"Alanımızı önden yüklemeli kullandık"

Ankara Sanayi Odası'nda sunum ve sonrasında konuşma yapan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Murat Uysal, para politikası uygulamaları ile ilgili mesajlar verdi.

Para politikasındaki hareket alanımızı Temmuz ve Eylül aylarında önden yüklemeli olarak kullanmayı tercih ettiklerini dile getiren Uysal, " Bu kararı alırken hedeflediğimiz dezenflasyon patikasıyla büyük ölçüde uyumlu olan bir para politikası duruşu hedefledik. Gelinen noktada para politikası duruşunun enflasyondaki düşüş sürecini destekler nitelikte olduğunu değerlendiriyoruz" dedi. 

"Gelişen ülkelere fon akımı dalgalı ve zayıf"

Uysal, ülkeler arasındaki ticaret gerilimlerinin küresel büyüme ve para politikaları üzerinde önemli yansımaları olduğunu vurguladı. 

Artan küresel gerilimlerin Türkiye'nin de aralarında bulunduğu gelişen ülkelerde ciddi etkiler oluşturma potansiyeline sahip olduğunu söyleyen Uysal şunları söyledi:

"Son dönemde küresel büyümedeki yavaşlama eğiliminin belirginleştiğini ve bu ivme kaybının en önemli dış ticaret ortağımız olan Avrupa Birliği ülkeleri için daha belirgin olduğunu görmekteyiz. Bu yavaşlama Avrupa Birliği’yle yaptığımız ticareti etkilese de firmalarımızın pazar ve ürün çeşitlendirme esnekliği ve rekabet kazanımları sayesinde ihracatımızdaki güçlü seyir devam ediyor. Diğer taraftan, küresel enflasyonun ılımlı seyri genişleyici para politikası adımlarıyla risk iştahını ve gelişmekte olan ülkelere yönelik portföy akımlarını destekliyor. Ancak, gerek ticaret anlaşmazlıklarına ilişkin belirsizliklere gerekse jeopolitik gelişmelere bağlı olarak gelişmekte olan ülkelere yönelen portföy akımlarının dalgalı ve zayıf bir seyir izlediğini görüyoruz. Dış finansman koşulları ekonomimizi risk primi, kur ve beklenti kanalı üzerinden etkilediğinden küresel gelişmeler ve sermaye akımları üzerindeki etkilerini yakından takip ediyoruz."

Yurt içi gelişmeleri de değerlendiren Uysal , iktisadi faaliyetin 2018 yılının ikinci çeyreğinden itibaren dengelenme sürecine girdiğini görüyoruz. Geçen yılın ikinci yarısındaki daralmanın ardından Gayrı Safi Yurtiçi Hasıla’da, 2019 yılının ilk yarısında ılımlı bir toparlanma gözledik" dedi.

Uysal'ın konuşmasından ön plana çıkan diğer satır başları şöyle:

*Büyüme kompozisyonundaki bu değişim, dış dengede belirgin bir iyileşmeye neden olarak 12-aylık birikimli cari işlemler dengesinin 2002 yılından bu yana ilk kez fazla vermesini sağladı.
Başta sanayi üretimi olmak üzere, öncü göstergeler, iktisadi faaliyetteki toparlanmanın ve ekonomideki dengelenmenin yılın ikinci yarısında da devam ettiğini gösteriyor.

*Önümüzdeki dönemde, enflasyondaki düşüşle birlikte ülke risk priminin ve finansal oynaklıkların azalacağını finansal koşullardaki kademeli iyileşmeyle iktisadi faaliyetteki toparlanmanın ılımlı şekilde süreceğini öngörüyoruz.

"Cari dengenin ana eğiliminde bozulma yok"

* Reel kurun düşük seviyelerde  seyrediyor olması Türkiye’nin küresel ticaret pazarında sahip olduğu  rekabet gücünü, dolayısıyla da dış ticaret dengesindeki iyileşmeyi  destekliyor. 

* Son aylarda  ekonomideki yaşanan toparlanma sürecine rağmen cari dengenin ana  eğiliminde bir bozulma olmadığını görüyoruz. Turizm gelirlerindeki  güçlü artışın da katkısıyla 2019 yılının geri kalanında cari işlemler  dengesindeki iyileşmenin devam etmesini bekliyoruz.

"Enflasyonda iyileşme eğilimi devam edecek"

* Tüketici enflasyonunda 2018 yılının Ekim ayından bu yana belirgin düşüş görüyoruz. Sıkı para politikası ve koordineli politika çabaları neticesinde birikimli döviz kuru etkilerinin azalması ve iç talebin ılımlı seyri enflasyondaki düşüşün temel sürükleyicileri olarak öne çıkıyor. Bu faktörlerin katkısıyla enflasyondaki iyileşme eğiliminin önümüzdeki dönemde de devam edeceğini öngörüyoruz.

* Enflasyondaki düşüşe bağlı olarak enflasyon beklentilerinde de iyileşme görmekteyiz. Enflasyon beklentilerinin çıpalanması, para politikasının etkinliği ve enflasyon-büyüme ödünleşiminin azaltılabilmesi açısından kritik önem taşımakta. Önümüzdeki dönemde enflasyon görünümündeki iyileşmeye bağlı olarak beklentilerin de iyileşmeye devam edeceğini değerlendiriyoruz.

"Kararlar kredi piyasasında etkili oldu"

* Merkez Bankası olarak aldığımız kararların kredi piyasası üzerinde etkili olduğunu görmekteyiz. Temmuz ve Eylül aylarındaki faiz indirimleri ile birlikte mevduat ve kredi faizleri geriledi. Kredi faizlerindeki gerilemeyi hem firma hem ihtiyaç kredilerinde gözledik.

* Ayrıca, kredi büyüme hızı, tüketici kredilerinde daha belirgin olmak üzere yükselişe geçti ve kredi büyüme oranlarında ılımlı bir canlanma gözlendi. Parasal aktarım mekanizmasının gecikmeli etkilerine bağlı olarak önümüzdeki dönemde kredi piyasasındaki canlanmanın daha belirgin hale geldiğini görebiliriz.

"Veri odaklı bir yaklaşımı tercih ediyoruz"

* Günümüzde birçok ülke merkez bankası para politikalarını kurgularken kullandıkları bilgi setlerini çeşitlendirmeye ve zenginleştirmeye büyük önem vermektedir. Bu bağlamda özellikle reel sektörden edinilen bilgiler, reel sektörün değerlendirmeleri ve ihtiyaçları karar alma süreçlerine artan düzeyde dâhil edilmektedir.

* Biz de, Merkez Bankası olarak, para politikası süreçlerinin tasarımında, veri odaklı bir yaklaşım ile hareket etmekteyiz. Bu çerçevede, mikro düzeydeki dinamikleri ve saha bilgilerini yakından analiz etmemize olanak sağlayan mikro verileri de bu süreçte yoğun olarak kullanmaktayız. Örneğin, reel sektör temsilcilerinin karşı karşıya kaldığı krediye erişim, yabancı para borçluluk, ithal girdi kullanımı ve benzeri konuları firmalar ve bankalar düzeyinde eriştiğimiz mikro veriler ile derinlemesine analiz etmekte ve bu analizlerin sonuçlarını politika süreçlerimizde değerlendirmekteyiz.