Projeksiyon

Su

Damacana Satışları Artıyor

Su pazarı 2005 yılında büyüyerek 6 milyar litre ve 700 milyon dolar ciroya ulaştı. Sektörün tonaj olarak yüzde 80’ini damacana, yüzde 16’sını PET , yüzde 4’ünü ise maden suları oluşturdu.

Dünyanın 6’ncı büyük damacana pazarına sahip olan Türkiye’de, şebeke sularının kalitesinin kötü olması, artan gelir düzeyleri ve artan sağlık bilinci, şişelenmiş su talebini artırdı. 2005 yılında damacana pazarı tonaj olarak 5,2 milyar litreye ulaştı.

GıdaSa İçecek Genel Müdürü Adnan Erem, yıllık kişi başı damacana su tüketiminin 1995 yılındaki 33,0 litre düzeyinden, 2005 yılında 73,7 litreye yükseldiğini söylüyor. Artan damacana satışları ise büyük ambalajlı, yani 8 ve 10 litrelik PET sularına olan talebi azaltıyor. Adnan Erem, pazarın konsantrasyonunun oldukça düşük olduğuna da dikkat çekiyor. Verdiği bilgilere göre, pazardaki ilk 3 oyuncunun konsantrasyonu yüzde 10’lar düzeyinde.

PET su pazarı ise 2005 yılında tonaj olarak 1 milyar litreyi aştı. Yıllık kişi başı PET su tüketimi 1995 yılında 12,5 litre iken 2005 yılında 18,2 litreye yükseldi. Bu pazarda toplam 85 marka rekabet ediyor. PET su ihracatı da son yıllarda özellikle Irak savaşının etkisiyle çok yükseldi. 2000 yılında 36 milyon litre olan ihracat miktarı 2004 yılında 200 milyon litreyi aştı.

Pazara 2004’ün sonunda Saka markasıyla giren GıdaSa’nın performansıyla ilgili de bilgi veren Erem, “Saka, bugün damacana pazarında İstanbul’da ikinci oyuncu konumunda. PET pazarında ise İstanbul’da 0,5 ve 1,5 litre kategorisinde bir yıldan kısa bir zamanda ilk 3 oyuncudan biri oldu” diye konuşuyor.

Su pazarında mevsimsellik nedeniyle tüketim, 2’nci çeyrekte ilk çeyreğe göre 2-3 katına çıkıyor. Pazarda 2006 yılında da 2005 yılına benzer büyümeler bekleniyor.

Otogaz

Benzin Fiyatları Otogaza Döndürdü

Türkiye otogaz pazarı, 2004 yılı itibari ile tekrar büyüme trendine girdi. Pazar 2005 yılını yaklaşık 1,7 milyon tonla kapattı. 2006 yılında bir önceki yıla göre daha az olsa da LPG’ye dönüşümler devam ediyor. Şu anda Türkiye’de bulunan binek araçların yüzde 20’si LPG ile çalışıyor.

Aygaz yetkilileri, LPG’ye dönüşümlerin ana nedenlerini, LPG’nin benzin karşısındaki ekonomik avantajını koruyabilmesi ve dizel satış fiyatının LPG fiyatı karşısında eskisi kadar avantajlı olmaması şeklinde özetliyor. Ayrıca, dizel yedek parçalarının ve dizel araçlarının bakımının nispeten pahalı olması da LPG’nin cazibesini artırdı.

Pazar 2006 yılının ilk çeyreğinde yaklaşık 400 bin ton tüketimle 2005 yılı ile paralel bir grafik çizdi. Otogaz satışlarının toplam LPG satışları içindeki payı ise yüzde 44’den yüzde 46’ya yükseldi. Bu artışın ana nedeni dökmegaz satışlarında yaşanan yüzde 21’lik düşüş. Yılın ilk 3 ayında yaşanan kötü hava koşullarından etkilenen sektörün, 2006 yılının geri kalan 3 çeyreğinde geçen yılın üzerinde seyretmesi bekleniyor.

Önümüzdeki dönemde de otogaz pazarının büyüme trendini koruyacağı ve dönüşümlerin devam edeceği düşünülüyor. Ayrıca Aygaz ve Fiat işbirliğiyle üretilen fabrika çıkışlı LPG’li araçların artması ve bu yönde yapılacak yeni atılımlar otogaz sektörünü daha ileri götürecek gibi gözüküyor. Diğer yandan, 2006 yılı içinde yayınlanan LPG Kanunu’nun da etkisi ile otogaz pazarının daha sağlıklı büyüyeceği tahmin ediliyor.

Tüm bu gerçekler ışığında Aygaz’ın tahmini otogaz pazarının yıl sonunda yüzde 6’lık büyüme ile yaklaşık 1,8 milyon tona ulaşacağı yönünde.

Beyaz Et

Sektörü, Kuş Gribi Ve Stoklar Vurdu

Geçen yıl 1 milyon 62 bin ton olan kanatlı üretiminin bu yıl düşmesi bekleniyor. Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçılar Birliği (Besd-Bir) verilerine göre 2005 yılında piliç eti üretimi 957 bin, hindi eti yaklaşık 50 bin ton, yumurtadan çıkan tavuklar, köy tavukları, kaz, ördek ve diğer kanatlı etlerinin toplamı da 55 bin ton olarak kaydedildi.

Geçen yılın son 3 ayında baş gösteren kuş gribi olayı hem üretim planlarını hem de tüketim miktarlarını altüst etti. Ekim ayı başında görülen ilk kuş gribi olayı sadece Manyas ilçesi Kızıksa beldesinde bir hindi sürüsünde görülmüş olmasına rağmen tüm ülkede kanatlı eti satışları bir anda yüzde 15-20 seviyelerine geriledi. Hastalık görülmeden önce kilogram başına 2,4 YTL olan piliç eti fiyatları ilk şok sırasında 1,3 YTL seviyesine kadar düştü. Aralık ayı sonlarına doğru da maliyetleri karşılayabilecek kadar bir gelişme gösterebildi. Bu 3 aylık sıkıntıda oluşan 40 bin ton piliç eti stoku, 2006 yılında patlak veren ikinci kuş gribi olayı ile birleşince Mart ayında stoklar 100 bin tonu buldu.

Aralık ayının sonunda ikinci kuş gribi olayının açıklanması ve 1 Ocak 2006 tarihinde bu yüzden bir kişinin ölmesinin şoku ile yeni yıla girildi. Kanatlı sektörü yeni yıla bu olumsuzlukla ve 40 bin ton devir stokuyla başladı. Şubat ayında Uğur Dündar ile başlatılan tanıtım kampanyası ve arkasına eklenen reklam kampanyasıyla tahminlerin aksine kısa zamanda tüketim artış gösterdi. Tabii bu arada satılamayan piliç etleri soğuk depolarda yığılmaya devam etti. 100 bin tonun üzerine çıkarak tarihi bir rekor seviyeye ulaştı.

2006 yılı üretimi, Kuş Gribi olaylarının ve yüksek stok miktarlarının baskısı altında dalgalı bir grafik çiziyor. Mevcut stokların 65 bin tona gerilediği tahmin ediliyor.

Temizlik Kağıdı

Pazarda Yüzde 15-20’lik  Büyüme Bekleniyor

Temizlik kağıdı pazarında geçen yıl yüzde 20’yi aşan oranda büyüme kaydedildi. 2006 yılı sonunda ise yüzde 15-20 oranında büyüme bekleniyor. Viking Kağıt Genel Müdürü Ziyanur Hasbay, “Geçen yıl pazarda hissedilir bir fiyat hareketi olmadı. Pazarda etkinliği olan 4 büyük firma, ürün satışlarını dönemsel aksiyon fiyatları ile destekledi. Özellikle süpermarket kanalında satışlarda artış kaydedildi. 2005 yılında çoklu ürünlerin pazardaki hakimiyeti arttı. Bu artış, birim rulo fiyatlarında düşüşe neden oldu. 2005 yılında ev içi kullanım pazarında yeni ürün girişi olmadı. Ev dışı kullanım pazarında ise, fotoselli havlu aparatlarına olan talebin artması sonucu, firmalar yeni apart ve ürünlerini pazara sundular” değerlendirmesini yapıyor.

Bu yılın ilk 4 ayında da pazardaki büyüme devam etti. Hasbay, ancak bu yılki büyümenin bir önceki yılın aynı dönemine göre daha az olduğunu ifade ediyor. Tuvalet kağıdı kategorisindeki büyüme yüzde 19,7 olmasına karşın, bir önceki yıl büyüme yüzde 26,7 olarak gerçekleşti. Havlu kategorisi ise bir önceki yıldan daha fazla büyüme kaydetti. Büyüme oranı yüzde 30’a ulaştı. Hasbay, “Pazarın bir önceki yıla göre daha az büyümesinde, lider İpek Kağıt’ın büyüme rakamının düşük kalmasının etkisi var. Buna karşın, Viking Kağıt ve Sofidel, yüzde 50’nin üzerinde büyüyerek pazar büyümesine olumlu katkı yaptılar. Pazar ortalamasının üzerinde büyüme kaydederek pazar paylarını artırdılar. 2006 yılının 4’üncü ayında pazara Hayat Kimya’nın da dahil olmasıyla birlikte pazarı yönlendiren firmaların sayısı 5’e çıktı” diyor.

Pazara yeni oyuncuların girmesiyle birlikte, pazarın 2005 yılında olduğu gibi yaklaşık yüzde 15-20 oranında büyümesi bekleniyor. Ekonomik gelişmelerin olumlu olması, pazardaki talebi de olumlu etkileyecek.

Yoğurt

Ürün Çeşitliliği Pazarı Büyütüyor

Toplam taze sütlü ürünler pazarı 2005 yılında önceki yıla göre hacim olarak yüzde 18 büyüyerek 413 bin tona çıktı. Sade yoğurtlar yüzde 14 ile ortalamanın altında büyürken, katma değerli kategoriler ortalamanın üzerinde büyüme gerçekleştirdi. Meyveli yoğurtlar yüzde 21, çocuk meyveli yoğurtları yüzde 31, hazır sütlü tatlılar yüzde 45, sütlü içecekler yüzde 17 büyüdü. Toplam taze sütlü ürünler pazar hacmi 413,3 bin ton olarak gerçekleşirken, pazarın büyük bir bölümünü sade yoğurtlar oluşturdu. Sade yoğurtların geçen yılki tüketimi 320 bin tonu buldu. Meyveli yoğurt tüketimi 5 bin ton, çocuk meyveli yoğurt tüketimi ise 22 bin ton olarak kaydedildi. Geçen yıl kategoriye giren probiyotik yoğurtlarda ise tüketim 7 bin ton olarak gerçekleşti.

Danone yetkililerinin verdiği bilgiye göre, 2006 yılı da sektör için hızlı başladı. Toplam taze sütlü ürünler pazarı 2006 Ocak-Nisan döneminde önceki yıla oranla hacim olarak yüzde 13 büyüdü. Çocuk meyveli yoğurtlarında Danino relansmanına bağlı olarak yüzde 43 büyüme gerçekleşti.

Activia markasının pazar lideri olduğu probiyotik yoğurtlar da bir önceki yıl aynı dönemde olmadığı için pazarın önceki yıla göre büyümesini destekledi. Bununla birlikte sade yoğurtlar 2006 Ocak-Nisan döneminde önceki yıla göre hacim olarak yüzde 7 büyüyerek toplam pazar içindeki payını yüzde 80 seviyelerinde tuttu. Yetişkinlere yönelik meyveli yoğurtlarda büyüme trendi devam etmedi. Aksine önceki yıla göre hacim olarak yüzde 8 daraldı.

Yıl sonu için beklentiler pazarın büyümesini sürdüreceği yönünde. 2006’nın sonunda önceki yıla göre yüzde 14’lük hacim artışı bekleniyor. Büyümenin çocuk meyveli yoğurtları, probiyotik yoğurtlar, hazır sütlü tatlı kategorilerinden geleceği tahmin ediliyor.

Minibüs

Pazarda Artış Beklentisi

Bu yıl minibüs üretim ve ihracatında azalma gözleniyor. Ancak, iç satışlarda artış devam ediyor. Otomotiv Sanayii Derneği’nin (OSD) verilerine göre, minibüs üretimi 2005 yılında bir önceki yıla göre yüzde 7 artışla 26 bin 162 adet ve minibüs ihracatı yüzde 28 düşüşle 3 bin 720 adet olarak gerçekleşti. İç pazarda ise minibüs satışları bir önceki yıla göre yüzde 17 artışla 17 bin 950 adet seviyesinde kapandı.

Ancak, bu yıl üretim ve ihracatta büyük kan kaybı yaşanıyor. Ocak-Mayıs verileri üretimin yüzde 42, ihracatın ise yüzde 62 oranında azaldığını gösteriyor. 2006 yılı ilk 5 aylık minibüs üretimi 6 bin 515, ihracatı ise 865 bin adet olarak gerçekleşti. Ancak iç satışlarda artış gözleniyor. Karsan yetkilileri ilk çeyrekte iç satış adetlerinin yüzde 21 arttığını belirtiyorlar. Yetkililer şu değerlendirmeyi yapıyorlar:

“Mevcut veriler ile 2006 yılının ilk yarısına bakıldığında, pazarda yeni proje öngörülmemesi sebebiyle minibüs ihracat adetlerinin ve üretimin önceki yıllara göre düşük kalması, iç pazar satışlarının ise artması bekleniyor. Rakamlarla ifade edecek olursak altıncı ay sonu itibariyle minibüs üretiminin 11 bin adet, ihracatının bin 600-bin 700 adet olarak gerçekleşmesini, iç satışların ise 7 bin 750-8 bin seviyesinde olacağını öngörüyoruz.”

Bu yılın sonunda iç satışların yüzde 10-11 oranında büyümesi bekleniyor. Bu da yaklaşık 20 bin adetlik satış demek. Üretim ve ihracatın ise geçen yılın rakamlarına yaklaşacağı düşünülüyor. Karsan yetkililerinin yıl sonuna ilişkin tahminleri, ihracatın 3 bin -3 bin 500 adet, üretimin ise 24 bin -25 bin adet civarında olacağı yönünde.