Şirketlerin zirvesindeki iki güç merkezi; CEO’lar ve yönetim kurulları...
Tuba İlze
tilze@capital.com.tr
Bazen farklı yönlerde ilerleseler de yeni dönemde ortak hedeflere kitlenmiş durumdalar. Hatta ayrıldıkları tek konu ajandalarındaki maddelere verdikleri önemin ağırlığı. CEO’lar dijital transformasyon, risk yönetimi v e sürdürülebilirlik konularına biraz daha fazla öncelik verirken yönetim kurullarıbiraz daha fazla şirket sağlığına ve performansa odaklı ilerliyor. En fazla ve en az vakit ayırdıkları konular ve yatırıma dair düşünceleri ise aynı.
CEO’lar ve yönetim kurulları aynı gemide olsalar da her zaman aynı rotayı izlemiyor. Yeni dönemde ise farklı bir durum söz konusu. Yönetimin üst sırasında yer alan iki kesim de hemen hemen aynı konulara odaklı ilerliyor. Capital ve Yönetim Kurulu Üyeleri Derneği (YÜD) tarafından gerçekleştirilen biri CEO Club, diğeri yönetim kurulu üyelerini kapsayan anketler de bu savı destekliyor. YÜD tarafından hazırlanan Yönetim Kurulu Barometresi’ne göre yönetim kurullarının en büyük endişeleri arasında iklim krizi, sosyal riskler ve finansal belirsizlikler yer alıyor. Son yıllarda yönetim kurulları ÇSY (Çevre, sosyal, yönetişim) konularına daha fazla zaman ayırmaya başlamış olsa da bu konuda hala yeterince adım atılmadığını düşünüyorlar. McKinsey&Company’nin küresel araştırmaları da bu bulguları destekler nitelikte. Yönetim kurulları şirketlerin yalnızca kârlılığa değil çevresel ve sosyal sorumluluklara da odaklanması gerektiğini savunurken CEO’lar özellikle inovasyon ve operasyonel verimliliği önceliklendiriyor. Bu da yönetim kurullarının sürdürülebilir büyümeye liderlik eden bir iş modeli önerisini daha belirgin hale getiriyor. Capital olarak yönetim kurullarının içinde de bulunan icracı isimlere son dönemde hem yönetim kurulu hem de kendi yönetimlerinde öne çıkanları sorduk.
ESNEKLİK KRİTİK
Küresel iş dünyasında esneklik sürdürülebilir başarı için hayati önem taşıyor. Şirketin stratejik önceliklerini esneklik ve yenilikçilik üzerine kurduklarını söyleyen LC Waikiki Yönetim Kurulu Başkanı Vahap Küçük, “Küresel ve yerel ekonomik koşullar iş yapış şeklimizi büyük ölçüde etkiliyor. Değişkenlerin bu kadar arttığı bir dünyada esnek olmak ve gelişmelere hızlı uyum sağlamak bizim için kritik” diyor. Hem CEO’ların hem de yönetim kurullarının yatırım önceliklerinin birinci sırasında teknoloji ve altyapı yatırımları geldiğinin sinyallerini veriyor. Bu amaçla dijital dönüşüm süreçlerini hızlandırdıklarını ve teknolojik yatırımlara öncelik verdiklerini belirten Küçük, “Yenilikçi çözümler üretmek ve bunları hızla uygulamaya koymak rekabet avantajımızı korumamız açısından büyük önem taşıyor” diyor. Orka Holding de yönetim kademesinde esneklik ve yenilikçilik yaklaşımıyla sürdürülebilirlik ve dijitalleşme alanlarına odaklanıyor. Orka Holding Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Orakçıoğlu, şirketin stratejik önceliklerinin sürdürülebilirlik, döngüsel moda yaklaşımı ve dijitalleşme üzerine kurulu olduğunu belirtiyor. “Bunun yanında üretken yapay zeka, büyük veri analitiği, yenilikçilik ve maliyet yönetimi gibi stratejik teknolojiler de öncelikli alanlarımız arasında yer alıyor” diyen Orakçıoğlu, değişen yaşam ve tüketim taleplerinin bu stratejilerin belirlenmesinde önemli rol oynadığını vurguluyor.
DURAN DÜŞER!
Doğanlar Mobilya Grubu CEO’su Mustafa Karamemiş, “Duranın düşeceği bir hızda değişim yaşanıyor” diyerek inovasyon yatırımlarına ve veri analitiği kullanımına ağırlık verdiklerini belirtiyor. Tüketici taleplerine daha da yakın olmak için ürün yelpazesinin çeşitlendirildiğini vurguluyor. Ekonomik belirsizliklerin iş yapışlarına doğrudan yansıdığını belirterek, “Döviz kurları, pazar talebi ve tüketici güveni iş süreçlerimizi hızlı bir şekilde etkiliyor. Pandemi döneminde pazar koşullarına uyum sağlamak için çevik ve esnek iş modelleri geliştirdik” ifadesinde bulunuyor. CEO’ların önceliklerinde yer alan dijital dönüşüm, erişilebilirlik ve verimlilik stratejileri Migros Grubu İcra Başkanı Özgür Tort’un da öncelikleri arasında. Tort, alışverişin artık sadece bir satın alma süreci değil kapsamlı bir ortam deneyimi haline geldiğini ifade ederek Migros’un yarattığı çoklu kanal (omnichannel) entegrasyonuyla bu dönüşüme güçlü bir şekilde yanıt verdiğini belirtiyor. “Büyürken büyümeyi yaygınlaştırıyoruz. Sadece sektörün değil Türkiye ekonomisinin de büyümesine katkı sağlıyoruz” ifadesinde bulunuyor. ING Türkiye Genel Müdürü Alper Gökgöz, global stratejiyle uyumlu olarak Türkiye’deki iki temel stratejik önceliklerinin üstün müşteri değeri yaratmak ve sürdürülebilirliği işin merkezine almak olduğunu vurguluyor. Gökgöz, süreçlerini etkin risk yönetimi, ileri teknoloji ve müşteri odaklı inovasyonla güçlendirdiklerini ifade ediyor. Dijitalleşmeyi stratejilerinin ayrılmaz bir parçası olarak gördüklerini ifade ederek, “Kendimizi bankacılık lisansına sahip bir teknoloji şirketi olarak konumlandırıyoruz” diyor.
DEĞİŞİM, DÖNÜŞÜM, DİJİTALLEŞME
Kibar Holding CEO’su Haluk Kayabaşı, 2050 karbon nötr hedeflerine yönelik çalışmaların sürdüğünü belirtiyor. Dijitalleşmeye verdikleri önemi vurgulayan Kayabaşı, “Robotik üretim ve yapay zeka uygulamalarını süreçlerimize entegre ederek fark yaratıyoruz” diye ekliyor. Kayabaşı, enerji ve lojistik sektörlerinde dijitalleşme odaklı yatırımların sürdüğünü belirtiyor. Toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda atılan adımların önemini vurguluyor ve “Eşit Ücret Sertifikası’nı alan ilk holding olduk” diyor. Alarko Şirketler Topluluğu CEO’su Ümit Nuri Yıldız, üst yönetimin stratejik önceliklerinin “Değişim, Dönüşüm, Dijitalleşme” yol haritası çerçevesinde şekillendiğini belirtiyor. “2030 vizyonumuz doğrultusunda, Alarko’yu ekonomi, insan ve gezegen boyutlarında değer yaratan uluslararası bir portföy şirketi haline getirmeyi hedefliyoruz” diyen Yıldız, topraksız tarım, havacılık, yenilenebilir enerji ve enerji depolama gibi yeni iş kollarına da açıldıklarını ifade ediyor. Alarko’nun 2028 yılına kadar 4 milyar dolarlık net varlık değerine ulaşmayı planladığını belirtiyor.
REKABET AVANTAJI NEREDE?
CEO’ların öncelikleri arasında yer alan kriz yönetimi, değişime hızla adapte olma ve verimlilik artırıcı yatırımlar Pakun’un da hem yönetim kurulunda hem icra seviyesinde öne çıkan başlıkları olarak görülüyor. Pakun CEO’su Ertan Özgen rekabet avantajı kazanabilecekleri alanlara odaklandıklarını ve tedarik zinciri sorunlarına karşı farklı senaryolar geliştirerek olası riskleri minimize ettiklerini ifade ediyor. “En güçlü olduğumuz alana yani ihracata yatırım yaparak sistematik büyümemizi sürdürdük” diye konuşuyor. İş Gıda CEO’su Feliks Boynuinceoğlu, “Sürdürülebilir büyüme odağımızda marka değerimizi artırmak, çalışanlarımızın verimliliğini sağlamak ve kurum aidiyetini güçlendirmek yer alıyor” diyor. İş Gıda’nın KFC, Pizza Hut ve Krispy Kreme gibi global markaları Türkiye pazarında başarıyla büyüttüğünü belirten Boynuinceoğlu, CEO’ların sıkça vurguladığı büyüme ve verimlilik hedefleri doğrultusunda, İş Gıda’nın restoran ve mağaza sayısının 450’den 630’a yükseldiğini ekliyor. Esas Gayrimenkul CEO’su Cem Eriç, şirketin stratejik önceliklerinin yetenek yönetimi, verimlilik ve sürdürülebilirlik olduğunu vurguluyor. “Verimlilik ve optimizasyon çalışmalarımızla büyümeyi sürdürüyoruz” diyor.
DENEYİM YARATMAK ÖNEMLİ
Teknosa CEO’su Sitare Sezgin, ERP dönüşümü, kurumsal mimari dönüşümü ve veri dönüşümü başlıkları altında teknoloji yatırımları gerçekleştirdiklerini ifade ederek, “Tüm dijital kanallarımızı uçtan uca yeniden tasarlarken mağazalarımızı da bu dijital kanallarla entegre ediyoruz” diyor. Pluxee Türkiye de dijitalleşmeyi stratejisinin merkezine alarak çalışan deneyimine odaklanıyor. Pluxee Türkiye CEO’su Eda Uluca Özcan, özellikle çalışan deneyiminin dijitalleştirilmesi üzerinde durduklarını ifade ediyor. “Dijital dönüşüm yatırımlarımıza hız kesmeden devam ediyoruz. 5 yıl içinde teknoloji yatırımlarımızı 6 kat artırmayı ve 2026 yılına kadar küçük esnaf ve işletmeler için yarattığımız iş hacmini 3 katına çıkarmayı hedefliyoruz” diyor. FLO Group CEO’su Yenal Gökyıldırım ise şirketin stratejik önceliklerinin müşteriyi merkeze alan çok kanallı ve çok markalı perakendecilik modeli olduğunu vurguluyor. “Çok kanallı iş modelimiz, toptan satış ve e-ticaret kanallarımızla da büyümemize katkı sağlıyor. Uzun süreli bölgesel stratejik lisans anlaşmalarımız sayesinde çok markalı perakendecilikte de öne çıkıyoruz” diyor.
YENİLENEBİLİR ENERJİ YATIRIMLARI
Enerji ve çevre çözümleri şirketlerinde sürdürülebilirlik, stratejilerinin temelini oluşturuyor. CEO’ların sıklıkla vurguladığı çevre dostu enerji çözümleri, Baymak’ın stratejik planlamasında öncelikli bir yer tutuyor. Baymak Genel Müdürü Ülkü Özcan, doğal gaz yerine elektrik kullanımını artırmayı ve güneş panellerinin kapasitesini genişletmeyi planladıklarını belirtiyor. Türkiye’de kombi pazarının ekonomik koşullar nedeniyle küçülmesine rağmen doğru ürün çeşitliliği ve pazarlama stratejileriyle hedeflerine ulaştıklarını vurguluyor. Bu vizyonu paylaşan Borçelik Genel Müdürü Kerem Çakır, koşullara uyum sağlayabilmek için verimlilik artıran teknolojik ve sürdürülebilir yatırımlara, inovasyon ve Ar-Ge çalışmalarına odaklandığını ifade ediyor. İç piyasada ihracat yapan sektörlerin büyümesine destek olmayı önceliklendirdiklerini vurgulayarak 40 ülkede sürdürülebilir ilişkiler kurarak ihracatlarını güçlendirdiklerini söylüyor. Karbon ayak izi azaltma hedefleri, Kutes İcra Kurulu Başkanı Ali Esat Kutmangil’in de stratejik planlamasında, sürdürülebilirlik, ilk sıralarda yer alıyor. Kutmangil, “Enerji tüketimimizin yüzde 90’ını güneş enerjisinden sağlayacak olan Edirne ve Kırklareli’ndeki tesislerimizi 2024 yılında devreye aldık” diyor. 2030 yılına kadar karbon ayak izlerini sıfırlamayı hedeflediklerini belirtiyor. ODE Yalıtım Yönetim Kurulu Üyesi Ozan Turan, şirketin stratejik önceliklerinin iş hedeflerine ulaşmak ve sürdürülebilir büyüme sağlamak için kritik olduğunu vurgulayarak bu önceliklerin yetenek yönetimi, dijital dönüşüm, paydaşlara değer yaratma, ihracat pazarlarına odaklanma ve sürdürülebilirlik üzerine yoğunlaştığını belirtiyor.
SAĞLIKTA AR-GE ODAĞI
Yenilikçilik, CEO’ların şirketlerini geleceğe taşıma stratejilerinin merkezinde yer alıyor. Pfizer Türkiye Ülke Başkanı Metin Hullu, Ar-Ge yatırımlarını artırarak yenilikçi tedavi ve aşılar geliştirmeyi stratejilerinin temel unsurlarından biri olarak belirtiyor. “Yapay zekayı iş süreçlerimize entegre etmek, karşılanmamış ihtiyaçlara yanıt vermek stratejimizin diğer temel unsurları” diyor. Benzer şekilde, Memorial Sağlık Grubu CEO’su Bora Uludüz, insan, güven, tıbbi mükemmeliyet ve verimlilik üzerine odaklanarak şirketlerinin güçlü bir finansal performans sergilemesini hedefliyor. Uludüz, “Yurt dışı büyüme stratejilerimizle dövize endeksli gelirlerimizi artırmayı ve hastane ağımızı genişleterek daha avantajlı bir konuma ulaşmayı amaçlıyoruz” diyor. İnovasyon ve çevresel sürdürülebilirlik odaklı stratejiler, Pierre Fabre Türkiye Genel Müdürü Sercan Özen Yıldırım’ın da gündeminde. Yıldırım, dermokozmetik, inovatif onkoloji ve Yeşil Görev alanlarına yoğunlaşarak fark yaratmayı amaçladıklarını belirtiyor. Şirketin sosyal sorumluluk projelerine ve topluma katkıya verdiği önemle, gelirlerinin yüzde 86’sını vakfa ayırdıklarını ifade ediyor.
GERİ BİLDİRİM VE DİJİTALLEŞME
Stratejik önceliklerinin sürdürülebilirlik ve ürün güvenliği olduğunu belirten Adel/Faber-Castell CEO’su Oğuz Uçanlar, 2050 yılına kadar karbon ayak izini yüzde 50 azaltmayı hedeflediklerini vurguluyor. FSC sertifikalı ağaçlar kullanarak çevreyi korumaya yönelik çalışmalarına dikkat çeken Uçanlar, ekonomik dalgalanmalara karşı disiplinli mali yönetim ve etkin risk yönetimiyle büyümeye devam ettiklerini söylüyor. Biotrend CEO’su Özgür Umut Eroğlu da büyüme ve sürdürülebilirlik hedeflerini desteklemek için Ar- Ge yatırımlarına önem verdiklerini ifade ediyor. Eroğlu, mevcut tesislerde iyileştirmeler yaparak karbon piyasalarına yatırım yapmayı ve sektördeki yenilikçi çözümleri benimsemeyi hedeflediklerini belirtiyor. Şirketlerin büyüme ve sürdürülebilirlik stratejileri, müşteri ve çalışan geri bildirimlerine dayalı olarak şekilleniyor. Marsh Türkiye CEO’su Yeşim Aksüt, müşteri ve çalışan ihtiyaçlarının her zaman stratejik önceliklerinin merkezinde olduğunu belirtiyor. “Müşterilerimizin değişen beklentilerini yakından izliyoruz ve önceliklerimizi bu gereksinimlere göre uyumlu hale getiriyoruz” diyor. Procat CEO’su Eniz Akdağ ise stratejik önceliklerini global trendler, müşteri geri bildirimleri ve rekabet analizi doğrultusunda şekillendirdiklerini belirtiyor.
3 ÖNCELİK FİT OLMAK LC Waikiki Yönetim Kurulu Başkanı Vahap Küçük, dijitalleşme ve teknolojinin tüm iş süreçlerini dönüştürdüğüne işaret ederek markanın dört temel başlık üzerinde durduğunu belirtiyor: Ürün, fiyat, lokasyon ve hizmet. “Her biri birbirini besleyen unsurlar, biri olmadan başarılı bir strateji oluşturmak mümkün değil” diyen Küçük, verimliliğin kritik bir unsur olduğuna dikkat çekiyor. Müşteri beklentilerini veri ve analizle öngördüklerini, teknoloji ve dijitalleşmeyi lojistik ve tedarik zincirine entegre ederek daha verimli bir iş modeli oluşturduklarını söylüyor. Küçük, “Her alanda ‘fit’ olmayı hedefliyoruz” diyor. YAPAY ZEKA Doğanlar Holding CEO’su Salih Tuncer Mutlucan, stratejik önceliklerini sürdürülebilir büyüme, yapay zeka entegrasyonu ve dijital dönüşüm olarak belirlediklerini vurguluyor. Plastik atıkların ileri dönüşümü gibi inovatif teknolojilere öncülük ederek çevresel etkilerini azaltmayı hedeflediklerini ifade eden Mutlucan, yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım yaptıklarını belirtiyor. Ayrıca inovasyon kültürüne odaklanarak iş süreçlerini iyileştirdiklerini ve üretken yapay zekanın gelecekteki en büyük devrim olduğunu düşünüyor. AR-GE ÖNEMLİ BSH Ev Aletleri Yönetim Kurulu Başkanı ve Gelişen Pazarlar Bölgesi CEO’su Gökhan Sığın, stratejik önceliklerinin insan odaklılık ve sürdürülebilirlik olduğunu vurguluyor. 2020’den beri karbon nötr faaliyet gösterdiklerini ve 2030’a kadar kullandıkları elektriğin yüzde 100’ünü yeşil enerji kaynaklarından elde etmeyi hedeflediklerini söylüyor. Dijitalleşme ve inovasyonun önemine değinen Sığın, “Ev eşyalarımızı internete bağlayabilmeyi mümkün kılan teknolojik ilerlemeler ve Home Connect ürünlerimiz ön planda. Üretim ve tedarikte de özelikle Endüstri 4.0 ve yapay zeka projeleri alanındaki, çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Her yıl global ciromuzun yüzde 5’inden fazlası Ar-Ge’ye ayrılıyor” diyor. |
“YÖNETİM KURULUNDA PERFORMANS ODAĞI VAR” MEHMET SAMİ YÖNETİM KURULU ÜYELERİDERNEĞİ BAŞKANI ETKİNLİK SKORU Yönetim Kurulu Barometresi anketimizin 2023 yılı sonuçları, Türkiye’deki yönetim kurullarının etkinlik skorunda yüzde 8’lik bir artış olduğunu ortaya koysa da performans değerlendirme süreçlerinde hala gelişim alanları bulunduğunu gösteriyor. Şirket performansı, operasyonel ve finansal göstergeler yönetim kurullarının en çok zaman harcadığı alanlar arasında yer alırken uzun vadeli stratejik planlama ve sürdürülebilir büyüme hedeflerine daha fazla odaklanılması gerekiyor. ÇSY KRİTERLERİ Sürdürülebilir büyüme, sadece finansal performansla değil, çevresel, sosyal ve yönetişim (ÇSY) kriterleriyle de desteklenmeli. Ancak rapor sonuçları ÇSY konularının yönetim kurullarında yeterince gündeme alınmadığını özellikle Avrupa Yeşil Mutabakatı ve karbon vergisi gibi kritik konuların en az zaman harcanan başlıklar arasında yer aldığını gösteriyor. YATIRIM PLANLARI VE RİSKLER Rapor, şirketlerin yatırım planlarında genel bir düşüş olduğunu ancak teknoloji ve altyapı yatırımlarının bu düşüşten daha az etkilendiğini gösteriyor. Bunun sebebinin dijital dönüşüm kapsamındaki projelere yükselen ilgi olduğunu söyleyebiliriz. Rapor, şirketlerin uzun vadeli sürdürülebilir büyüme odaklı stratejilere yeterince odaklanmadığına işaret ederken şirketler için en büyük riskler arasında iklim krizi ve sosyal riskler, finansman ve nakit yönetimi ve sektörel ve politik belirsizlikler yer alıyor. |
HANGİ ÖNLEMLERİ ALIYORLAR? VERİMLİLİK ARTIŞI İş Gıda CEO’su Feliks Boynuinceoğlu, pandemi gibi öngörülemeyen krizlerde hızlı ve çözüm odaklı projeleri hayata geçirdiklerini vurgulayarak dijitalleşmenin hız kazandığı bu dönemde İş Gıda’nın restoran ve mağazalarında dijital yatırımları artırdıklarını ifade ediyor. Kiosk ve uygulama yatırımlarıyla müşteri deneyimini iyileştirip, müşterilerin siparişlerini özgürce verebildikleri bir noktaya ulaştıklarını dile getirerek, “Dijitalleşme odaklı ciddi yatırımlar gerçekleştiriyoruz” diyor. GLOBAL YAPI ETİ’nin uzun vadeli stratejisinin bir dünya markası olmak olduğunu belirten ETİ Türkiye CEO’su Ercan Öz, “Son yıllarda globalleşme süreçlerimize daha fazla akıl ve kaynak ayırıyoruz. Geçtiğimiz yıl global yapılanma modeline geçtik. Yurt dışındaki pazarlarda da güçlü bir konumlanma sağlama hedefindeyiz. “Yerel ve çok uluslu şirketlerle rekabet ettiğimiz uluslararası pazarlarda büyümeye odaklanıyoruz. İş yapış şekillerimizde de verimlilik ve sürdürülebilirlik önceliklerimiz arasında yer alıyor” diyor. ÇEVİKLİK VE ESNEKLİK ING Türkiye Genel Müdürü Alper Gökgöz, değişimlere hızlıca uyum sağlamak için bu süreçte üstün müşteri değeri yaratmaya odaklandıklarını belirtiyor. Yenilikçi ürün ve hizmetlerle sektörde fark yarattıklarını ifade eden Gökgöz, ING’nin DNA’sında yer alan çeviklik ve esneklikle sektördeki dönüşüme yön verdiklerini ve hayatın içindeki yenilikleri ilk hayata geçirenler arasında olmayı hedeflediklerini söylüyor. |
Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?