TELEVİZYON

Satışlarda Artış Devam Edecek

Elektronik Cihazlar İmalatçıları Derneği (ECİD) verilerine göre, 2001 yılının ilk 8 ayında, 4 milyon 952 bin adet televizyon satıldı. Bu rakamın 765 bini iç pazara, 4 milyon 187 bini ise dış pazara ait. Bu yılın ilk 8 ayında ise iç satış 811 bin, ihracat 6 milyon 806 bin adet olarak gerçekleşti. İhracat, 2001 yılının aynı dönemine göre yüzde 67 artı, iç azar yüzde 6 daraldı.

Arçelik yetkilileri, iç piyasada, geçen yıla göre talepte azalma olduğunu belirtiyor ve şöyle devam ediyor: “Promosyon kampanyaları sonucu pazarda talep fazlası ürün oluştu. Bu yığılma, yeni satışları olumsuz yönde etkiledi. Bayilerde oluşan stok ve bunların erimesi, üreticilerin mal satışını geciktirdi. Dolayısıyla, önceki yıllara göre, televizyon satışlarında bir azalmaya yol açtı.”

Vestel Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı Ziya Öztürk ise ilk 7 ayda yüzde 50’lik bir büyüme kaydedildiğini söylüyor. Öztürk, “Bu büyüme, tamamen ihracat kaynaklı olup, dış pazar adetlerine de yansıyor. Geçen yılın ilk 7 ayına göre dış pazarda yüzde 60’lık bir adetsel büyüme gerçekleşti. 2002 yılının yüzde 10 ila 15’lik büyüme ile kapanacağını düşünüyoruz”

ECİD Başkanı Maral Öztekin, 2002 yıl sonunda  iç satışın 1.4 milyon, ihracatın da 11.4 milyona ulaşacağını tahmin ediyor. Türk Elektronik Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Fikret Yücel’ın tahminleri ise şöyle: “2002 yılının ilk 8 ayında, 2001 yılına oranla iç pazarda yüzde 6, dış pazarda ise yüzde 63 oranında artış görülüyor. Yılın kalan aylarında ise iç pazarda alım gücünde bir artış beklemediğinden dolayı, ilk 8 aylık artış oranını kalan aylarda da muhafaza edecek gibi görülüyor. Dış pazarda ise artış oranının yıl sonuna kadar daha da yükselteceği bekleniyor.” 

OLUKLU MUKAVVA

667 Bin Ton Tüketim Gerçekleşti

Yaşanan ekonomik kriz, 2001 yılında oluklu mukavva sektöründe talebi düşürdü. Daralan talep, kapasite kullanım düzeyini yüzde 48 düzeyine çekti. Bunda, 1995-1997 yılında yapılan yoğun yatırımların etkisi de vardı. Düşen kapasite kullanım oranı, fiyatlarda istikrarsızlığa da neden oldu.

2001 yılında tüketim, yüzde 7.1 düşüşle 667 bin tona ulaştı. Böylece kişi başına oluklu mukavva tüketimi ise 9.9 kilo olarak gerçekleşti. Bu, bir önceki yıla göre yüzde 10’luk bir azalma anlamına geliyor.

2002’nin ilk 6 ayında üretimdeki büyüme ise yüzde 8.4 oranında gerçekleşti. Bu yıl ocak-mart döneminde 163 bin 621 ton üretim yapıldı. Nisan-haziran döneminde gerçekleşen üretim ise 177 bin 298 tondu. Toplamda 340 bin 919 ton üretim gerçekleştirildi.

Dentaş Ambalaj yetkililerine göre, sektörde gerçekleşen yüzde 8.4’lük büyüme, aslında reel bir büyümeyi ifade etmiyor. Dentaş Ambalaj yetkilileri, bu saptamalarının gerekçesini şöyle anlatıyorlar:

“2001 yılında yaşanan ekonomik kriz ve daralma neticesinde her sektörde olduğu gibi, oluklu mukavvada da satış ve kapasite kullanım oranları büyük öçlüde geriledi. Dolayısıyla, bu sektörde yaşanan ilk 6 aydaki yüzde 8.4’lük büyüme, aslında reel bir büyümeden ziyade 2001 yılındaki sektör küçülmesinin bir telafisidir.”

Tire Kutsan yetkililerinin önümüzdeki döneme ilişkin tahminleri ise şöyle: “Oluklu mukavva, özellikleri ve uzun mesafede yüksek nakliye gideri nedeniyle, ihracatı zor bir ürün. Sektör en azından son 6 aylık ortalama büyümeyi sağlayacak. Ancak, sektör seçim öncesi ve sonrası genel ekonomik göstergelerden etkilenecektir. Bin tonluk ihracatın 2002 yılında gerçekleşeceğini düşünüyoruz.”

PETROL

Akaryakıt Satışlarının Olumsuz Etkisi Devam Ediyor

Sektörde 2002 yılının ilk aylarındaki olumsuzluklar, mayıs ayı ile birlikte yavaşladı. Ağustos ayının sonunda toplam beyaz ürünler grubunda geçtiğimiz  yıla göre yüzde 1’lik bir talep artışı gerçekleşti. Shell Türkiye Perakende Satışlar Müdürü Ertan Çakır, benzin satışlarının geçen yıla oranla yüzde 5.46 düştüğünü, oysa normalde akaryakıt sektöründe ortalama büyümenin yüzde 8-9 arasında gerçekleştiğini söylüyor. Çakır, “Her yıl ortalama 450 bin civarında yeni otomobil piyasaya sunulurken, bu yılın ilk 8 ayında sadece 40-45 bin otomobil piyasaya sunuldu. Ayrıca, ekonomide yaşanan istikrarsızlık nedeniyle tüketiciler daha az benzin tüketmeye başladı.”

Petrolcüler Derneği (PETDER) verilerine göre, geçtiğimiz yıl Türkiye’de benzin satışları, ekonomideki daralmayla birlikte, 2.9 milyon metreküpten 2.7 milyon metreküpe indi. Motorin satışları ise 7 milyon 275 bine yükseldi.

PETDER’in Genel Sekreteri Yalçın İtler, motorin satışlarındaki artışla ilgili, “Motorinde görünen yükselme, pazarın büyümesi nedeniyle değil, sınır ticaretinin kontrol altına alınmasından kaynaklanıyor”diyor.

Petrol Ofisi Akaryakıt Pazarlama Direktörlüğü’nün önümüzdeki döneme yönelik beklentileri şöyle: “Normal benzin üretime ağustos ayı itibari ile son verildi. Normal benzinin, süper benzin ile ikame edilmesi ve süper benzin fiyatlarının indirilmeme sebebi ile zaten düşmekte olan benzin tüketimi, LPG’ye bir miktar kayarak düşüşe devam edecek.”

ALTIN

Yatırım Amaçlı Altın Talebi 11 Tona Ulaştı

Türkiye’de altın talebi, 2002 yılının ilk 3 ayında, bir önceki yılın aynı dönemine göre değişmedi ve 31 tonla sınırlı kaldı. 2001 yılında yaşanan kriz nedeniyle altın talebinde gözlenen düşüş, 2002 yılının ilk çeyreğinde durakladı. 2002 yılının ilk çeyreğinde yatırım amaçlı altın talebi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 153 oranında bir artışla 11 tona ulaştı. Bu şimdiye kadar görülen en yüksek yatırım amaçlı altın talebi oldu.

Yılın ilk çeyreğinde altın mücevher talebi, 2001 yılının aynı dönemine göre yüzde 25 düşüşle 20 tona, hurda altın arzı ise yüzde 62 düşüşle 10 tona geriledi. İstanbul Altın Borsası Başkan Vekili İsmail Yanık, 2002 yılı ilk çeyreğinde Türk Lirası’nın dolar karşısında güçlendiğini söylüyor.

İAB altın piyasasında 2002’nin ilk 5 ayında toplam 96 bin kilo işlem gerçekleşti. 2002 yılının ilk 8 ayında İAB aracı kurumları toplam 90 bin 450 kilo ithalat gerçekleştirdi. Geçtiğimiz yıl gerçekleşen altın ithalatının 104 kilo civarındaydı. 2002’nin ilk 8 ayında ise ancak bu rakama yaklaşıldı.

2002’nin ilk 8 ayında gerçekleşen 90 bin 450 kilo altın ithalatın tamamının, iç piyasanın talebi olması sebebiyle bu yıl ki iç piyasa talebi geçen yıla göre yükseliş gösterdi. İAB Başkan Vekili İsmail Yanık, önümüzdeki 6 ayla ilgili tahminleri şöyle: “İç talep geçtiğimiz yıla nazaran artarak devam edecek. Yıllık işlem hacminde 100 bin kilo üstüne çıkılacak. Bu duruma iç talep artışı kadar, işlenmiş altın ihracatında yaşanan artışında etkilidir.”

SERAMİK

Üretim Geçtiğimiz Yıla Oranla Yüzde 7 Arttı

Seramik, kriz ve deprem felaketleri nedeniyle inşaat sektörünün durmasından olumsuz etkilendi. 2001 yılında iç talepte yaşanan düşüş devam ediyor. Seramik sağlık gereçleri sektörünün 2002 yılının ocak-haziran dönemi üretimi 3 milyon 300 bin adet. Bu, üretimin bir önceki yıla göre yüzde 7 oranında arttığını gösteriyor. Seramik Sağlık Gereçleri Üreticileri Birliği (SERSA) üye firmaların yılın ilk yarısındaki yurtiçi satışları yüzde 12 düşüşle 1.1 milyon adete geriledi. Böylece, yurt içi satışların, toplam satışlar içindeki payı yüzde 32 olarak gerçekleşti. SERSA üyelerinin, 2002 yılının ilk 6 ayındaki ihracatı ise, bir önceki döneme göre yüzde 20 artışla 2 milyon 323 bin adete ulaştı.

Eczacıbaşı Karo Seramik Genel Müdürü Ahmet Yamaner, “Yakın gelecekteki iç piyasa ile ilgili beklentiler olumlu değil. Avrupa’daki olumsuz konjonktüre rağmen, ihracatın artmasını beklemek gerekir. Dış pazardaki olumlu gelişmeler doğrudan Türkiye’nin enerjideki uygun fiyat politikalarına bağlıdır. Aşırı petrol fiyatları Türkiye’yi nakliye yönünden etkileyip, dış nakliye ücretlerini arttırarak, rekabetçi fiyatı nispi olarak olumsuz etkileyecek” diyor.

Kale Grubu yetkililerinin sektörle ilgili beklentileri şöyle: “Türkiye’de seramik kaplama malzemeleri sadece banyo ve mutfaklarda kullanılan bir malzeme olarak biliniyordu. Ancak, bugün yüzey yapısı ve dekoratif özellikleri ile moda renklere uygun modeller geliştiriliyor. Bundan dolayı seramik kaplama malzemelerine olan tüketim artarak devam edecek. Artık sadece yeni binalarda ihtiyaç için kullanılan bir malzeme olmaktan çıktı. Türkiye’de daha yeni başlayan yenileme piyasası sayesinde talebin her zaman artacak.”

İLAÇ

İhracat Artacak

İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası (İEİS) verilerine göre, 2001 yılında Türkiye ilaç pazarı yüzde 6.7 küçüldü. Üretici firmaların satışları ise 2.5 milyar dolarlık satış gerçekleştirildi. Yatırımlar 77 milyon dolar, ithalat 1 milyar 511 ve ihracat 149 milyon dolar civarında oldu. Endüstride 2001’de yüzde 48’i yüksek öğrenimli olmak üzere 20 bin 840 kişi istihdam edildi.

İlaç İşverenler Sendikası Genel Müdürü Tandoğan Tokgöz, geçtiğimiz yıl gerçekleşen ihracatı  şöyle değerlendiriyor: “Türkiye ilaç endüstrisi, ürettiği ilaçların kalitesi, etkinliği ve güvenirliği ile birçok ülke ile rekabet edebilecek duruma geldi. Sektör 2001 yılında, aralarında Almanya, Amerika, Belçika, İngiltere, İsviçre ve Japonya gibi 50’den fazla ülkeye ihracat yaptı. Sektörün 2001 yılı ihracatı, 72 milyon dolar hammadde ve 77 milyon dolar mamul ilaç olmak üzere toplam 149 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti.”

Bu yılın ilk 8 ayında iç satışlar 443 bin kutuya ulaştı. IMS verilerine göre, geçtiğimiz yılın ilk 8 ayına göre bu yıl, kutu bazında yüzde 5 küçülme yaşandı. Geçtiğimiz yılın ilk 8 ayında toplam bin 352  milyon dolar satış yaparken, 2002 yılında yüzde 19 artışla bin 607 milyon dolara ulaştı.

Pfizer İlaç yetkilileri önümüzdeki 6 ayda küçülme trendinin devam edeceğini söylüyor. Bilim İlaç İş Ünitesi Müdürü Okan Öncel ise şu değerlendirmeyi yapıyor: “Varolan belirsizliklerin üzerine seçim sonuçları ve Emekli Sandığı’nın ucuz ilaç politikasına nasıl geçeceği konuları da eklenecek. Dolayısıyla, önümüzdeki günlerde pazarın genişleyeceğini varsaymak, bugün için çok doğru olmayacaktır. Ancak, Avrupa Birliği standartlarına uyum çabalarına, Bakanlık ve sektör düzeyinde bir süreden beri azami dikkat gösteriliyor olması ihracat açısından orta vadede çok daha olumlu gelişmeler olacağı düşünülebilir.”