eden Ta-Ze mağazalarımız ile dünya’nın farklı ülkelerinde yayılmayı planlıyoruz.
Bu yıl ne kadarlık bir alım yapmayı planlıyorsunuz?
Henüz ülke ve dolayısıyla ortaklarımızdan alacağımız rekolte beyannameleri tamamlanmadığı için bir şey söylemek yanlış olur. Alım kampanyamız hala sürmekle beraber şu ana kadar ortaklarımızdan aldığımız ürün miktarı 9 bin tonun üzerinde. ~
Türkiye’nin dünya zeytinyağı üretimindeki konumu hakkında bilgi verir misiniz?
Dünyada zeytinyağı üretimi de, tüketimi de her geçen yıl artıyor. 2 yıl öncesine kadar İspanya dünyadaki en büyük üreticisiydi, İtalya ise ikinci büyük üretici olmasına rağmen dünya zeytinyağı ticaretinde birinci sırada yer alıyordu. 2 yıl önce İspanyol SOS Cuetera Grubu’nun İtalyan Bertolli ve Carapelli markalarını satın alması ile ticarette de birinci sıraya İspanya yerleşti. Birçok büyük zeytinyağı firmasının da birleşme ve satın alma yolu ile dünya zeytinyağı ticaretinde dev firmalar haline geldiği görülüyor. Türkiye, Yunanistan ve Suriye’nin ardında 5. büyük üretici konumunda. Türkiye’de özellikle Körfez Bölgesi’nde üretilen zeytinyağları İtalyan ve İspanyol üreticiler tarafından nefaseti çok yüksek ve kalite standardı son derece yüksek ürünler olarak değerlendiriliyor.
Çiftçiye, üreticiye eğitim programları veriyor musunuz?
Çiftçi ortaklarımıza yoğun eğitim programları uyguluyoruz. Eğitimlerimiz gerek kooperatifçilik gerekse teknik konularda yetiştiricilik, üretim, kalite vs. olarak aralıksız sürüyor.
Birlik, kooperatif gibi kurumların tarım sektöründeki etkinliklerini nasıl değerlendiriyorsunuz? Bu tür kurumların fonksiyonları sizce ne olmalı?
Birlik, kooperatif gibi kurumlar tüm dünyada tarımın vazgeçilmezi. AB’de tarımsal üretimin ortalama yüzde 75’i kooperatifler vasıtasıyla yürütüyor. Serbest piyasa ekonomisinde üreticileri koruyan, ürünü değerinden pazarlama olanağı sağlayan kuruluşların başında kooperatifler geliyor. Kooperatif ve birlikler kırsal kalkınmanın temel taşları olup hem ekonomik hem de sosyal boyutta büyük öneme sahipler. AB’de bu denli büyük öneme sahip olan kooperatif ve birlikler Türkiye için çok daha büyük önem taşımakta. Çünkü halen nüfusunun yüzde 30’u tarım kesiminde bulunan ve birçoğu küçük üretici olan ülkemizde kooperatifleşme ve güçlerin birleştirilmesi çok daha büyük önem taşımakta. Üstelik tarım dünyada yıldızı parlayan sektör ve stratejik öneme sahip. Tarımda dışa bağımlılığı azaltmak için üretim artışını sağlanmalı ve bunun için tarımın tek örgütlü gücü olan kooperatif ve birlikler bu alanda en iyi şekilde değerlendirilmeli. Kooperatif ve birliklerin güçlenmesi için tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de ciddi politikalar oluşturulmalı ve desteklenmeli.
Son dönemde tartışılan Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar (GDO) konusunda neler düşünüyorsunuz?
Birçok tarımsal ürün için GDO konusu tartışılırken, zeytinyağı özelliği gereği üstte kaldı. Zeytinyağı, rakip sıvı yağlar karşısında GDO tartışmalarında da farklı bir üstünlük sağladı. Çünkü zeytinyağında genetik çalışma yapılamaz.
Modern tarım firmanız için ne ifade ediyor ve siz kendi işletmenizde bu kavramı nasıl hayata geçiriyorsunuz?
Değişen dünya koşulları ve gelişen teknoloji üretimde verimliliği artırıcı etkenler. Modern tarım uygulamalarını sistemimize alarak, ortaklarımızla paylaşıyoruz ve bunların uygulanması konusunda teknik ekiplerimizle üretici sahalarında devreye alınması için uğraş veriyoruz. Bunun yanı sıra değişen ve gelişen satış ve pazarlama tekniklerini de süratle devreye alarak uygulamaya geçiriyoruz.~
Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği olarak, geçmişi ve tarihi 97 yıllık bir geçmişe sahip köklü bir kuruluş olmamızın yanında modern tarım ve inovasyon uygulamalarıyla geçmişle gelecek arasında köprü kuruyoruz.
