Türkiye’nin En Güçlü 30 Kadını

Güç dengeleri değişiyor… Kadınların etkinliği artıyor.  Bu yılki “30 güçlü kadın araştırması” bunu açıkça ortaya koyuyor. Türkiye’nin en büyük gruplarından Sabancı Holding’in başında Güler Sabancı, listede ilk sırada oturuyor. Yaşar Grubu’nun başında ise Feyhan Kalpaklıoğlu dikkat çekiyor. Intel’de Ayşegül İldeniz, MasterCard’da Özlem İmece uluslar arası başarılarıyla listeyi zorluyor.  Sadece iş dünyasında değil; Hey Tekstil’in sahibi Aynur Bektaş, Türkiye’nin en büyük derneklerinden TGSD’nin başında artık. Doğan Grubu’ndan  Arzuhan Yalçındağ, TÜSİAD’da etkinliğini hissettirmeye başladı. İşte Türkiye’nin güçlü kadınlarında son liste…

Kadınlar lehine güç dengeleri değişiyor… Bu yılki en büyük değişim kuşkusuz Güler Sabancı’nın, Türkiye’nin en büyük gruplarından biri olan Sabancı Holding’in başına geçmesi. Güler Sabancı, bu başarısıyla hem listede en üst sırada, hem de iş dünyasında kadınlara önemli bir puan kazandırdı. İzmirli Yaşar Grubu’nda da Feyhan Kalpaklıoğlu da yönetimi babasından devralarak kadınların en tepedeki temsilcilerinden biri konumuna ulaştı... Esas Holding’in patronu Emine Kamışlı, grubuyla birlikte yükselişe geçti… O da listeyi yukarıya doğru zorluyor.

Sadece şirketler dünyasında değil, sosyal sorumluluk alanlarında da kadınların gücü hissedilmeye başlandı. Hey Tekstil’in sahibi Aynur Bektaş, Türkiye’nin en büyük derneklerinden TGSD’nin başına geldi. Doğan Yayın Holding’den  Arzuhan Yalçındağ ise TÜSİAD’da etkinliğini artırmaya başladı.

Capital, 2000 yılından bu yana, her mayıs ayında, “Türkiye’nin En Güçlü 30 Kadını” araştırmasını gerçekleştiriyor. Gelenekselleşen bu araştırmada, kadın yöneticilerin sorumlulukları, şirketin sektör ve ekonomideki yeri oldukça önemli bir yer tutuyor. Ayrıca, son yıllarda gerçekleştirdikleri başarılı işler de çalışmaya yön veriyor. Yönetim ve strateji danışmanları, sektör temsilcileri ve iş dünyasının önde gelen isimleriyle konuşarak, Türkiye’nin en güçlü 30 kadını belirleniyor.  İşte 2005 yılının en güçlü kadınları…

İki yeni süper başkan

Listenin birinci sırasında Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı yer alıyor. Güler Sabancı, Sakıp Sabancı’nın vefatından sonra 49 yaşında Sabancı Holding’in başına getirildi.

Şimdi zirvede yer alan Güler Sabancı, uzun yıllardır Türk iş dünyasındaki önemli kadın yöneticilerden biri oldu. DupontSA ve Kordsa’nın yönetiminde görev aldı. Yönetim kurulu başkanı olmadan önce de Sabancı Holding İnsan Kaynakları Komitesi’nin başkanıydı.

Güler Hanım, bugün 60 şirket, 30 bin çalışan 7.3 milyar dolar cirosu olan Sabancı Holding’i yönetiyor. Dünyada da güçlü kadınlar arasında gösteriliyor. Fortune Dergisi’nin 2004 yılında yaptığı “Dünyanın En Güçlü 50 İş Kadını” listesinde 20’nci, The Financial Times’ta yayımlanan “Avrupa’nın En Güçlü Kadınları” araştırmasında da 7’inci sırada yer alıyordu.

Türkiye’nin önemli gruplarından birini de Feyhan Kalpaklıoğlu yönetiyor. Yaşar Holding’in yönetim kurulu başkanı olan Kalpaklıoğlu, koltuğu babası Selçuk Yaşar’dan devraldı.

Feyhan Hanım başkan olmadan önce 6 yıl yönetim kurulu başkan yardımcılığı görevini üstlenmişti. 2003 yılının aralık ayında başkan olduktan sonra, holdingin tarım, gıda ve boya kimya sektörlerindeki yoğunlaşmasında etkili oldu. Kurumsal yönetimde ciddi projeler gerçekleştirdi.

İş dünyasında aktif bir yönetici

Doğan Holding Yönetim Kurulu Üyesi ve Kanal D İcra Kurulu Başkanı Arzuhan Yalçındağ, aynı zamanda TÜSİAD’da çok etkin bir yönetici… TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Sosyal İşler Komisyonu’nun başkanlığını yürütüyor. Özellikle TÜSİAD’da aldığı sorumluluklarla iş dünyasındaki ağırlığını artırıyor. Geçtiğimiz yıl listenin 7’inci sırasında yer alıyordu, bu yıl 4’üncü sıraya yükseldi.

Geçen yıl listenin ilk sırasında yer alan Suzan Sabancı ise Akbank Yönetim Kurulu’nda murahhas üye olarak görev yapıyor. Suzan Sabancı’nın iki sıra düşmesinde kuzeni Güler Sabancı’nın hızlı çıkışı etkili oldu. Suzan Sabancı, bankacılık sektöründeki en önemli yöneticilerden biri. 1997 yılından beri Akbank’ın yönetiminde yer alıyor. Özellikle bankanın yeniden yapılanmasında ciddi sorumluluklar üstlendi.

Listenin 5’inci sırasında yer alan Canan Edipoğlu, 2003 yılında Shell Finans Direktörlüğü’ne ek olarak Shell Türkiye Genel Müdürlük görevini de üstlendi. Akaryakıt sektöründe ilk kadın genel müdür olma unvanını da taşıyor. Canan Hanım, finans alanında Shell’de önemli yeniliklerin arkasındaki isim. Geçen yıl ki listeye göre iki sıra gerilemesine ise ilk sıraya yerleşen isimlerin iddialı çıkışları neden oldu.

Bölgelerden sorumlular

Bu yıl listeye 19’uncu sıradan giren Ayşegül İldeniz, 2 yıldır Intel Türkiye’nin genel müdürüydü. Şu anda Intel Ortadoğu, Afrika Bölge Direktörlüğü’nün yanı sıra, Intel Avrupa Yönetim Kurulu Üyeliği’ni de yürütüyor. Boğaziçi Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden mezun olan Ayşegül İldeniz, 1996 yılında San Francisco Üniversitesi’nde, gelişmekte olan ülkelerde İnternet iletişimi üzerine bir tez yazarak, elektronik iletişim konusunda yüksek lisans derecesi aldı.

Ayşegül İldeniz, Intel’in Avrupa yönetim kurulunda hem operasyonel sorumluluğu olan tek kadın hem de tek kadın bölge müdürü olduğunu belirterek “Farklı bir tarz ve bakış açısı getiriyorum. Şirketin farklılık yönetimi stratejilerine katkı da bulunuyorum” diyor.

Tüm uluslararası şirketlerin sorumluluğundaki bölgelerde yayılmak istediğine dikkat çekiyor ve ekliyor: “Bu pazarları anlayan, çok hızlı gelişen dinamikleri değerlendirebilme gücüne sahip, aynı zamanda da hem yerel hem de uluslar arası kültürü değerlendirebilen insanlarla çalışmak istiyorlar.”

Mastercard Avrasya’nın genel müdürü Özlem İmece ise bu yıl geçen yıla göre 5 sıra atlayarak 22’inci sıradan listeye katıldı. Özlem İmece, Türkiye ve Avrasya bölgesindeki ülkelerde Mastercard’ın etkiliğinin ve kart sayısının artmasında önemli rol oynuyor. Türkiye’nin yanı sıra bu bölgelerdeki başarısı ile de dikkati çekiyor.

TGSD’nin başkanı oldu

Hey Tekstil’in sahibi ve Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği’nin (TGSD) Yönetim Kurulu Başkanı Aynur Bektaş da bu yıl listeye yeni giren isimlerden biri. 15’inci sırada olan Aynur Hanım, eski bir bankacı. Emekli olduktan sonra evini satarak paraya dönüştürdü ve kendi şirketi Hey Tekstil’i kurdu. 500 metrekarelik alanda kurduğu şirketini 12 yıl içinde Türkiye’nin en büyük 500 firması arasına soktu.

Hey Tekstil’in patronu Aynur Bektaş, bugün hazır giyim sektörünün önde gelen isimleri arasında yer alıyor. Geçtiğimiz aylarda da TGSD’nin başkanı seçildi. Aynur Bektaş, “Kendime sürekli ‘Sen daha ne yaptın ki Aynur’ diyorum. Herhalde başarılı olabilmek için bunu insanın kendine söylemesi önemli” diye konuşuyor.

Listedeki yeni isimlerden bir diğeri de Borusan Oto’nun genel müdürü Tijen Çıdam. Amerikan Robert Lisesi’nden sonra Boğaziçi Üniversitesi İşletme Bölümü’nü bitiren Çıdam, kısa bir süre bankacılık sektöründe çalıştı. 1983 yılından beri de Borusan’da çeşitli sorumluluklar üstleniyor. 1999’dan 2004 yılına kadar Borusan Mannesmann Boru’nun genel müdür yardımcısıydı. Bu yıl Borusan Oto’nun genel müdürlüğüne getirildi. Tijen Çıdam, ayrıca Borusan Lojistik, Borusan İstikbal Ticaret ve Borusan Elektronik’in de yönetim kurulu üyesi olarak görev yapıyor.

Aile işine güç katanlar

Türkiye’nin en güçlü 30 kadını araştırmasını yaparken konuştuğumuz danışmanlar aileden  gelen ve başarılı çalışmalarıyla dikkatleri üzerinde toplayan yöneticileri de ön sıralarda sıraladılar.

Doğan Holding’in yönetim kurulu üyesi olan Vuslat Doğan Sabancı bu isimlerden biri. Doğan Holding Yönetim Kurulu Üyeliği ve Hürriyet Gazetecilik İcra Kurulu Başkanlığı’nı yürütüyor. Vuslat Doğan Sabancı, 5 basamak yükselerek bu yıl 7’inci sıradan listeye girdi. Hürriyet’in pazarlama stratejilerini geliştirdi. Bu alanda ciddi yeniliklere imza attı.

Doğan Holding’in yönetim kurulu üyesi ve Doğan Gazetecilik İcra Kurulu Başkanı olan Hanzade Doğan ise geçen yıl 19’uncu sıradan girdiği “Türkiye’nin En Güçlü 30 Kadını” araştırmasında bu yıl 14’üncü sıraya yükseldi.

Hanzade Doğan, Doğan Online’nın kurulmasında etkin bir rol üstlendi. Şimdi ise gücünü daha da artırdı. Milliyet ve Simge Gazetecilik’in birleştirilme çalışmalarını başarıyla yürüttü. Bu şirketlerdeki etkinliği ile dikkat çekiyor.

Kale Grubu Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve İcra Kurulu Başkanı Zeynep Bodur Okyay da Kale Grubu’nun son yıllardaki büyümesinde etkili oldu. Ayrıca İktisadi Kalkınma Vakfı’nın yönetim kurulu başkan yardımcısı görevlerini de sürdürüyor.

Zorlu’yu geleceğe hazırlıyorlar

Zorlu Holding’de ailenin kızlarından Selen Zorlu ve Şule Zorlu oldukça etkililer. Selen Zorlu, yönetim kurulu üyesi ve dünyanın en büyük iplik üreticisi olan Korteks’de öne çıkan bir isim. Zeki Zorlu’nun kızı olan Selen Zorlu, özellikle tekstil grubunun stratejilerinin oluşturulmasında çalışmalar yapıyor.

Ahmet Nazif Zorlu’nun kızı olan Şule Zorlu de holdingin yönetim kurulunda görev yapıyor. Ev tekstili sektöründe önemli bir çıkış yapan Linens markasının yaratıcılarından. Linens’in mağaza konseptini geliştirdi.

Listede bu yıl 11’inci sırada yer alan İdil Yiğitbaşı ise Selçuk Yaşar’ın küçük kızı. Ablası Feyhan Kalpaklıoğlu ile birlikte gruba yön veriyor. Yaşar Holding’in yönetim kurulu başkan vekili olan İdil Hanım, gıda grubunda önemli projeler gerçekleştirdi.

Filiz Şahenk ise Doğuş Grubu’nun başkan vekili. Ayhan Şahenk’in vefatından sonra grup içinde daha aktif hale geldi. Holding’in turizm grubunun başında.

Narin Grubu’nun turizm yatırımlarının yöneten Oya Temelli listeye 26’ıncı sıradan katıldı. Turizm sektöründe öne çakın bir yönetici. Halit Narin’in kızı olan Oya Temelli, turizm grubunun halka açılmasında etkin rol oynadı. Grubun turizm yatırımlarına hız verdi.

Tekfen’de tarımı yönlendiriyor

Esin Mete, bu yıl listeye 23’üncü sıradan katılan üst düzey bir yönetici. Tefken Holding Tarımsal Sanayi Grubu Başkan Yardımcı olan Esin Mete, 1973 yılından beri Tekfen’de çeşitli görevler alıyor. Daha önce Toros Gübre’nin genel müdürü olan Mete, 2000 yılından beri başkan yardımcısı. Neredeyse tamamının erkek egemenliğinde olan tarım sektöründe en üst düzey yöneticilerden biri olan Mete, şunları söylüyor:

“Kadın ya da erkek olsun, bu sektörde yönetici olmak gerçekten çok büyük bir sorumluluk istiyor. Burada cinsiyet değil, geniş bir bilgi birikimi ve deneyim öne çıkıyor. İyi bir yöneticinin her zaman yaratıcı olması, her durumda farklı çözümler üretebilmesi ve inisiyatif alması gerekiyor.”

Esin Hanım, Arnavutköy Amerikan Kız Koleji ve Boğaziçi Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü mezunu.

Semahat Arsel, yıllardır Türk iş dünyasındaki gücünü koruyan bir yönetici. Koç ailesinin bir üyesi olarak Koç Holding’de uzun yıllar ciddi kararlara imza attı. Semahat Hanım, Koç Holding yönetim kurulu üyeliğini ve Vehbi Koç Vakfı Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini sürdürüyor. Listede 20’inci sırada yer alan Ümit Boyner ise Çarşı Mağazaları’nın Boyner olarak değiştirilmesinde etkin rol aldı. Boyner Holding’in yönetim kurulu üyesi olarak perakende sektöründe yaptığı yeniliklerle öne çıkıyor.

SABANCI’DAN AYRILIP ESAS HOLDİNG’İ KURDU

Emine Kamışlı, Sabancı Ailesi’nin bir üyesi. Ak Sigorta Murahhas Azası olarak görev yapıyordu. 2000 yılında babası Şevket Sabancı’nın da desteğini alarak Sabancı Holding’ten ayrılarak Esas Holding’i kurdu. İlk yatırımını 2001’de yapan Esas Holding’in bugün 7 şirketi, 300 milyon dolar cirosu ve bin 100 çalışanı var.

Esas Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Emine Kamışlı, hiçbir zaman kadın erkek diye bir ayrımı düşünmediğini belirtiyor ve “Mühim olan insan, farkı yaratan da çalışma stili” diyor. Üst düzey sorumluluklar alabilmek için iyi bir eğitimin şart olduğuna değinerek şunları söylüyor:

“Eğitim insanın altın bileziği, her zaman elinizdeki sermayeniz. Ben 11 yaşında İngiltere’de yatılı okula gittim. Daha sonra London School of Economics’ten endüstri ve ticaret uzmanı olarak mezun oldum. Eğitimi tabi ki tecrübeyle birleştirmek gerekiyor. Benim için gerek iki yıl yurtdışında çalışmam gerekse Sabancı şirketlerimizdeki tecrübelerim çok önemliydi.”

Yetkilendirilmiş takım oyununa inandığını belirten Emine Kamışlı sözlerini şöyle sürdürüyor: “Heyecanı ve zorlu deneyimleri severim. İnsanların fikirlerini çok önemsiyorum. Ailemin verdiği destek benim için çok önemli oldu. İnsanın sevdiklerinin kendisine verdiği sevgi, saygı ve koşulsuz destek başarının temeli.”

FİNANSIN GÜÇLÜ KADINLARI

HSBC Bank Genel Müdürü Piraye Antika, bu yıl iki basamak gerileyerek 6’ıncı sıradan listeye girdi. Piraye Antika Türk bankacılık sektöründeki en önemli yöneticilerden biri. HSBC’nin bireysel ve ticari segmentte hızlı büyümesinde etkin bir rolü var. 

Yapı ve Kredi Bankası’nın bireysel bankacılıktan sorumlu genel müdür yardımcısı Nazan Somer, Bankalar arası Kart Merkezi'nin yönetim kurulu başkanı. Aynı zamanda Visa AB Bölgesi yönetim kurulunda Türkiye'ye temsil ediyor. World Projesi’yle bankanın kredi kartı pazarındaki etkinliğini artırmasının mimarlarından biri.

Bireysel Bankacılık sektöründeki etkin yöneticilerden biri olan Meral Ek Egemen, bu yıl ki listede 28’inci sırada yer alıyor. Egemen, henüz çok yeni bir sektör olan bireysel emeklilik sektöründe izlediği agrasif stratejiyle dikkatleri üzerinde topluyor. Ak Emeklilik’in sektörde ön sıralarda yer almasında Meral Ak Egemen’in büyük payı var.

Tekstilbank Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Çim Güzelaydınlı, 2004 yılında butik bankacılık anlayışıyla bankanın müşteri portföyünü büyütmesine katkı sağladı. Kurumsal bankacılıkta önemli projeler gerçekleştirdi.

ETKİLİ PROFESYONEL YÖNETİCİLER

İmre Barmenbek, uzun yıllardır Doğan Holding’de önemli sorumluluklar olan üst düzey bir yönetici. Doğan Holding’in eski CEO’su olan Barmenbek şu anda hem Doğan Holding’in başkan vekili hem de POAŞ’ın yönetim kurulu üyesi olarak görev yapıyor. İmre Hanım Grubun stratejilerinin oluşturulmasında oldukça etkili.

Şişecam Cam Ev Eşyası Grup Başkanı Gülsüm Azeri, bu yıl da geçen yıl olduğu gibi 10’uncu sıradan listeye girdi. Azeri, özellikle Paşabahçe markasının yurtdışında güçlenmesinde önemli çalışmalar yaptı. Paşabahçe mağaza konseptini geliştirdi.

Şişecam’daki diğer bir kadın yönetici de Düz Cam Grup Başkanı Alev Yaraman. Alev Hanım iki basamak yükselerek, bu yıl 12’inci sırada yer alıyor. Stratejik kararlarda öne çıkan bir yönetici.

Oyak Holding’in mali ve idari işlerden sorumlu genel müdür yardımcısı Hülya Atahan’da geçen yıl ki yerini koruyarak listeye 18’inci sıradan katıldı. Grupta önemli profesyoneller arasında yer alıyor. Oyak Holding’in finans grubunun başarısında Atahan’ın önemli bir rolü var.  

AİLE ŞİRKETLERİNDE GÜÇLÜ KADINLARIN SAYISI ARTIYOR

Family Business Consulting Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Alacaklıoğlu, aile şirketlerinde kadın yöneticilerin sayısının arttığına dikkat çekiyor. Ona göre, kurumsallaşmasını tamamlamış aile şirketlerinde kız, erkek çocuk ayrımı yapılmıyor. Ailenin kadın üyeleri de şirketlerin yönetiminde ciddi anlamda söz sahibi oluyorlar.

Son dönemlerde TÜSİAD, TGSD, İKV gibi iş dünyası örgütlerinde de kadın yöneticilerin sayısının arttığını belirten Alacaklıoğlu, kadınların iş hayatında çok güçlü olduklarına dikkat çekiyor ve ekliyor: “Çok disiplinli ve titiz çalışıyorlar. Sorumluluk alabiliyorlar. İnsiyatif kullanmaktan da özellikle üst düzey yöneticilerse hiç kaçınmıyorlar. Önümüzdeki dönemde güçlü kadın yöneticilerin sayısının daha da artacağına inanıyorum.” Haluk Alacaklıoğlu’na göre, kadın yöneticilerin en önemli negatif yanları ise “Kadınların kadınlarla” çalışmak istememesi.

FADİME ÇOBAN
fcoban@capital.com.tr