Bireysel emeklilik sistemine büyüme getirecek yeni bir dönem başladı. 25 Mayıs 2021’de yürürlüğe giren düzenlemeyle 24 milyona yakın 0-18 yaş arası gencin sisteme giriş yolu açıldı...
Elçin Cirik
Sektördeki yöneticiler orta vadede 3 milyon genci sisteme sokmanın hesabını yapıyor. Bu gençlerin 30 milyar TL artı fon yaratması bekleniyor. 2022 sonu için hedef ise 1 milyon gencin emeklilik sistemiyle tanışması.
Emeklilik sisteminin büyümesi, dünyadaki benzerlerinin ölçeğini yakalaması için Türkiye’de önemli adımlar atılıyor. 2017 başında start verilen otomatik katılım sistemi önemli adımlardan ilkiydi. Sistem, 9 Temmuz itibarıyla 4,5 yılı aşkın sürede 5,8 milyon çalışanı ve 13,6 milyar TL fonu BES’e kazandırdı. Son iki yıldır 7 milyon katılımcı sayısında takılan gönüllü BES’e güçlü bir ivme getirecek olan yeni bir atılım gündemde. Bireysel Emeklilik Kanunu’nda yapılan yasal düzenlemeyle 18 yaşından küçük bireylerin sisteme katılmasının önü açıldı. Bu düzenleme sonrası her bir aile üyesi, yüzde 25 devlet katkısı avantajından ayrı ayrı da yararlanabilir duruma geldi. Ayrıca sandık, vakıf ve dernek gibi kuruluşlardaki emeklilik birikimlerinin de BES’e aktarılması söz konusu. Özellikle 18 yaş altının sisteme girmesi, emeklilik şirket yöneticilerinin iki yılı aşkın süredir ajandasındaydı. Karar çıkar çıkmaz da emeklilik tarafında satış ve pazarlama çalışmalarına başlandı. Peki bu önemli karar, sistemin geleceğini nasıl etkileyecek?
KAÇ MİLYON GİRECEK?
Türkiye’de 2020 TÜİK verilerine göre, 18 yaş altında 23,9 milyon kişi bulunuyor. Bu rakam 83,6 milyon nüfusun yüzde 28,5’ini oluşturuyor. Bu da çoğu Avrupa ülkesinin genç nüfusundan fazla. 9 Temmuz’da toplam 12,7 milyon katılımcıya, 186 milyar TL fon büyüklüğüne ulaşılan emeklilik sisteminde önemli bir potansiyele de işaret ediyor. “Bu güncellemenin resmiyete kavuşması sevindirici haber” diyen AgeSA Hayat ve Emeklilik CEO’su Fırat Kuruca, böylece BES’in tabana yayılacağına dikkat çekiyor. AXA Hayat ve Emeklilik Başkanı Olgun Küntay, 2003’te başlayan BES’in 18. yaşını doldurduğu günlerde gelen bu yeni açılımın, katılımcı sayısının artmasına güçlü katkısı olacağı fikrinde. “Son gelişmelerle bu yıl sonunda toplam katılımcı sayısının 13 milyona yükseleceğini öngörüyoruz. 18 yaş altında düzenlemenin ilk yılı için beklentimiz 1 milyon kişi” diyor. Türkiye Sigorta Birliği Başkanı ve Türkiye Sigorta, Türkiye Hayat Emeklilik Şirketleri Genel Müdürü Atilla Benli, “Sektörün çatı kurumu olarak yeni düzenlemeleri memnuniyetle karşıladık. 18 yaş altı kişilerden orta vadede yaklaşık 3 milyon çocuk için BES sözleşmesi açılmasını bekliyoruz” yorumunu yapıyor. Garanti BBVA Emeklilik Genel Müdürü Burak Ali Göçer de 5 yıl içinde sisteme 3 milyon katılımcının dahil olacağı görüşünde. Göçer, “Daha ilk günlerden aileler sisteme katılma, çocuklarının geleceği için birikim yapma konusunda oldukça istekli” şeklinde konuşuyor. Katılım Emeklilik Genel Müdür Yardımcısı İsmail Aydemir, ilk etapta genç nüfusun yüzde 10’u, yani 2-2,5 milyonun sisteme katılabileceğini düşünüyor. Aydemir, 2022 sonuna kadar yeni gelen genç katılımcıların etkisiyle sistemde sayının 14 milyonu geçebileceğini söylüyor.
FONLARDA ZIPLAMA
Tabii gençler sisteme katıldıkça fon büyüklüklerinde de önemli yol kat edilecek. MetLife Türkiye Genel Müdürü Deniz Yurtseven, 5 yılda bu adımla 30 milyar TL fon büyüklüğü oluşacağını öngörüyor. Yurtseven, öngörülerini “Sistemde kalma süresi uzadıkça ve kalan katılımcı arttıkça fon büyüklüğü daha fazla yükselecek. 2021 ortasında sıfırdan 2022 sonunda 18 yaş altı gençlere ait 1,5 milyon sözleşmeyle aylık ortalama 200 TL ödeme yapılacağını varsayarsak 3 milyar TL büyüklüğünün oluşacağını tahmin ediyoruz” sözleriyle aktarıyor. “Tüm sektörün heyecanla beklediği bir düzenlemeydi” diyen Fibaemeklilik Genel Müdürü Erol Öztürkoğlu, 2022 sonunda gönüllü BES’te katılımcı sayısının 9,5 milyon ve fon büyüklüğünün 250 milyar TL olmasını bekliyor. Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Yılmaz Ertürk de şöyle öngörüde bulunuyor: “3 yıl içinde 900 bini aşkın çocuğun sisteme dahil olması ve 3 milyar TL birikime ulaşılması bekleniyor.” Ertürk, maddi koşulların uygun olması halinde daha fazla çocuğun yatırım yapılabileceği gerçeğiyle bu emeklilik planlarının katkı paylarının düşük seviyelerde belirlendiğini de aktarıyor. “Yeni reform bizim gibi emeklilik şirketleri için yeni dinamizmin kaynağı olacak” diyen Allianz Türkiye Hayat ve Emeklilik Şirketleri Genel Müdürü Taylan Türkölmez, “İlk etapta 2,5-3 milyon çocuğun girişiyle ve vakıf ve sandıklardan gelecek aktarımla BES’in orta vadede artı 100 milyar TL gibi fon büyüklüğü potansiyeline kavuşması bekleniyor” diyor.
REKABET KIZIŞIYOR
Bu yeniliklerle sektörde rekabetin yeniden hareketlenmesi bekleniyor. Emeklilik şirketi yöneticileri özellikle 18 yaş altını portföylerine katmak için yarışa girmiş durumda. Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Yılmaz Ertürk, haziranda çıkardıkları “Çocuğum için BES”in büyük ilgi gördüğünü, 2021 ve 2022’de fon büyüklüğünde yüzde 20’nin üzerinde ve katılımcı sayısında yüzde 3-4 bandında büyüme beklediklerini belirtiyor. Katılım Emeklilik Genel Müdür Yardımcısı İsmail Aydemir ise, “Erken BES” ürünlerine katılanlara ilk üç ay ek yüzde 25 Katılım Emeklilik katkısı sundukları, diş ve göz sağlığı check up’ları, oyun terapisi ve eğitim danışmanlık gibi hizmetlere erişim sağladıklarını açıklıyor. “2022 sonuna kadar katılımcı sayımızın 190 bin artışla 800 bine ulaşmasını bekliyoruz” diyor. “Emeklilik alanına sonradan katıldık” diyen AXA Hayat ve Emeklilik Başkanı Olgun Küntay, “18 yaş altı bireylerde orta dönemde 100 binin üstünde katılımcı hedefimiz var. Geniş bir sağlık sigortası portföyümüz bulunuyor öncelikle bu alandaki 18 yaş altı bireyleri sisteme katmayı amaçlıyoruz” diyor. AgeSA Hayat ve Emeklilik CEO’su Fırat Kuruca, rakamsal hedef vermeden fon büyüklüğündeki liderliklerini korumak istediklerini söylüyor. 18 yaş altını sisteme çekmek için farklı pazarlama taktikleri izleniyor. Allianz Türkiye Hayat ve Emeklilik Şirketleri,18 yaş altı ürünlerine yurt içi eğitim danışmanlığını ekliyor, özel sağlık ya da tamamlayıcı sağlık sigortasında yüzde 10 indirim sağlıyor. Sisteme 18 yaş altı ilk katılımcıyı kazandırdıklarını aktaran Fibaemeklilik Genel Müdürü Öztürkoğlu, 18 yaş altı için özel ürünler tasarlayacaklarını örneğin Galatasaray Emeklilik Planı ile yavru ve genç aslanları da sisteme dahil etmeyi planladıklarını aktarıyor. Garanti BBVA Emeklilik de çocukları için BES ile birikim yapmak isteyenlere, dijital kanallardan farklı birikim tutarlarına göre farklı seçenekler sunuyor.
“GENÇLERİN ÜÇTE BİRİ HEDEFİMİZDE” ATİLLA BENLİ TÜRKİYE SİGORTA VE TÜRKİYE HAYAT EMEKLİLİK GENEL MÜDÜRÜ TÜRKİYE SİGORTA BİRLİĞİ BAŞKANI “İVME SÜRECEK” Türkiye Hayat Emeklilik 2020’yi gönüllü ve otomatik katılım sistemleri toplamında 4,2 milyon katılımcı ve 36,5 milyar TL devlet katkısı fon büyüklüğüne ulaşarak sektör lideri olarak tamamlamıştı. 25 Haziran 2021’de geçen yılın aynı dönemine göre fon büyüklüğümüzün yüzde 27 artarak toplam 39,7 milyar TL fon büyüklüğüne geldik. 2021 boyunca olumlu ivmenin devam etmesini bekliyoruz. DOĞAL PAY 18 yaş altındaki çocuk ve gençlerimiz için çalışmalarımıza başladık. Orta vadede 18 yaş ve altı 3 milyon çocuğumuzun sisteme katılacağını öngörüyoruz. Şirketimiz, sektörün BES ve OKS’de toplam katılımcı sayısının yüzde 31’ine sahip. Aynı şekilde BES ve OKS fon büyüklüğümüz sektörün yüzde 21’ine karşılık geliyor. Bu açıdan 18 yaş altı BES’te de benzer oranlarda potansiyele sahip olduğumuzu söyleyebiliriz. Burada ürünümüzde kesintilerimizi minimumda tutmayı hedefliyoruz. |
40 MİLYAR TL SANDIKTA TASARRUF Bu dönemde heyecanlı bir gelişme daha var: Sandık, vakıf ve dernek gibi kuruluşlardaki emeklilik birikimleri 2023 sonuna kadar kısmen veya tamamen BES’e aktarılacak. Türkiye Sigorta Birliği Başkanı Atilla Benli, “Buna imkan verilmesiyle üyelerinin gelecekteki yükümlülüklerini karşılayamama riski bulunan dernek, vakıf ve sandık gibi emekliliğe yönelik taahhütte bulunan kuruluşların üyeleri için güvence oluşturulacak. Sistemdeki tasarruflar da artacak” diyor. 300 BİN ÜYE Türkiye Sigorta Birliği’ne göre ülkemizde BES’e aktarım yapma potansiyeline sahip 300 bin üyeli 50’yi aşkın vakıf ve sandık var. Bu kuruluşların toplamda 40 milyar TL’yi aşan fon büyüklüğü mevcut. Başkan Benli, bu kuruluşların hangi şartlarda sisteme dahil olacağını SEDDK’nın belirleyeceğine vurgu yapıyor. Garanti BBVA Emeklilik Genel Müdürü Burak Ali Göçer, süreçte vakıf/ sandık genel kurullarından onay alınması, bilanço değerlemelerinin yapılması gerekeceği için kısa vadede yoğun aktarım talebi olmayacağını düşünüyor. “2022’nin ikinci yarısında taleplerin başlayacağını öngörüyoruz” diyor. POTANSİYEL Fiba Emeklilik Genel Müdürü Erol Öztürkoğlu düzenlemeyle ilk etapta 5-10 milyar TL arası bir fonun sisteme aktarılmasını bekliyor. BNP Paribas Cardif Türkiye Genel Müdürü Cemal Kişmir, “Aktarıma konu olacak tutarın ilk etapta 10 milyar TL olması, toplam potansiyelin ise 50 milyar TL’yi bulması bekleniyor” şeklinde konuşuyor. Allianz Türkiye Hayat ve Emeklilik Şirketleri Genel Müdürü Taylan Türkölmez, bu sayede yüksek fon getirilerinden çok daha geniş bir kesimin yararlanabileceğini ifade ediyor. |
“20 BİN GENCE ULAŞIRIZ” CEMAL KİŞMİR / BNP PARIBAS CARDIF TÜRKİYE GENEL MÜDÜRÜ PLANLAR İlk 5 yıl içinde 2,5-3 milyon genç ve çocuğun sisteme katılması öngörülüyor. BNP Paribas Cardif Türkiye olarak biz, otomatik katılım dahil 2022 sonunda 450 binin üzerinde katılımcı sayısına ve ilk etapta 20 bin yeni genç katılımcıya ulaşmayı hedefliyoruz. Haziran sonunda acentelerimiz ve banka kanalımız TEB üzerinden 18 yaş altı kitleye satış ve pazarlama faaliyetlerimize başladık. Önümüzdeki en önemli adım, okula dönüş dönemi, okula yeni başlayan çocuklarımızın ebeveynlerine güçlü bir çağrı yapacağız. Ayrıca hayat, sağlık ve eğitim sigortaları ile BES’in bütünleşik sigorta ürünü olarak satışının bu yıl sonundan önce başlayacağını öngörüyoruz. KAYGI YÜKSEK Bugün özellikle ebeveynler çocuklarının iyi bir eğitim seviyesine sahip olması ve refah bir yaşam standardını devam ettirebilmesi konusunda oldukça kaygılı. Pandemi, bu kaygıları birçok açıdan tetikledi. “Kriz Dönemlerinde Sigorta ile Koruma ve Planlama” anketimizin sonuçlarında Türkiye’de endişe seviyesinin oldukça fazla olduğunu, endişe nedenlerinin de kaza, tehlikeli hastalık, finansal gelir kaybı, çalışamama ve işini kaybetme gibi başlıklarda olduğunu görüyoruz. BES bu kaygıları adreslemede, topluma birikim ve uzun vadeli maddi güvence sağlamada kaldıraç görevi üstleniyor. |
Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?