Bankacılıktaki büyük değişim, aslında her yerde kendini gösteriyor... Banka sayısından şubelere, birleşmelerden tasfiyeye, büyük değişimi fark etmemek mümkün değil... Ancak, bir de pek fazla görünmeyen, hesaplamayınca göz önüne çıkmayan yenilikler var. Bunlardan biri de banka genel müdürlerinin yaşıyla ilgili... Bir dönem 40’ın da altına inen yaş ortalaması, şimdi tekrar 50’lere çekildi...

Çok değil, bundan iki-üç yıl önce, bankacılık sektöründeki hızlı büyüme gözleri kamaştırıyordu. Mevcut bankalar her geçen gün biraz daha büyürken, sektördeki banka sayısı da hızla artıyordu. Bu nedenle bankalar arasındaki transferler de bir hayli hızlanmıştı. Hatta üst düzey yöneticiler, bu transferlerin gözdesi durumuna gelmişti. Bir yıl içinde 3-4 genel müdür değiştiren bankalar bile vardı.

İşte bu dönemde, ortaya çıkan ihtiyaç nedeniyle, sektördeki genç genel müdürlerin sayısı da bir hayli artmıştı. Çünkü, bankalar için üst düzey yönetici bulmak neredeyse olanaksız hale gelmişti. Banka patronları da tercihlerini kendi bünyelerindeki, geleceği parlak gençleri genel müdür koltuğuna oturtmaktan yana kullanmıştı. Bu trend, o dönemde banka genel müdür yaş ortalamasını da 40’ın altına çekmişti.

Ancak, sektörde yaşanan hızlı büyüme, 2001 yılında ardı ardına yaşanan krizlerle birlikte yerini ciddi bir küçülmeye bıraktı. Bu süreçte, çok sayıda banka TMSF kapsamına alındı.

Bunlardan bazıları kapatıldı, bazıları birleştirildi. Bu süreçte çok sayıda bankacı da sektörden ayrılmak zorunda kaldı. Bunların arasında genel müdürler de vardı. Özellikle genç genel müdürlerin başında olduğu bankaların TMSF’ye alınmasıyla, sektördeki genel müdür yaş ortalaması da yeniden yükseldi.

Yaş ortalaması 45'in üstünde

Şubat ayı itibariyle bankacılık sektöründeki 35 bankanın genel müdürlerinin yaş ortalaması 46.7 seviyesinde. Sektörde 50-60 yaş arasında olan 11 genel müdür bulunuyor. 40-50 yaş arasındaki genel müdür sayısı 18, 40 yaşın altında sadece 6 genel müdür var. Bu altı isim de ağırlıklı olarak yabancı ya da yatırım bankalarında görev yapıyor. Sektörün önde gelen bankalarının ise genel müdür seçiminde tecrübeyi ve sürekliliği ön planda tuttuğu gözleniyor. 

Yapı ve Kredi Bankası’nın İnsan Kaynaklarından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Ülkü Feyyaz Taktak, şu anda sistemde kalan bankaların genel müdürlerinin uzun süredir görevlerinin başında olduğuna dikkat çekiyor. Sektördeki değişimin tercih değişikliğinden kaynaklanmadığını belirten Taktak, şöyle devam ediyor:

“Kısa vadeli başarılı olma ile uzun vadeli başarılı olmanın kriterleri farklıdır. Bu nedenle bankanın çizgisi de uzun vadeli planlar üzerine kurulmalı. Şu anda piyasada olmayan bankaların, genel müdürlerinin çok sık değiştiğine hepimiz tanık olmuştuk. Ancak, sistemde kalan bankalara baktığımızda, genel müdürlerin uzun sürelerdir değişmediğini, bu koltuklarda yaşlandıklarını görüyoruz.”

58 yaşını geçen yok

Yaptığımız araştırmaya göre, Türk Ekonomi Bankası (TEB) Genel Müdürü Akın Akbaygil ve Pamukbank Genel Müdürü Orhan Emirdağ, sektörün en yaşlı genel müdürleri. Her ikisi de şu anda 58 yaşında. Aslında gelişmiş ülkelerdeki meslektaşlarıyla kıyaslandığında, bu iş için en ideal dönemde oldukları söylenebilir. İki bankacının bir ortak özelliği daha var. O da uzun yıllardır aynı görevi sürdürmeleri. Akın Akbaygil 19, Orhan Emirdağ ise 7 yıldır bankalarının genel müdürlük koltuğunda oturuyor.

Kamu bankalarındaki yeniden yapılanma çerçevesinde geçen yıl Ziraat Bankası'nın genel müdürlüğüne getirilen Niyazi Erdoğan ise 55 yaşında. Son zamanlarda finans alanındaki yatırımlarıyla dikkat çeken Oyak Grubu da deneyimi ön planda tutanlardan. 53 yaşındaki Oyakbank Genel Müdürü Mehmet Özdeniz, TEB kökenli ve sektörün en deneyimli bankacılarından biri olarak kabul ediliyor.

Habaş’ın sahibi Mehmet Rüştü Başaran’ın ÖİB’den aldığı Anadolubank’ın başında ise 52 yaşındaki Ersin Dedekoca bulunuyor. Bu yöneticileri,  51 yaşında olan Tekfenbank Genel Müdürü Mehmet Nazmi Erten, Tekstilbank Genel Müdürü Pulat Akçin ve Şekerbank Genel Müdürü Hasan Basri Göktan izliyor. Bu üç bankacının bir ortak özelliği de uzun süredir aynı görevde olmaları. Mehmet Nazmi Erten 11, Hasan Basri Göktan 9, Pulat Akçin ise 6 yıldır bankalarının genel müdürlük koltuğunda oturuyor. 

TSKB ve SYB’nin birleşmesinden sonra TSKB’nin genel müdürlük koltuğuna oturan Halil Eroğlu ise 1952 doğumlu..

50’ye merdiven dayayanlar

35 banka arasında yaptığımız araştırmaya göre, genel müdürlerin yüzde 51.43’lük bölümü 40 ile 50 yaş arasında. Bankacılara göre, bu yaş dilimi, deneyimle birleştirildiğinde, en verimli çağ olabiliyor. Ancak, burada “deneyim”in rolü öne çıkıyor.

Sektörde 49 yaşında olan 4 genel müdür var. Bunlar İş Bankası Genel Müdürü Ersin Özince, Alternatifbank Genel Müdürü Alev Göçmez, TKB Genel Müdürü Taci Bayhan ve Diler Yatırım Bankası Genel Müdürü İbrahim Pektaş...

Bankacılık sektöründeki yeniden yapılanmanın ardından özel sektörden kamuya geçen Halk Bankası Genel Müdürü Emel Çabukoğlu ise 48 yaşında. 48 yaşındaki diğer bankacılar ise, Vakıfbank Genel Müdürü Altan Koçer ve Nurol Yatırım Bankası Genel Müdürü Seçkin Hekimoğlu. Engin Akçakoca’nın ayrılmasından sonra Koçbank’ın genel müdürlük koltuğuna oturan Halil Ergür ise 47 yaşında.

45 yaşın altındakiler

Uzun yıllar Chase Manhattan Bank’ın Türkiye Ofisi’nde genel müdürlük görevini yürüten İsak Antika geçtiğimiz aylarda görevinden ayrıldı. Dünyadaki birleşme nedeniyle adı JP Morgan Chase olarak değişen bankanın genel müdürlük koltuğuna ise 45 yaşındaki Murat Megalli oturdu.

Akın Göksel’in yönetim kurulu üyeliğine getirilmesinden sonra Akbank’ın genel müdürlük koltuğuna oturan Zafer Kurtul 44, Denizbank Genel Müdürü Hakan Ateş ise 43 yaşında. 2001 yılında birleşme ve satın almalar nedeniyle sürekli gündemde olan Garanti Bankası Genel Müdürü Ergun Özen, HSBC Bank Genel Müdürü Piraye Antika’nın yaşları ise 42.

Pulat Akçin’in görevinden ayrılmasından sonra Tekstilbank’ın genel müdürlük koltuğuna oturan Çim Güzelaydınlı da 42 yaşında olan genel müdürler arasında yer alıyor.

Yapı ve Kredi Bankası genel müdürlüğünü Burhan Karaçam’dan devir alan Naci Sığın ise 41 yaşında. Sığın, genel müdürlük koltuğuna oturduğunda 39 yaşındaydı.

Hem genç, hem kadın

Sektörde yaş ortalaması düştükçe kadın genel müdürlerin sayısı da artıyor. Şu anda 39 yaşında olan Deutsche Bank Genel Müdürü Dilek Yardım ve Habib Bank Genel Müdürü Ayşe Şebnem Türkay, görevlerini başarıyla sürdürüyorlar. Bu arada, sektörün en genç genel müdürü olma unvanını da elinde bulunduran Çalık Yatırım Bankası Genel Müdürü Bengü Erdoğmuş ise 36 yaşında.

40 yaşın altındaki diğer bankacılar ise şöyle sıralanıyor: Toprak Yatırım Bankası Genel Müdürü Can Karaşıklı, Fibabank Genel Müdürü Cenk Tülümen'in ve MNG Bank Genel Müdürü Murat Kuloğlu. Karaşıklı ve Tülümen 38, Kuloğlu ise 37 yaşında...

Bankacılara göre, krizlerden sonra sektörde deneyimin önemi biraz daha arttı. Bu nedenle banka patronları uzun yıllar birlikte çalıştıkları genel müdürleri bırakmak istemiyor. Ayrıca, küçülme nedeniyle transferlerin durma noktasına gelmesi ve seçim şansının oldukça artması da deneyimli bankacıların tercih edilmesinde etkin rol oynuyor.

GENÇ BANKACILAR ŞİMDİ NEREDE?

Peki 30'lu yaşlarının başında genel müdürlük görevini üstlenen, ancak krizle birlikte piyasadan çekilmek zorunda olan bankacılar şimdi ne yapıyor? 34 yaşında Bank Kapital'in genel müdürlük koltuğuna oturan Levent Uğurlu, bankanın TMSF kapsamına alınmasının ardından sektörden ayrıldı. Bir ara Transtürk Holding’in genel müdürlüğü görevini üstlenen Uğurlu, daha sonra istifa etti ve şu anda beklemediği olduğunu söylüyor. 

Demirbank eski Genel Müdürü Hasan Akçakayalıoğlu ve Ulusalbank eski Genel Müdürü Tayfun Öztürk ise bankalarının fon kapsamına alınmasının ardından, Cıngıllı Holding'de çalışmaya başladı.

İktisat Bankası Genel Müdürü Tanju Oğuz, Bayındırbank Genel Müdürü Taner San ve Sümerbank Genel Müdürü Cengiz Biçer de sektörden ayrılanlar arasında. Bu bankacıların bir kısmının sektörden ayrılmasının nedeni, bankacılık yapma yasağı getirilmiş olması. Diğerlerinin ise, hareketli günlerin ardından daha stressiz işleri tercih ettikleri için sektörden uzak durmaya çalıştıkları söyleniyor.   

"TECRÜBE ÖNEM KAZANDI"

Özlem Ermert / TEB İnsan Kaynakları Direktörü

“Bankacılıktaki hızlı büyüme geçen yıllarda genel müdür yaşlarını da ciddi oranda aşağı çekmişti. Çünkü, hızlı büyüme nedeniyle transferler had safhaya ulaşmıştı. Bu da ara kademelerin kalkmasına ve terfilerin hızlanmasına neden oldu. Üst düzey yönetici bulmakta zorlanan bankalar da kendi içlerinde, hem eğitimi hem de zekasıyla ön planda olan, henüz 30’lu yaşların başındaki kişileri genel müdür koltuğuna oturtmayı tercih etti.

Ancak son krizlerde eski tecrübelerden ders almanın çok önemli olduğunu bir kere daha gördük. Baktığımızda, riski iyi yönetenlerin ayakta kaldığını görüyoruz.

Sanıyorum bunu yapmak için de kriz ve stres yönetimini iyi bilmek gerekiyor. Bunu yapanlar hala sektörde. Tabii bu sadece genel müdürün yetenekleriyle ilgili bir şey değil. Genel müdürün destekçi grubunun da tüm bu gelişmelere haiz olması gerekiyor. Dolayısıyla kriz ortamından çıkanlar artık deneyime biraz daha önem vermeye başladı. Çünkü yaşanan krizler üst düzey yöneticiler için birikim ve deneyimin gerekliliğini bir kez daha gösterdi.”