Ofisteki Dönüşüm

Önemli bir gerçeği göz ardı etmek mümkün değil. Ünlü modacılar ve tasarımcılar hala çok güçlüler... Ancak, ofis yaşamında giyim tarzlarında artık ekonomik durum, iş dünyasındaki trendler ve danışmanlar da etkililer. Dot.com dünyasının yükselişi rahatlığı ve spor giyimi öne çıkardı. Ekonomideki durgunlukla birlikte takım elbise bağımlılığı azaldı. Yönetim danışmanlarının önerileriyle, verimi ve konsantrasyonu artıran tarzlara yönelim başladı... Ancak, hala takım elbise tahtından indirilebilmiş değil...

Bir zamanlar ofis giyimi konusunda söz modacılarda, ünlü tasarımcılardaydı. Her alanda olduğu gibi işyerindeki giyim trendleri de dünyaca ünlü markaların tasarım evlerinde yaratılırdı. Son yıllarda ise farklı bir trend dikkati çekiyor. Modacılar ve tasarımcılar, yine vazgeçilmez rollerini sürdürüyorlar. Onlara şimdi de danışmanlar eklendi. Eskiden sadece yönetim, finans ve pazarlama gibi teknik konulara kafa yoran danışmanlar, şimdi ofis giyimi konusuna da kafa yoruyor, verimlilik ve konsantrasyon konusunda etkili olan bu konu için öneriler geliştiriyor... Bir yandan modacıların, bir yandan da danışmanların önerileri doğrultusunda, ofisteki giyim tarzları yeniden şekilleniyor. “Renklilik” ve “hareketlilik” de bu değişimin en çarpıcı özellikleri olarak öne çıkıyor.

Yıllarca koyu renk takımların içinde sıkışıp kalmış gibi görünen işadamları, artık dış görünümleriyle daha canlı bir tablo oluşturuyorlar. Hem dünyada, hem de Türkiye’de gözle görülür bir şekilde değişiyor işadamı imajı. Bu yeni çizgi ne kadar sürecek şimdilik belli değil. Ama bu rahatlığın çok uzun sürmeyeceğini, hatta kıyafet açısından eskiye dönüşün başladığını iddia edenler var.

Yine mi dot.comlar

Dünyada eskiye dönüşün nedeni olarak dot.com’ların çöküşü gösteriliyor. Dot.com’ların ortaya çıkmasıyla başlayan daha rahat iş kıyafeti akımının inişe geçtiğini düşünenler bunu eğilimi şöyle açıklıyor:

“Dot.com’cular potansiyel yatırımcıları cezbetmek ya da kendilerine yeni bir iş bulmak için imaj kaygısına düştüler. Çünkü, ofis içindeki rahatlığı dışarıdaki iş hayatına göstermekten çekiniyorlar. İş ve müşteri görüşmeleri için dolaplarında bulundurdukları bir ya da iki adet takım elbiseyi yeniden kullanmaya başladılar.”

Bir internet şirketinin yöneticisi de benzer bir saptama yapıyor: “Bizden bir önceki kuşağın kurallarına uygun giyinmem gerektiğinde dolabımdaki yegane takımımı giyiyorum. Bir tek takımım ama ona uygun birkaç çeşit kravat ve gömleğim var. Görüşmelerin dışındaki zamanlarda kalan vaktim ofiste geçiyor. Bu zamanlarda kravat takmıyorum.”

İlk izlenim çok önemli

Başlamak başarmanın yarısıdır. İş görüşmeleri, mülakatlar, müşteriyle yapılan toplantılar; hepsi birer başlangıç. İlk karşılaşmada en önemli unsurlardan biri de bıraktığınız izlenim. Görüntünüz, söylediklerinizi desteklemeli.

Dünyanın her yerindeki bu işsel imaj kaygısını açıklamak çok zor değil. Bez bir ayakkabıyla dolaşmak, rugan bir ayakkabıyla dolaşmaktan çok daha rahat olabilir. Ama iş arkadaşlarınız size, işyerinde bez ayakkabı giymiş biri gibi davranırlar. Bunda ne problem olabilir ki diye sorabilirsiniz. Oysa bir işadamı, işlerinin gidişatını bile değiştirebilecek sorunlarla karşı karşıya kalmamak için kıyafetin insana katacağı anlamı göz ardı etmemeyi bilir. Adı üstünde iş kıyafeti.

Takım elbisede moda

Rahat ya da değil; iş kıyafetlerinin kendine özgü bir çizgisi vardır. Şaşırtıcı değişiklikler ve yeniliklerle günlük ve abiye kıyafetleri sürekli etkisi altında tutan moda akımı, iş kıyafetlerine çok fazla dokunamaz. Renk ya da kumaş değişir ama işe belli bir kalıpta gidilir.

Türkiye’de de benzer bir tablo dikkati çekiyor... Modaya uygun renk ve kumaşta ceket ve pantolon takımı, gömlek, uygun bir kravat ve şık bir ayakkabı... İş kıyafetleri açısında en şaşırtıcı dönem denilebilecek şimdilerde fark spor giyimin öne çıkmasıyla kendini gösteriyor.  Son dönemin koleksiyonlarında daha rahat, aynı zamanda şık ve modern giysiler dikkati çekiyor. Ceket ve pantolon takımı kalıyor, kravat gidiyor. Gömlek gidiyor, polo yaka t-shirt geliyor.

Türkiye’de bu akımın yükselmesinin arkasında genç nüfusun yattığına işaret ediliyor. Abbate tasarımcılarından Nuran Yazıcı şöyle konuşuyor: “Nüfusun yüzde 60’ının genç olduğu bir ülkede, Abbate olarak biz de genç jenerasyona hitap etmeyi seçtik. Daha çok orta yaş ve orta yaş üstüne, klasik tarzda gömleklerle hitap ederken, çağa ayak uydurmaya başladık.”

Görüntü mü rahatlık mı?

Rahatlıktan yana tercihlerini kullanan işadamları, hem psikolojik, hem de fiziksel olarak hareketlerini sınırlandırmayacak kıyafetlere yöneliyorlar. Bu durumda tekstil firmalarına ya da büyük markaların tasarımcılarına düşen takım elbiseyi cazip hale getirmek. İşe de elbisenin içindeki insanları kaskatı  ya da kırılacakmış gibi gösteren etkenleri ortadan kaldırmakla başlıyorlar. Bunun yolu da rahat, esnek ve hafif kumaşlardan takım elbise üretmekten geçiyor.

Vakko Özel Müşteriler Direktörü Ali Rıza Çelik, daha spor olan modellere ilginin arttığını, keten, ipek ya da kaşmir gibi kumaşların rahatlık ve yumuşaklık adına tercih edildiğini söylüyor. Çelik, “Bizde klasik takım elbise gündemden hiç düşmedi. Düz kravat, kareli gömlek, polo yaka t-shirt gibi ufak tefek değişiklikler var tabii. Ama artık renk ve kumaş, işadamlarının üzerinde daha çok durmaya başladıkları özellikler” diyor.

“İş kadını canlanacak”

Rahatlık, kendini renklerde ve çizgilerde de gösteriyor... Siyah, lacivert, gri ve bej gibi klasik renkler ağırlıklarını korurken, yeni gözdeler öne çıkıyor. Özellikle kadın giysilerinde pudra rengi ve uçuk mavi gibi pastel renklere de sıkça rastlanıyor.

İş kadınları için farklı alternatifler sunan Beymen’de bu yıl ipek ve şifon bluzlar, canlı renklerde jarse ve trikolar var. Beymen ekibi yoğun iş temposunda rahat hareket etme ayrıcalığı için cotton ve cotton-ipek kumaşlarla hazırlanan gömlek-ceketler sunuyor.

Sezon modasının en önemli aksesuarları arasında yer alan kemerler, altın renkli takılar, gül ve kamelya gibi yaka çiçekleri de stresli iş ortamlarına neşe katsın diye düşünülmüş.

Beymen, işadamlarına da dar kesimli takım elbiselerini hafif ceketler ve trikolarla tamamlamalarını öneriyor. Sezonun şık ama bir o kadar da rahat imajını destekliyor.

Hangi tarz daha verimli?

Damat / Tween’in tasarımcılarından Senem Ayhan Tunç, iki-üç sezondur spor giyimin öne çıktığını, insanların şık, modern, hem ofiste, hem de gece giyebilecekleri giysileri almayı tercih ettiklerini söylüyor. Görünen o ki, takım elbiseye dönüş yaşanıyor, ama daha renkli... Ayhan Tunç şöyle devam ediyor:

“Damat’ın koleksiyonunda parlak, klasik verev, çizgili kravatlar, hatta göğüs mendili kullanılan takım elbiseler yerini kaybetmediler. Bu yaz ve önümüzdeki kış, takım elbiselerde abiye kumaşlar, çarpıcı renkli, biraz abartılı aksesuarlar kullanılacak. Tween ise biraz daha spor. Tek ceket ya da tek pantolon içine gömlek-triko kombinasyonları kullanılacak.”

Uzmanlara göre, aslında ofislerde nasıl giyinileceğine kimin karar verdiğini tam olarak bilmek mümkün değil. Bazıları modacıların etkili olduğunu söylerken, kimileri de ekonomide ya da iş dünyasındaki trendlere dikkat çekiyor... Ancak, onlar bir konu üzerinde daha dikkatle duruyorlar: “Önemli olan çalışanların hangi kıyafetle daha verimli oldukları...” Amerikalı bir danışmanın bu konudaki yorumu düşündürücü:

“Bugünlerde yapılan araştırmalar, kalıp gibi giyinenlerin daha verimli olduklarını söylüyor. 90’ların başında aynı şey rahat giyinenler için söyleniyordu. Bundan çıkan sonuç şu olsa gerek: kimse verimli değil.”

DANIŞMAN GÖZÜYLE GİYİMDE TRENDLER

Ernst&Young Pazarlama Uzmanı Özgür Erbil Türkiye’de iş kıyafetlerinin sektörlere göre farklılıklarını anlattı. 

FİNANS KATI DEĞİL: Finans sektörünün çok kısıtlı ve katı olan kıyafet zorunluluğu son yıllarda biraz daha gevşedi. Şimdi daha rahatlar.

KRİZE CUMA FORMÜLÜ: Hatta firmalar cuma günleri serbest kıyafet izni vererek, ortamın ve krizin yarattığı etkiyi biraz azaltma yolunu seçtiler. Hatta haftanın her günü serbest giyime geçen firmalar bile var. Uluslararası şirketler, serbest cuma kavramını zaten iyice yerleştirmiş durumdalar.

KURALSIZ ŞİRKETLER: Tüm ilaç, medya, reklam ve ISP firmalarında kıyafetle ilgili bir kural yok. Microsoft, Motorola, Credit Suisse ve PriceWaterhouseCoopers gibi bazı şirketlerde, tüm ISP'lerde kıyafet seçimi serbest. Ama bu serbestliğin de bazı kuralları var. Temizlik ve iyi görünme gibi... Danışmanlık firmalarında cuma günleri dışında takım elbiselerinizi giyiliyor.

SADECE SATIŞTAKİLER: Turkcell ve Corbuss’da takım elbise giymek zorunda değilseniz ama satış ekibinde değilseniz. Satış ekipleri cuma günleri rahat giyinebiliyor.

İŞ DÜNYASINDA NE GİYİLECEK?

Hugo Boss Ürün Müdürü Müge Yankaya,  Hugo Boss’un bu sezon koleksiyonundan yola çıkarak bu sezonun trendleriyle ilgili sorularımızı yanıtladı.

Dünyada iş kıyafetleri konusunda eğilimlerin değiştiği görülüyor. Hugo Boss olarak bu değişimi net olarak görebiliyor musunuz?

Dünyada halen spor-rahat giyim önemini koruyor. Fakat bu hiçbir zaman takım elbisenin önemini azaltmadı. Rahatlık şimdilerde takım elbiseyle giyilen polo veya t-shirtle sağlanabiliyor. Ayrıca, dünyada trend, sentetik kumaşlardan tekrar doğal kumaşlara kayıyor. Bu da kişinin kendisini takım elbise ya da ceket giyse de rahat hissetmesini sağlıyor.

İş kıyafetlerindeki eğilimlerin değişmesi tasarımcıların elinde mi, yoksa ekonomik ortam da bu değişimlerde etkili oluyor mu?

Modadaki değişimlere karar verenler, modacılar ve tasarımcılardır. Ama dünyada yaşananlara gözlerini kapayamazlar. Dünyadaki değişimi önceden görmeleri gerekir. Bunun en güzel örneğini geçtiğimiz senelerde yaşadık. Bir kaç sene öncesine kadar dünyada yaşanan ekonomik kriz modada koyu renklerin ön plana çıkmasına ve aynı zamanda her şeyin çok yalın olmasına neden oldu. Şimdi dünya bu krizi atlattı ve moda çok canlı renklerden oluşuyor, her ürün çok detaylı, her şey şu anda daha zengin gözüküyor.

Hugo Boss bu sezon kolleksiyonunda ne gibi yenilikler yaptı?

Takım elbise ve ceketlerde iki düğme ve kruvaze tekrar geri geliyor. Gömlek ve kravat tekrar önem kazanmaya başladı. Ayrıca bu ürünleri destekleyen aksesuarlar (kol düğmesi, mendil, kemer, ayakkabı) ön plana çıktı. Koleksiyonumuzda anahtar kelimeler ise rahatlık, yumuşaklık ve hafiflik olacak...
 
TAKIM ELBİSEDEN VAZGEÇİLMEZ

ARMANI’NİN YENİ ÇİZGİLERİ: Armani Türkiye Mağaza Müdürü Nedret Birim, işadamlarına bu sezonun trendlerini şöyle anlattı: “Armani olarak bu sezon hafif kumaşlar kullanıyoruz. Bu kumaşlarla biçimlenen pantolonlarımız pilesiz ve dar kesimli. Bej ve beyaz tonlamaları koton ve keten pantolon ceketlerde yaz esintisi yaşatıyor.

Klasik gömleklerimiz çıtçıtlı ve düğmeli yakalı. Fashion modeller ise gizli düğme detayları ile göze çarpıyorlar. Kumaşlar koton ve elastan ağırlıklı.

Kravatlar geçen yıla oranla daha ince. Renk olarak kırmızı, sarı, gri ve bej tonlarını kullandık. Takım elbiseler hala ağır renk hakimiyetindeler, lacivert, siyah, gri, bej ve tonları. Alternatif olarak 2 ya da 3 düğmeli ceketler sunuyoruz. Değişikliklerden hoşlananlar için daha modernize edilmiş şerit dikişleri kullandık. Ayakkabıda klasik mokasenlerin yanı sıra, rahat ve spor modelleri ile keten ayakkabılar yaz sezonunu tamamlıyor.

GUCCI’DE NELAR VAR?Gucci Türkiye Mağaza Müdürü Vildan Bilgin, iş yaşamında da lüks ve konforu maksimum sadelik içinde yaşatmak istediklerini söylüyor:

“Gucci’nin koleksiyonunda bu sezon en önemli değişiklik pantolon paçalarında. Pantolon paçaları geçen sezona oranla biraz genişliyor, jakarlı ipekten kravatlar inceliyor. Takım elbiselerde 3 ve 2 düğme, çift ya da tek yırtmaç gibi farklı olanaklar sunuyoruz.

Geçen sezondan itibaren popularitesini sürdüren lastik tabanlı driving shoes modelleri, mokasen ve loafer esintileri biraz daha klasikleşerek geri dönüyorlar.