Yenilerin yarısı şubeye

Bankacılık sektörü güçlü yapısı, hızlı büyüme performansıyla Türkiye'de önemli bir istihdam kaynağı. 2000'lerin başındaki yeniden yapılanma süreci haricinde son 10 yılda çalışan sayısını istikrarlı biçimde artıran sektör, geçtiğimiz 5 yılda 30 bin yeni işe alım gerçekleştirdi. Bu rakamın yaklaşık yarısının şubelere yönelik olduğu, en çok satış ve pazarlama pozisyonlarının öne çıktığı görülüyor. Şubeleşmedeki yavaşlamaya, teknolojideki gelişmeye rağmen yeni dönemde de sektörün istihdamındaki artışın devam etmesi bekleniyor. Bankalarsa en çok alternatif kanallara, satış ve pazarlama kadrolarına eleman almayı planlıyor. Amerika ve Avrupa'da finans sektörü ciddi bir imaj sorunu yaşarken, Türkiye'de bankacılık hala en gözde mesleklerden. Bankalar, 2000'li yıllardan bu yana ciddi bir istihdam merkezi konumunda. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nun (BDDK) son raporuna göre, sektör son 5 yılda yaklaşık 30 bin kişilik istihdam sağladı. Bu rakamın yaklaşık yarısı ise şubelerdeki yeni eleman ihtiyacını karşılamaya yönelikti. Diğer yarısı ise genel müdürlüklerdeki satış ve pazarlama pozisyonlarına yerleştirildi. Şu sıralar şubeleşmede küçülme trendine, teknolojik gelişmelere rağmen bankacılıkta istihdam artışı yeni dönemde de devam edecek. Çünkü, kişi başına düşen şube sayısı, bankacılık ürün ve hizmetlerinden yararlanan müşteri sayısı, kredi ya da mevduat hacmi gibi hangi göstergeye bakarsanız bakın, Türkiye'nin hala gidecek uzun bir yolu var.

RAKAM NASIL DAĞILIYOR?
Türkiye Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nun (BDDK) raporuna göre bankacılık sektöründe çalışan sayısı Eylül 2011 sonu itibarıyla yaklaşık 195 bin kişiye ulaşmış durumda. Bu rakam 2007 sonunda 167 bin'di. Sektörün geçtiğimiz yıl yaklaşık 3 bin yeni eleman aldığına işaret eden HSBC İnsan Kaynakları Genel Müdür Yardımcısı Şengül Demircan, yeni istihdamın büyük çoğunluğunun eleman deviniminin karşılanmasına yönelik olduğunu söylüyor. HSBC'nin istihdamının 2011'de 455 kişi düzeyinde arttığını kaydeden Demircan, "İşe alımlarımızın büyük bir kısmı giriş seviyesi pozisyonlar için yapıldı. Bunlar kısmen devinimi karşılamak için kısmen de yeni açılan şubeleri oluşturmak için gerçekleşti" diye konuşuyor.~
 HSBC, 2011'de ağırlıklı olarak 3 pozisyonda işe alım gerçekleştirdi. Demircan, toplam rakamın dağılımını şöyle özetliyor: "119 kişiyi memur, 191 kişiyi müşteri hizmet yetkilisi ve 145 kişiyi de yönetmen yardımcısı pozisyonları için istihdam ettik." Akbank, son 5 yılda yaklaşık 10 bin 250 kişilik yeni istihdam sağladı. Akbank Genel Müdür Yardımcısı Bade Siparhioğlu, "Bu alımların büyük çoğunluğu sahada müşteri odaklı konumlandırılmış pozisyonlar için oldu" diyor. Yapı Kredi ise geçtiğimiz yıl istihdamını en çok artıran bankalardan biri... 2011'de yeni açtığı 41 şubeyle birlikte banka toplam 2 bin 300'ün üzerinde eleman aldı. Yapı Kredi Genel Müdür Yardımcısı Cihangir Kavuncu, yeni istihdamın ağırlıklı şube ekipleri, çağrı merkezi, direkt satış ve gişe destek bölümleri için gerçekleştiğini söylüyor ve ekliyor: "Sektör genelinde de benzer bir tablo var."

ŞENGÜL DEMİRCAN / HSBC GM. YARDIMCISI
YENİ DÖNEMDE İSTİHDAM NASIL ARTACAK?
DERİNLİK ARTACA
Türkiye'de finansal derinlik son 10 yılda artmasına rağmen hala gelişmiş ülke ortalamalarına göre çok düşük. Ekonomik büyüme ve kalkınma, bireylerin bankacılık hizmeti talebindeki artış, tasarruf oranlarının artması ve kayıtlı ekonominin büyümesi derinliği artıracak. Derinliğin artması daha büyük bir finansal kesime ihtiyaç doğuracak. Ürün ve hizmet çeşitliliği gerektirecek. Bunların tamamı daha yüksek istihdam anlamına geliyor. Finansal ürünlerin çeşitlenmesi ve uzmanlaşma uzun vadede istihdamı destekleyici bir rol oynayabilir.
FİNANS MERKEZİ ETKİS
İstanbul'un finans merkezi olması hususunda anlamlı gelişmeler olması da istihdam açısından artı bir rol oynayabilir. Türkiye giderek bölgesinde ve uluslararası arenada finans merkezi olmaya aday. Bu nedenle yabancı yatırımların gelmesi piyasaya yeni oyuncuların da girmesini hızlandırabilecek bu da istihdama bir ivme kazandıracaktır.
YENİ ŞUBELER
Büyümenin getireceği istihdam artışı beklenebilir, özellikle yeni şube açılışları ile. Bunun yanı sıra kapsamlı ve bütünsel müşteri hizmetleri yaklaşımı benimsenecek ve bu da kalifiye eleman ihtiyacını beraberinde getirecek.

ÖNE ÇIKAN 2 TREND
Yapı Kredi Genel Müdür Yardımcısı Cihangir Kavukçu, sektörde büyümenin son yıllarda perakende bankacılık yönünde olduğuna işaret ediyor. "Buna paralel bankalar organik büyümeyle şube açılışlarına ağırlık vermeye devam ediyor. İstihdam da bu yönde artıyor" diye konuşuyor. Ancak, bankacılık sektöründe dikkat çeken bir trend var. Artık bankalar daha küçük ölçekli şubeler açıyor. Bu da personel sayısındaki artışı sınırlıyor. Ayrıca şubeleşmede bir miktar yavaşlama dikkat çekiyor. BDDK'nın raporuna göre Türk bankacılık sektöründe Eylül 2011 itibarıyla 194 bin 739 kişi istihdam ediliyor. Sektör 10 bin 501 adet şubeyle faaliyet gösteriyor. 2010 yıl sonuna göre personel sayısı 3 bin 559 kişi, şube sayısının 435 adet arttığı görülüyor. ~
Raporun da işaret ettiği gibi, 2011'de personel sayısındaki artış şube sayısındaki artışa kıyasla daha durağan. Bankalar şube ağlarını hız keserek de olsa genişletirken, diğer yandan ürün yelpazesinde hızlı bir çeşitlenme, segment sayısında artış ve teknolojide müthiş ilerleme var. Şe-kerbank Genel Müdür Yardımcısı Nejat Bilginer, bu durumun, satış ve alternatif dağıtım kanalları pozisyonları için eleman ihtiyacını artırdığına işaret ediyor ve ekliyor: "Ayrıca gerçekleşen satış faaliyetlerinin satış sonrası hizmet ve operasyonel ayağını yürütecek iletişim merkezi ve diğer operasyon pozisyonlar için de eleman ihtiyacı artıyor." Bilginer'e göre, müşteri ihtiyaçlarına hızlı cevap verebilen, satış odaklı, rekabet ortamında bankayı iyi noktalara taşıyabilecek satış kadrolarının önemi artacak.

YENİ MEZUNA TALEP BÜYÜK
Garanti Bankası, son 5 yılda çalışan sayısını 4 bin 887 kişi düzeyinde artırdı. Garanti Bankası İnsan Kaynakları Koordinatörü Osman Tüzün, "Aramıza katılan çalışanların yüzde 52'si şube, yüzde 45'i genel müdürlük, yüzde 3'ü ise diğer operasyon görevlerinde istihdam edildi" diyor. Pozisyon bazında, en çok çağrı merkezi müşteri temsilcisi, gişe asistanı, yönetici adayı ve müfettiş yardımcısı pozisyonları için alım yaptıklarını söyleyen Tüzün, Garanti'de işe alımların yüzde 70'ini yeni mezun alımlarının oluşturduğuna dikkat çekiyor ve ekliyor: "Bu alımlarımızda, temel kriterlere uygun olan adaylara, görevlerine özel bilgileri edinecekleri eğitimi verdiğimiz için adaylarımızda herhangi bir deneyim ve bankacılık bilgisi aramıyoruz. Bu nedenle de üniversite bölümlerine yönelik bir seçme kriterimiz yok." Yapı Kredi de yeni mezunları işe alma konusunda hevesli. Yapı Kredi Genel Müdür Yardımcısı Cihangir Kavukçu, bankanın istihdam stratejilerini benimserken yapılandırılmış yöntemlerin yanı sıra bankacılığa giriş yapan yeni kuşağın sektöre ilgisini artıracak yeni yöntemlerle desteklediklerini söylüyor ve ekliyor: "İşe alım ve seçim süreçlerimizi ise üniversite aktivitelerine yönelik, sosyal medya destekli yürütüyoruz."

Tabloyu görmek için görseli tıklayın.

YENİ NESİL BANKACILAR YOLDA
My Executive Kurucu Ortağı Müge Yalçın, dijital finans çağının çok yakın olduğunu söylüyor. Elektronik ticaret çözümleri, günün her anında bankacılık işlemi yapmaya fırsat tanıyan internet ve tablet bilgisayarlar ve mobil telefon bankacılığı aslında finans sektöründe alışılagelmiş formları ve dengeleri değiştirdiğine işaret ediyor ve ekliyor: "Bu değişim önümüzdeki yıllarda farklı platformlarda sunulabilen alternatif bankacılık ürünlerinin hayatımıza gireceğini gösteriyor. Hızlanan rekabetin bankaları bu doğrultuda daha yaratıcı çözümler bulmaya iteceğini, yeni hizmet ve ürün paketleri tasarlayabilecek personel ve birimlerin öne çıkacağını düşünüyorum."~ Daralan kâr marjları nedeniyle ürün fiyatlamaları ve fonlama maliyetlerinin de önem kazanması bekleniyor. Geçmiş dönemlerde kâr merkezi sayılan hazine bölümleri son dönemde destek bölümü fonksiyonuyla ön plana çıkıyor. Emine Şirin, bu fonksiyonda hazine bölümlerinin hem ürün geliştirme hem düşük maliyetli fon sağlama anlamında öneminin daha da artacağına işaret ediyor. Şekerbank Genel Müdür Yardımcısı Nejat Bilginer ise sektördeki büyümeye paralel olarak yeni şube açılışlarının devam edeceğini, artan şube sayılarıyla birlikte deneyimli bankacı ihtiyacının da artacağını söylüyor. Bilgi-ner, "Müşteri ihtiyaçlarına hızlı cevap verebilen, satış odaklı, rekabet ortamında bankayı iyi noktalara taşıyabilecek satış kadrolarının önemi artacak. Satış sonrası hizmet noktalarında ve şubesiz bankacılık hizmetlerinde gelişme olacak. Ayrıca ürün yelpazesinin genişlemesiyle yeni pozisyonlar görmek mümkün" diye konuşuyor. ING Bank İnsan Kaynakları ve Sosyal Hizmetler Direktörü Erdinç Özer, yeni işe alınan ve alınacak bankacıların profiliyle ilgili şu değerlendirmeyi yapıyor: "Sektörde artışın ağırlıklı olarak satış kadrolarında olacağını söyleyebiliriz. Yabancı sermayeli banka sayısının artışı birçok anlamda değişimi de beraberinde getiriyor. Eskiden sürekli Türk yönetici ve Türk personel ile çalışmaya alışkın olan bankacılar, artık farklı kültürlerden birçok insanla bir arada çalışmak durumunda. Profil anlamında da yabancı dil bilgisi olan, birçok farklı kültürü tanıyan, yeniliklere açık personel sayısının arttığını görüyoruz. Bildiğiniz üzere sektörde bazı spesifik işler zorunlu sertifikasyona tabi olarak yapılmaya başladı. Bu sürecin gelecekte daha da belirginleşeceğini, birçok işin konunun uzmanı olduğunu belgeleyebilen kişiler tarafından yapılacağını düşünüyorum."