Heyecan Veren Büyük Boşluk!

Bankacılık sektörü son birkaç yıldır gözünü Anadolu’ya çevirdi. Geçtiğimiz 2 yılda yeni şubelerin yarısı Anadolu’da açıldı. KOBİ ve ihtiyaç kredileri başta olmak üzere bankacılık ürün ve hizmetlerinin Anadolu’daki penetrasyonu yükseldi. Anadolu’yu adeta yeniden keşfeden bankalar, yeni dönemde büyümenin önemli bir bölümünün de buradan geleceği görüşünde.

Anadolu Kaplanları’nın doğduğu büyük illerden birinin sanayi ve ticaret odası başkanı, “Son birkaç yıldır bankaların atağına uğradık. Biri gidiyor, biri geliyor. Bazen aynı günde iki bankanın heyetlerini kabul ettiğimiz bile oluyor” diye konuşuyordu. Aynı bankacı, “Bize babamız, bankanın önünden geçerken yolunu değiştir. Belki müdür çağırır, aklına kredi kullanmayı sokar” diye devam ediyordu. Ona göre, artık Anadolu’da iş adamı da bankacı da değişti. Şimdi yeni yatırım yaparken banka olmadan yola çıkmayı akıllarından bile geçirmediklerine dikkat çekiyor ve ekliyor: “Bankacılar da eskisi gibi değil. Anadolu iş dünyasını anlıyor, bizlere uygun hizmet getiriyorlar.”

Böyle düşünen Anadolu iş adamı sayısı az değil. Artık bankalar, KOBİ ve işletme bankacılığı başta olmak üzere bütün güçleriyle Anadolu’ya yüklenmeye özen gösteriyorlar. Bir yandan işletmeleri, diğer yandan da bireyleri hedefliyorlar. Bu müthiş heyecan ve atağın arkasında ise İstanbul başta olmak üzere büyük illerde bankacılık hizmetlerini kullanma oranının yüksek düzeylere ulaşması var. Örneğin, İstanbul’un tüm bankacılık ürün ve hizmetlerinden aldığı pay yüzde 35-40 gibi önemli oranları yakalamış durumda. Ancak, en önemlisi, Anadolu’da neredeyse her bankacılık ürününde “penetrasyon” oranı çok düşük düzeylerde… Bu da “gidilecek çok yer var” düşüncesini öne çıkarıyor. .

Rakamlar Ne Gösteriyor?
Anadolu’nun potansiyelini rakamlar da açıkça ortaya koyuyor. İstanbul’da yüzde 50 olan kredi kartı penetrasyonu, Anadolu’da henüz yüzde 25’ler düzeyinde. İstanbul’da şube başına 5 bin 722 kişi düşerken, Anadolu’da bu rakam ortalama 11 bine yaklaşıyor. Toplam mevduatın neredeyse yarısı İstanbul’da toplanıyor. Krediler tarafında kimi ürünlerde İstanbul’un ağırlığı yüzde 55’lere ulaşıyor.

Fortis Genel Müdür Yardımcısı Metin Karabiber, Fortis’in rakamlarının da benzer olduğuna işaret ediyor ve Anadolu’daki potansiyeli şöyle özetliyor:

“Bugün toplam banka şubelerimizin yüzde 48’i İstanbul’da bulunuyor. Türkiye genelinde toplam 329 adet olan ATM’lerimizin yüzde 41’i İstanbul’da. 56 bin adet POS’umuzun yüzde 60’ı Anadolu şehirlerine dağılıyor. Mevduat, kredi ürünleri, sigorta ürünleri ya da yatırım ürünleri tarafında da ağırlık İstanbul’da. Bu tablo Anadolu’nun potansiyelini açıkça ortaya koyuyor. Biz de Fortis olarak büyümek için bu potansiyelin önemine çok inanıyoruz. Önümüzdeki dönem tüm ürün ve hizmetlerimizde Anadolu’nun ağırlığını artıracağız.”

Yastık Altı Yatırım Azalacak
TEB Genel Müdür Yardımcısı Cemal Kişmir, Anadolu’da özellikle mevduat ve kredi tarafındaki potansiyelin çok yüksek olduğu görüşünde. Anadolu’da halen çok yaygın bir “yastık altı yatırım” kültürünün hakim olduğuna dikkat çeken Kişmir, “bankacılık ürün ve hizmetlerinin daha fazla kullanımıyla bu azalacak” diyor ve ekliyor:

“Anadolu'da büyük aile yapısının yüksek oranda korunmasından dolayı kişilerin parasal ihtiyaçları genelde ailenin diğer bireyleri tarafından karşılanıyor. Bu yapının bankaların da teşvikiyle biraz daha finansal sistem tarafından fonlanacak şekilde ilerlemesi kredi açısından Anadolu’da bireysel bankacılıkta büyük potansiyel olduğunu gösteriyor. Halen tasarruf oluşturma açısından ön sırada yer alan yastık altı yatırımın da finans sektörüne kaymasıyla mevduat tarafında yüksek bir gelişim sağlayacağını düşünüyorum.”

Anadolu’daki potansiyeli dikkat çeken bir diğer segment ise KOBİ bankacılığı. Türkiye’de ekonominin lokomotifi olan KOBİ’lerin, Anadolu’nun potansiyelini de ortaya çıkaracak önemli bir katalizör olduğu düşünülüyor. Cemal Kişmir ş��yle diyor:

“İşletme Bankacılığında TEB olarak hem küçük işletmelerin hem de tarım bankacılığının en büyük potansiyeli taşıdığını düşünüyoruz. Bu alanda bankalar için fırsatlar daha fazla.”

Anadolu’da Kobi Avı
Söz konusu potansiyeli yakalamak üzere bankalar son dönemde adeta Anadolu’da KOBİ avına çıkmış durumda. Hemen her banka daha fazla KOBİ’ye ulaşmak, daha çok kaynak kullandırabilmek için il il Anadolu’yu geziyor. Örneğin Yapı Kredi Bankası geçtiğimiz yıl 20 ilde özel fuarlar düzenledi. Bu fuarlarda farklı sektörlerden 50 bin KOBİ ile buluştuklarını söyleyen YKB Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Sönmez, “götürdüğümüz bu farklı hizmet büyük ilgi gördü. Önümüzdeki dönem de benzer etkinliklerle Anadolu’da yer almaya devam edeceğiz” diye konuşuyor.

Fortis de Anadolu’daki KOBİ’lere odaklanıyor, hızlı büyümeyi buradan yakalamayı hedefliyor. Fortis Genel Müdür Yardımcısı Metin Karabiber şöyle diyor:

“Anadolu’daki KOBİ’lere bugün çok çeşitli krediler sunuyoruz. Bugüne kadar Anadolu’da 100’ün üzerinde ticaret, sanayi, esnaf ve sanatkar odalarıyla anlaşma yaptık ve bu kuruluşların üyelerine uygun faiz ve koşullarda kredi kullandırdık.”

Net bir istatistik olmasa da Türk bankacılık sektörünün kullandırdığı toplam KOBİ kredilerinin yüzde 55’i İstanbul merkezli. Geriye kalan yüzde 45’i ise Anadolu’da belli başlı illere dağılıyor. Akbank Genel Müdür Yardımcısı Galip Tözge, bu illeri şöyle sıralıyor:
“Anadolu’da Antalya, Kayseri, Konya, Denizli, Gaziantep gibi illerde sanayileşme ve ticari faaliyetler artıyor. Bu illerde hem ticari hem bireysel bankacılık segmentlerinde doğru ürünlerle kâr etmek daha mümkün oluyor.”

Rekabet Nasıl Gelişecek?
Anadolu’yu adeta yeniden keşfe çıkan bankacıların görüşü, önümüzdeki dönemde Anadolu’da bankacılık ürün ve hizmetlerinden yararlanacak kitlenin artacağı, şube sayısından kredi kartı sahipliğine tüm bankacılık ürün ve hizmetlerinde penetrasyonların yükseleceği yönünde. Bu nedenle Anadolu’da şubeleşme hız kazanıyor. Bankalar son 2 yılda açtıkları yeni şubelerin yaklaşık yarısını Anadolu’ya açmış durumda. Bankacılık ürün ve hizmetlerinin kullanımında beklenen artış da şimdiden görülmeye başlandı. Örneğin İş Bankası yetkilileri, geçtiğimiz yıl Anadolu’daki şubelerinde, nakit ödemeli tüketici kredisi bakiyesinin 2006 yılına göre yüzde 36 artış gösterdiğine dikkat çekiyor ve şu değerlendirmeyi yapıyorlar:

“2005’den bu yana Anadolu’da yaklaşık 50 yeni şube açtık. Önümüzdeki 5 yılda da şube ağımızı yaygınlaştırmaya devam edeceğiz. Hedefimiz Anadolu’da daha fazla müşteriye ulaşmak olacak.”

Önümüzdeki 5 yıla yönelik olarak sadece İş Bankası’nın değil, tüm bankaların hedefinde Anadolu’da büyümek var. İstanbul’da süregelen yoğun rekabetin de yeni dönemde Anadolu’da daha fazla kendini hissettireceği düşünülüyor. Şekerbank Genel Müdür Yardımcısı Orhan Karakaş ise bu rekabette Anadolu’daki müşteriyle daha iyi iletişim kurabilenin öne çıkacağını söylüyor ve şöyle diyor:

“Anadolu’da bankacılık, İstanbul bankacılığına kıyasla daha fazla iletişime dayalı. Müşteriye danışmanlık veya müşteriyle ortaklık gibi yaklaşımları gerektiriyor. Anadolu’da yaygın ve yerleşik bir şube ağına sahip olmak da bu nedenle büyük önem taşıyor. Anadolu insanıyla samimi ve güvene dayalı sıcak iletişim kurabilen Anadolu’da farklılaşmayı başarır.”

Cemal Kişmir/Teb Genel Müdür Yardımcısı

“Anadolu’da Bankacılık İstanbul’dakinden Farklı”

Yüz Yüze Hizmet İstiyorlar
Anadolu’da müşteri davranışları ve ihtiyaçları farklı olduğundan, bankacılık da farklı. İstanbul’daki müşteriler daha zaman odaklı olmaları sebebiyle şube dışı kanalları tercih ederken, Anadolu’daki müşteriler yüz yüze hizmet almak ve özellikle bankacılık hakkında bilgilendirilmek istiyor. Bankalar bu hizmetleri artırdıkça ve yerel çözümler ürettikleri sürece Anadolu’dan daha fazla pay alabilecekler.

Her Bölgenin İhtiyacı Farklı
Her bölgenin, her şehrin kendine göre farklı finansal ihtiyaçları olabiliyor. Biz TEB olarak bölgelerimiz aracılığıyla belirlediğimiz bu ihtiyaçlar doğrultusunda ürünlerde farklılaştırma sağlayarak özel çözümler oluşturuyoruz. Anadolu’daki müşterilerimizin özellikle kredi kartı ve kredi ihtiyaçları oluyor. Bunun yanı sıra yatırım ürünlerinde de finansal hizmet veriyoruz. Burada genç nüfusun artması ve bankacılık konusunda bilgi seviyesinin yükselmesiyle beraber internet bankacılığı gibi hizmetler de daha fazla kullanılmaya başlanacak.

Şube Yapılanması Önemli
Anadolu’da rekabette güçlü olmak şube ağındaki yaygınlığa, yerel çözümler üretebilmeye ve lokasyona özgü ürün çeşitliliğine bağlı. Şubelerde çalışan bankacıların mümkün olduğunca yerel kişilerden seçilmesi o yörenin dinamiğinin, müşteri ihtiyaçlarının daha iyi anlaşılmasını sağlıyor. Biz de TEB olarak bu stratejiyle ilerleyip Anadolu’da mümkün olduğunca çok müşteriye bankacılık hizmeti ulaştırmayı planlıyoruz.

Mehmet Sönmez /Yapı Kredi Bankası Genel Müdür Yardımcısı

“Yeni Şubelerin Yarısını Anadolu’da Açtık”

Neden Anadolu?
Bankacılık sektöründe son yıllarda büyük bir organik büyüme ve şube penetrasyonunu artırma çalışmaları sürüyor. Bu büyümenin en önemli bileşenlerinden biri bankaların giderek daha fazla krediye yönelmesi. Kredi genişlemesi sağlanabilmesi içinse müşteriye ulaşılması gerekiyor. Bu nedenle sektör henüz bankacılık hizmetlerinden yararlanmamış önemli bir kitleye ulaşmaya çalışıyor.

Faizlerdeki düşüşün, hem bireysel, hem de KOBİ bankacılığı alanında kredilere daha ulaşılabilir hale getirmesinin de bu gelişmede önemli bir rolü var. Bankacılık hizmetleriyle henüz tanışmamış kitlenin önemli bir kesimi de büyük şehirlerin dışındaki Anadolu kent ve kasabalarında yer alıyor. Bu anlamda, Anadolu’da bankalar için ciddi bir potansiyelin bulunduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.

Tarım Ve İmalata Dikkat
Anadolu’daki en önemli potansiyel özellikle tarım ve imalat sanayinin yoğunlaştığı bölgelerde. Bu bölgelerde özellikle bireysel bankacılık ve KOBİ bankacılığı için önemli bir potansiyel mevcut. Bunun dışında, birçok küçük kent ve kasabada ya hiç banka şubesi olmaması, ya da sınırlı olması, her türlü bankacılık hizmeti açısından ciddi bir talebin ve potansiyelin de varlığına işaret ediyor.

En Çok Talep Gören Ürünler
Biz Yapı Kredi Bankası olarak Anadolu’daki büyüme potansiyelimizi yaygın şube ağıyla desteklemek istiyoruz. Bu amaçla Anadolu’daki potansiyel şube yerlerini detaylı bir şekilde araştırıp yeni şube lokasyonları olarak değerlendiriyoruz. 2006’dan bu yana yeni şubelerimizin yarısını Anadolu’da açtık. Bu şubelerimizde bugün en çok bireysel bankacılık ürünleri, bireysel krediler, yatırım fonları, mevduat ürünleri, kredi kartları ve KOBİ müşterilerinin finansman ihtiyacı ön plana çıkıyor.

Hande D. Süzer
[email protected]