Yıldızlı CEO'lar

Elçin Cirik
ecirik@capital.com.tr

2016, sürprizlerle dolu bir yıl oldu. Hem Türkiye’de hem yurt dışında öngörülmeyen gelişmeler, ekonomiyi ve bankacılığı doğrudan etkiledi. Yapı Kredi Bankası Genel Müdürü Faik Açıkalın, geçen yılı şöyle özetliyor: “Brexit kararı, Donald Trump’ın seçilmesi, İtalya’da referandum sonucu ve bölgemizdeki jeopolitik gelişmeler, belirsizlikleri artırdı. İçeride ise terör olayları, Temmuz’daki darbe girişimi gibi olaylar, 2016’nın zor ve yüksek volatilite içeren bir yıl olmasına neden oldu.” Ancak bankalar, bu süreci büyümede biraz yavaşlayarak ama başarıyla atlattı. Öyle ki 2016 yılında bankacılık sektörü aktiflerde yüzde 16, krediler ve mevduat kalemlerinde yüzde 17 büyümeyi başardı. 2015’te sektörün aktif büyüklüğünde yüzde 18,2 ve kredilerinde yüzde 19,7 büyüme yakalanmıştı. Sektörün en büyük sürprizi ise kârlılık kaleminde oldu. Türk bankacılık sektörü, 2016 sonunda net kârda 38 milyar TL’ye ulaşarak yüzde 44 büyüme yazdı. Bazı bankalarda net kârlılık rakamları yüzde 200’leri bile aştı. Son 11 yıldır bankaların solo bilançolarından çıkardığımız analiz de banka genel müdürlerinin bu enteresan yılda karnelerini ortaya koyuyor.

AKTİFTE KÜÇÜKLER HIZLI
2016 yılında aktif büyüklükte yüzde 25’i aşan hızlı büyümeler, küçük ölçekli bankalardan geldi. Geçtiğimiz yılı yüzde 37,5 büyümeyle bu alanda lider kapatan banka, Fibabanka. Bankanın bu başarısının mimarı, kuruluşundan bu yana bankanın başında bulunan ve mart başında vefat eden Bekir Dildar. Duayen bankacı Derya Gürerk, Fibabanka’da sağlıklı bir büyüme olduğuna ve 2016’da bankanın hem borçlanma yoluyla hem sermaye artırarak kredilerde yüzde 32,8 büyüdüğüne dikkat çekiyor. Danışman Tunç Akyurt, bankanın 2016’da özellikle ticari ve KOBİ tarafında iyi sonuçlar alarak ilerlediğini vurguluyor. Kasım 2014’te faaliyete geçen Rabobank da geçtiğimiz yıl aktiflerini 314 milyon TL artırdı ve baz etkisiyle yıllık yüzde 35,6 büyüdü. Bankanın genel müdürü Güray Alpkaya, bu büyümenin kaynağını şöyle aktarıyor: “Çalışmalarımızın meyvelerini 2016’da toplamaya başladık. Gıda ve tarım sektöründe firmaları desteklemeye odaklı bir iş stratejimiz var, 2016 büyümemiz de bu alanlarda kurumsal firmalara kullandırılan kredilerden besleniyor.” “2016, bizim için büyüme yılı oldu. Başta kurumsal ve ticari bankacılık, proje finansman alanları olmak üzere önemli atılımlar gerçekleştirdik” diyen Burgan Bank Genel Müdürü Murat Dinç, geçtiğimiz yıl bankasının aktiflerini yüzde 28,5 artırdı. Aktifte başarılı diğer iki isim Aktifbank Genel Müdürü Dr. Serdar Sümer ile ABank Genel Müdürü Müge Öner. Serdar Sümer, 2016’da özellikle bireysel ihtiyaç kredilerinde önemli bir atılımla yüzde 60 büyüdüklerini ktarıyor. ABank Genel Müdürü Müge Öner ise büyümeyi kredi ve menkul kıymetlerdeki olumlu gelişmeye bağlıyor. Öner, “Menkul kıymet portföyünde sektörün yaklaşık 3 katı büyüme gerçekleştirdik. Ayrıca 2016 yılı içinde 2 ayrı dilimde toplam 360 milyon TL’lik sermaye artışı gerçekleştirdik” diyor.

MEVDUATTA MÜTHİŞ BÜYÜME
Mevduat kaleminde de sektör, nispeten iyi bir yılı geride bıraktı. Sektörde kredi-mevduat oranında limitlere gelindiği için mevduatta krediler kadar büyüme yakalanması çok önemliydi ve bu başarıldı. Mevduat toplamada Turkishbank, ABank, Denizbank ve ICBC yüzde 30 üzeri büyümelere imza attı. Bu kalemde öncü Turkishbank’ın genel müdürü Mithat Arıkan, yüzde 41,8 artışla mevduatta liderliği nasıl yakaladıklarını şöyle anlatıyor: “Toplam 324 milyon TL’lik büyümemizin 296 milyon TL’si müşteri mevduatlarından geliyor. Bireysel ve kalıcı mevduatı ana odak noktası olarak benimsedik ve toplam mevduatın yüzde 51’ini oluşturan bu kalemde yüzde 24 büyüdük.” Aynı şekilde ABank’ın mevduatlarında da yüzde 41,7 artış görüldü. Müge Öner, bu noktada özellikle yeni müşteri kazanımının etkili olduğunu vurguluyor. DenizBank ise tabana yayılarak büyümeye ulaştı. Bankanın genel müdürü Hakan Ateş, “Mevduat toplamak için banka içinde seferberlik ilan ettik, geliri daha düşük kesimlerde ufak mevduatı olan mudilere olabildiğince iyi faiz vererek çok sayıda yeni müşteri kazandık. Mevduat yükselişinde adetsel artışın çok önemli etkisi var” diyor. Mevduatlarını yüzde 29,8 artıran ICBC Turkey Bank, 43 ülke ve bölgedeki küresel deneyimlerinden yararlandı. Banka mevduatta izlediği stratejiyi şu sözlerle açıklıyor: “İnanıyoruz ki Türk bankacılık sektörüne ve Türk müşterilerine yeni imkanlar sunuyoruz. 2016’da ağırlıklı olarak bireysel müşteri mevduat tabanının bü- BANKACILIK yümesine odaklandık. ‘Yeni Mevduat Müşterisi’ ve ‘Vadesiz Mevduat Kazanım’ kampanyalarını başlattık.”~KREDİLERDE SON TABLO
Kredilerde 2016’da farklı bir tablo oluştu. İlk sırayı, baz etkisiyle yüzde 500’ün üzerinde sıçrama yapan Rabobank aldı. Banka 2015 sonunda 123 milyon TL olan kredi toplamını, geçtiğimiz yıl sonu 744 milyon TL’de kapadı. 621 milyon TL’lik bu artışı Rabobank Genel Müdürü Güray Alpkaya, “2015 boyunca hedef müşteri kitlemizle görüşmelerimizi yoğunlaştırdık. Bu çalışmaların meyvelerini de 2016’da topladık. Dolayısıyla büyümemizde baz etkisini de dikkate almak uygun olur. Büyümemiz ağırlıklı gıda perakendeciliği, tarım makineleri, hayvansal protein, bisküvi-çikolata gibi alt segmentlere verilen kredilerden oluşuyor” şeklinde açıklıyor. Rabobank’ı takip edenler yüzde 30’ün üzerinde oranlarla Fibabanka ve Burganbank. Burganbank Genel Müdürü Murat Dinç, hızlı büyümelerini kurumsal ve ticari bankacılıkla proje finansmanında güçlerine bağlıyor. Ayrıca “Pazarlama ve krediler departmanlarımızla müşterilere hızlı dönüş yapabiliyoruz ve kurumumuzun hala yatırım yapılabilir derecelendirme notunu koruyoruz�� sözleriyle bu alandaki artılarını sıralıyor. KOBİ ve ticari bankacılığa odaklanan bankaların da kredilerde iyi büyümeler yakaladığı dikkat çekiyor. Turkishbank Genel Müdürü Mithat Arıkan, “Büyümenin ana kaynağı ticari ve likiditesi yüksek mali kesime verilen krediler; KOBİ ve işletme segmentlerinin yer aldığı ticari segmentte büyümeye odaklandık” diyor. Anadolubank da benzer bir strateji izliyor. Genel müdür vekili Pulat Akçin, büyüme getiren odaklarını “Biz uzun vadeli ilişki hedeflememizle özellikle KOBİ kredilerinde büyüdük, tarımsal faaliyetlerin finansmanı diğer büyüme kalemimizdi” şeklinde aktarıyor. Burada başarılı bir diğer banka TSKB’nin genel müdürü Suat İnce, büyümelerini farklı bir nedenle açıklıyor: “2016 sonunda aktiflerimizin yüzde 77’sini, kredilerimizin yüzde 93’ünü yabancı para cinsinden varlıklar oluşturuyor. Kurdaki artıştan ötürü bankamız kredilerinde TL bazında yüzde 27 büyüme kaydettik.”

KÂRDA SIÇRAMA YAPANLAR
2016’ya asıl damgasını vuran bankaların net kârları oldu. Tunç Akyurt’a göre sektörün yüzde 44 kâr artışında üç etken rol oynadı, öncelikle net faiz gelirleri geçen yıl sonuna göre yüzde 25 büyüdü. Ayrıca geçen yıl bankalar toplam gider kalemini, enflasyonun altında yüzde 7-8’lik artışla kapattı. Şaşırtıcı olan sektör, kambiyo işlemleri kâr zarar kaleminde yüksek bir artıya geçti, yani bankalar 2016’da kur dengelerini iyi yönetmeyi başardı. EY Finansal Hizmetler Lideri Selim Elhadef, “Kâr artışını destekleyen en önemli unsur faiz oranlarının 2016 boyunca aşağı yönde hareketi oldu” diyor. Tüm bu olumlu tablo içinde iki banka, yüzde 398 ile ING Bank ve yüzde 298 ile Odeabank rekor kâr artışı yazdı. Bankacılık danışmanları, ING Bank’ın kârında önemli bir etkenin bir önceki yıla göre kambiyo gelirlerindeki artış olduğunun altını çiziyor. Ayrıca bankada varlık satışı ve ayrılan karşılıklardan yapılan iptallerle 2016’da yazılan bir kerelik gelirler de söz konusu. ING Genel Müdürü Pınar Abay, kârlılığı nasıl yakaladıklarını şöyle aktarıyor: “2016’da toplam gelirlerimizi yüzde 29 artırdık. Kârımızda geçmiş yıllardaki yatırımların meyvelerini almamız ve tüm iş kollarımızda yürüttüğümüz etkin pazarlama faaliyetleri, uyguladığımız ihtiyatlı risk politikaları önemli rol oynadı.” Odeabank Genel Müdürü Hüseyin Özkaya, kârlılıkta en önemli özelliklerinin verimlilik olduğuna dikkat çekiyor. “Aynı miktarda aktif, mevduat ve krediyi çok daha az sayıda şube ve personelle elde edebiliyoruz. Ayrıca bankamız özelinde gelişme 2016’da sermayemizi 1 milyar TL artırmamız oldu” diyor. Kârda öne geçen bankalardan Denizbank’ın başındaki Hakan Ateş ise “Tarım bankacılığında kredi vermenin ötesinde bu kesime pek çok farklı hizmet götürdük. Proje finansmanında vaktinde çok iyi projelere girdik. Emekli bankacılığında ciddi atak yaptık” şeklinde konuşuyor. Yapı Kredi CEO’su Faik Açıkalın ise temel bankacılık faaliyetlerine odaklanarak toplam gelirlerde yüzde 19 büyüme yakaladıklarını vurguluyor. Bankanın bu dönemde toplam giderleri ise sadece yüzde 6 arttı.~SEYİR NASIL OLACAK?
ÇİFT HANELİ KÂR BEKLENTİSİ
Bankacılık endeksi, 2016’yı yüzde 10 artışla kapattı. Şeker Yatırım Bankacılık Analisti Övünç Gürsoy’un değerlendirmesi şöyle: “2016, bankalar için kârlılık anlamında güzel geçti ama bu hisse senedi performanslarına yansımadı. BİST-100 endeksi yüzde 11 artış gösterdi, bankacılık bunun biraz gerisinde kaldı. 2017’de, 2016 kadar olmasa da yine çift haneli bir sektör kârlılığı bekliyoruz. Endeks, bu dönem için referanduma odaklanmış durumda, yorum yapmak için sonrasında piyasaları görmemiz gerekiyor.”
2017 DE KOLAY DEĞİL
Gedik Yatırım Bankacılık Analisti Erol Gürcan da piyasalarda 2016 yılında aktif kalitesi güçlü bankaların öne çıktığını aktarıyor ve şunları söylüyor: “Akbank ve İş Bankası’nın güçlü mali yapıları nedeniyle piyasalarda bir adım önde olduğunu görüyoruz. 2017’nin de bankacılık için kolay bir yıl olmayacağını düşünüyoruz. 2017 için bankaların en büyük riski kur hareketleri ve enflasyon olacak.”

9 BANKANIN 2017 HEDEFİ
ODEABANK Genel müdür Hüseyin Özkaya: “Tüm segmentlerde sektör ortalamasının üzerinde büyüyeceğiz. KOBİ bankacılığında payımızı 2’ye katlamak istiyoruz.”
 ICBC TURKEY Banka yetkilileri: “Büyük projelere katılarak kârlılığımızı artırmayı, özellikle Türkiye’de ilk 100 yerli şirkete ve devlet kurumlarına finansal hizmetler sunmayı planlıyoruz.”
BURGANBANK Genel müdür Murat Dinç: “Ticari ve kurumsal bankacılıkta odağımızı sürdüreceğiz. Kredilerde ve mevduatımızda yüzde 20 büyüme öngörüyoruz.”
TSKB Genel müdür Suat İnce: “Yüzde 10-13 kredi büyümesi hedefliyoruz. Yılı yüzde 17-18 özkaynak kârlılığıyla tamamlamayı planlıyoruz.”
AKTİFBANK Genel müdür Dr. Serdar Sümer: “Bu yıl kredi artışının yüzde 27 ve aktif büyüklüğün yüzde 14 olmasını tahmin ediyoruz.”
ANADOLUBANK Genel müdür vekili Pulat Akçin: “2017 için kredilerde yüzde 20, mevduatta yüzde 24 büyüme öngörüyoruz. Büyüme ticari ve KOBİ kredilerinde olacak.” ABANK Genel müdür Müge Öner: “Ticari ve kurumsal bankacılığa odaklanarak kredilerde yüzde 15 büyüme öngörümüz var.”
TURKISHBANK Genel müdür Mithat Arıkan: “Kredilerde büyümenizin büyük kısmı ticari kredilerde olacak. Mevduat tarafına özel bankacılıkla destek vereceğiz.”
RABOBANK Genel müdür Güray Alpkaya: “Kurumsal krediler destekli bir büyüme planımız var. Perakende dalında faaliyet göstermeyi planlamıyoruz.”

TEMEL GÜZELOĞLU / QNB FİNANSBANK GENEL MÜDÜRÜ
TÜZEL BANKACILIĞA ODAKLANDIK
“TÜZEL BANKACILIĞA ODAKLANDIK”“TÜZEL BANKACILIĞA ODAKLANDIK”
SINIRLI BÜYÜME
2016’nın ilk iki çeyreğinde hızlı büyüyen Türkiye ekonomisi, yaşanan darbe girişimi ve tüm ekonomileri etkileyen küresel belirsizliklerin etkisiyle bir miktar yavaşladı. Kredi talebi de yıl boyunca sınırlı büyüdü. Bu nedenle sektör büyüme rakamları, 2016 yılbaşındaki beklentilerimizin bir miktar gerisinde kaldı. 2017 için hükümet tarafından alınan ekonomik tedbirler, büyümedeki yavaşlamanın hafifletilmesine yardımcı olacak.
NELER ÖNE ÇIKACAK?
Kredi Garanti Fonu’na yapılacak ek devlet katkısıyla yaratılması öngörülen 250 milyar TL’lik kredi hacmi, burada önemli rol oynayacak. Sektör büyümesinin daha çok tüzel krediler tarafında devam etmesini bekliyoruz. QNB Finansbank olarak odağımızı tüzel bankacılığa çevirdik, bu alanda büyümemizin daha da fazla olmasını hedefliyoruz. Kurumsal bankacılık ve proje finansmanı alanında artık daha rekabetçi olacağız.