Vadeside Büyük Yarış

Bankacılık için “vadesiz mevduat”ın kritik bir önemi var. Fon yaratmak için en düşük maliyetli kaynak. Bu yönüyle bankaların yarıştığı mevduatta, son dönemde önemli gelişmeler yaşanıyor...

1.05.2004 03:00:000
Paylaş Tweet Paylaş
Bankacılık için “vadesiz mevduat”ın kritik bir önemi var. Fon yaratmak için en düşük maliyetli kaynak. Bu yönüyle bankaların yarıştığı mevduatta, son dönemde önemli gelişmeler yaşanıyor. Bir yandan “vadesiz” mevduatın miktarı artıyor, diğer yandan da bankalar arasında rekabet kızışıyor. Hedef, son 1 yılda yüzde 23.4 düzeyinde yükselen “vadesiz” miktarını daha da yukarı çekip, pastadan büyük payı alabilmek. Bu nedenle de bankalar arasındaki “ürün ve hizmet” rekabeti daha da kızışacak gibi görünüyor…  
 
Bankalar için kaynak sorunu her zaman var olmuştur. Özellikle ekonomideki iyimser beklentilerin arttığı ve kredi hacminin canlandığı dönemlerde, bankalar mevcut kaynaklarını kaybetmeme ve yeni kaynak yaratma konusunda yoğun bir çaba içine girerler.  
Son dönemlerde de bankaların bu yöndeki çabaları bir hayli arttı. Bir taraftan çeşitli kampanyalarla ellerindeki mevduat miktarını artırmaya çalışan bankalar, diğer taraftan da sendikasyonlarla dış kaynak bulma yoluna gidiyorlar.  
 
Özellikle vadesiz mevduat konusunda bankalar arasında yoğun bir rekabet var. Çünkü, vadesiz mevduat bankalar açısından en düşük maliyetli kaynak. Bankların müşteri portföyünün büyümesinde de önemli rol oynuyor. Bunun nedeni de vadesiz mevduat açan her müşterinin bankanın ürünlerinin pazarlanacağı, çapraz satış yapılabilecek yeni bir potansiyel anlamına gelmesi.  
 
Özellikle kredi taleplerinin arttığı dönemlerde vadesiz mevduatın artırılması, bankaların kârlılığını artırması açısından ayrı bir önem taşıyor. Çünkü, bankalar ödünç aldıkları fonları gelir getirici kalemlere dönüştürürken, likidite, risk ve kârlılık arasında optimum dengeyi sağlamak zorunda. Bu denge içinde de maliyetsiz bir kaynak olması nedeniyle vadesiz mevduat bir hayli öne çıkıyor.  
 
28,9 katrilyonluk kaynak  
 
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK) sektör raporuna göre, 26 Mart 2004 itibariyle bankacılık sektöründe 28 katrilyon 938 trilyon liralık vadesiz mevduat bulunuyor. Bu rakam, geçen yılın aynı döneminde 23 katrilyon 442 trilyon lira seviyesindeydi. Yani geçen bir yıllık süre içinde vadesiz mevduatlarda yüzde 23,4 oranında bir artış yaşandı.  
 
Bu artışta, bankaların vadesiz mevduatlardaki paylarını artırmak için girdikleri hizmet ve ürün yarışının büyük etkisi var. Çünkü, bankalar, fon ihtiyacının önemli bir bölümünü bu kaynaktan yönlendiriyor. Bu nedenle hem likidite sağlayan hem de göreceli olarak maliyetsiz olan vadesiz mevduatın, müşteri açısından cazibesini artırmak için ürün ve hizmet servisini artıran yeni enstrümanlar geliştirme yoluna gittiler. Artan Hesap, İdeal Hesap, Otomatik Hesap ve Elma Hesabı gibi farklı bankalarda farklı isimlerle sunulan bu ürünlerin verdiği hizmetler de birbirine çok yakın.  
 
Bu hizmetlerin başında da vadesiz mevduatın B tipi likit fonlarda değerlendirilmesi geliyor. Ayrıca, her türlü düzenli fatura ödemeleri de müşterinin takip etmesine gerek kalmadan yapılabiliyor. Bankalar müşterilerinin hesaplarında yeterli para olmaması halinde, yukarıda bahsedilen hizmetleri vadesiz mevduatlara tanıdıkları ek limit imkânıyla da veriyor.  
Müşteri sadakati artıyor  
 
Bankaların vadesiz mevduatlar konusunda bu kadar atak olmasının en önemli nedeni, söz konusu kaynağın maliyetinin oldukça düşük olması. Ayrıca, vadesiz mevduata verilen hizmetler sayesinde, operasyonel kârlılığın yükselmesi ve şube yoğunluğunun azaltılması da bankaların bu ürünlere ağırlık vermesinde etkili oluyor.  
 
İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Mete Uğurlu, bu uygulamaların mevcut şube yoğunluğunun azaltılması açısından son derece faydalı olduğunu söylüyor. Müşteri memnuniyeti ve sadakatinin sağlanması konusunda önemlerinin de çok fazla olduğunu ifade ediyor. Ayrıca mevcut rekabet ortamında ürün yelpazesinin genişletilmesinin müşteriye odaklanma ve yeni müşteri kazanılması açısından kaçınılmaz olduğunu dile getiriyor.  
Türk Ekonomi Bankası Genel Müdür Yardımcısı Osman Kolat ise, bu ürünlerin çapraz satış açısından son derece yararlı olduğunu söylüyor. Kolat, sözlerini şöyle sürdürüyor:  
 
“Bu ür��nler sayesinde müşteriye yatırım fonu, düzenli ödeme, otomatik ödeme ve banka kartı gibi birden fazla bankacılık ürününün satılması sağlanıyor. Müşterinin birçok bankacılık ihtiyacını tek bir paket ile karşılayan bu ürünler, müşteri memnuniyeti sağlama açısından son derece önemli. Bu ürünlerle bankaların yatırım fonu hacimlerinin artması sağlanıyor. Ayrıca banka bu ürünlerde kişinin hesabında minimum tutar tutmasını garantiye alarak, vadesiz mevduatını artırıyor.”  
 
Küçük birikimlerle yatırım  
 
Tabii bu ürünler sadece bankaların değil, müşterilerinin de hayatını kolaylaştırıyor. Bu nedenle de müşteriler, vadesiz mevduatlarını ya da maaş hesaplarını, bu tarz ürün ve hizmet veren bankalara yönlendirme yoluna gidiyorlar.  
 
Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Nafiz Karadere, bu ürünler sayesinde günlük hayata dönük finansal ihtiyaçların karşılandığını hatırlatıyor. Sonuçta zaman kazandırma ve kolaylığın müşteri açısından önemli olduğunu söylüyor. Ona göre, bu ürün ve hizmetlerin gelişmesine paralel olarak bankacılık işlemleri çok daha kolay ve hızlı gerçekleşiyor. Çünkü, artık faturaların tek tek takip edilmesi, ödeme için de şubelere veya ilgili ödeme noktalarına gidilmesine gerek kalmıyor.  
 
Nafiz Karadere, “Basit bir müşteri talimatı ile bu işlemlerin tamamı banka tarafından yapılıyor. Ya da maaşınız bankaya yattığında, paranız otomatik olarak yatırıma çevriliyor” diye konuşuyor.  
 
Türk Ekonomi Bankası Genel Müdür Yardımcısı Osman Kolat ise bu ürünler sayesinde müşterilerin günlük ihtiyaçları için ayırdıkları birikimlerden kazanç elde eder hale geldiğini söylüyor. Kolat’a göre, bu ürünler aynı zamanda bireysel müşterilere yönelik özel nakit yönetimi hizmeti olması açısından da ilgi çekiyor.  
 
Yüzde 100’lük artış  
 
Bankacılar söz konusu ürünlerle birlikte vadesiz mevduatlara olan ilginin arttığını söylüyor. Hizmetlerin yaygınlaşmasıyla ilginin daha da yoğunlaşacağını ifade ediyorlar.  
Dışbank yetkilileri, küçük birikimlerle yatırım yaparak, düzenle ödemelerini gerçekleştirmek isteyen ve bunların takibinde zorlanan müşterilerin bu hesaplara yoğun ilgi gösterdiğini söylüyor. Bankadaki “İdeal Hesap” uygulaması başladıktan sonra vadesiz mevduatlarında belli oranda artış olduğunu ifade ediyorlar.  
 
TEB Genel Müdür Yardımcısı Osman Kolat ise bu ürünlerin vadesiz mevduatı garantileyerek, artmasına da yardımcı olduğunu söylüyor. Ancak, söz konusu ürünlerin salt bu amaçla kurgulanmadığını ifade ederek, sözlerini şöyle sürdürüyor:  
 
“Bu ürünler, müşterilerin günlük nakit ihtiyaçları için ayırdıkları birikimlerin likit fonda değerlendirilmesini sağlıyor. Ayrıca, düzenli ödemelerin ve fatura ödemelerinin otomatik olarak fon bozularak gerçekleşmesini içeren ürünler.”  
 
Tekstilbank Genel Müdür Yardımcısı Sencan Derebeyoğlu da, Tekstilbank’ta “Artan Hesap” adıyla hizmet veren bu ürünün lansmanını Ocak 2003’te yaptıklarını hatırlatıyor. Söz konusu tarihten 2003 yıl sonuna gelindiğinde, bu ürünü kullanan müşteri adedinde yüzde 400, ürün ile ilgili hesap ortalamasında ise yüzde 100 artış sağlandığını ifade ediyor.  
 
Vadesizdeki artış devam eder mi?  
 
Bankacıların ortak kanısı, önümüzdeki dönemde bankalardaki vadesiz mevduat miktarının artacağı yönünde. Faizlerin düşmesi ve faiz duyarlılığındaki azalmanın özellikle kısa dönemde vadeli mevduata olan eğilimi azaltması bekleniyor. Bu durumun da vadesiz mevduat hacmini artıracağı söyleniyor.  
 
Tekstilbank Genel Müdür Yardımcısı Sencan Derebeyoğlu, 2000 yılından sonra yaşanan krizler nedeniyle vadesiz hesaplarda önemli oranda düşüşler yaşandığını hatırlatıyor. Ancak, son dönemde enflasyonun düşmesi, faiz oranlarındaki gerileme ve TL’nin değer kazanmasıyla vadesiz mevduatlara olan ilginin arttığını ifade ediyor. Sencan Derebeyoğlu, sözlerini şöyle sürdürüyor:  
 
“1997 yılında yüzde 25 civarında seyreden mevduat bankalarındaki vadesiz mevduatın, toplam mevduata oranı 2001 yılında yüzde 15’e kadar düşmüştü. Şimdi ise tekrar yüzde 18’e yükseldi. Önümüzdeki dönemde düşen enflasyon ve piyasaların istikrarı korumaları durumunda, bu oran daha da yükselecek diye düşünüyorum. Vadesiz mevduatlara yönelik ürünler de oranın yükselmesine destek verecek.”  
 
Dışbank yetkilileri de reel sektördeki büyümenin devam etmesi, ticaret hacminin genişlemesiyle birlikte, bankaların vadesiz mevduat kaynaklarını artıracağını söylüyor.  
 
“VADESİZ BANKANIN GÜÇ GÖSTERGESİ”  
 
Mete Uğurlu / İş Bankası  
 
İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Mete Uğurlu, bankanın toplam mevduatının yüzde 24’ünü vadesiz mevduatın oluşturduğunu söylüyor. Bu durumu bankanın güçlü yanlarından bir tanesi olduğunu ifade eden Uğurlu, sözlerini şöyle sürdürüyor:  
 
“Faizlerin düşüş trendinde olduğu mevcut piyasa koşullarında vadesiz mevduatlardaki artışın, kaynak yaratma özelliğinin yanı sıra, bireysel ve ticari müşterilerle olan ilişkilerin geliştirilmesi olarak görüyorum. Ayrıca, bu, yeni müşterilerin bankaya kazandırılmasının da bir sonucu.  
 
Müşterilerin bankacılık ürün ve hizmetlerini kullanmasından oluşan bu kaynağı, müşteri memnuniyetinin zımni bir göstergesi olarak kabul ediyoruz. Günümüzde bankalar, mevduat toplamak ve kredi vermek şeklinde tanımlanabilecek asli fonksiyonlarının yanı sıra, ileri teknoloji temelli yeni ürünler sunma işlevini de üstleniyor.  
 
Değişen ve gelişen müşteri ihtiyaçlarıyla birlikte, müşteriye kolaylık sağlayan teknoloji destekli uygulamaların kullanımı, hizmet kalitesinde farklılık yaratmak açısından daha da önem kazanıyor. Faizlerin düşme trendinde olduğu mevcut piyasa koşullarında, bankalardaki vadesiz mevduat miktarının da artacağını düşünüyoruz.  
 
Müşterilerin nakit yönetimi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak bankalarca sunulan avantajlı ürün ve hizmetler, müşterileri bankalarla işlem yapmaya ve fonlarını bankalarda değerlendirmeye yönlendiriyor.”  
 
“FAİZ DÜŞÜŞÜ DESTEKLER”  
 
Gökhan Mendi / Finansbank Genel Müdür Yardımcısı  
 
En Kârlı Ürün  
 
Vadesiz mevduatlar bankalar için her zaman en kârlı ürünlerden biri oldu ve bu özelliğini de sürdürüyor. Bankalar diğer mevduat ve yatırım ürünleri hacimlerini artırmaya çalışırken, vadesiz mevduatlarının da belli bir düzeyde kalmasına özellikle önem verir. Bu nedenle, yeni ürünler çıkarırken ürün özelliklerinin içine vadesiz mevduat hacimlerini artıracak özellikler de ekliyor.  
 
Müşteri Hayatı Kolaylaşacak  
 
Vadesiz mevduat ürünleri, müşterinin hayatını kolaylaştırmak ve bankacılık işlemlerinde daha az vakit ayrılmasını sağlamak için üretilen pakettir. Bu ürünler ile birçok bankacılık hizmetine aynı anda ulaşma imkânı sağlanır.  
 
Tek Hesap Düzeni Olacak  
 
Bankacılık işlemleri tek bir hesap üzerinden otomatik olarak gerçekleştiği için, bu ürünler bankalardaki operasyonel yükü azaltır. Vadesiz mevduat ile yatırım fonu hacmini ve otomatik fatura ödemelerinin sayısını artırır. Ayrıca; müşteri ihtiyaçlarına toplu olarak cevap verdiği için, müşteri memnuniyetini ve bankaya olan bağlılığı olumlu etkiler.  
 
Kısa Vadeli Birikimler Vadesize  
 
Müşteriler bu ürünlerin hayatlarını kolaylaştırıcı avantajlarıyla tanıştıkça kısa vadede kullanacakları birikimlerini de vadesizde değerlendirmeye başladılar. Dolayısıyla kısa vadede ihtiyaçları olabilecek paralarını, sadece vadesiz hesapta değerlendirmek yerine bu hesaplara yönlendirerek en küçük birikimlerinden bile kazanç sağlamaya başladılar.  
 
“HİZMET KALİTESİNİ ARTIRIYOR”  
 
Tülay Güngen / Ykb Genel Müdür Yardımcısı  
 
Bankaya Bağımlılık Artıyor  
 
Müşterilerin kullanımına sunulan işlem çeşitliliğinin yanında müşterilerin  bankaya olan bağımlılıklarını artırmak, bu konuda aldıkları hizmetin kalitesi ile doğru orantılıdır. Sunulan hizmetin kalitesi arttıkça vadesiz mevduatın büyümesi de kaçınılmazdır. Vadesiz mevduatın büyüklüğünde, kullanılan teknoloji ile bankanın hizmetlerini sunacağı şube ağının genişliği de önemlidir.  
 
Otomatik Değerlendirme Önemli  
 
Finans piyasasının gelişimi paralelinde, müşteri ihtiyaçlarının karşılanması amaçlı ulaşılan son noktalardan biri de vadesiz hesaplarda bulunan bakiyeyi otomatik değerlendiren sistemlerdir. Bu sistemlerin ortak özelliği, vadesiz hesapta kalan bakiyeyi otomatik olarak yatırım araçlarında değerlendirmeleri, müşterinin nakit çekim, havale veya fatura ödemesi gibi işlemlerinde yine otomatik olarak o işlem için gerekli yatırımı nakde çevirerek işlemi yapmalarıdır. Söz konusu sistemlerin temel hedefi ise; müşteri kazanmak, müşteri bağlılığını artırmak ve işlem hacmini artırmaktır.  
 
Şartlı Hizmet Veriliyor  
 
Bu ürünler yapıları gereği vadesiz mevduatta kalan bakiye ile yatırım yaptığından, bankaların önemli kazanç kalemlerinden biri olan vadesiz hesap tortusunu azaltmakta veya tamamen ortadan kaldırmaktadır. Bu yüzden, bankalar sistemlerinin kullanımı için bazı şartlar koymuşlardır. Şartlar, genellikle otomatik yatırım için minimum bakiye bulundurmak, maaş ödeme hizmeti almak veya sabit bir ücret ödemek şeklindedir. Bazı bankalarda ise otomatik yatırım yapma işlemi belli koşullara bağlanmıştır.  

Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yaz