- Anasayfa
- Yönetim
- İnsan kaynakları
- Yeni İş Daveti
Yeni İş Daveti
Yaşanan ekonomik kriz, ardından gelen sıkıntılar ve savaş… Son birkaç yıldır Türkiye’de yeni iş bulmak, işini değiştirmek neredeyse olanaksız hale geldi. Ancak, son haberler ve işaretler olumlu bir...
Yaşanan ekonomik kriz, ardından gelen sıkıntılar ve savaş… Son birkaç yıldır Türkiye’de yeni iş bulmak, işini değiştirmek neredeyse olanaksız hale geldi. Ancak, son haberler ve işaretler olumlu bir tablo çiziyor. Şirketler ve insan kaynakları danışmanları, iş arayan, yeni kariyer peşinde olanlara umut vaat eden haberler veriyor. Capital’in araştırması da bunu destekliyor. Çünkü, ilaçtan bilişime, perakendeden finansa, çok alanda yeni eleman ve yönetici alım planları var. Üstelik, içinde yaşadığımız dönemde ve yakın gelecekte…
Göstergeler olumlu. Ekonomi büyüyor, enflasyonda düşüş kaydediliyor. Rating kuruluşlarının Türkiye’nin kredi notunu değiştirmesi bu canlanmayı destekliyor. Şirketler de bu olumlu gelişmelere karşılık veriyor. Yatırım planları doğrultusunda hareket eden firmalar, yeni işlere girişiyor. Bu hareketlilik ortamı ise neredeyse bütün sektörlerde istihdamın artmasına yol açıyor. Şirketler, kriz nedeniyle sınırlı tuttukları çalışan sayılarını yeniden artırma konusunda harekete geçiyorlar. Bazı alanlarda ise yeni istihdamla birlikte iş yaratma potansiyeli ortaya çıkıyor.
İşe alımlarda özellikle satış ve pazarlama pozisyonları öne çıkıyor. İnsan kaynakları şirketlerinin yöneticilerine göre, “Yeni istihdam”ın yüzde 40’ını bu alanlar oluşturuyor. Bunu yüzde 19 ile üretim ve mühendislik hizmetleri izliyor. Bilişim teknolojileri, finans, mali işler ve lojistik pozisyonları yüzde 8’lerle sık talep edilen pozisyonlar arasında yer alıyor.
Bireysel emeklilikte ise işe alımlarda adeta yarış yaşanıyor. Yasanın çıkmasıyla birlikte, sektöre 11 yeni firma katıldı. Yaklaşık iki buçuk yıldır hazırlıklarını tamamlamaya çalışan bireysel emeklilik şirketleri, özelikle finans kökenli ve pazarlamaya yönelik çalışan arayışında.
Hareketli sektörler öne çıkıyor
Ekonomideki olumlu gelişmelerin doğrudan yansıdığı sektörlerde hareketlilik daha yüksek. Özellikle, perakende ve tekstil gibi sektörler, iş hacimlerindeki artışla birlikte kadrolarını da genişletiyor.
Perakende de daha çok görsel düzenleme uzmanı, mağaza yöneticisi ve satış danışmanı pozisyonlarında açık var. Tekstil şirketleri ise çoğunlukla kesim hane sorumlusu ve kumaş planlama elemanlarına ihtiyaç duyuyor. Yine bu sektörde tedarik sorumlusu, müşteri ve satış temsilcilerinde de boşluklar var.
İyimser havadan en çok etkilenen sektörlerden biri de akaryakıt. Kriz döneminde satışları düşen akaryakıt istasyonları, otomobil kullanımının artmasıyla daha çok iş yapmaya başladılar. Sektörde, dış satın alma uzmanı, saha müdürü ve muhasebe elemanı da aranıyor.
Ernst &Young İnsan Kaynakları Müdürü Müge Yalçın, sektörlerde yaşanan hareketliliği şöyle değerlendiriyor: “İş dünyasının genelinde temmuz ayından sonra yönetici temini ile ilgili taleplerde fark edilir bir hareketlilik yaşıyoruz. Özellikle de canlanmanın yüksek olduğu sektörlerde bunu gözlemek mümkün. Bunda Irak savaşının sona ermesinin önemli bir payı var. Ayrıca, yaşanan olumlu gelişmelerin iş piyasalarında hareketliliğe neden olduğunu düşünüyorum. Dolayısıyla, şirketler uzun vadeli olmasa bile, orta vadeli planlar yapmaya ve bu doğrultuda harekete geçmeye başladılar.”
İlaçta yerli şirketler atakta
Her ne kadar işe alımlardaki artış, ekonomideki hareketliliğe bağlansa da ilaç sektöründe faaliyet gösteren şirketler için durum biraz farklı. İlaç sektöründe pazar paylarının dağılımındaki değişim, bu alandaki istihdamı artırıyor. Sektörde yabancı şirketler, Türk şirketlerinin lehine pazar payı kaybediyor. Bu da pazarını genişleten Türk şirketlerinin çalışan sayılarını artırmasına neden oluyor. İnsan kaynakları yöneticilerinden edindiğimiz bilgiye göre, yerli şirketler, Eylül-Ocak döneminde çok sayıda eleman almayı planlıyor. Bu alımlarda ağırlık ise mühendis ve teknisyen kadrolarında olacak.
Kadrosunu genişletmeyi planlayan şirketlerden biri de Bilim İlaç… Şirket, 2003 yılı sonuna kadar kadrosuna 26 kişi almayı planlıyor. Açık pozisyonlar arasında ürün müdürü, analist, teknisyen ve mühendis yer alıyor. Bilim İlaç İnsan Kaynakları Direktörü Aykut Bora, ürün müdürü, analist, teknisyen ve mühendis ağırlıklı kadro alacaklarını belirtiyor. Bora, “Alacağımız elemanlarda pozisyonun gerektirdiği eğitim ve yabancı dil seviyesinin yanı sıra iletişim becerilerine de önem veriyoruz. Bunun dışında yaratıcılık da oldukça önemli” diyor.Yerli şirketler kadar olmasa da bazı yabancı şirketler de eleman alıyor. Roche İnsan Kaynakları Proje Şefi Belgin Bodur, artan üretim kapasitesi, yeni ürün lansmanları ve terfilerin işe alımlara olumlu etkisi olduğunu söylüyor ve “Şirketin performansı doğrultusunda çalışan sayısını artırmaya çalışıyoruz” diye konuşuyor.
Şahinler O’ley’i genişletiyor
Puma’nın dünyadaki en büyük tedarikçisi olan Şahinler Holding, Avrupa Serbest Bölgesi’ndeki yatırımlarını artırıyor. Beş yeni fabrikayı açmayı planlayan Holding, böylece bu bölgedeki çalışan sayısını da bin kişiye çıkaracak.
Şahinler Holding, ana faaliyet alanı tekstil olmasına rağmen farklı sektörlerde de faaliyet gösteriyor. Geçtiğimiz aylarda O’ley marketler zinciri ile perakendeciliğe de başladı. Şahinler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Şahin, sadece tekstilde değil, diğer alanlarda da çalışan sayılarını artıracaklarını söylüyor ve devam ediyor:
“O’ley marketler zincirini genişletmeyi planlıyoruz. Mağaza sayısıyla birlikte istihdam da artacak. Şu anda toplam 125 kişinin çalıştığı O’ley’de personel sayısı, bu yıl sonuna kadar 200’ü geçecek. Ayrıca turizm sektöründe de istihdam sağlıyoruz. Antalya Belek’deki Club Mega Saray’da da personel sayımızı artırıyoruz.”
Şahin, personel seçerken en çok doğru iş için, doğru kişiyi almaya özen gösterdiklerini belirtiyor ve şöyle konuşuyor: “Pazarın ve müşterinin beklentilerini en iyi ve kaliteli şekilde yerine getirmek için çaba sarf ediyoruz. Bu da tabi ki insanla oluyor. İş dünyasında duygusallığın yeri yoktur. Bu sebeple bu benim hemşerim, aynı görüşten insan ya da akrabam diye kimseyi istihdam etmeyiz. Bir yere bir eleman alınacaksa, elemandan istediğimiz nitelikleri belirleriz.”
Yabancı şirketlerin planları
Tekel’in özelleştirilmesinde zaman daraldıkça sigara üreticilerinde de hareketli günler yaşanıyor. Kadro eksikliklerini tamamlamaya çalışan şirketler, özellikle satış elemanı alıyor.
Philip Morris Sabancı da bu şirketlerden biri. Açık kadroları için her yıl ortalama 50 kişiyi alan şirket, bu kişilerin yüzde 60’ına satış bölümünde görev veriyor.
Philip Morris Sabancı’da yeni işe başlama şartları ise üniversite mezunu olma, iyi derecede İngilizce bilme, iletişim becerileri gelişmiş ve takım oyuncusu olma özellikleri çerçevesinde şekilleniyor.
Krizden en çok etkilenen sektörlerden olan otomotivde ise ihracattaki artış şirketlerin istihdamını yükseltiyor. İstihdamın arttırılmasında iç piyasadaki otomobil satışlarında yaşanan artış da etkili oluyor.
Mercedes bu yıl sonuna kadar teknik, mali işler, pazarlama, geliştirme bölümleri için yaklaşık 25 kişilik beyaz yakalıyı işe almayı planlıyor. Adayların makine, elektrik, endüstri mühendisliği ya da işletme,ekonomi mezunu olması dışında, çok iyi derecede Almanca ve İngilizce bilmesi gerekiyor.
Perakende sektöründe faaliyet gösteren Praktiker de yeni açacağı Güneşli mağazası için eleman arıyor. Bu mağazada güvenlik, temizlik ve yemek şirketinde çalışanlarla birlikte 130 kişi istihdam edilecek. Bu çalışanların 110’u ise Praktiker elemanı olacak. Yeni başlangıç için lise mezunu olunması şart. Ayrıca üst düzeyde de market müdürü ve müdür yardımcıları için dört kişilik bir kadro boşluğu var.
Üst düzey yönetici de aranıyor
Yaz aylarının sona ermesiyle şirketlerin özellikle üst yönetimlerinde değişiklikler olduğu gözleniyor. Daha çok enerji, üretim, tekstil ve lojistik sektörlerinde genel müdür arayışları var. Ayrıca bu sektörlerde faaliyet gösteren bazı şirketlerde de mali işler direktörü ve müdür pozisyonları için üst düzey yönetici ihtiyacı dikkati çekiyor. Bu görevler için ise genellikle, “Denetim Şirketi” deneyimi olan yöneticiler tercih ediliyor.
Alt kademelerde ise satış ve pazarlama bölümü öne çıkıyor. Ernst &Young İnsan Kaynakları Müdürü Müge Yalçın şöyle konuşuyor: “Bizim danışmanlık verdiğimiz şirketlere baktığımızda, satış ve pazarlama pozisyonlarında açık olduğu görülüyor. Ayrıca, üretim mühendislik hizmetlerine de büyük talep var.”
Bireysel emeklilik şirketlerinde de yönetici ihtiyacı var. Yeni kurulan bireysel emeklilik şirketleri, yönetici kadrolarını genellikle grup şirketlerinden kaydırarak oluşturuyor. Fakat bu şirketler yoğun olarak satış pozisyonlarına alım yapıyorlar. Satış temsilcisi ya da finansal danışman olarak adlandırılan pozisyon daha çok yeni mezun ya da birkaç yıl iş deneyimi olan kişiler için iş fırsatları oluşturuyor. Yine Bireysel emeklilik alanında, acenta gibi çalışacak, yöneticilik deneyimi olan girişimci ve satış yetkinlikleri güçlü profesyonellere ihtiyaç duyuluyor.
Bireysel emeklilik yapılanıyor
Bireysel emeklilik sisteminin yasalaşmasıyla birlikte, bu alanda faaliyette bulunmak için 11 yeni şirket kuruldu. Yasa bu alanda çalışan kişilerin en az üniversite mezunu olmasını, iktisat, ekonomi ya da işletme okumasını öngörüyor. Bireysel emeklilik şirketleri de bu doğrultuda eleman alıyor.
Vakıf Emeklilik, bireysel pazarlama departmanı için bu yıl sonuna kadar 75 kişiyi almayı planlıyor. Şirket en az lisans düzeyinde, sigortacılık mesleğine uygun eğitim almış ve temsil yeteneğine sahip kişileri seçiyor. İngilizce bilmek ise ön koşul.
Kadro oluşturma telaşı diğer bireysel emeklilik şirketlerinde de dikkati çekiyor. Başak Emeklilik, personelinin büyük bölümünü bu yılın ilk 6 ayında aldı. Bu yıl sonuna kadar mevcut personel içinden ayrılmalar söz konusu olmadığı takdirde, yeni eleman alımı planlamıyor.
Başak Emeklilik İnsan Kaynakları Grup Müdürü Ünal Kocatepe, “Temel olarak özen gösterdiğimiz özellikler iktisadi idari bilimler ve mühendislik fakültelerinden mezun olunması. Bunun dışında 28 yaşına aşmamış, bilgisayar kullanabilen kişilerle çalışmak istiyoruz.” diyor.
Commercial Union’un yıllık planlarında farklı bölümler için eleman alımı yer alıyor. Müşteri bölümü için finansal danışman, müşteri iletişim merkezi için müşteri danışmanı ve operasyon bölümü için elemana ihtiyaç var.
Çarşı Anadolu’da büyüyor
Çarşı Mağazaları bu yıl içinde Mersin, Denizli, Trabzon’da mağaza açmayı planlıyor. Şirket, bayilik sistemi ile çalıştığı bölgeler de dahil olmak üzere mağazalarına, müdürden satış danışmanına kadar tüm pozisyonlar için eleman alacak. Ayrıca, mevcut mağazalara boşalan pozisyonlar için alım yapılıyor.
Shell Türkiye ise kriz yılında bile ihtiyaç duyulduğu için 45 kişi işe aldı. Ancak, şirket çeşitli birimlerinde görevlendirilmek üzere yılda ortalama olarak 20-25 kişiyi işe alıyor. Bu yıl içinde 25 kişiye yakın yeni personel alımı planlandı.
PricewaterhouseCoopers İnsan Kaynakları Hizmetleri Bölüm Yöneticisi Murat Demiroğlu şöyle konuşuyor: “ İşe alım kararları ekonomi ile doğru orantılı olacak şekilde yatırımların artması, iş kapasitesinin çoğalmasıyla oluşuyor. Personel alımı organizasyonların büyüme ve yatırım kararları paralelinde belli ana ve destekleyici fonksiyonlarda eleman arttırılması gerekliliğini ortaya çıkarıyor. Bunun yanı sıra, özellikle uzman kadrolarda sektörel rekabette eleman hareketliliğini getirdiği için firmalardaki çalışan değişiklikleri, firma içi kariyer gelişimi de işe alımı etkileyen önemli faktörler. Özellikte ekonomide yaşanan belirsizliğin yerini nispi de olsa planlı ve öngörülebilen bir şekle bırakması kurumların da bu doğrultuda alım yapmalarına yardımcı oluyor. Rekabetin daha kurallı ve düzenlemeler doğrultusunda yapılmasına yönelik adımlar, yerel şirketlerin Türkiye pazarı ve dışındaki büyüme atakları da işe alımlar üzerine etkisi oldu.”
Bilişimde kıpırdanma var
Bilişim sektörü hala kriz öncesindeki aktif durumuna geri dönemedi. Ancak, geçtiğimiz yılla kıyaslandığında daha çok yeni projeler ve dış kaynak kullanımı hizmetlerinde kıpırdanma, istihdamda da hareketlilik yaratıyor. Hewlett Packard Türkiye İnsan Kaynakları Direktörü Adnan Erdoğmuş, daha çok satış destek, teknik destek, BT yönetimi, finansal analiz ve pazarlama iletişim sahalarında elemana ihtiyaçlarını olduğunu söylüyor. Erdoğmuş şöyle devam ediyor:
“Bu yıl, uzman geliştirme programımız ve çağrı merkezlerimiz ağırlıklı olmak üzere 10 yeni arkadaşımıza iş alanı yarattık. İnsana yatırım stratejilerimize devam ediyoruz. Bu yıl bugüne dek 5 uzman yönetici istihdam ettik. Ayrıca uzman geliştirme, çağrı merkezimiz ve destek ünitelerimizde toplam 10 yeni arkadaşımız HP Türkiye'ye katıldı. Yılın ikinci yarısında da benzer bir istihdam hacmi planlıyoruz. 2003 yılında daha çok yeni mezunlara yönelik işe alımlarımız devam edecek. Yılın ilk yarısında 5 yeni mezunu yönetici geliştirme programlarımız çerçevesinde satış, satış destek ve pazarlama sahalarında işe aldık. Yılın ikinci yarısında da benzer sayıda kaynaklama planımız var.”
Ray & Bandtson Türkiye Yönetici Ortağı Ayşe Öztüna şöyle konuşuyor: “Daha çok alt seviyelere eleman alınıyor. Bu da toplam istihdama çok büyük bir oranda yansıyacak rakamlarda değil. Şirketler vites büyütürken personellerini değiştirme ya da artıma ihtiyacı duyuyor.”
İLAÇTA DAHA ÇOK YERLİLER ELEMAN ALIYOR
İlaç, sağlık sektörünün öneminden dolayı genellikle en fazla eleman alımının yapıldığı sektörlerin başında geliyor. Ancak, bu yıl daha çok yerli şirketler eleman alımı gerçekleştiriyor. Bunun en önemli nedeni ise SSK ve Bağ-Kur gibi kuruluşların daha ucuz olduğu için yerli şirketlerden ilaç talebinde bulunması. Alternatifi olan ilaçlar artık yerli ilaç şirketlerinden alınıyor. Bu da ilaç sektöründeki uluslar arası şirketlerinin pazar paylarının yüzde 10’nu yerli şirketlere kaptırmasına neden oluyor. Pazardan daha çok pay alan yerli şirketler de kadrolarını genişletiyor.
Ray & Bandtson Türkiye Yönetici Ortağı Ayşe Öztüna özellikle yerli şirketlerin eleman aradığına değinerek şöyle konuşuyor:
“Artık SSK, Bağ-Kur alternatifi olan ilaçlarda daha ucuz olduğu için yerliyi tercih ediyor. Bu da yerli şirketlerin daha performanslı çalışmasına yol açıyor. Şirketlerin eleman sayısını artırmasının psikolojik bir yönü de var. Kriz sonrasında insanlar daha verimli çalışmaları gerektiğini düşünüyor. Bu da mevcut kadronun değiştirilmesi ya da daha fazla çalışanın olmasına bağlanıyor”
GİMA’DA 300 YENİ PERSONEL İŞE BAŞLAYACAK
Perakende de yaşanan hareketlilik şirketleri yeni mağaza açmaya itiyor. Bu da eleman alımını hızlandırıyor. Gima, yeni açacağı mağazaları için bu yıl sonuna kadar 300 yeni personel almayı planlıyor.
Gima Genel Müdür Vekili Kadri Akbulut, yeni mağazalar için alım yaptıklarını söylüyor ve şu değerlendirmeyi yapıyor:
“Şirketimizde işe başlayacak elemanlarda asgari lise mezunu, 25 yaşından gün almamış, güler yüzlü, genç ve dinamik olma özelliklerini arıyoruz. Adaylar, internet sitemizden ve kariyer.net insan kaynakları sitesinden şirketimizdeki açık pozisyonları takip ederek iş başvurusu yapabiliyorlar. Ayrıca, bütün mağazalarımızda iş başvuru formlarımız bulunuyor.”
Akbulut, ekonomi ve politikadaki olumlu beklentilerin, gıda perakendeciliği sektöründe hareketliliği artırdığına dikkat çekiyor. Yatırımları planlanan şekilde gerçekleştirdiklerini belirten Akbulut şöyle konuşuyor:
“2003 yılına girerken 10 yeni mağaza açmayı planlıyorduk. Bunu da gerçekleşiyor. Dolayısıyla, eleman alımlarımız da hız kazandı. Mayıs ayında Etiler Mayadrom ve Balıkesir, Nisan ayında Çorlu mağazalarımızı hizmete açtık. Yıl sonuna dek 7 mağaza açılışı daha gerçekleştireceğiz. 2003 yılında hedefimiz 2002 yılı sonuna göre 10 ilave mağaza ile satış alanımızı 13 bin metrekare büyütmek.”
BİREYSEL EMEKLİLİK ŞİRKETLERİ YARIŞTA
Bireysel emeklilik şirketleri ise adeta personel alımı için yarışıyor. Birbiri ardına faaliyete geçen bireysel şirketler, kadrolarını doldurmaya çalışıyor. Ankara Emeklilik, bu yıl sonuna kadar 242 kişiye işe almayı planlıyor.
Ankara Emeklilik Genel Müdür Yardımcısı İlker Cem Tütüncü şöyle konuşuyor: “Pozisyona göre farklılık göstermekle birlikte temelde üniversite mezunu, bilgisayarı iyi derecede kullanabilen, görevinin gerektirdiği sorumlulukları üstlenebilecek kişilik özelliklerine sahip bireyleri tercih ediyoruz.”
Yöneticilerde ise bu özelliklerin yanı sıra en az bir yabancı dil bilinmesi ve yöneticilik konusunda tecrübeli olması özelliği aranıyor. Tütüncü şöyle devam ediyor: “Alım yapılacak pozisyona göre aranılan özellikler değişmekle birlikte, adaylarda konusunda sahip olduğu mesleki bilgi ve tecrübe düzeyini, yöneticilik niteliklerini ve kişilik özelliklerini değerlendiriyoruz.”
İşe alım süresinde Thomas International Personel Profil Analizlerini kullanan şirkette, MT programı olarak finansal güvence danışmanları yetiştirme eğitimleri bulunuyor. Bu programa katılacak adayların ise 22–30 yaşları arasında olması gerekiyor.
DOĞAN EMEKLİLİK 100 KİŞİ ALACAK
Doğan Emeklilik Genel Müdürü Sinan Erengül, bireysel emeklilik sistemi içinde yer alan şirketlerin yapılanmalarının ana şirket, ürün pazarlama ve fon yönetimi birimi olmak üzere üç ana bölümde değerlendirebileceğini söylüyor. Bu yapılanmanın işgücü piyasası için önemli bir fırsat yaratacağını belirten Doğan Emeklilik Genel Müdürü Sinan Erengül şöyle devam ediyor:
“Sistemde çalışacak olanlar açısından, ilk iki yıl içinde bireysel emeklilik şirketlerinin yaklaşık 2 ile 3 bin kişilik bir ek istihdam yaratacağını öngörebiliriz. Dolayısıyla, geçtiğimiz yıllarda finans sektöründe yaşanan istihdam daralması sonucunda işini kaybeden pek çok değerli uzmanın da bireysel emeklilik şirketleri için çalışmaya başlayacağını düşünebiliriz. Bu da tabii ki, Türkiye ekonomisi ve işsiz kalan uzmanlarımız için sevindirici bir gelişme olacak. Doğan Emeklilik olarak önümüzdeki 5 yıl içinde hızlı bir şekilde büyümeyi planlıyoruz. Bu nedenle eleman alımlarımıza devam ediyoruz. Bu yıl sonuna kadar yaklaşık 100 kişiyi işe almayı planlıyoruz.”
Bireysel emeklilikte sunulan hizmetin standartlarının aynı olduğuna dikkat çeken Erengül, farkın müşteri ilişkileri yaklaşımından, marka değerinden ve güven unsurundan kaynaklanacağını söylüyor ve şöyle konuşuyor:
“Doğan Emeklilik olarak ‘bilgiye dayanan sürdürülebilir güven’ anlayışı doğrultusunda bir yaklaşım içindeyiz. Bu nedenle misyonumuzu doğru taşıyacak, müşteriyi doğru bilgilendirecek ve bilginin sürekliliğini sağlayacak bir ekibe ihtiyaç var. İşe alım kararımızın en önemli faktörünün bu olduğunu söyleyebilirim.”
Göstergeler olumlu. Ekonomi büyüyor, enflasyonda düşüş kaydediliyor. Rating kuruluşlarının Türkiye’nin kredi notunu değiştirmesi bu canlanmayı destekliyor. Şirketler de bu olumlu gelişmelere karşılık veriyor. Yatırım planları doğrultusunda hareket eden firmalar, yeni işlere girişiyor. Bu hareketlilik ortamı ise neredeyse bütün sektörlerde istihdamın artmasına yol açıyor. Şirketler, kriz nedeniyle sınırlı tuttukları çalışan sayılarını yeniden artırma konusunda harekete geçiyorlar. Bazı alanlarda ise yeni istihdamla birlikte iş yaratma potansiyeli ortaya çıkıyor.
İşe alımlarda özellikle satış ve pazarlama pozisyonları öne çıkıyor. İnsan kaynakları şirketlerinin yöneticilerine göre, “Yeni istihdam”ın yüzde 40’ını bu alanlar oluşturuyor. Bunu yüzde 19 ile üretim ve mühendislik hizmetleri izliyor. Bilişim teknolojileri, finans, mali işler ve lojistik pozisyonları yüzde 8’lerle sık talep edilen pozisyonlar arasında yer alıyor.
Bireysel emeklilikte ise işe alımlarda adeta yarış yaşanıyor. Yasanın çıkmasıyla birlikte, sektöre 11 yeni firma katıldı. Yaklaşık iki buçuk yıldır hazırlıklarını tamamlamaya çalışan bireysel emeklilik şirketleri, özelikle finans kökenli ve pazarlamaya yönelik çalışan arayışında.
Hareketli sektörler öne çıkıyor
Ekonomideki olumlu gelişmelerin doğrudan yansıdığı sektörlerde hareketlilik daha yüksek. Özellikle, perakende ve tekstil gibi sektörler, iş hacimlerindeki artışla birlikte kadrolarını da genişletiyor.
Perakende de daha çok görsel düzenleme uzmanı, mağaza yöneticisi ve satış danışmanı pozisyonlarında açık var. Tekstil şirketleri ise çoğunlukla kesim hane sorumlusu ve kumaş planlama elemanlarına ihtiyaç duyuyor. Yine bu sektörde tedarik sorumlusu, müşteri ve satış temsilcilerinde de boşluklar var.
İyimser havadan en çok etkilenen sektörlerden biri de akaryakıt. Kriz döneminde satışları düşen akaryakıt istasyonları, otomobil kullanımının artmasıyla daha çok iş yapmaya başladılar. Sektörde, dış satın alma uzmanı, saha müdürü ve muhasebe elemanı da aranıyor.
Ernst &Young İnsan Kaynakları Müdürü Müge Yalçın, sektörlerde yaşanan hareketliliği şöyle değerlendiriyor: “İş dünyasının genelinde temmuz ayından sonra yönetici temini ile ilgili taleplerde fark edilir bir hareketlilik yaşıyoruz. Özellikle de canlanmanın yüksek olduğu sektörlerde bunu gözlemek mümkün. Bunda Irak savaşının sona ermesinin önemli bir payı var. Ayrıca, yaşanan olumlu gelişmelerin iş piyasalarında hareketliliğe neden olduğunu düşünüyorum. Dolayısıyla, şirketler uzun vadeli olmasa bile, orta vadeli planlar yapmaya ve bu doğrultuda harekete geçmeye başladılar.”
İlaçta yerli şirketler atakta
Her ne kadar işe alımlardaki artış, ekonomideki hareketliliğe bağlansa da ilaç sektöründe faaliyet gösteren şirketler için durum biraz farklı. İlaç sektöründe pazar paylarının dağılımındaki değişim, bu alandaki istihdamı artırıyor. Sektörde yabancı şirketler, Türk şirketlerinin lehine pazar payı kaybediyor. Bu da pazarını genişleten Türk şirketlerinin çalışan sayılarını artırmasına neden oluyor. İnsan kaynakları yöneticilerinden edindiğimiz bilgiye göre, yerli şirketler, Eylül-Ocak döneminde çok sayıda eleman almayı planlıyor. Bu alımlarda ağırlık ise mühendis ve teknisyen kadrolarında olacak.
Kadrosunu genişletmeyi planlayan şirketlerden biri de Bilim İlaç… Şirket, 2003 yılı sonuna kadar kadrosuna 26 kişi almayı planlıyor. Açık pozisyonlar arasında ürün müdürü, analist, teknisyen ve mühendis yer alıyor. Bilim İlaç İnsan Kaynakları Direktörü Aykut Bora, ürün müdürü, analist, teknisyen ve mühendis ağırlıklı kadro alacaklarını belirtiyor. Bora, “Alacağımız elemanlarda pozisyonun gerektirdiği eğitim ve yabancı dil seviyesinin yanı sıra iletişim becerilerine de önem veriyoruz. Bunun dışında yaratıcılık da oldukça önemli” diyor.Yerli şirketler kadar olmasa da bazı yabancı şirketler de eleman alıyor. Roche İnsan Kaynakları Proje Şefi Belgin Bodur, artan üretim kapasitesi, yeni ürün lansmanları ve terfilerin işe alımlara olumlu etkisi olduğunu söylüyor ve “Şirketin performansı doğrultusunda çalışan sayısını artırmaya çalışıyoruz” diye konuşuyor.
Şahinler O’ley’i genişletiyor
Puma’nın dünyadaki en büyük tedarikçisi olan Şahinler Holding, Avrupa Serbest Bölgesi’ndeki yatırımlarını artırıyor. Beş yeni fabrikayı açmayı planlayan Holding, böylece bu bölgedeki çalışan sayısını da bin kişiye çıkaracak.
Şahinler Holding, ana faaliyet alanı tekstil olmasına rağmen farklı sektörlerde de faaliyet gösteriyor. Geçtiğimiz aylarda O’ley marketler zinciri ile perakendeciliğe de başladı. Şahinler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Şahin, sadece tekstilde değil, diğer alanlarda da çalışan sayılarını artıracaklarını söylüyor ve devam ediyor:
“O’ley marketler zincirini genişletmeyi planlıyoruz. Mağaza sayısıyla birlikte istihdam da artacak. Şu anda toplam 125 kişinin çalıştığı O’ley’de personel sayısı, bu yıl sonuna kadar 200’ü geçecek. Ayrıca turizm sektöründe de istihdam sağlıyoruz. Antalya Belek’deki Club Mega Saray’da da personel sayımızı artırıyoruz.”
Şahin, personel seçerken en çok doğru iş için, doğru kişiyi almaya özen gösterdiklerini belirtiyor ve şöyle konuşuyor: “Pazarın ve müşterinin beklentilerini en iyi ve kaliteli şekilde yerine getirmek için çaba sarf ediyoruz. Bu da tabi ki insanla oluyor. İş dünyasında duygusallığın yeri yoktur. Bu sebeple bu benim hemşerim, aynı görüşten insan ya da akrabam diye kimseyi istihdam etmeyiz. Bir yere bir eleman alınacaksa, elemandan istediğimiz nitelikleri belirleriz.”
Yabancı şirketlerin planları
Tekel’in özelleştirilmesinde zaman daraldıkça sigara üreticilerinde de hareketli günler yaşanıyor. Kadro eksikliklerini tamamlamaya çalışan şirketler, özellikle satış elemanı alıyor.
Philip Morris Sabancı da bu şirketlerden biri. Açık kadroları için her yıl ortalama 50 kişiyi alan şirket, bu kişilerin yüzde 60’ına satış bölümünde görev veriyor.
Philip Morris Sabancı’da yeni işe başlama şartları ise üniversite mezunu olma, iyi derecede İngilizce bilme, iletişim becerileri gelişmiş ve takım oyuncusu olma özellikleri çerçevesinde şekilleniyor.
Krizden en çok etkilenen sektörlerden olan otomotivde ise ihracattaki artış şirketlerin istihdamını yükseltiyor. İstihdamın arttırılmasında iç piyasadaki otomobil satışlarında yaşanan artış da etkili oluyor.
Mercedes bu yıl sonuna kadar teknik, mali işler, pazarlama, geliştirme bölümleri için yaklaşık 25 kişilik beyaz yakalıyı işe almayı planlıyor. Adayların makine, elektrik, endüstri mühendisliği ya da işletme,ekonomi mezunu olması dışında, çok iyi derecede Almanca ve İngilizce bilmesi gerekiyor.
Perakende sektöründe faaliyet gösteren Praktiker de yeni açacağı Güneşli mağazası için eleman arıyor. Bu mağazada güvenlik, temizlik ve yemek şirketinde çalışanlarla birlikte 130 kişi istihdam edilecek. Bu çalışanların 110’u ise Praktiker elemanı olacak. Yeni başlangıç için lise mezunu olunması şart. Ayrıca üst düzeyde de market müdürü ve müdür yardımcıları için dört kişilik bir kadro boşluğu var.
Üst düzey yönetici de aranıyor
Yaz aylarının sona ermesiyle şirketlerin özellikle üst yönetimlerinde değişiklikler olduğu gözleniyor. Daha çok enerji, üretim, tekstil ve lojistik sektörlerinde genel müdür arayışları var. Ayrıca bu sektörlerde faaliyet gösteren bazı şirketlerde de mali işler direktörü ve müdür pozisyonları için üst düzey yönetici ihtiyacı dikkati çekiyor. Bu görevler için ise genellikle, “Denetim Şirketi” deneyimi olan yöneticiler tercih ediliyor.
Alt kademelerde ise satış ve pazarlama bölümü öne çıkıyor. Ernst &Young İnsan Kaynakları Müdürü Müge Yalçın şöyle konuşuyor: “Bizim danışmanlık verdiğimiz şirketlere baktığımızda, satış ve pazarlama pozisyonlarında açık olduğu görülüyor. Ayrıca, üretim mühendislik hizmetlerine de büyük talep var.”
Bireysel emeklilik şirketlerinde de yönetici ihtiyacı var. Yeni kurulan bireysel emeklilik şirketleri, yönetici kadrolarını genellikle grup şirketlerinden kaydırarak oluşturuyor. Fakat bu şirketler yoğun olarak satış pozisyonlarına alım yapıyorlar. Satış temsilcisi ya da finansal danışman olarak adlandırılan pozisyon daha çok yeni mezun ya da birkaç yıl iş deneyimi olan kişiler için iş fırsatları oluşturuyor. Yine Bireysel emeklilik alanında, acenta gibi çalışacak, yöneticilik deneyimi olan girişimci ve satış yetkinlikleri güçlü profesyonellere ihtiyaç duyuluyor.
Bireysel emeklilik yapılanıyor
Bireysel emeklilik sisteminin yasalaşmasıyla birlikte, bu alanda faaliyette bulunmak için 11 yeni şirket kuruldu. Yasa bu alanda çalışan kişilerin en az üniversite mezunu olmasını, iktisat, ekonomi ya da işletme okumasını öngörüyor. Bireysel emeklilik şirketleri de bu doğrultuda eleman alıyor.
Vakıf Emeklilik, bireysel pazarlama departmanı için bu yıl sonuna kadar 75 kişiyi almayı planlıyor. Şirket en az lisans düzeyinde, sigortacılık mesleğine uygun eğitim almış ve temsil yeteneğine sahip kişileri seçiyor. İngilizce bilmek ise ön koşul.
Kadro oluşturma telaşı diğer bireysel emeklilik şirketlerinde de dikkati çekiyor. Başak Emeklilik, personelinin büyük bölümünü bu yılın ilk 6 ayında aldı. Bu yıl sonuna kadar mevcut personel içinden ayrılmalar söz konusu olmadığı takdirde, yeni eleman alımı planlamıyor.
Başak Emeklilik İnsan Kaynakları Grup Müdürü Ünal Kocatepe, “Temel olarak özen gösterdiğimiz özellikler iktisadi idari bilimler ve mühendislik fakültelerinden mezun olunması. Bunun dışında 28 yaşına aşmamış, bilgisayar kullanabilen kişilerle çalışmak istiyoruz.” diyor.
Commercial Union’un yıllık planlarında farklı bölümler için eleman alımı yer alıyor. Müşteri bölümü için finansal danışman, müşteri iletişim merkezi için müşteri danışmanı ve operasyon bölümü için elemana ihtiyaç var.
Çarşı Anadolu’da büyüyor
Çarşı Mağazaları bu yıl içinde Mersin, Denizli, Trabzon’da mağaza açmayı planlıyor. Şirket, bayilik sistemi ile çalıştığı bölgeler de dahil olmak üzere mağazalarına, müdürden satış danışmanına kadar tüm pozisyonlar için eleman alacak. Ayrıca, mevcut mağazalara boşalan pozisyonlar için alım yapılıyor.
Shell Türkiye ise kriz yılında bile ihtiyaç duyulduğu için 45 kişi işe aldı. Ancak, şirket çeşitli birimlerinde görevlendirilmek üzere yılda ortalama olarak 20-25 kişiyi işe alıyor. Bu yıl içinde 25 kişiye yakın yeni personel alımı planlandı.
PricewaterhouseCoopers İnsan Kaynakları Hizmetleri Bölüm Yöneticisi Murat Demiroğlu şöyle konuşuyor: “ İşe alım kararları ekonomi ile doğru orantılı olacak şekilde yatırımların artması, iş kapasitesinin çoğalmasıyla oluşuyor. Personel alımı organizasyonların büyüme ve yatırım kararları paralelinde belli ana ve destekleyici fonksiyonlarda eleman arttırılması gerekliliğini ortaya çıkarıyor. Bunun yanı sıra, özellikle uzman kadrolarda sektörel rekabette eleman hareketliliğini getirdiği için firmalardaki çalışan değişiklikleri, firma içi kariyer gelişimi de işe alımı etkileyen önemli faktörler. Özellikte ekonomide yaşanan belirsizliğin yerini nispi de olsa planlı ve öngörülebilen bir şekle bırakması kurumların da bu doğrultuda alım yapmalarına yardımcı oluyor. Rekabetin daha kurallı ve düzenlemeler doğrultusunda yapılmasına yönelik adımlar, yerel şirketlerin Türkiye pazarı ve dışındaki büyüme atakları da işe alımlar üzerine etkisi oldu.”
Bilişimde kıpırdanma var
Bilişim sektörü hala kriz öncesindeki aktif durumuna geri dönemedi. Ancak, geçtiğimiz yılla kıyaslandığında daha çok yeni projeler ve dış kaynak kullanımı hizmetlerinde kıpırdanma, istihdamda da hareketlilik yaratıyor. Hewlett Packard Türkiye İnsan Kaynakları Direktörü Adnan Erdoğmuş, daha çok satış destek, teknik destek, BT yönetimi, finansal analiz ve pazarlama iletişim sahalarında elemana ihtiyaçlarını olduğunu söylüyor. Erdoğmuş şöyle devam ediyor:
“Bu yıl, uzman geliştirme programımız ve çağrı merkezlerimiz ağırlıklı olmak üzere 10 yeni arkadaşımıza iş alanı yarattık. İnsana yatırım stratejilerimize devam ediyoruz. Bu yıl bugüne dek 5 uzman yönetici istihdam ettik. Ayrıca uzman geliştirme, çağrı merkezimiz ve destek ünitelerimizde toplam 10 yeni arkadaşımız HP Türkiye'ye katıldı. Yılın ikinci yarısında da benzer bir istihdam hacmi planlıyoruz. 2003 yılında daha çok yeni mezunlara yönelik işe alımlarımız devam edecek. Yılın ilk yarısında 5 yeni mezunu yönetici geliştirme programlarımız çerçevesinde satış, satış destek ve pazarlama sahalarında işe aldık. Yılın ikinci yarısında da benzer sayıda kaynaklama planımız var.”
Ray & Bandtson Türkiye Yönetici Ortağı Ayşe Öztüna şöyle konuşuyor: “Daha çok alt seviyelere eleman alınıyor. Bu da toplam istihdama çok büyük bir oranda yansıyacak rakamlarda değil. Şirketler vites büyütürken personellerini değiştirme ya da artıma ihtiyacı duyuyor.”
İLAÇTA DAHA ÇOK YERLİLER ELEMAN ALIYOR
İlaç, sağlık sektörünün öneminden dolayı genellikle en fazla eleman alımının yapıldığı sektörlerin başında geliyor. Ancak, bu yıl daha çok yerli şirketler eleman alımı gerçekleştiriyor. Bunun en önemli nedeni ise SSK ve Bağ-Kur gibi kuruluşların daha ucuz olduğu için yerli şirketlerden ilaç talebinde bulunması. Alternatifi olan ilaçlar artık yerli ilaç şirketlerinden alınıyor. Bu da ilaç sektöründeki uluslar arası şirketlerinin pazar paylarının yüzde 10’nu yerli şirketlere kaptırmasına neden oluyor. Pazardan daha çok pay alan yerli şirketler de kadrolarını genişletiyor.
Ray & Bandtson Türkiye Yönetici Ortağı Ayşe Öztüna özellikle yerli şirketlerin eleman aradığına değinerek şöyle konuşuyor:
“Artık SSK, Bağ-Kur alternatifi olan ilaçlarda daha ucuz olduğu için yerliyi tercih ediyor. Bu da yerli şirketlerin daha performanslı çalışmasına yol açıyor. Şirketlerin eleman sayısını artırmasının psikolojik bir yönü de var. Kriz sonrasında insanlar daha verimli çalışmaları gerektiğini düşünüyor. Bu da mevcut kadronun değiştirilmesi ya da daha fazla çalışanın olmasına bağlanıyor”
GİMA’DA 300 YENİ PERSONEL İŞE BAŞLAYACAK
Perakende de yaşanan hareketlilik şirketleri yeni mağaza açmaya itiyor. Bu da eleman alımını hızlandırıyor. Gima, yeni açacağı mağazaları için bu yıl sonuna kadar 300 yeni personel almayı planlıyor.
Gima Genel Müdür Vekili Kadri Akbulut, yeni mağazalar için alım yaptıklarını söylüyor ve şu değerlendirmeyi yapıyor:
“Şirketimizde işe başlayacak elemanlarda asgari lise mezunu, 25 yaşından gün almamış, güler yüzlü, genç ve dinamik olma özelliklerini arıyoruz. Adaylar, internet sitemizden ve kariyer.net insan kaynakları sitesinden şirketimizdeki açık pozisyonları takip ederek iş başvurusu yapabiliyorlar. Ayrıca, bütün mağazalarımızda iş başvuru formlarımız bulunuyor.”
Akbulut, ekonomi ve politikadaki olumlu beklentilerin, gıda perakendeciliği sektöründe hareketliliği artırdığına dikkat çekiyor. Yatırımları planlanan şekilde gerçekleştirdiklerini belirten Akbulut şöyle konuşuyor:
“2003 yılına girerken 10 yeni mağaza açmayı planlıyorduk. Bunu da gerçekleşiyor. Dolayısıyla, eleman alımlarımız da hız kazandı. Mayıs ayında Etiler Mayadrom ve Balıkesir, Nisan ayında Çorlu mağazalarımızı hizmete açtık. Yıl sonuna dek 7 mağaza açılışı daha gerçekleştireceğiz. 2003 yılında hedefimiz 2002 yılı sonuna göre 10 ilave mağaza ile satış alanımızı 13 bin metrekare büyütmek.”
BİREYSEL EMEKLİLİK ŞİRKETLERİ YARIŞTA
Bireysel emeklilik şirketleri ise adeta personel alımı için yarışıyor. Birbiri ardına faaliyete geçen bireysel şirketler, kadrolarını doldurmaya çalışıyor. Ankara Emeklilik, bu yıl sonuna kadar 242 kişiye işe almayı planlıyor.
Ankara Emeklilik Genel Müdür Yardımcısı İlker Cem Tütüncü şöyle konuşuyor: “Pozisyona göre farklılık göstermekle birlikte temelde üniversite mezunu, bilgisayarı iyi derecede kullanabilen, görevinin gerektirdiği sorumlulukları üstlenebilecek kişilik özelliklerine sahip bireyleri tercih ediyoruz.”
Yöneticilerde ise bu özelliklerin yanı sıra en az bir yabancı dil bilinmesi ve yöneticilik konusunda tecrübeli olması özelliği aranıyor. Tütüncü şöyle devam ediyor: “Alım yapılacak pozisyona göre aranılan özellikler değişmekle birlikte, adaylarda konusunda sahip olduğu mesleki bilgi ve tecrübe düzeyini, yöneticilik niteliklerini ve kişilik özelliklerini değerlendiriyoruz.”
İşe alım süresinde Thomas International Personel Profil Analizlerini kullanan şirkette, MT programı olarak finansal güvence danışmanları yetiştirme eğitimleri bulunuyor. Bu programa katılacak adayların ise 22–30 yaşları arasında olması gerekiyor.
DOĞAN EMEKLİLİK 100 KİŞİ ALACAK
Doğan Emeklilik Genel Müdürü Sinan Erengül, bireysel emeklilik sistemi içinde yer alan şirketlerin yapılanmalarının ana şirket, ürün pazarlama ve fon yönetimi birimi olmak üzere üç ana bölümde değerlendirebileceğini söylüyor. Bu yapılanmanın işgücü piyasası için önemli bir fırsat yaratacağını belirten Doğan Emeklilik Genel Müdürü Sinan Erengül şöyle devam ediyor:
“Sistemde çalışacak olanlar açısından, ilk iki yıl içinde bireysel emeklilik şirketlerinin yaklaşık 2 ile 3 bin kişilik bir ek istihdam yaratacağını öngörebiliriz. Dolayısıyla, geçtiğimiz yıllarda finans sektöründe yaşanan istihdam daralması sonucunda işini kaybeden pek çok değerli uzmanın da bireysel emeklilik şirketleri için çalışmaya başlayacağını düşünebiliriz. Bu da tabii ki, Türkiye ekonomisi ve işsiz kalan uzmanlarımız için sevindirici bir gelişme olacak. Doğan Emeklilik olarak önümüzdeki 5 yıl içinde hızlı bir şekilde büyümeyi planlıyoruz. Bu nedenle eleman alımlarımıza devam ediyoruz. Bu yıl sonuna kadar yaklaşık 100 kişiyi işe almayı planlıyoruz.”
Bireysel emeklilikte sunulan hizmetin standartlarının aynı olduğuna dikkat çeken Erengül, farkın müşteri ilişkileri yaklaşımından, marka değerinden ve güven unsurundan kaynaklanacağını söylüyor ve şöyle konuşuyor:
“Doğan Emeklilik olarak ‘bilgiye dayanan sürdürülebilir güven’ anlayışı doğrultusunda bir yaklaşım içindeyiz. Bu nedenle misyonumuzu doğru taşıyacak, müşteriyi doğru bilgilendirecek ve bilginin sürekliliğini sağlayacak bir ekibe ihtiyaç var. İşe alım kararımızın en önemli faktörünün bu olduğunu söyleyebilirim.”
