Yeni CEO'nun büyüme planı

Sektörün en büyük özel bankalarından Garanti Bankası, 2015 yılında iki önemli değişimi aynı anda yaşadı. Bankanın hem ana hissedarı hem üst yönetimi değişti. 15 yılı aşkın başarılı bir yönetimin ardından Fuat Erbil, eylül ayında genel müdürlük koltuğuna oturdu. Yeni genel müdürün ilk işi, üst yönetimde daha yalın bir yapıya geçmek ve bankanın stratejik önceliklerini belirlemek oldu. Yeni genel müdür, 11 maddeli stratejik öncelik listesini 3 ana başlıkta özetliyor: Daha mutlu çalışanlar, memnuniyeti daha yüksek müşteriler ve yeni dünyanın getirdiği değişimle verimlilik, dijitalleşme gibi yeni arayışlar. Yöneticinin net olarak verdiği mesaj, kitle bankacılığına devam edecekleri yönünde. “En büyük uluslararası Türk şirketlerinden en küçük ölçekli şirkete, en varlıklı bireylerden daha orta ve düşük gelirli kişilere kadar her alanda hizmet veren bir bankayız. Bu stratejimizde bir değişiklik yok” diyen Erbil, 2016’da bireysel kredilerin karşılıklarına getirilen düzenlemeyle kredilerde yüzde 15-20 arası dengeli bir büyüme planlıyor. Bireysel krediler ve kredi kartı alacaklarında liderliği sürdürmenin net hedefleri olduğunu açıklayan Erbil, “TL ticari krediler segmentinde daha iyi olmamız lazım, KOBİ ve ticari bankacılığı ilgilendiren kredilerden daha iyi pay almamız gerekli” diyerek büyüme alanları da açıklıyor. Eylül başında göreve gelen Garanti Bankası yeni genel müdürü Fuat Erbil ile değişim adımlarını, liderlik planlarını ve sektörü masaya yatırdık:
* 15 yılı aşkın süre bankayı başarıyla büyüten Ergun Özen’in ardından eylül başında göreve geldiniz. İlk olarak bankada ne gibi değişiklikler yaptınız? 
 Öncelikle Garanti Bankası’nın Türkiye’nin her anlamda en önemli kurumlarından biri olduğunu söylemem lazım. Başarılarıyla birçok alanda zirveye ulaşmış bir bankada yönetim devrinden bahsediyoruz. Ergun Bey’in genel müdürlüğünün ardından görevi almam bir yandan büyük onur ve gurur öbür taraftan gayet zor. Görevi aldığınız kişi sektörün en önemli şahsiyetlerinden, o nedenle bir mücadele alanı var. Biz bankayı ileriye götürmeye çalışacağız. Nereden geldiğimizi biliyoruz, aldığımız emanete saygımız sonsuz. Bu yeni dönemde iki önemli değişiklik yaşadık. Hakim hissedar ve üst yönetim değişti. Bu iki alanda oldukça yumuşak ve sorunsuz bir geçiş yaptık. Bu süreçte bankayı daha yukarı götürecek birtakım stratejik önceliklerin netleştirilmesi ve bunlarla ilgili aksiyon planlarının ve performans göstergelerinin belirlenmesine çalıştık.~* Nedir bu yeni stratejik öncelikler?
n Bu, aslında 11 maddelik uzun bir liste. Ana başlıklar içinde servis modelleri, verimlilik, akıllı sermaye yönetimi, büyümeyle ilgili iş kolları, inovasyon ve risk yönetimi gibi başlıklarımız var. Listeyi basite indirdiğimizde 3 bacaklı bir stratejimiz oluyor: Mutlu çalışanlar ki bunu ön plana çıkarma gayretimiz olacak ve aldığı hizmetlerden daha fazla tatmin olan mutlu müşteriler yaratmak önceliğimiz. Üçüncü kalemde ise dünyadaki önceliklerin değişimine uygun yeni arayışlar var. Örneğin müşteri memnuniyetinde ne durumda olduğumuza baktık, iyileştirmek için alacağımız aksiyonları belirledik, hedefler koyduk. Dijitalleşme de önceliklerimiz içinde, burada performans kriteri olarak dijital kanallarımızı kullanan müşteri sayısını artırma ve bu kanaldan sattığımız ürünlerin payının yükselmesi gibi hedefler koyduk.
* Sanıyorum organizasyonda da değişiklikler yaşandı…
 Evet, eş zamanlı olarak organizasyonla ilgili derlenme toparlanma çalışmamız oldu. Garanti ekibinin devamı şeklinde yaptık, reorganizasyona gitmek yerine görevleri birleştirmeye gittik. Benim görevi devralma aşamamda emekliliği duyurulmuş 3 genel müdür yardımcısı arkadaşımız vardı, onlar emekli oldu. Bir de yıl sonu itibarıyla finans fonksiyonunu birleştirerek ikinci bir hamle yaptık. Daha yalın, görev tanımlarının daha net olduğu bir organizasyona geçtik. Bu süreçte kabaca bin adet olan şubemizin müdürüyle 25 toplantıda bir araya geldik, onları dinledik. Tüm çalışanları kapsayan vizyon toplantılarımızı gerçekleştirdik, bankanın geleceğini konuştuk. Stratejimize uygun projelerimize başladık. Öteki taraftan BBVA’nın bizlerle ilgili, iş yapış şeklimize yönelik bilgi ihtiyaçları vardı, onları bilgilendirdik. Karışma anlamında söylemiyorum ama bilgilendirme anlamında bir trafiğimiz oldu. Bu sürede bütçelerimizi yaptık ve hızlı bir şekilde yıla başladık. 
* Peki tüm bu çalışmaların ışığında bankanın yeni rotası nasıl olacak? 
 Bankanın stratejisiyle ilgili radikal bir değişiklik planlamıyoruz. Hiçbir zaman şu alanlar bizim önceliğimiz diyerek tanımlamak istemiyorum. Bu banka, ekonominin en önemli oyuncularından. En büyük uluslararası Türk şirketlerinden en küçük ölçekli şirkete, en varlıklı bireyden daha orta ve düşük gelirli kişilere kadar hizmet veren bir bankayız. Bu stratejimizde bir değişiklik yok.Zaman zaman Türkiye’de belli dönemlerde belli iş alanları daha çok büyüyor. Biz de fırsatları iyi kullanarak, değerimizi de koruyacak şekilde işlerimizi önceliklendiriyoruz. ~* Bu yıl için bu anlamda odaklandığınız işler neler olacak?
 2015 yılında business banking dedikleri KOBİ, ticari ve kurumsal olmak üzere her alanda şirket bankacılığındaki büyümeler, bireysel bankacılık büyümelerinden fazla oldu. Biz de doğal olarak bu alanda daha fazla büyüdük. Yılın ilk dokuz ayında toplam TL kredilerinde yüzde 15 büyüdük. En büyük katkıyı yüzde 26 büyümeyle kurumsal ve ticari TL krediler yaptı. Tüketici kredilerinde ise yüzde 11 büyümemiz oldu. Sektörde de ticari kredilerde yüzde 23 ve tüketici tarafında yüzde 9 büyüme görüldü. 2016 için ise büyümenin daha dengeli olacağını öngörüyorum. Mart ayında uygulamaya geçecek yeni düzenleme, bireysel tarafta büyümenin daha fazla olacağını gösteriyor. Özellikle TL kredilerde dengeli bir büyüme göreceğiz. Geçen yılki gibi kurumlar, ticari ve KOBİ’lerde de büyüme devam edecek. Ekonominin bu yıl daha canlı olması, asgari ücret zamlarının devreye girmesi, volatilitenin göreceli anlamda düşük olması beklentisiyle daha iyi bir gelişme göreceğiz.
* Bu durumda BDDK’nın son düzenlemesinin etkilerinin olumlu olacağı düşüncesindesiniz…
 Evet, mart sonunda uygulamaya geçecek düzenleme risk ağırlıklarını değiştiriyor. Kredi karşılıklarındaki bu değişim, büyük bir adım. İlk başlarda olacağına hiç inanmıyordum. Böylece bireysel kredilere ayırdığımız sermaye oranı düşecek. 100 TL kredi için 200 TL sermaye karşılığı ayrılırken yeni düzenlemeyle bu rakam 75 TL’ye inecek. Sermaye yeterlilikleri, dolayısıyla kredi verme potansiyeli artacak. Ayrıca beyaz ve kahverengi eşya tarafında taksitler 12’ye çıkarıldı ve eğitimde sınır kalktı. Onların da ufak bir etkisini göreceğiz. Bireysel bankacılıkta kârlı olduğu takdirde her zaman iştahımız var. Birtakım kısıtlar vardı şimdi yeni düzenlemelerle bu konularda rahatlama olacak. Tabii uzun zamandır düşüncede olan kişilere tek limit uygulaması var, şahsi olarak gelirlerine göre herkese bir kredi limiti belirlenecek. Bu düzenlemenin detayları henüz belli değil, düzenlemenin gelmesiyle neler olacağını göreceğiz. Limitler çok kısılırsa bu durum sektörü büyüme anlamında negatif etkiler. Uygulamaları görmemiz lazım. 
* Dengeli büyüme sonucu bankanın performansı nasıl olacak? 
 2016 yıl sonunda aktif büyüklükte yüzde 11-12, mevduatta yüzde 12-13 büyüme bekliyoruz. Kredilerde ise bu son düzenlemenin de etkisiyle yüzde 15-20 arası bir büyümemiz olur. Sermaye yeterliliğimiz 2015 sonunda yüzde 15’in üzerinde. 2016 yıl sonunda solo bilançoda yüzde 14,5- 15 sermaye kârlılığı yakalarız diye düşünüyorum. Bu arada yabancı para kredilerine değinmedik, 2015’te belirsizlikler ve kurdaki volatilitenin beklenenin çok üstünde olması nedeniyle uzun vadeli yabancı para kredilerinde ciddi bir duraksama oldu. Uzun vadeli borçlanacak, yatırım yapacak şirketler planlarını erteledi. 2016 yılında burada biraz daha fazla hareket bekliyoruz. 
* Hangi bankacılık alanlarından daha fazla pay almak istiyorsunuz? 
 TL ve yabancı para kredilerle toplam kredi portföyümüzün üçte biri bireysel ve üçte ikisi kurumsal bankacılık tarafında. Biz zaten fırsat gördüğümüz alanda büyüyoruz. Geçen yıl bireysel bankacılıkta büyüme daha yavaş olmasına rağmen sektörden pazar payı aldık. Sektörde bireysel kredilerin her alanı konut, tüketici kredilerinde ve kredi kartı alacaklarında lideriz. Bu liderliği sürdürmek bizim için net bir hedef. TL ticari krediler segmentinde daha iyi olmamız lazım, KOBİ ve ticari bankacılığı ilgilendiren kredilerde daha iyi pay almamız lazım. O da zor bir alan çünkü özellikle kamu bankaları rekabetinin en fazla olduğu alanlardan … ~* Rekabette en kırmızı okyanus hangi alanlarda?
 Türkiye’de sektörde ziyadesiyle rekabet var. Rakibiniz kimdir dediğinizde değişik ürün ve segmentlerde değişik rakiplerimiz var. Bazı alanlarda kamu bankalarının rekabet etkinliği daha fazla, başka bir alan var ki orta ölçekliler fonlamada daha güçlü oluyor. Ödeme sistemlerinde farklı bir rakibim var. İyi ki de var. Adil olduğu sürece rekabet bizi güçlendirir.
* Proje finansmanı 2016’da hareketlenir mi? Buraya özel hedefiniz var mı?
 Proje finansmanında çok arzuluyuz. Bizim çok güçlü ve lider olduğumuz bir alan ama geçen yıl özelinde sadece belirgin projelerde yer aldık. 2016’da biraz daha olumluyum. Ama bu işlerde ilgili kararlar, izinlerin alınması, finansman paketinin oluşturulması zaman alıyor. Dolayısıyla projelerle ilgili adımları bu yıl görürüz ama büyümeyi 2017’de yaşarız.
* Yeni ana hissedar BBVA’nın sizden yeni beklentileri var mı?
 İletişim içindeyiz, şu ana kadar yeni bir istek yok. Şunu söylemekte fayda var: Biz zaten iki konuda, krediler ve risk alanında son iki yıldır yakın çalışıyorduk. Bunun dışında günlük iş yapış şeklimiz, organizasyonumuz, şubelerimiz gibi konularda herhangi bir niyetleri olmadığını net söyleyebilirim.
* Stratejik öncelikler listenizde verimliliğe dikkat çektiniz. Burada bankanın hedefi ne?
 Verimlilikte en önemli kalemlerden biri dijitalleşme, süreç verimliliğini artırabileceğimiz kaldıraçlardan biri. Bunun dışında verimlilik, sektörün kârlılıkla ilgili geldiği noktada bir zorunluluk; gelirleri artırırken giderlerin o kadar artmaması lazım. Ama şunu net ifade edeyim, toplu şube kapatma veya elemanlarımızdan tasarruf etme planımız yok. Verimlilikte en önemli gösterge olan gelir-gider rasyosunu daha aşağı çekme hedefi koyduk. Gelir-gider rasyosunu yüzde 50’nin altına indirmek istiyoruz.
* Dijital bankacılığın kârlılığınıza ne kadarlık olumlu etkisi var?
 Biz hiç müşterilerimizi dijital kanal ya da şube olarak ayrı değerlendirmedik. Bu müşterilerden bu kadar kâr ediyoruz demiyoruz. Tabii ki dijital kanaldan gelen müşterilerin daha kârlı, sadık ve daha çok sayıda ürün kullandıklarını biliyoruz. Çabamız bu sayıyı daha da artırmak. Bugün işlemlerimizin yüzde 90’dan fazlası dijital bankacılıktan yapılıyor. Bu işin daha çok büyüyeceğine inanıyoruz. 1997’de bankadaki aldığım ilk görev bu alandaydı. O günden bu zamana dijital bankacılık hep büyüdü. Biz mevcut ürünlerimizi dijital kanallardan daha fazla sunmaya başlayacağız.
* Artık şube açma iştahınız olmayacak mı?
 2015’te şube açma ivmesi olmadı, 2016’da da olacağını zannetmiyorum. 2015 yıl sonu şube rakamlarımızda daralma görebilirsiniz. 27 adet olan yatırım merkezi şubelerimizi yıl sonunda mevcut SPK düzenlemesine göre Garanti Yatırım’a devrettik. Trendin en büyük sıkıntısı bireysel bankacılıkla ilgili regülasyonlar sonrası kârlılıklar azaldı. Bu da yeni şubelerin kârlı olmasını engelliyordu. Ama şubenin üstlendiği iki büyük görevi hala dijitalize etmek kolay değil. Şubelerin müşteri kazanımında, kişileri ilk sisteme dahil etmede ve mevduat, konut kredileri gibi danışmanlık istenen ürünlerde yüz yüze iletişim verme sorumlulukları bulunuyor. Türkiye’de her yıl 1 milyon kişi bankacılık sistemine katılıyor. Bu, büyük bir potansiyel…~YENİ GÖREVDE MOTİVE EDEN ETKENLER
BÜYÜME VE KÂR BEKLENTİSİ
Ben sektöre çok olumlu bakıyorum. 2015’te, en zor yılda büyüme yüzde 2,5 olur diyorduk, yıl sonunda yüzde 3,5 büyüme olacak gibi görünüyor. 2016 yılı için ise yüzde 4 büyüme bekleniyor. Bu büyümenin tetikleyicisi de tüketim yani iç büyüme. Bu, umut veriyor. İkinci etken, sektörde kârlılıkta geldiğimiz noktayı en dip nokta olarak görüyorum. Burada büyüme potansiyeli var, kârlılık daha iyiye gidecek. Genel kredi karşılıklarıyla ilgili değişikliklerle 2016 yılında bir defaya mahsus kârlar daha iyi olur. Zaten bankacılığın olmadığı bir ekonomik büyüme düşünülemez.
SİSTEME YENİ GİRENLER
Üçüncü etken ise hala bankacılıkla tanışmamış kesimin potansiyeli var. Farklı araştırmalara göre Türkiye’de 10-15 milyon bankasız kesim bulunuyor. Her yıl sisteme 1 milyon kişi katılıyor. Zaten toplam hane halkı borcunun GSMH’ye oranı Türkiye’de yüzde 24’lerde, yüksek değil. Avrupa’da bu gösterge, yüzde 30-40 bandında gidiyor. Burada da daha gidecek yer var.

SORUNLU KREDİLER VE FONLAMAYA DİKKAT!
2016 DAHA İYİ OLACAK Bu yıl, ekonomide büyüme daha iyi olacak. Cari açık konusunda da çok hızlı bir ilerleme var. Biz yıl sonunda bu oranın yüzde 4,9’dan yüzde 3,9’a geleceğini düşünüyoruz. Mali politikalarda gerek kamu borçları gerek bütçe yönetiminde sıkıntı olmayacak. Asgari ücretteki artış büyümeyi tetikleyecek, bunun gerek tüketime gerek sektörden borçlanmaya olumlu yansıyacağını düşünüyorum. Bir de global volatilitenin geçen yılki kadar yüksek olmayacağını umut ediyoruz.
ENFLASYON ZORLAR
Bu yıl bizi makroekonomik anlamda enflasyon ve enflasyona bağlı faizler zorlayacak. Enflasyonu revize ederek yüzde 7,5’e çektiler. Ben tek haneli ancak daha yüksek olacağını düşünüyorum. Bu da sıkı para politikası, daha yüksek faiz ve bunun bankacılığa etkisi olarak fonlama maliyetlerinin yükselmesi anlamına geliyor.
AKTİF KALİTESİ ÖNEMLİ
Bir de aktif kalitesi önemli, sorunlu kredilerde trendin bozulmaması lazım. Bugün panik yapacak bir durumda değiliz. Ama sektörün sorunlu kredi oranı yumuşak bir artış trendinde. 2014 sonunda bu oran yüzde 2,7’ydi; 2015 sonu yüzde 3,1’e yükseldi. Bu, Avrupa ile kıyaslandığında çok iyi bir oran. Alarm zilleri çalmıyor ama dikkatli olmak lazım. Garanti Bankası olarak 2015 sonu itibarıyla oranımız 2,7. 2016 sonunda bu oran yüzde 3’e çıkabilir.~KREDİ KARTI KÂRLI VE BÜYÜYECEĞİMİZ BİR İŞ
KÂR KAYBIMIZ OLDU
Kredi kartında sektörün en büyük oyuncusu olarak geçmişte çok daha fazla kâr ediyorduk. Bugün zarar ediyoruz demem doğru değil ama sektörün geneline baktığımızda para kazanılıp kazanılmadığını sorgularım. Biz yüzde 20’ye yakın pazar payımızın olduğu, 5 kişiden biri kartımızı aktif olarak kullandığından ciddi bir ölçeğe sahibiz. Göreceli olarak yapılan düzenlemeler neticesinde kredi kartı işi, ciddi bir gelir kaybına uğradı. Bizim için kesin bir rakam söylemem zor olur.
BİZ BÜYÜYECEĞİZ
Taksit uygulamalarının bazıları doğruydu ama örneğin teknolojik alımlarda taksitin kısıtlanması, potansiyel bir gelir kaybı oluşturdu. Diğer taraftan burada birçok komisyon ve ücret kalemi iptal edildi, bu da gelir kaybı yarattı. Alacakların faizine tavan konması da potansiyel geliri kısıtlıyor. Biz ölçeğimizle bu işi yapmaya çalışıyoruz. Kârlılıkta bunun da faydasını gördük. Kredi kartı çok detaylı ve masraflı bir iş ama bizim ölçeğimizde bu alan kârlı… Sevdiğimiz ve büyüyeceğimiz bir iştir. Ama diğer oyuncular ne yaparlar bilmiyorum, yalnız kredi kartında daha fazla konsolidasyon düşünmüyoruz.

11ADIMDA GARANTİ'NİN YOL HARİTASI
1 -3 bacaklı bir stratejimiz var: Mutlu çalışan, mutlu müşteri ve yeni arayışlar.
2 - Organizasyonla ilgili derleme toparlama yaptık, görevleri birleştirdik.
3 - TL kredilerde kurumsal ve bireyselde 2016’da daha dengeli büyüme göreceğiz.
4 - Geçen yılki gibi kurumlar, ticari ve KOBİ’lerde büyüme devam edecek.
5- Aktif büyüklükte yüzde 11-12, mevduatta yüzde 12-13 büyüme bekliyoruz.
6 - Kredilerde son düzenlemenin de etkisiyle yüzde 15-20 arası büyümemiz olur.
7 - Bireysel kredi ve kredi kartı alacaklarında lideriz. Liderliği sürdürmek net bir hedef.
8 - KOBİ ve ticari bankacılığı ilgilendiren TL kredilerde daha iyi pay almamız gerekli.
9 - Proje finansmanında çok arzuluyuz. Büyümeyi 2017’de yaşarız.
10 - Dijitalde müşteri sayımızı ve sunduğumuz ürün sayısını artırmak istiyoruz.
11 - Verimlilikte gelir-gider rasyosunu yüzde 50’nin altına indirmek istiyoruz.