Büyüme sürer mi?

Elçin Cirik

[email protected]

 2021’in ilk 10 ayında da 3,9 milyar dolar hacim yakalandı. 2022 yılındaysa dolar bazında yüzde 15-20 büyümeyle 4,5-5 milyar dolar seviyesinde bir rakama ulaşılacağı düşünülüyor.

Leasing, 2019’daki daralmanın ardından son iki yıldır büyüme trendinde. 2021 de bir önceki döneme göre yüksek büyüme gösterilen bir yıl oldu. Üçüncü çeyrekte yeni sözleşme tescil rakamlarında, bir önceki yıla göre yüzde 60 büyüme mevcut. Finansal kiralama alacaklarında da büyüme yüzde 25’lere ulaştı. Sektörde sözleşme tescil istatistiklerine göre, ekim sonunda toplam 3,9 milyar dolar leasing hacmi yaratıldı. Finansal Kurumlar Birliği Başkanı Aynur Eke, küresel salgının tetiklediği dalgalı süreçte sektörün iyi sınav verdiğine, özellikle 3. çeyrekte güçlü ve dengeli büyüme yaşandığına dikkat çekiyor. 80,3 milyar TL aktif büyüklüğe ulaşan leasing alanı, son iki ayda yaşanan kur hareketlerine rağmen 2022 yılı için umutlu. Aynur Eke, 2022 yılında da salgın süreci ve küresel gelişmelerin olası negatif etkilerine karşı, reel sektör için kritik olan finansmana erişim, ticaretin akışkanlığı ve teknolojik altyapının yenilenmesi gibi başlıklarda en etkin çözümlerin yine finansal kuruluşlardan geleceğini öngörüyor. 2021 yılında yazılan kâr da mevcut oyuncuların iştahını kabartıyor. 

NELER YAŞANDI?

2021 yılının özellikle son 2 ayı kur hareketleri nedeniyle zor geçiyor. Garanti BBVA Leasing Genel Müdürü Selahattin Güldü, 2021’in son aylarında yılın genelindeki artış hızının biraz yavaşladığına dikkat çekiyor. Burgan Leasing Genel Müdürü Aydın Yusufoğlu, 2021 sonunda sektör işlem hacminin geçen yıla göre yüzde 35 artışla 4,5 milyar dolara ulaşacağını öngörüyor. Yusufoğlu, “2021’in son aylarında işlem hacminin düşen TL faiz oranları ve ihracatçı firmaların yatırımlarıyla artacağını tahmin ediyoruz” yorumunu yapıyor. Yapı Kredi Leasing Genel Müdürü Fatih Torun, 2021 sonunda hacmin 4 milyar dolar olacağını tahmin ediyor. QNB Finansleasing Genel Müdürü Metin Karabiber, ekim ayına kadar sektörde büyümenin ağırlıkla inşaat ve tekstil sektörlerinden geldiğinin altını çiziyor. Deniz Leasing Murahhas Üyesi Murat Kulaksız da özellikle inşaat, tekstil ve üretim alanlarının 2021’de sektördeki büyümeyi beslediğini açıklıyor. Kulaksız, son iki ayda bu trendin devam edeceğini ve 2021 sonunda işlem hacminin 4,5-5 milyar dolar bandına geleceğini öngörüyor. “2019’u 2,6 milyar dolar hacimle kapatan sektör, 2020’de yüzde 50 artışla 3,8 milyar dolar hacme ulaştı. 2021’in ilk 10 ayında da işlem hacminin 3,9 milyar dolar ve sözleşme adedinin 14 binin üzerinde gerçekleştiğini görüyoruz” diyen AKLease Genel Müdürü Çetin Düz, bu büyümede üretim tabanlı makine ve ekipman yatırımlarının katkısı olduğunu belirtiyor. 

YENİ YIL SENARYOSU 

Sektör yöneticilerinin 2022 geneli için de olumlu büyüme beklentileri mevcut. Örneğin Yapı Kredi Leasing Genel Müdürü Fatih Torun, işlem hacminde 2022 yılında yüzde 10’luk bir artış bekliyor. Torun, “Zorunlu yatırımların daha fazla ertelenemeyecek olması, pandemiyle yeni sektörlerin leasing tercihleri ve geçmiş yıllardan gelen ivme, bu öngörümüzün yakalanabileceğini gösteriyor” diyor. QNB Finansleasing Genel Müdürü Metin Karabiber, 2022 için 5 milyar dolar hacim öngörüyor. Alternatif Lease Genel Müdürü Emre Tongo, 2021’i 4,5 milyar dolar hacimle kapatacak sektörün, yatırımı etkileyen ekonomik istikrar ve öngörülebilirliğe göre değişen oranlarla 2022’de dolar bazında yüzde 15-20 büyüyebileceğine değiniyor. Burgan Leasing Genel Müdürü Aydın Yusufoğlu’nun da beklentisi dolar bazında yüzde 15 büyüme. Yusufoğlu, “Makine teçhizat, inşaat makineleri ve özellikle yenilenebilir enerjiyle enerji verimliliği yatırımlarına odaklanılacağını düşünüyoruz” diyor. Garanti BBVA Leasing Genel Müdürü Selahattin Güldü, sektörün inşaat-iş makineleri, CNC metal işleme, tekstil ve diğer tüm üretim makinelerindeki odağını sürdüreceğini belirtiyor. Güldü’ye göre otomotiv finansmanı ve yeşil enerji yatırımları da 2022’de artış trendinde olacak. Fatih Torun da ihracata yönelik yatırımların ve yenilenebilir enerji yatırımlarının ön planda olacağını düşünüyor. Emre Tongo ise imalat sanayindeki hareketliliğin devam edeceğini, başta tekstil ve savunma sanayi olmak üzere otomotiv, otomotiv yan sanayinin işlem hacminde aslan payını alacağını öngörüyor. 

KÂRA DA YANSIYOR

2021 yılındaki tablo, sektörün kârlılığına da olumlu etki yapıyor. BDKK Ekim ayı sonu verilerine göre leasingde net kâr 1,7 milyar TL’yi geçti ve geçen yıla göre TL bazında yüzde 33,6 arttı. Turkrating Genel Müdür Yardımcısı Sanem Kabakılıç, net kârdaki büyümeyi faaliyetlerden elde edilen net leasing gelirlerindeki artış ve karşılık giderlerinin bir önceki yıla göre benzer seviyede kalmasına bağlıyor. Peki kârlılık aynı oranlarda sürecek mi? AKLease Genel Müdürü Çetin Düz, artan işlem hacimlerine bağlı olarak 2021’nin kalanında da trendin devam edeceği düşüncesinde. Garanti BBVA Leasing Genel Müdürü Selahattin Güldü, 2021 yılı sonunda kârlılığın pozitif yönlü kapanacağını öngörüyor. Sanem Kabakılıç burada önemli bir noktaya değiniyor. BDDK’nın leasing alacaklarının tasfiye edilecek alacaklara alınma süresini yeniden 240 günden 90 güne çekmesiyle gelir tablosundaki karşılık giderlerinin artabileceğine ve bunun da net kârı baskılayabileceğine vurgu yapıyor. Burgan Leasing Genel Müdürü Aydın Yusufoğlu, 2021 Eylül sonunda sorunlu alacak rasyosunun yıllık nominal olarak yüzde 1,3 azaldığına dikkat çekiyor. “2022 yılında da kârlılıktaki artış trendinin süreceğini, sorunlu alacaklara dair alınan önlemlerin olumlu etkilerini görmeye devam edeceğimizi düşünüyoruz” diyor. Selahattin Güldü’nün bu konuda yorumu şöyle: “2021, kârlılık ve sorunlu alacaklara dair atılan adımlar sayesinde sorunlu alacakların düşüş gösterdiği bir yıl oldu. 2022’de de bu tablonun çok değişmesini beklemiyoruz ve kârlılıkta yüzde 20- 25 artış bekliyoruz.” Yapı Kredi Leasing Genel Müdürü Fatih Torun, sorunlu alacaklara ilişkin adımların kademeli hayata geçirilmesi nedeniyle 2022’de kârlılığa etkisinin bulunmayacağını düşünüyor. 

OYUN PLANLARI 

Leasing alanının öncü oyuncuları, büyüyen pazardan pay almak adına iddialı planlar yapıyor. Hem pazarı hem aldıkları payı büyütmeyi hedeflediklerini belirten Yapı Kredi Leasing Genel Müdürü Fatih Torun, 2022 planlarını “KOSGEB ile farklı ürünlerde destek programlarına çalışıyoruz, 2022’de sunmayı planlıyoruz. Şarj İstasyonu Kredisi ve Karavan Kredisi olarak iki yeni ürün sunuyoruz” şeklinde aktarıyor. Garanti BBVA Leasing Genel Müdürü Selahattin Güldü de 2022’de üretim makineleri, yenilenebilir enerji yatırımları ve otomotiv finansmanına odaklanacaklarını açıklıyor. “2022’de yüzde 100’ü aşan büyüme trendimizi sürdüreceğiz. Odak sektör ve ürünlerde yüzde 14-15, genel pazar payında yüzde 12 pazar payına sahip olmayı hedefliyoruz” diyor. QNB Finansleasing de yeni imzalanan sözleşmeleriyle 2021 yılını en az yüzde 13 ve üzeri pazar payıyla tamamlamayı ve 2022 yılında bu oranı korumayı planlıyor. Burgan Leasing ise 2022’de satıcı kaynaklı işlem hacmini artırarak metal ana sanayi, inşaat makineleri ve üretim makineleri finansmanında payını artırma, filo kiralamada büyüme hedefinde. Genel müdür Aydın Yusufoğlu, sektöre paralel büyüyerek yüzde 5 olan pazar paylarını koruyacaklarını söylüyor. “Bu yıl ülkemiz yatırımlarının büyümesine paralel büyüme beklentimiz var” diyen Alternatif Lease Genel Müdürü Emre Tongo, yatırım talebinin olduğu hiçbir alana kayıtsız kalmadan dolar bazında yüzde 15-20 büyüme öngörüyor ve böylece pazar paylarını yüzde 3’ten 4’e taşımak istiyor.