KOBİ'lere tam destek

Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun KOSGEB desteklerinin yüzde 50 artırılacağı yönündeki açıklaması, gözlerin KOBİ hibelerine çevrilmesine neden oldu. 2014 yılında KOSGEB’in KOBİ’lere verdiği destek miktarı 311 milyon 586 bin 584 TL’ydi. Kalkınma ajansları 2014 yılında KOBİ’lerin 937 projesine toplam 267 milyon TL’lik destek verdi. TTGV’nin 2014 yılına dair verileri ise toplam 9 KOBİ’ye yaklaşık 4 milyon dolar destek verildiği yönünde. Bunun dışında bankalar, kredilerde KOBİ’lere tanıdığı ayrıcalıkların yanında danışmanlık hizmetleri de veriyor. KOBİ’lerin rekabet gücünün artması için projelerine destek vermenin çok önemli olduğunun altını çizen Akbank KOBİ Bankacılığından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Bülent Oğuz, bankanın bu kapsamda KOSGEB ile işbirliği yaptığını söylüyor. Akbank, KOSGEB’in destek programları için proje desteği başvuruları KOSGEB tarafından onaylanan KOBİ’lere, 36 aya varan vade seçenekleriyle eşit taksitli ticari kredi sunuyor.
KOSGEB DESTEKLERİ ARTIYOR
KOSGEB, KOBİ’lere ekonomideki paylarının artırılması ve daha rekabetçi hale gelebilmeleri için destek veriyor. Önümüzdeki dönemde Kalkınma Planları ve KOBİ Stratejisi ve Eylem Planı çerçevesinde, daha seçici ve gelişme potansiyeli yüksek işletmelere kaynak aktarılması planlanıyor. Orta ve ileri teknoloji alanında faaliyet gösteren ve hızlı büyüyen işletmelerin ayrıcalıklı olarak destekleneceği destek programlarının geliştirilmesi düşünülüyor. KOSGEB Başkanı Recep Biçer, Başbakan’ın KOBİ’lere yönelik desteğin artırılacağına ilişkin açıklamasından sonra desteklerde olacak değişimlerle ilgili şu bilgileri veriyor: “KOBİ’lerin kurumsallaşma ve markalaşma konularındaki projelerinin desteklenmesiyle ilgili başvurular 30 Ocak-20 Mart 2015 tarihinde yapıldı. Proje bütçesi işletme başına 150 bin TL hibe şeklinde olup, 1’inci ve 2’nci bölge diye adlandırılan şehirlerde bulunan işletmeler yüzde 50 oranında, 3, 4, 5 ve 6’ncı bölgelerde bulunan işletmeler ise yüzde 60 oranında destek alabilecek. İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı’nda daha önce 5 işletmenin işbirliği yapması halinde 250 bin TL’si hibe, 750 bin TL’si geri ödemeli olmak üzere 1 milyon TL destek sağlanıyordu. Yapılan yenilikle beraber işbirliği yapması gereken işletme sayısı 3’e düşürülüyor. Hibe destek rakamı 300 bin TL’ye çıkarılırken geri ödemeli destekler de 1 milyon 200 bin TL’ye çıkarılıyor. Bu şekilde toplam destek miktarı 1 milyon 500 bin TL’ye çıkıyor. AR-GE, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı’nda da yapılan değişiklikle hibe ve geri ödemeli 1 milyon TL olan toplam destek tutarı uygun bulunarak 1,5 milyon TL’ye çıkarılıyor. Girişimcilik Destek Programı kapsamında kadın ve engelli girişimcilere yönelik yapılan yüzde 10 pozitif ayrımcılık yüzde 20’ye çıkarılırken bu uygulamaya gazi ve şehit yakınları da dahil ediliyor.”
~
HANGİ DESTEKLERDE ARTIŞ OLACAK?
Bunların dışında, bundan sonraki KOBİ ve girişimcilik ödül törenlerinde finale kalan işletmelere yönelik KOSGEB tarafından ücretsiz yurtdışı iş gezileri düzenlenecek. Yurtiçi Fuar Desteği kapsamında, yurtiçi uluslararası ihtisas fuarlarında metrekare başına destek tutarı 120 TL’den 150 TL’ye, Yurtiçi İhtisas Fuarları ve İzmir Enternasyonal Fuarı’nda ise metrekare başına destek tutarı 80 TL’den 100 TL’ye çıkarılıyor. Genel Destek Programı kapsamındaki tanıtım desteği tutarı 10 bin TL’den 15 bin TL’ye, Enerji Verimliliği Desteği için verilen tutar da 30 bin TL’den 50 bin TL’ye revize ediliyor. KOSGEB, KOBİ’lere 2014 yılında toplam 311 milyon 586 bin 584 TL destek verdi. Bu desteklerin 130 milyon TL’si Genel Destek Programı’na, 110 milyon TL’si Girişimcilik Destek Programı’na 56 milyon TL’si AR-GE, İnovasyon ve Endüstriyel Programı’na aktarıldı. 2015 yılında ise KOSGEB’in destek bütçesi dağılımına göre, geri ödemesiz destekler 189 milyon TL, geri ödemeli destekler 72 milyon 928 bin TL ve kredi faiz destekleri 89 milyon 780 bin TL olacak. KOSGEB, destek ve hibeleri şu başlıklar altında veriyor: KOBİ Proje Destek programı, Tematik Proje Destek Programı, İşbirliği- Güçbirliği Destek Programı, AR-GE İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı, Genel Destek Programı, Girişimcilik Destek programı, Gelişen İşletmeler Piyasası KOBİ Destek Programı, kredi faiz desteği ve laboratuvar hizmetleri.
GÜDÜMLÜ PROJE DESTEKLERİ GÜÇLENECEK
Kalkınma ajansları tarafından 2014 yılında KOBİ’lerin 937 projesine toplam 267 milyon TL’lik destek verildi. Proje teklif çağrısı kapsamında 2008-2015 döneminde kâr amacı güden kuruluşlara yaklaşık 4 bin 200 proje desteği sağlandı. Bu projelerin toplam destek tutarı yaklaşık 1 milyar TL. Özel sektöre aktarılan bu desteğin toplam destek içindeki oranı ise yüzde 51. 2015 yılında da KOBİ’ler kalkınma ajanslarının önemli gündem maddelerinden olacak. Özellikle güdümlü proje desteklerine daha fazla önem verilmesi bekleniyor. Bu desteklerle KOBİ’lerin güçlendirilmesi, işbirliği ağlarının ve üniversitelerle KOBİ’leri buluşturacak kurumsal altyapıların oluşturulması planlanıyor. Kalkınma ajansları tarafından KOBİ’lere sağlanan desteklerde öne çıkan başlıklar arasında; sürdürülebilir üretimin geliştirilmesi, AR-GE ve yenilikçilik, verimli ve temiz enerji, ileri teknolojilerde ihracat, bilgi ve teknoloji odaklı üretim yer alıyor. KOBİ’lerin üretim, istihdam ve ihracatın artırılması, ekonomide canlılık, istikrar ve sürekliliğin sağlanması bakımından büyük önem taşıdığını belirten Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, kalkınma ajanslarının KOBİ’lere verdiği önemi şöyle anlatıyor: “Ajanslar bünyesinde her ilde kurulan yatırım destek ofisleri geçmişten günümüze 75 binden fazla yatırımcıya danışmanlık hizmeti sağladı. 2 binden fazla tanıtıcı broşür, CD, rapor hazırlandı, kurum ve kuruluşlara 20 binden fazla ziyaret gerçekleştirildi. 5 bin kişiye girişimcilik, dış ticaret konularında eğitim hizmeti sunuldu ve 3 binden fazla yurtiçi ve yurtdışı tanıtım organizasyonlarına katılım sağlandı.” Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, önümüzdeki dönemde KOBİ’lere yönelik ajans desteklerinin daha etkin olarak kullanılacağını söylüyor. Özellikle güdümlü proje destekleri sayesinde üretim ve ihracat kapasitesinin geliştirilmesi, iyi uygulama örneklerinin oluşturulması, sektörel çeşitlenmenin ve ihtisaslaşmanın desteklenmesi hedefleniyor. Güdümlü proje desteklerinin diğer hedefleri arasında ise özel bilgi, beceri ve teknolojilerin geliştirilmesi, transferi veya yaygınlaştırılması, yeni finansman modellerinin geliştirilmesi, üniversite sanayi işbirliğinin güçlendirilmesi de bulunuyor.
~
KOBİ’LERE KEFALET DESTEĞİ
Kredi Garanti Fonu (KGF), teminat yetersizliği olan KOBİ’lere kefil olarak bu işletmelerin finansmana erişimini kolaylaştırıyor. 2014 yılında KGF’ye 5 bin 662 KOBİ, kredi kefalet talebinde bulundu. 4 bin 233 KOBİ’ye verilen kefaletlerle toplam 1,9 milyar TL’lik kredi hacminin oluşması sağladı. Kredi Garanti Fonu Kurumsal Pazarlama ve Tanıtım Müdürü Bülent Ersoy, “Her yıl olduğu gibi 2015 yılında kefalet verilecek KOBİ sayısı ve dolayısıyla oluşacak kefalet ve kredi hacimleri büyük ölçüde bankalar tarafından iletilecek kefalet taleplerine bağlı olacak. Ancak kuruluşumuz, kefalet desteği sağladığı KOBİ sayısını ve dolayısıyla kefaletimizle oluşacak kredi hacmini artırmayı teminen yoğun bir çaba içinde. Hem bankalar hem KOBİ’lerin mensubu oldukları sivil toplum kuruluşları nezdinde yürütülen çalışmalar, bu amaçla illerde düzenlenen ve KOBİ’lerle bankacıların buluşturulduğu toplantılar yoğun olarak sürdürülüyor” diyor. KGF faaliyetlerini sürdürmekte olan KOBİ’lere işletme ve yatırım harcamalarının finansmanı sürecinde kefalet desteği sağlamanın yanında kadın girişimcilere, genç girişimcilere ve tekno girişimcilere yönelik çalışmalara yoğunlaşmayı düşünüyor.
4 MİLYON DOLAR DESTEK
Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı, kurulduğu 1991 yılından bu yana KOBİ’ler başta olmak üzere özel sektör kuruluşlarının inovasyon ve teknoloji altyapısının geliştirilmesine ve rekabet güçlerinin artırılmasına yönelik çeşitli destekler sağlıyor. TTGV Koordinatörü Ferda Ulutaş, “Desteklerimizin temelinde değer zincirinin tamamını dikkate alarak özellikle boşluk gördüğümüz noktalara yoğunlaşmak, yenilikçi modellerle farklı destek mekanizmalarını uygulamak ve hem kamuya hem özel sektöre örnek olmak yatıyor” diyor. Bu kapsamda, finansal desteklerin yanı sıra gerekli altyapıların ve işbirliği ağlarının oluşturulması gibi hızlandırıcı faaliyetler ve hizmetler de TTGV’nin destek anlayışı içinde önemli bir yer tutuyor. Vakfın bugüne kadar yürütmüş olduğu Dünya Bankası ve Ekonomi Bakanlığı programları ile yaklaşık 1.000 AR-GE projesine 400 milyon dolar aktardığını ifade eden Ulutaş, sözlerine şöyle devam ediyor: “Büyük ölçüde geri ödemeli destek olarak aktarılan bu kaynaktan yararlanan şirketlerin 80’e yakını KOBİ kapsamına giriyor. Diğer taraftan TTGV’nin teknoloji odaklı erken aşama şirketlerinin desteklenmesine yönelik olarak kurmuş olduğu Teknoloji Yatırım A.Ş. de girişimciliğin desteklenmesi yönünde önemli örneklerden biri.” TTGV, proje finansmanına yönelik iki destek programıyla devam ediyor. Bunlardan ilki; şirketlerin öncelikli alanlardaki AR-GE ve ticarileştirme projelerinin desteklendiği İleri Teknoloji Projeleri Desteği (İTEP)… İkincisi ise enerji verimliliği ve çevre teknolojileri alanındaki yenilikçi uygulamalara ve ticarileştirme projelerine verilen çevre destekleri. Geri ödemeli finansman desteği sağlanan her iki program kapsamında 2014 yılında toplam 9 KOBİ’ye yaklaşık 4 milyon dolar destek verildi. 2015 yılında da rakamların benzer seviyelerde olması bekleniyor. TTGV, İTEP programı kapsamında 2015 yılı için başvuru beklenen öncelikli alanları tarım, eğitim, sağlık ve çevre olarak belirledi.
~
 “GİRİŞİMCİLİK KÜLTÜRÜ OLUŞMALI”
 İstanbul Ticaret Odası da KOBİ’lerin ticaret hayatında çok önemli bir yeri olduğunu düşünüyor. Girişimcileri ticaret hayatına aktarabilmek için Rekabeti Geliştirme Koordinatörlüğü bünyesinde Yenilikçilik ve Girişimcilik birimi oluşturan İTO, burada girişimci olmak isteyenlere danışmanlık hizmeti veriyor. Mevzuattan uluslararası konulara, rekabetçilikten işletme yönetimine kadar KOBİ’lerin ihtiyaç duyduğu konularda danışmanlık yapıyor. Eğitimlerde işin temelinden başlanıp en ince detaylarına kadar bilgilendirme yapıldığını belirten İTO Başkanı İbrahim Çağlar, “Tüm eğitimlerimizin ana hedefi doğru kaynaktan doğru bilgiyi alıp ihtiyacı olanlara ulaştırmak üzerine kurulu. Dolayısıyla hangi konuda eğitim verilecekse, o konunun uzmanı olan kurum ya da kişilerle birlikte bu işi yapıyoruz” diyor. İTO, Yenilikçilik ve Girişimcilik birimi kurulduğundan bu yana bu konuyla ilgili 300’ü aşkın girişimci ve girişimci adayıyla temasa geçti. Bu kişilerin 80’i eğitimlerden yararlanırken, 200’e yakın kişi de farkındalık amacıyla düzenlenen seminerlere katılım gösterdi. Çağlar, bu rakamın 2015 yılında en az iki katına çıkmasını hedeflediklerini belirtiyor ve ekliyor: “Yaptığımız işin sonuçlarını da görmek zorundasınız. Bu amaçla bir önceki yıl temas kurduğumuz girişimci ya da girişimci adaylarının da şu ana kadar ne yaptıklarını, ne kadar başarılı olduklarını izleyeceğiz. Sadece İstanbul’da, 50’ye yakın kurum ve kuruluş da değerli iş fikirlerinin hayata geçmesi için İTO’ya destek veriyor.” Türkiye’de yeni girişimcilere ve girişimcilik kültürünün oluşmasına büyük ihtiyaç olduğunu ifaden Çağlar, yeni girişimciler ve girişimci adaylarına, İstanbul Ticaret Odası’nın bilgi ve tecrübesinden faydalanmalarını öneriyor.

TÜBİTAK’TAN AR-GE DESTEKLERİ
KİMLER HANGİ PROGRAMDAN FAYDALANMALI? TÜBİTAK, KOBİ’lerin verimliliklerinin, katma değer içindeki paylarının ve uluslararası rekabet güçlerinin artırılması amacıyla KOBİ’lere destek veriyor. Türkiye’de, AR-GE faaliyetlerinin daha çok büyük ölçekli işletmelerle sınırlı kaldığını düşünen TÜBİTAK, 1.507 KOBİ AR-GE Başlangıç Destek Programı kapsamında, ülke sanayinin yüzde 98’ini oluşturan KOBİ’lerin AR-GE faaliyetlerini geliştirmeyi hedefliyor. Program kapsamında, KOBİ’ler tarafından yürütülen 500 bin TL bütçe ve 18 ay süreyle sınırlı ilk 3 proje destekleniyor.
DESTEKLERİN KAPSAMINDA NELER VAR? Ayrıca bu üç projeye ilaveten, ortaklı proje başvurusu yapılması koşuluyla 2 proje daha bu programda desteklenebiliyor. Destek oranı her dönem için sabit ve yüzde 75 olarak belirleniyor. KOBİ’ler yılın her döneminde bu programa başvuru yapabiliyor.
~
PARA DIŞINDAKİ DESTEKLER
EĞİTİM, TEST VE ANALİZ KOSGEB’in para dışında verdiği en önemli destek Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri. Bu eğitimler sayesinde girişimci adayları, kuracağı işle ilgili piyasa araştırmaları, iş yeri açma maliyetleri, kâra geçiş süreci ve işin sürekliliği gibi konularda bilinçlendiriliyor. Bunların dışında 9 ilde faaliyet gösteren 12 laboratuvar, KOBİ’lere ihtiyaç duydukları test ve analiz hizmetlerini uygun şartlarda sunuyor.
TEKNİK DESTEK Kalkınma ajanslarının mali olmayan destekleri arasında ise teknik destekler yer alıyor. Bu kapsamda eğitim verme, program ve proje hazırlanmasına katkı sağlama, geçici uzman personel görevlendirme, danışmanlık sağlama, lobi faaliyetleri ve uluslararası ilişkiler kurma gibi kurumsal nitelikli ve kapasite geliştirici hizmetler veriliyor.
İNOVASYON VE VERİMLİLİK ETÜTLERİ TTGV’nin halihazırda sağladığı destek ve hizmetler arasında, inovasyon etütleri, eko-verimlilik etütleri, AR-GE ve ticarileştirmeye yönelik eğitim programları, gıda sektöründe mentorluk hizmetleri, eşleştirme faaliyetleri bulunuyor.
KGM’DEN YENİ İŞ DANIŞMANLIĞI 2015 yılı projeleri arasında Küresel Girişimcilik Merkezi’nin kurulması olan İTO, bu projeyle uluslararası ölçekli işbirlikleri oluşturulmasını hedefliyor. Bu merkezin şirket kuruluşları ve iş fırsatlarının tespiti konusunda yol göstermesi, finansmana erişim, yeni iş planlarının geliştirilmesi gibi konularda danışmanlık hizmeti vermesi planlanıyor.

AKBANK'TAN ÖNERİLER
Bülent Oğuz Akbank KOBİ Bankacılığından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
16,8 MİLYAR TL KREDİ BDDK verilerine göre, Aralık 2014 itibarıyla Akbank’ın KOBİ’lere kullandırdığı TL nakit kredi tutarı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6,66 artış ile 16,8 milyar TL’ye ulaştı. Akbank’ın KOBİ bankacılığı müşterilerinin TL cinsinden nakdi kredi tutarı ise aynı dönemde yaklaşık yüzde 39 artış gösterdi.
KUR RİSKİNE DİKKAT KOBİ’lerin gelirleri ağırlıklı olarak hangi para cinsindense o para birimiyle borcunun olması daha sağlıklı. Böylelikle ileride oluşabilecek olası bir kur riskinden korunmuş olurlar. Örneğin, ithalatları var ancak ihracatları yoksa kur riski ile karşı karşıyalar demektir. Bu noktada kurlardan kaynaklanan maliyeti müşterilerine yansıtabiliyorsa Dövize Endeksli Kredi kullanabilirler. Ancak bu maliyeti satış fiyatlarına yansıtamıyorlarsa kur riski ile karşılaşmamak için fiyatı uygun bile olsa Dövize Endeksli Kredi kullanmasınlar. Diğer taraftan, hem ithalat hem ihracat yapan bir KOBİ ise Döviz Kredisi kullanabilir.
 KURUMSALLAŞMA ÖNEMLİ Finansman dışında KOBİ’lere önerimiz kurumsallaşma yönünde adım atmaları. Kurumsallaşma derken onların büyük şirketler haline gelmelerinden bahsetmiyoruz. Planlama yapan, kayıt dışı işlemlerini kayıt içine alan, şeffaf mali tablolar hazırlayan, faaliyet döngüsüne hakim, sermaye yapısı güçlü, regülasyonu ve mevzuatsal gelişmeleri yakından takip eden şirketler hep bir adım daha önde oluyor.
FARKLILAŞMALILAR Öte yandan, faaliyet gösterdikleri piyasada onlar gibi birçok şirket bulunuyor. Burada mutlaka bir rekabet avantajı sağlamalılar. Tek başlarına makroekonomiyi ve sektörü etkileyemezler veya buradaki parametreleri değiştirmezler. Ancak kendi organizasyonlarını, kendi maliyet kısıtlarını ve satış potansiyellerini belirleme güçleri bulunuyor.