Kart Rekabeti İlk 8 Dışına Kaydı

Türkiye’deki kredi kartı sayısı 26 milyonu aştı. Kredi kartı pazarından aslan payını, başta İstanbul olmak üzere 8 büyük il alıyor. Ancak, son 3 yılda pazardaki değişim, diğer illeri de rekabetin içine çekti. Bankalar, gözlerini 8 il dışına da çevirince, bu cephede hızlı bir büyüme gözlenmeye başlandı. Talep özellikle sanayi, ticaret ve üniversite ağırlıklı illerden geliyor. Bankacılara göre, 2005’de yeni verilecek 6 milyon yeni kredi kartının önemli bölümü bu illerde verilecek.

Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre, 2004 yıl sonu itibariyle Türkiye’deki kredi kartı sayısı 24 milyon 808 bin 127 adete ulaştı. Bu da geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 24,9’luk artışı ifade ediyor. Yani kart pazarındaki büyüme hız kesmeden sürüyor. Ancak, 2004 yılını geçmiş yıllardan ayıran bir özellik var. O da kart sayısındaki artış hızında illerin rolünün değişmesi.

Çünkü, geçmişte kart pazarındaki gelişme, İstanbul başta olmak üzere ağırlıklı olarak büyük illerden kaynaklanıyordu. 2004 yılındaki performansta ise Anadolu illerinden gelen talepler ve buralardaki kredi kartı kullanıcı sayısının artmasının etkisi hissediliyor.

Bankalardan aldığımız verileri derleyerek yaptığımız tablo da bu büyümeyi daha net olarak ortaya koyuyor. Buna göre, 2003 yılının ocak ayında İstanbul’daki kredi kartı oranı toplam pazarın yüzde 37’si düzeyindeydi. Ancak, bu oran, 2005 yılına geldiğimizde 33,2’ye geriledi. Ankara’nın ise söz konusu yıllar itibariyle kredi kartı pazarından aldığı pay yüzde 11,8’den 11,6’ya geriledi.

Kredi kartı sayılarına göre, üçüncü il konumunda olan İzmir’de ise kredi kartı sayısı 2 yıl önceye göre büyüdü. Ocak 2003’te kredi kartı pazarından yüzde 8 pay alan İzmir’de şu anda bu oran yüzde 8,5 civarında. Söz konusu oran Bursa’da yüzde 4,2’den yüzde 4,4’e, Antalya’da yüzde 3,1’den yüzde 3,3’e yükseldi. En dikkat çekici gelişmeyi ise, ilk 8 il dışında yer alan ve 2003 yılı ocak ayında kredi kartı pazarında yüzde 26,8 oranında pay alan diğer Anadolu illeri gösterdi. Bankalardan aldığımız verilere göre, bu illerdeki kredi kartı payı yüzde 29,2’ye yükseldi.

Sanayi ve nüfus faktörüne dikkat

Bankacılara göre, kart kullanımını, dolayısıyla bir ildeki kartların toplam kart sayısına oranını etkileyen başlıca faktör, ildeki ticaret hacmi. Çünkü, ticaret hacmi kart kabul eden işyeri sayısını direkt olarak etkiliyor. Bu sayının yüksek olması da kişilerin kart kullanımını teşvik ediyor.

Garanti Ödeme Sistemleri Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Sindel de kart kullanımının ve sahipliğinin, genel anlamda ticaret hacminin ülke içindeki dağılımına paralel bir seyir izlediğini söylüyor. Buna bağlı olarak da ticaretin daha yoğun olduğu büyük illerde kredi kartı kabul eden işyeri sayısı da daha fazla olduğuna dikkat çekiyor.

Tabii ildeki kart sayısında, nüfus büyüklüğü de önemli rol oynuyor. Büyük illerde yaşayan ve kart sahibi olabilecek nitelikte, yani 18 yaş üstü ve gelir sahibi kişi sayısı daha fazla olduğu için, kart sahipliğinde bu iller biraz daha ön plana çıkıyor.

Tüm bunların yanı sıra, kartlı yaşama alışkanlığı da illerdeki kredi kartı sayısında etkili oluyor. Bankacılar, büyük illerde işyeri sayısı ve tüketim ortalamasının diğerlerine göre daha yüksek olmasının kart kullanımını artırdığını söylüyor. 

Akbank Kredi Kartları Pazarlama Grubu Bölüm Başkanı Mine Könüman, büyük illerdeki kredi kartı sahiplik ve talep oranının yüksek olmasını, söz konusu bölgelerdeki sanayileşmeye bağlıyor. Sanayileşmeye bağlı olarak, nüfus oranının da arttığına dikkat çeken Könüman, taksitli kartların sağladığı olanakların da bu bölgelerde daha yaygın olmasının etkili olduğunu söylüyor.

Hangi illerden talep geliyor?

Kredi kartı pazarındaki mevcut yapı itibariyle, büyük illerin pazar payında lider olduğu kaçınılmaz bir gerçek. Özellikle İstanbul bu konuda lider. Onu Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya izliyor. Ancak, daha öncede bahsettiğimiz gibi İstanbul liderliğine rağmen, diğer illerdeki kart kullanıcılarının sayısının artması nedeniyle payı düşüyor. Bunun nedeni de sanayinin hızla geliştiği Anadolu illerinden gelen yoğun talep ve bankaların bu talepleri karşılaması. Bankacılar, yaklaşık 4 yıl önce 5 ilin kredi kartı pazarından aldığı payın yüzde 75 civarında olduğunu hatırlatıyor. Şu anda ise bu rakam yüzde 61 civarında.

İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Hülya Altay, kredi kartı dağılımında büyük illerden sonra sanayinin gelişmiş olduğu, çalışan ve üniversite öğrencisi potansiyelinin yüksek olduğu illerin ön plana çıktığını söylüyor. Altay, “Yıllık kredi kartı pazarlama stratejimizi geliştirirken bütün bu kriterler göz önüne alınıyor. Bu nedenle, ikinci gruptaki illerde faaliyetlerimiz yoğun bir şekilde devam ediyor” diye konuşuyor.

Akbank Kredi Kartları Pazarlama Grubu Bölüm Başkanı Mine Könüman ise özellikle Kayseri, Bursa, İzmit, Mersin, Antalya, Sivas, Zonguldak, Gaziantep ve Erzurum gibi illerden  gelen  taleplerde ciddi artış yaşandığını söylüyor. Könüman’a göre, bu  illerdeki ücretli kesimin fazla olması kredi kartı taleplerini de artırıyor. Buna bağlı olarak da 2005’te de büyük iller dışındaki satışlarının hızla devam edeceğini ifade ediyor.

Yeni sanayi illeri ön planda

Bankacılar, önümüzdeki yıllarda da kredi kartı pazarında İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük illerin yine ön planda olacağını söylüyor. Ancak, Bursa, Adana, Mersin, Kocaeli gibi sanayinin ve dolayısıyla nüfus yoğunluğunun fazla olduğu illerin kredi kartı pazarındaki payını hızla artıracağı ifade ediliyor.

İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Hülya Altay da bu görüşe katılıyor. Ona göre, üç büyük il pazar payı dağılımında hep ilk sıralarda olacak. Bu illerin yanı sıra, Bursa, Adana, Antalya, Mersin, Kocaeli, Konya, Trabzon, Eskişehir, Gaziantep, Erzurum, Kayseri, Tekirdağ, Muğla, Hatay, Manisa, Aydın ve Denizli gibi illerin kredi kartı pazarında sahip olduğu payın gittikçe artacağını söylüyor. Altay, “Ülkemizin genç nüfusu dikkate alındığında bankacılık ürünlerine talebin artacağını düşünüyoruz” diye konuşuyor.

Akbank’tan Mine Könüman ise, hedef illeri belirleyebilmek amacıyla iller bazında nüfus ve GSYİH rakamlarını dikkate alarak birtakım detaylı çalışmalar yaptıklarını söylüyor. Bu çalışmaya göre de öncelikli iller ve bölgesel satış stratejilerini belirlediklerini ifade ediyor. Üye işyeri seçimlerini de bölgesel firmaları ve bunların gelişimini dikkate alarak yaptıklarını belirtiyor. Garanti Ödeme Sistemleri Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Sindel ise, kart kullanımı ve başvurusunun illerin nüfus ve GSMH’deki payına paralel değişiklikler gösterdiğini söylüyor. Üye işyerlerinin coğrafi dağılımının yaygınlaşmasıyla ilk 5 haricindeki illerde de kartlı yaşamın artacağını ifade ediyor.

Banka kartı kullanımı etkili

Bankacıların Anadolu’daki kart sayısının ve kullanımının artmasını düşünmesinin en önemli nedenlerinden biri de son zamanlarda sayıları bir hayli artan kampanyalar. Başta BKM olmak üzere ödeme sistemleri kuruluşlarının alışverişlerde banka kartı kullanılmasını yaygınlaştırmak için başlattığı kampanyalar nedeniyle Anadolu’daki POS sayısının artacağı düşünülüyor. Buna bağlı olarak da kredi kartı programlarının da bu illere daha hızlı yaygınlaşacağı ifade ediliyor.

Tabii potansiyel kullanıcı sayısının da oldukça fazla olması bu beklentiyi kuvvetlendiriyor. Garanti Ödeme Sistemleri Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Sindel, özellikle Avrupa ülkelerindeki kredi kartı kullanım oranı ve kullanıcı sayısı dikkate alındığında, Türkiye’deki potansiyelin yüksek olduğunu söylüyor. Sindel görüşlerini şöyle anlatıyor:

“Şu anda pazarda 26 milyon kredi kartı mevcut. 18 yaş üstü nüfus göz önüne alındığında ve ek kart talepleri de düşünüldüğünde, pazarın 2005 yılı sonuna kadar 32 milyon karta kadar büyüyeceğini tahmin ediyoruz.”

İşte bu beklenti nedeniyle de bankalar, özellikle penetrasyonlarının daha düşük olduğu Anadolu illerine yönelik pazarlama faaliyetlerini bir hayli artırmış durumda. Tabii büyük şehirlerdeki yeni müşterilere ulaşabilmek için de mevcut kanallarını kullanmaya devam ediyorlar. Bankacılar, ilk etapta tüketim harcamalarında, Türkiye ortalamasından yüksek illeri hedefleyeceklerini söylüyor. Bunun için de öncelikle, şubelerinin ve üye işyerlerinin bulunduğu tüm illerde pazarlama faaliyetlerini artıracaklarını ifade ediyorlar.

YENİ KULLANICI SAYISI HIZLA ARTACAK

GENİŞ HEDEF KİTLEYE HİZMET Hedef müşteri kitlemizi kredi kartı kullanmayı tercih eden tüm bireyler olarak tanımlıyoruz. Farklı alışkanlıklara göre özel imkanlar sunulmasına olanak sağlayan "World" sistemiyle geniş bir hedef kitleye hizmet sunma amacındayız. KREDİ KARTINDA İSTANBUL LİDER Mevcut yapı itibariyle kredi kartlarımızın illere göre dağılımında İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya, Kocaeli, Adana, Konya, İçel, Muğla,  Balıkesir, Tekirdağ ,Manisa, Aydın, Kayseri, Samsun öne çıkan iller olarak görülüyor.

13 MİLYON KİŞİDE KREDİ KARTI VAR Şu an Türkiye'de bulunan toplam 25 milyon adet kartın ortalama kart sahipliğinin 1,9 adet olması dolayısı ile yaklaşık 13 milyon kişide kredi kartı  bulunduğunu  biliyoruz. Bu da 18  yaş üstü kesimde yüzde 32'lik bir penetrasyon oranı olduğunu gösteriyor.

GEN NÜFUS FAKTÖRÜ 40,5 milyonluk erişkin nüfusun halen 13 milyonunda kredi kartı bulunuyor. Türkiye'nin genç nüfusu ile her yıl kredi kartı kullanma yaşına gelen nüfus sebebiyle istihdam oranlarının artmasına paralel olarak, pazara yüksek seviyede yeni kullanıcılar gireceği öngörülüyor.

EGE VE İÇ ANADOLU TALEPLERİ MEMNUN EDİCİ

Denizbank Genel Müdür Yardımcısı Dinçer Alpman, direkt satış ekibi ve yaygın şube ağlarıyla özellikle Ege ve İç Anadolu Bölgesi’ndeki kredi kartı taleplerinden çok memnun olduklarını söylüyor. Alpman, kredi kartı stratejilerini ve hedeflerini şöyle anlatıyor:

“Kredi kartları konusunda müşteriye kredi kartı kullanımında katma değer sağlayan ve buna bağlı olarak ilk akla gelen ve kullanılan kredi kartı olmamızı gerçekleştirecek bütünsel bir pazarlama stratejisi izliyoruz. Bahsetmiş olduğumuz bütünsel pazarlama stratejimiz, müşterinin kredi kartımızı kullandığında kullanım oranına bağlı olarak bir geri dönüş değeri yaratan ve her kullanımında bir Denizbank kredi kartı kullanım tecrübesi yaratacak uygulamaları kapsıyor.

Ulusal bir pazarlama stratejimiz var ve bölgesel herhangi bir farklılık içermiyor. Büyük şehirler dışında da, genişlettiğimiz direkt satış ekibimiz ve yaygın şube ağımızla Anadolu’daki payımızı genişletiyoruz.

Özellikle Ege ve İç Anadolu Bölgesi’ndeki kredi kartı taleplerinden oldukça memnunuz. Bu talepleri daha da arttırmak için çeşitli kampanyalar ve direkt satış aktiviteleri ile çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Önümüzdeki yıllarda kredi kartı pazarında büyümenin kilit noktasının, bütünsel pazarlama stratejisi çerçevesinde, ulusal bazda tabana yayılarak hem adetsel hem de hacimsel olarak pazar payını artırmak olacağına inanıyoruz.”

İLLERE ÖZEL PAZARLAMA STRATEJİSİ UYGULUYORUZ

FARKLI SEGMENTLERE HİZMET Banka olarak geniş bir yelpazede yer alan farklı segmentlerdeki müşterilerimizin ayrı ayrı ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmaya çalışıyoruz. Hayatlarının her döneminde yararlanabilecekleri ürünlerle hizmet vermek anlayışından yola çıktığımız için kredi kartları konusunda da farklı pazarlama stratejileri izliyoruz.

GÜNLÜK YAŞAMI KOLAYLAŞTIRIYORUZ Kredi kartı, müşterilerimizin günlük yaşantılarını kolaylaştırmayı amaçlayarak sunduğumuz ürün sepetimiz içinde yer alan çok önemli bir ürün. Müşterilerimize günlük alışverişlerinde taksit ve puan avantajı sunmanın yanı sıra çok farklı ek imkanlar da sağlıyor.

ÜYE İŞYERİ SAYISINI ARTIRIYORUZ Bankamızın diğer ürünlerinde de olduğu gibi, kredi kartlarında da günlük yaşantılarının her aşamasında yanlarında olmamız pazarlama faaliyetlerindeki asıl stratejimizdir. Çok ortaklı kart kampanyalarımızı, farklı müşteri gruplarının alışverişlerinde önem taşıyan işyerlerini ve müşterilerimizin sağlayacağı avantajları artırmayı ilke edinerek sürdürüyoruz.

ÜLKE GENELİNE HİZMET VERİYORUZ Ülke genelinde yaygın mağaza ve bayi ağına sahip ulusal markalar ve kendi yörelerinde isim yapmış bölgesel firmalarla anlaşmalar yapıyoruz. Bunlar da kart hamillerimize verdiğimiz hizmeti ve avantajları maksimum seviyeye ulaştırıyor. Bu da kredi kartı pazarlama stratejimizin önemli bir parçası.

ŞUBE AĞININ OLUMLU ETKİSİ Türkiye geneline yaygın bir şube ağımız var. Bu da pazarlama çalışmalarımızın söz konusu il ya da bölgenin özellik ve ihtiyaçlarına göre en uygun stratejinin öne çıkarılmasına imkan sağlıyor.

BELGİN BAYIR LEVENT
[email protected]