"BİST çok cazip, ama beklenti yok"
Para ve sermaye piyasaları oldukça volatil bir süreçten geçiyor. Haziran ayındaki genel seçimler öncesinde ve sonrasında da bu süreç devam edecek gibi. Gelinen seviyelerde borsada fırsatların oluştuğunu söyleyen Garanti Portföy Genel Müdürü MAHMUT KAYA, “Bu fırsatların alıma dönüşmesi için, seçim sonrası tablo ve makro paketler gibi pozitif gelişmeler gerek” diyor ve ekliyor: “BİST, şu anda cazip seviyelerde ancak alıcıları tetikleyecek gelişmelere ihtiyaç var.”
2014’ün Eylül ayından itibaren başlayan petrol fiyatlarındaki düşüşün, yıl sonuna kadar hızlanarak devam etmesi ve tahminlerin çok daha altında dengelenmesi, tüm ülkelerin makro ekonomik dengelerini önemli ölçüde etkiledi. Türkiye, önemli bir enerji ve petrol ithalatçısı olarak bu düşüşten en çok yararlanacak ülke olarak, 2015’e oldukça olumlu bir havada başladı. Yine genişleyen Avrupa para politikası, gelişen ülkeler içinde Türkiye’yi öne çıkardı. Ancak yaklaşan seçimlerle beraber siyasi belirsizlik artmaya başladı. Merkez Bankası’nın (MB) faiz indirim sinyalleriyle ortaya çıkan para politikası tartışmaları da buna eklenince, Türkiye, olumlu global konjonktürden faydalanamadı. Artan dalgalanmayla beraber TL’deki değer kaybı, tüm varlık sınıfları üzerindeki risk primlerini yükseltti. Böyle bir ortamda piyasa beklentilerini ve yatırım stratejilerini Garanti Portföy Genel Müdürü Mahmut Kaya ile konuştuk:
* Haziran seçimleri öncesinde ve sonrasında piyasaların ana gündem maddeleri neler olacak?
* Haziranda yapılacak genel seçimlerle birlikte son bir yılda gerçekleşen üç seçimin sonuncusu da geride bırakılmış olacak. Dolayısıyla önümüzdeki 4 yıl boyunca yeni seçim takviminin boş olması, reform yapması gereken Türkiye için önemli bir avantaj. Bu noktada piyasalar için önemli olan değişen, global koşullara uyum sağlayabilecek bir makro ekonomik plan ve şüphesiz bu planın reformlarla da desteklenmesi. Türkiye, gelişen bir ekonomi olarak büyüme anlamında dış kaynağa bağımlılığını en azından orta vadede sürdürmek durumunda.
* Seçime kadar ve sonrasında sermaye piyasalarında nasıl bir hareket bekliyorsunuz?
*Seçimlere kadar belirsizliğin sürdüğü bir dönemde olacağız gibi gözüküyor. Dolayısıyla da önemli bir kırılma beklememek gerekiyor. Ayrıca seçim sonrasında gerçekleşebilecek farklı senaryolar arasında hangisinin piyasalar tarafından olumlu algılanacağını söylemek de zor. Ancak tabii her seçim öncesi ve özellikle de anketlerde net bir görüntü olursa buna bağlı bir kısa ralli havası görülmesi de mümkün olabilir. Seçimden sonra iyimserliğin devamı içinse kapsamlı ekonomik politikalara ihtiyaç duyulacak.
~
* Endekste yaşanan gerilemeler sonrası alım yapılır mı? Yoksa endekste daha düşüş olur mu?
* Özellikle değerleme anlamında bakıldığında bankacılık gibi bazı sektörlerde ciddi anlamda fırsatların oluştuğu görülebilir. Bu fırsatların gerçekleşebilmesi içinse Türkiye’nin son dönemde oluşan risk priminden kurtuluyor olması gerekecek. Dolayısıyla seçim sonrasında oluşacak yapı, temel belirleyici unsur olacak. Özetle BİST, şu anda cazip seviyelerde ancak alıcıları tetikleyecek gelişmelere ihtiyaç var.
* Faiz piyasasında seçimlerede ve sonra nasıl hareket olur?
* Faiz piyasaları, özellikle arzın da sınırlı kalmasıyla borsa ve kura göre çok daha katı durabildi. Ancak para politikasındaki belirsizlik ve enflasyonda gerçekleşmeyen düşüş, hem kısa vadeli hem uzun vadeli faizler üzerindeki baskıyı artırıyor. Seçimlere kadar eğer enflasyon tarafında sürpriz bir iyileşme görülmezse seviyelerde ciddi bir iyileşme beklememek gerekir. Seçim sonrasında fırsatlar oluşur.
* Döviz piyasasında nasıl hareket bekliyorsunuz? Dolar/TL’de 2,50 üstü seviyeler kalıcı mı?
* Döviz piyasasındaki en önemli noktalardan biri beklentilerin çapalanması. Dolayısıyla bu seviyelerde kalıcı olup olmayacağını belirleyecek unsur, MB’nin faiz politikası olacak. TL’deki değer kaybı, enflasyon tarafında MB’yi harekete geçmeye zorlayacak seviyelere yükselirse bu durumda şu anda bulunduğu seviyelerin üstünde kalıcı olmaması için elinden geleni yapacağına inanıyoruz.
* MB nasıl hareket edecek sizce?
* MB, 2014 yılından itibaren nispeten daha Ortodoks politikalarla enflasyon üzerindeki vurgusunu artırarak oldukça ciddi bir politika güvenilirliği kazandı. Ancak 2015 yılındaki faiz indirim sinyalleri konusunda benzer bir konsensüs oluştuğunu söyleyemeyiz. Yılın kalanında ise MB’yi artık çok daha zorlu bir makro görüntü bekliyor. Büyüme ve ekonomik aktivitenin yavaşladığı, tüketici güveninin gerilediği, enflasyonun ise gıda gibi etkenlerle katılaşmaya başladığı bir süreçteyiz. Bununla beraber TL’deki değer kaybı devam ediyor ve FED tarafından yılın ikinci yarısında gelecek olan faiz artırımı da buradaki riskleri artırıyor. Bu tarz bir görüntüde, MB elindeki araç etkenliğini de koruyabilmeli.
* Dünyada merkez bankalarının politikalarının piyasalara yansımasını değerlendirir misiniz?
* Global piyasalardaki en önemli gelişme 1-2 tane büyük ekonominin para politikalarındaki ayrışma gibi gözüküyor. Avrupa Merkez Bankası (ECB) genişlemeci politikalara devam ederken, Amerika tarafında ise para politikasının artık daha sıkı bir yönde ilerlemesi bekleniyor. Bu da özellikle parite ve dolar üzerinde ciddi anlamda etkili oluyor. l Euro’nun değer kaybetmesi, Türkiye’yi nasıl etkiler? n Hızlı değer kaybeden Euro, bölgedeki ülkelerin rekabet avantajını artırıyor. Bunun Türkiye üzerindeki etkilerini nette olumlu olarak değerlendirmek mümkün. Geçen yıllarda büyüme rakamları ciddi anlamda baskı altında kalan Avrupa ülkeleri, 2015 ile beraber daha kuvvetli bir büyüme patikasına dönecek gibi.
* Kuvvetli doların etkileri ne olur?
* Kuvvetli dolar, hem enerji fiyatlarını hem diğer tüm emtia fiyatlarını düşük seviyelerde tutarak Türkiye için avantajlı bir bileşim oluşturuyor. Buradaki en önemli risk ise Amerika para politikasındaki genişlemeci sürecin bitmesinin fon akımlarındaki oynaklığı artırması olabilir.
~
Beklentilerin Yönü
Aslında 2015 yılına olumlu beklentilerle başlamıştık. Yüzde 4 büyüme, 30-35 milyar dolar aralığında bir cari açık ve yüzde 6’nın altında bir enflasyon çok sayıda kurumun tahminleriydi. Ancak birçok ekonomist tarafından beklenen faiz indirimlerinin tam anlamıyla gerçekleşmemesi ve kur üzerindeki baskılar, bu tahminleri ciddi bir şekilde aşağı çekti. Garanti Portföy’ün büyüme, enflasyon ve cari açıkla ilgili beklentileri şöyle:
BÜYÜME Güven endekslerinde seçim sonrası toparlanmalar gerçekleşirse yüzde 3 civarındaki büyümelerin yakalanabileceğini düşünüyoruz ve yüzde 3’ün altındaki büyüme beklentilerinin nispeten kötümser olduğunu düşünüyoruz.
ENFLASYON Enflasyon tarafında gıda fiyatlarındaki katılaşmanın manşet rakamlara ve en nihayetinde çekirdeğe de yansımaya devam edeceği öngörülebilir. Dolayısıyla 2015 yılı için yüzde 7 civarında bir enflasyon geçekleşmesini bekliyoruz.
CARİ AÇIK Miktar olarak olmasa bile değer olarak iyileşme devam ediyor. Özellikle yılın ikinci yarısından itibaren doğalgaz alım fiyatlarında petrol hareketini takip eden düşüşler olacak ve cari açıkta aşağı yönlü trendi koruyacaktır. Dolayısıyla bizim tahminimiz cari açığın 35 milyar dolar civarında gelmesi şeklinde.
“HEDEFİMİZ SÜRDÜRÜLEBİLİR GETİRİ”
VOLATİL SÜREÇ Sermaye piyasalarındaki dalgalanma yıl içinde devam edecektir. Bu dalgalanmalar, Türk varlıklarında yeni fırsatlar yaratıyor, ancak portföy risk değerlerinde de artış oluyor. Dolayısıyla doğru yatırım aracının seçimi, yatırım başlatma ve durdurma zamanlamaları gibi profesyonel portföy yönetimiyle ilgili konuların önemi daha da arttı.
FON PORTFÖYÜ Dalgalanmanın yoğun olduğu piyasa koşullarında, gerek portföy risk seviyesini kontrol etmenin gerek sürdürülebilir pozitif getiriler sunmanın en önemli yöntemi, fon portföyünün çeşitlendirmesi. Bu sebeple de farklı yatırım araçları ve coğrafyalara yatırım fırsatları değerlendirilmeli. Bu konuda Garanti Portföy olarak değişken fon ve smart fon halka arzlarımız olacak. Bu kapsamda üzerinde 1,5 yıldır çalışma ile Garanti Bankası işbirliğiyle yeni bir yatırım yaklaşımı içinde olacağız.
SMART FONLAR Risk iştahı farklılık gösteren yatırımcılarımızın beklenti ve ihtiyaçlarını doğru karşılayan smart fonu kendilerine önereceğiz. Smart fonlarda, Türk varlıklarının yanı sıra ABD, Avrupa ve gelişmekte olan ülke borsa ve tahvillerine, global emtia piyasalarına yer vereceğiz. Amacımız yatırımcılarımıza orta ve uzun vadede sürdürülebilir ve tatminkar mutlak getiriler sağlayabilmek.
~
Üç kritik not
1 CAZİP F/K FIRSAT SUNUYOR Çarpan analizine birçok farklı şekilde bakılabilir. Ancak genel analist tahminlerini göz önüne alırsak BİST, şu anda çarpan anlamında benzerlerine göre yüzde 20 gibi bir iskontoyla işlem görüyor. Bu iskonto, tarihsel anlamda bakıldığında da oldukça yüksek gibi gözüküyor ve ciddi bir fırsat oluşturuyor.
2 SEÇİM SONRASI BEKLENTİSİ Seçimlerin sonrasında piyasanın ana gündemi, tüm seçimler sonrası ve her ülkede olduğu üzere bu güvenilirliğin ve öngörülebilirliğin ne kadar kısa sürede sağlanabileceği olacak. Türkiye bu anlamda seçim sonrası yeni bir ekonomik ajanda ve planla, gelişmekte olan ülkeler arasında yeniden öne çıkmaya aday.
3 RESİM NETLEŞİR MB’nin bağımsızlığı, kullanabileceği faiz artırımı da dahil her türlü aracın doğru ve etkin bir şekilde çalışabilmesinin de güvencesi. Yani MB’nin ne yönde para politikası uygulayacağını tahminden daha önemlisi, koşulların gerektireceği tüm araçları kullanacağı yönünde oluşturacağı güvendir ki biz bu güveni taşıyoruz. Sonuçta, Türkiye seçim belirsizliklerinin ve TL’deki baskının azalması sonrasında daha net bir resme kavuşacaktır.
* Haziran seçimleri öncesinde ve sonrasında piyasaların ana gündem maddeleri neler olacak?
* Haziranda yapılacak genel seçimlerle birlikte son bir yılda gerçekleşen üç seçimin sonuncusu da geride bırakılmış olacak. Dolayısıyla önümüzdeki 4 yıl boyunca yeni seçim takviminin boş olması, reform yapması gereken Türkiye için önemli bir avantaj. Bu noktada piyasalar için önemli olan değişen, global koşullara uyum sağlayabilecek bir makro ekonomik plan ve şüphesiz bu planın reformlarla da desteklenmesi. Türkiye, gelişen bir ekonomi olarak büyüme anlamında dış kaynağa bağımlılığını en azından orta vadede sürdürmek durumunda.
* Seçime kadar ve sonrasında sermaye piyasalarında nasıl bir hareket bekliyorsunuz?
*Seçimlere kadar belirsizliğin sürdüğü bir dönemde olacağız gibi gözüküyor. Dolayısıyla da önemli bir kırılma beklememek gerekiyor. Ayrıca seçim sonrasında gerçekleşebilecek farklı senaryolar arasında hangisinin piyasalar tarafından olumlu algılanacağını söylemek de zor. Ancak tabii her seçim öncesi ve özellikle de anketlerde net bir görüntü olursa buna bağlı bir kısa ralli havası görülmesi de mümkün olabilir. Seçimden sonra iyimserliğin devamı içinse kapsamlı ekonomik politikalara ihtiyaç duyulacak.
~
* Endekste yaşanan gerilemeler sonrası alım yapılır mı? Yoksa endekste daha düşüş olur mu?
* Özellikle değerleme anlamında bakıldığında bankacılık gibi bazı sektörlerde ciddi anlamda fırsatların oluştuğu görülebilir. Bu fırsatların gerçekleşebilmesi içinse Türkiye’nin son dönemde oluşan risk priminden kurtuluyor olması gerekecek. Dolayısıyla seçim sonrasında oluşacak yapı, temel belirleyici unsur olacak. Özetle BİST, şu anda cazip seviyelerde ancak alıcıları tetikleyecek gelişmelere ihtiyaç var.
* Faiz piyasasında seçimlerede ve sonra nasıl hareket olur?
* Faiz piyasaları, özellikle arzın da sınırlı kalmasıyla borsa ve kura göre çok daha katı durabildi. Ancak para politikasındaki belirsizlik ve enflasyonda gerçekleşmeyen düşüş, hem kısa vadeli hem uzun vadeli faizler üzerindeki baskıyı artırıyor. Seçimlere kadar eğer enflasyon tarafında sürpriz bir iyileşme görülmezse seviyelerde ciddi bir iyileşme beklememek gerekir. Seçim sonrasında fırsatlar oluşur.
* Döviz piyasasında nasıl hareket bekliyorsunuz? Dolar/TL’de 2,50 üstü seviyeler kalıcı mı?
* Döviz piyasasındaki en önemli noktalardan biri beklentilerin çapalanması. Dolayısıyla bu seviyelerde kalıcı olup olmayacağını belirleyecek unsur, MB’nin faiz politikası olacak. TL’deki değer kaybı, enflasyon tarafında MB’yi harekete geçmeye zorlayacak seviyelere yükselirse bu durumda şu anda bulunduğu seviyelerin üstünde kalıcı olmaması için elinden geleni yapacağına inanıyoruz.
* MB nasıl hareket edecek sizce?
* MB, 2014 yılından itibaren nispeten daha Ortodoks politikalarla enflasyon üzerindeki vurgusunu artırarak oldukça ciddi bir politika güvenilirliği kazandı. Ancak 2015 yılındaki faiz indirim sinyalleri konusunda benzer bir konsensüs oluştuğunu söyleyemeyiz. Yılın kalanında ise MB’yi artık çok daha zorlu bir makro görüntü bekliyor. Büyüme ve ekonomik aktivitenin yavaşladığı, tüketici güveninin gerilediği, enflasyonun ise gıda gibi etkenlerle katılaşmaya başladığı bir süreçteyiz. Bununla beraber TL’deki değer kaybı devam ediyor ve FED tarafından yılın ikinci yarısında gelecek olan faiz artırımı da buradaki riskleri artırıyor. Bu tarz bir görüntüde, MB elindeki araç etkenliğini de koruyabilmeli.
* Dünyada merkez bankalarının politikalarının piyasalara yansımasını değerlendirir misiniz?
* Global piyasalardaki en önemli gelişme 1-2 tane büyük ekonominin para politikalarındaki ayrışma gibi gözüküyor. Avrupa Merkez Bankası (ECB) genişlemeci politikalara devam ederken, Amerika tarafında ise para politikasının artık daha sıkı bir yönde ilerlemesi bekleniyor. Bu da özellikle parite ve dolar üzerinde ciddi anlamda etkili oluyor. l Euro’nun değer kaybetmesi, Türkiye’yi nasıl etkiler? n Hızlı değer kaybeden Euro, bölgedeki ülkelerin rekabet avantajını artırıyor. Bunun Türkiye üzerindeki etkilerini nette olumlu olarak değerlendirmek mümkün. Geçen yıllarda büyüme rakamları ciddi anlamda baskı altında kalan Avrupa ülkeleri, 2015 ile beraber daha kuvvetli bir büyüme patikasına dönecek gibi.
* Kuvvetli doların etkileri ne olur?
* Kuvvetli dolar, hem enerji fiyatlarını hem diğer tüm emtia fiyatlarını düşük seviyelerde tutarak Türkiye için avantajlı bir bileşim oluşturuyor. Buradaki en önemli risk ise Amerika para politikasındaki genişlemeci sürecin bitmesinin fon akımlarındaki oynaklığı artırması olabilir.
~
Beklentilerin Yönü
Aslında 2015 yılına olumlu beklentilerle başlamıştık. Yüzde 4 büyüme, 30-35 milyar dolar aralığında bir cari açık ve yüzde 6’nın altında bir enflasyon çok sayıda kurumun tahminleriydi. Ancak birçok ekonomist tarafından beklenen faiz indirimlerinin tam anlamıyla gerçekleşmemesi ve kur üzerindeki baskılar, bu tahminleri ciddi bir şekilde aşağı çekti. Garanti Portföy’ün büyüme, enflasyon ve cari açıkla ilgili beklentileri şöyle:
BÜYÜME Güven endekslerinde seçim sonrası toparlanmalar gerçekleşirse yüzde 3 civarındaki büyümelerin yakalanabileceğini düşünüyoruz ve yüzde 3’ün altındaki büyüme beklentilerinin nispeten kötümser olduğunu düşünüyoruz.
ENFLASYON Enflasyon tarafında gıda fiyatlarındaki katılaşmanın manşet rakamlara ve en nihayetinde çekirdeğe de yansımaya devam edeceği öngörülebilir. Dolayısıyla 2015 yılı için yüzde 7 civarında bir enflasyon geçekleşmesini bekliyoruz.
CARİ AÇIK Miktar olarak olmasa bile değer olarak iyileşme devam ediyor. Özellikle yılın ikinci yarısından itibaren doğalgaz alım fiyatlarında petrol hareketini takip eden düşüşler olacak ve cari açıkta aşağı yönlü trendi koruyacaktır. Dolayısıyla bizim tahminimiz cari açığın 35 milyar dolar civarında gelmesi şeklinde.
“HEDEFİMİZ SÜRDÜRÜLEBİLİR GETİRİ”
VOLATİL SÜREÇ Sermaye piyasalarındaki dalgalanma yıl içinde devam edecektir. Bu dalgalanmalar, Türk varlıklarında yeni fırsatlar yaratıyor, ancak portföy risk değerlerinde de artış oluyor. Dolayısıyla doğru yatırım aracının seçimi, yatırım başlatma ve durdurma zamanlamaları gibi profesyonel portföy yönetimiyle ilgili konuların önemi daha da arttı.
FON PORTFÖYÜ Dalgalanmanın yoğun olduğu piyasa koşullarında, gerek portföy risk seviyesini kontrol etmenin gerek sürdürülebilir pozitif getiriler sunmanın en önemli yöntemi, fon portföyünün çeşitlendirmesi. Bu sebeple de farklı yatırım araçları ve coğrafyalara yatırım fırsatları değerlendirilmeli. Bu konuda Garanti Portföy olarak değişken fon ve smart fon halka arzlarımız olacak. Bu kapsamda üzerinde 1,5 yıldır çalışma ile Garanti Bankası işbirliğiyle yeni bir yatırım yaklaşımı içinde olacağız.
SMART FONLAR Risk iştahı farklılık gösteren yatırımcılarımızın beklenti ve ihtiyaçlarını doğru karşılayan smart fonu kendilerine önereceğiz. Smart fonlarda, Türk varlıklarının yanı sıra ABD, Avrupa ve gelişmekte olan ülke borsa ve tahvillerine, global emtia piyasalarına yer vereceğiz. Amacımız yatırımcılarımıza orta ve uzun vadede sürdürülebilir ve tatminkar mutlak getiriler sağlayabilmek.
~
Üç kritik not
1 CAZİP F/K FIRSAT SUNUYOR Çarpan analizine birçok farklı şekilde bakılabilir. Ancak genel analist tahminlerini göz önüne alırsak BİST, şu anda çarpan anlamında benzerlerine göre yüzde 20 gibi bir iskontoyla işlem görüyor. Bu iskonto, tarihsel anlamda bakıldığında da oldukça yüksek gibi gözüküyor ve ciddi bir fırsat oluşturuyor.
2 SEÇİM SONRASI BEKLENTİSİ Seçimlerin sonrasında piyasanın ana gündemi, tüm seçimler sonrası ve her ülkede olduğu üzere bu güvenilirliğin ve öngörülebilirliğin ne kadar kısa sürede sağlanabileceği olacak. Türkiye bu anlamda seçim sonrası yeni bir ekonomik ajanda ve planla, gelişmekte olan ülkeler arasında yeniden öne çıkmaya aday.
3 RESİM NETLEŞİR MB’nin bağımsızlığı, kullanabileceği faiz artırımı da dahil her türlü aracın doğru ve etkin bir şekilde çalışabilmesinin de güvencesi. Yani MB’nin ne yönde para politikası uygulayacağını tahminden daha önemlisi, koşulların gerektireceği tüm araçları kullanacağı yönünde oluşturacağı güvendir ki biz bu güveni taşıyoruz. Sonuçta, Türkiye seçim belirsizliklerinin ve TL’deki baskının azalması sonrasında daha net bir resme kavuşacaktır.
