Nergis Kasabalı / Ata Yatırım Araştırma Müdürü

Türkiye kriz sürecinden geçiyor. Bu nedenle çok sayıda şirketin karı azaldı, önemli bölümü de zarar etti. Şimdi normalleşme yönünde ilerliyoruz. Bazı sektörlerde işler açıldı, bazılarında bu yönde beklentiler var. Ortaya çıkan olumlu tablo, gözleri zarardaki şirketlere çevirdi. Herkes hangi şirketin, ne zaman kara geçeceğinin hesabını yapıyor. Ata Yatırım Araştırma Müdürü Nergis Kasabalı, bunlardan 8’inin analizini Capital’e gerçekleştirdi.

Borsaya yatırım yaparken, en fazla bakılan göstergelerden biri, şirketin kar rakamıdır. Karlı şirketler, her zaman yatırım için en uygun hedef olarak kabul edilir. Özellikle zarardan kara geçen şirketlerin borsa performansı diğerlerine göre bir hayli iyidir. Ancak, böyle şirketleri tespit etmek için ciddi araştırmalar ve analizler yapmak gerekir.

Yani bireysel yatırımcılar için çok fazla emek ve zaman gerektiren bir iş. Bu nedenle de işin uzmanlarından yardım almak, bu konudaki en iyi yöntem olarak kabul ediliyor. Ata Yatırım Araştırma Müdürü Nergis Kasabalı da bu uzmanlardan biri... Ona göre, 2002 yılı, bir geçiş dönemi olacak. Bu nedenle de şirket karlarına çok konsantre olmamak gerekiyor. Ancak, beklentiler daha uzun vadeli ve ilk sinyaller de yıl sonu karlarından gelecek. Bu nedenle kar rakamlarını yakından izlemekte yarar var.  

Nergis Kasabalı’ya göre, bu yıl şirketler ağırlıklı olarak esas faaliyetlerinden değil, kur farkı gelirleri nedeniyle zarardan kara geçmeyi başaracaklar. Ata Yatırım Araştırma Müdürü Nergis Kasabalı, 2002 yılında zarardan kara geçeceğini düşündüğü 8 şirketi ve nedenlerini Capital’e anlattı:

ANADOLU EFES

Anadolu Efes, 2001 yılını yaklaşık 14 trilyon lira zararla kapattı. Aslına bakılırsa, birçok sektöre göre krizlere daha dayanıklı bir sektörde yer alıyor. Çünkü, bira tüketimi her zaman devam ediyor. Bu arada hem yurtiçi işleri, hem de yurtdışındaki iştirakleri iyi performans gösteriyor. Şirketin zarar etmesindeki en önemli neden, devalüasyondan dolayı oluşan kur farkı oldu.

Genel anlamda büyüyen bir sektörde... Dayanıklı tüketim ve otomotiv gibi makro ekonomik gelişmelere karşı çok duyarlı da değil. Ayrıca, faaliyetlerindeki olumlu trendin 2002 yılında da devam etmesini bekliyoruz. Yıl sonu için kar beklentimiz ise 41 trilyon lira civarında. Bu artışın da döviz dengesinden geleceğini tahmin ediyoruz.

ALCATEL TELETAŞ

2001 yılında krizle birlikte tüm yatırımların rafa kaldırılması Alcatel’i de olumsuz etkiledi. Bu nedenle cirosunda ciddi bir düşüş yaşadı, yılı da 11.6 trilyon liralık zararla kapattı. Ancak, geçen yıl Türk Telekom’un Aycell’in alt yapısı için açtığı ihaleyi aldı. Bu yatırımın tamamını 2002 yılında tamamlamayacak olsa da, bu gelişme şirkete ciddi katkı sağlayacak.

Ayrıca, son dönemde yaptığı ihracat bağlantıları da şirketin faaliyetlerini olumlu etkileyecek. Ağırlıklı olarak esas faaliyetleri açısından başarılı bir yıl geçireceğini düşünüyoruz. Tahminimiz, yılı 6 trilyon lira kar rakamı ile kapatması. Bu arada yıl içinde yeni ihracat bağlantıları yapması halinde, kar tahminimizi yukarı doğru revize etmek zorunda kalabileceğimizi düşünüyorum.

EFES SINAİ YATIRIM

Şirket geçen yılı yaklaşık 4 trilyon lira zarar ile kapatmıştı. Zararın en önemli nedeni, devalüasyon kaynaklı olarak kur farkı giderlerinin artmasıydı. Aslında operasyonel anlamda bu yıl faaliyetlerinden fazla bir gelir elde etmesini beklemiyoruz. Ancak, kur farklarından kaynaklanan avantaj elde edecek. Beklentimiz de yılı 4 trilyon civarında bir kar rakamı ile kapatması yönünde.

ERDEMİR

Ereğli Demir Çelik de döviz borçlarından kaynaklanan yüksek kur farkı giderleri nedeniyle yılı 95 trilyon civarında bir zararla kapattı. Operasyonel anlamda fazla bir canlanma beklemesek de, şirketin bu yıl kara geçeceğini düşünüyoruz. Dünyadaki gelişmeler nedeniyle demir çelik sektöründe oldukça fazla belirsizlik var. Bu nedenle demir-çelik fiyatları üzerinde baskı oluşturuyor.

İlk çeyrek rakamlarına baktığımızda, satış miktarlarında az da olsa toparlanma görüyoruz. Ancak, maliyetler hızla artarken, gelirlerin aynı hızla artmadığını gördük. Yani şirket kara geçerken, Erdemir’in esas faaliyetlerinden zarar ettiğini öne çıkıyor. Faaliyetlerinden dolayı çok parlak bir dönem olmayacağını tahmin ediyoruz. Ama kur böyle gittikçe finansmandan sağladığı avantajları yıl sonuna kadar sürdüreceğini düşünüyoruz. Tüm bunlar ışığında bu yılki kar beklentimiz 82 trilyon lira. 

ECZACIBAŞI İLAÇ

Şirket geçen yılı yaklaşık 25 trilyon liralık zararla kapattı. Bu yıl için esas faaliyet anlamında çok önemli bir çıkış yaşamasını beklemiyoruz. Buradaki kar beklentimiz de yine kur farklarından elde edeceği avantajlardan kaynaklanıyor. Eczacıbaşı İlaç için yıl sonu kar tahminiz 11 trilyon lira civarında bulunuyor.

EGEPLAST

 İnşaat sektöründeki beklentiler son 4 yıldır sürekli olarak erteleniyor. Bu yıla yönelik de benzeri beklentiler içerisindeyiz. Çok ufak kıpırdanmalar olabilir, ancak bu sektörün geneline yansımaz.

Egeplast hem ihracat, hem de diğer döviz dengeleri nedeniyle pozitif avantaj elde edecek diye düşünüyorum. Geçen yılı 11 trilyon lira civarında zararla kapatan şirketin, yıl sonunda 5 trilyon liraya yakın kar elde edeceğini düşünüyoruz.

FORD OTOSAN

Ford Otosan, geçen yılı 92 trilyon lira civarında zararla kapatmıştı. Bu yıl için kar tahminimiz ise 16 trilyon lira civarında. Finansman giderleri nedeniyle avantaj sağlayacağını düşünüyoruz. Büyük bir yatırım içinde. Yatırımın bir kısmı tamamlayarak üretime başladı. Bunun olumlu etkisi de faaliyet gelirlerine yansıdı. Dövizde bir aksilik olmazsa oradan da önemli avantaj sağlayacak.

16 trilyon lira Ford Otosan için çok büyük bir kar rakamı değil, ancak gelecek için iyi bir gösterge. Bu arada yeni modelin satışının devreye girmesiyle düzenli bir ihracat başlayacak. Takip eden yıllarda yatırım tamamlanmasıyla ihracatta ciddi bir atak yapması beklenebilir.

PENGUEN GIDA

Geçen yıl 8 trilyon lira civarında zarar açıklayan şirketin, bu yılı 5 trilyon lira civarında karla kapatacağını düşünüyoruz. Toparlanmanın ilk etkisini göstereceği sektörlerin başında gıda geliyor.

Bu arada, yaptıkları ortaklıkla birlikte, yeni pazarlara ulaşma şansları arttı. Bu nedenle cirosunda ciddi bir artış olacağını düşünüyoruz. Aynı zamanda kurun düşük gitmesi nedeniyle borçlarda sağlanan bir avantaj var. Bu arada yeni ortağın katkısıyla borçları bir miktar aşağı çekme hedefi var. Bu gerçekleşirse şirketin finansman yükü biraz daha hafifleyecektir.

“DAYANIKLI TÜKETİM İYİLEŞECEK”

Dayanıklı tüketim sektöründe ciddi bir ihracat atağı var. Bu sektörde hareketlenme bekliyor musunuz?

Dayanıklı tüketim sektöründe iyileşme olacak. T. Demir Döküm ve Bosch Profilo, bu iyileşme nedeniyle belki kara geçebilir. Bu arada geçen yılı çok düşük kar rakamlarıyla kapatan şirket karlarında da ciddi iyileşme olabilir. Örneğin Arçelik 2001 yılını 20 trilyon lira karla kapatmıştı. Bu, Arçelik için çok düşük bir kardı. 2002 yılında karını 115 trilyon liraya yükseltmesini bekliyoruz.

Bunun yanı sıra, geçen yıl zarar açıklamamak için yılı 300 milyar gibi bir karla kapatan Beko’da güzel gelişmeler oluyor. Grundig’le imzaladığı anlaşma ve başka ihracat pazarlarında da yaptığı küçük küçük anlaşmalar, Beko’nun karlılığına olumlu yansıyacak. 5 yıl içinde çok ciddi ölçüde büyüyecek şirketlerden biri olacağını tahmin ediyoruz. Temelde esas faaliyetlerinden kazanacak bir şirket. Yıl sonu kar beklentimiz ise 20 trilyon lira civarında.

Vestel de önerdiğimiz şirketlerden biri. Vestel’in şu sıralarda mevcut borçlarını daha uygun faizli borçlarla değiştirme çabası var. Eğer bu gerçekleşirse finansman yükünde ciddi bir düzelme olacak. İhracatta yeni satış bağlantıları yapmasını da bekliyoruz.