Genç bankacılar mentorla yetişiyor

Ocak ayından bu yana Akbank’ta yepyeni bir sistem uygulanıyor. İnsan kaynakları biriminin öncülüğünde başlatılan proje kapsamında, “bilenler bilmeyenlere” deneyimlerini aktarıyor. 42 deneyimli yönetici, 42 genç yönetici adayına bir anlamda koçluk yapıyor.
Aslında mentorluk, iş dünyasında özellikle son dönemde sıkça duyduğumuz bir sistem. Yurtdışında uzun zamandır uygulanan, Türkiye’de ise özellikle son yıllarda büyük grup ve holdinglerin gündemine girmiş bir konu. Mentorluğu, deneyimli yöneticilerin bilgi, beceri ve tecrübelerini kendilerinden daha genç çalışanlara aktarması olarak özetlemek mümkün. Yani ast-üst ilişkisinden bağımsız bir deneyim paylaşımı...
Aslında mentorluk, sadece mentinin değil her iki tarafın da kazandığı bir uygulama. Çünkü hem deneyimlerini aktaran taraf olan mentor, hem bu bilgileri ve disiplini alan menti için önemli katkı ve gelişmeler sağlıyor. Mentorluk yapan kişi daha genç bir bakış açısı kazanırken aynı zamanda kendi eksikliklerini de fark edebiliyor. Genç ve deneyimsiz olan taraf ise mentorunun bilgi birikimini ve tecrübesini alırken hem motivasyon kazanıyor hem bilmediklerini “bir bilenden” öğreniyor.
Genç Capital’in bu sayısında ocak ayından bu yana mentorluk uygulaması başlatan Akbank’ı ziyaret ettik. Akbank İnsan Kaynaklarından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Zeki Tuncay ile mentorluk sistemi üzerine konuştuk. Tuncay, sistemin içeriğini anlattı, mentor ve menti olanlar ise yaşadıkları deneyimi paylaştı:
Ak­bank’ta uy­gu­la­dığınız men­tor­luk sis­te­mi hak­kın­da bil­gi ve­rir mi­si­niz? Ne­den böy­le bir uy­gu­la­ma­ya ih­ti­yaç duy­du­nuz?
Hemen hemen her sektörde olduğu gibi bankacılık sektöründe de giderek artan bir rekabet söz konusu. Akbank olarak biz, bu rekabette hep daha iyi olmak üzere sürekli gelişim anlayışıyla hareket ediyoruz. Bu doğrultuda eğitimlerimizi yapılandırıyor ve uygulamaya alıyoruz. Akbank olarak gelişime ve öğrenmeye her zaman birinci sırada önem veriyoruz. Mentorluk sistemini de bu nedenle şirket içi gelişimimizi desteklemek amacıyla yapılandırdık.
Bu sis­te­mi ne za­man­dır uy­gu­lu­yor­su­nuz?
Bu yılın başında Ocak 2010’da ise uygulamalarımıza başladık. Aslında mentorluk sistemi için eğitim, öğrenim ve gelişimi amaçlayan bir yardımlaşma ve paylaşma ilişkisi diyebiliriz. Bu süreçte yönetici kadrolarımızdan oluşan mentorlarımızın zamanını, bilgisini ve çabasını kendisinden daha az deneyimli olan “menti”ye aktarması bekleniyor. Mentinin de aktif olarak mentorunun yönlendirmesi doğrultusunda bilgi, beceri, verimlilik ve başarısını artırmasını hedefliyoruz.
Kısaca, bu ilişkiye “aralarında ast-üst ilişkisi olmayan” iki kişiden birinin diğerine bilgi, iş ve düşüncelerinde belirgin bir değişim yaratması için yaptığı yardım da diyebiliriz. Mentorluk sistemi aslında herkese kazandıran bir yapı. Bu karşılıklı ilişki sayesinde hem mentor hem menti kendini geliştirme imkanını yakalıyor.
Na­sıl bir ça­lışma prog­ra­mı yü­rü­tü­yor­su­nuz?
Bankamızdaki uygulamada, değerlerimizi ve kültürümüzü benimsemiş, iletişimi güçlü, gençlere rol model olabilecek 42 yöneticimizi belirledik. Ocak 2010 itibarıyla bu 42 yöneticimiz, yine 42 yönetici adayımıza mentorluk yapmaya başladı. Amacımız, aramıza yeni katılan, deneyimsiz yönetici adaylarımızın, bankamıza kısa zamanda uyumunu kolaylaştırmak, kariyer gelişimlerinde deneyimlerimizden yararlanmalarını sağlamak ve bu sayede ekip olarak başarıyı yakalamak.
Ayrıca bu programda mentorluk rolünü üstlenmiş yönetici arkadaşlarımızın bir kısmı, paralel yürüttüğümüz “Lider Mentorluk” programımızda da menti rolüyle yer alıyor.~
 Yani hem mentor hem menti konumdalar…
“Lider Mentorluk” uygulamamızda bazı genel müdür yardımcılarımız, mentor rolüyle menti seçtiğimiz yöneticilerimize destek veriyor, onların liderlik vasıflarını güçlendirmeyi hedefliyor.
Her iki mentorluk sistemimizde de içeriği kurgularken en önem verdiğimiz nokta çift taraflı paylaşımın sürekli ve güçlü olmasıydı. Bu amaçla mentor-menti görüşmelerini özenle belirledik. İnsan kaynakları birimi olarak, bir zaman planı oturttuk ve bu planı düzenli şekilde takip ediyoruz. Programla ilgili sürekli geri bildirimler alıyoruz.
Men­tor­la­rı ve men­ti­le­ri na­sıl se­çi­yor­su­nuz? Sis­tem zo­run­lu mu yok­sa gö­nül­lü­lük esa­sına mı da­ya­nıyor?
Uyguladığımız sistem mentorlar için gönüllülük esasına dayanıyor. Mentiler ise insan kaynakları birimi tarafından belirleniyor. Ancak sistemin sağlıklı işleyebilmesi ve tecrübelerin aktarılabilmesi için mentorlarımızı öğretmeye hevesli, sabırlı, empati kurabilen ve aktif dinleme becerisi yüksek, en az müdür ve bölüm başkanı seviyesindeki arkadaşlarımızdan oluşturduk. Bir mentiye bir mentor eşleştirilerek de programımızı yapılandırdık.
Mentilerimiz ise bu yıl başında Akbank’ta göreve başlamış olan yönetici adayı arkadaşlarımızın tümü, yani toplam 42 kişi.
Pe­ki bu men­tor-men­ti ilişki­si ne ka­dar sü­rü­yor? Bel­li za­man­lar­da mı gö­rüşme­ler olu­yor yok­sa prog­ra­mı ken­di­le­ri mi be­lir­li­yor­lar?
Planlanan görüşmeler toplam 12 adet ve yıl sonuna kadar sürecek. Ancak eminim sağlanan bu güçlü ikili ilişki ve paylaşım, daha sonrasında da devam edecektir.
En çok han­gi bi­rim­ler­de uy­gu­lu­yor­su­nuz?
Biz yapıyı, belirli bir bölüm veya iş birimiyle kısıtlamak istemedik. Mentorlarımız da hem genel müdürlükten hem bölge ve şubelerimizden seçilmiş yöneticilerimizden oluşuyor. Menti arkadaşlarımız ise yönetici adayı olarak bankamızda yeni göreve başladıkları için henüz 6 aylık yoğun bir eğitim dönemindeler. Sonrasında birimlerine yerleştirilecekler ve dolayısıyla mentorluk uygulamamızın tüm bankaya yayılan bir yapı olduğunu söyleyebiliriz.
E€i­tim­le­rin içe­ri­€i na­s›l ?e­kil­le­ni­yor? ?im­di­ye ka­dar kaç yö­ne­ti­ci, kaç men­ti­ye e€i­tim ver­di?
Bahsettiğim gibi 42 mentor ve 42 mentiden oluşan toplam 84 kişilik bir grubumuz bulunuyor. Programa dahil olan herkes, bu konuda uzman bir danışmanlık şirketinden destek aldığımız mentorluk eğitimlerine katıldı. Eğitimde, mentorluğun tanımı, diğer gelişim programlarından farkı, efektif mentor ve menti olmak için gereken beceri, tutum ve karakteristik özelliklerin paylaşımı, programın sınırları ve uyulması gereken kurallar gibi konular üzerinde duruldu. Mentorun kişiye nasıl davranması, mentiyi nasıl yönlendirmesi gerektiği aktarılırken mentinin de hangi adımlara dikkat etmesi gerektiği grupla paylaşıldı. Her iki taraf da uygulamalar başlamadan önce eğitim aldı.
Men­tor­luk sis­te­mi siz­ce ça­lışan­la­rınıza na­sıl kat­kılar sağla­dı? Hem men­tor­lar hem men­ti­ler açısın­dan na­sıl bir ge­ri dö­nüşler alıyor­su­nuz?
Mentorluk programını tüm katılımcı taraflar için tatmin edici sonuçların elde edildiği, en etkin ve güçlü eğitim ve gelişim programlarından biri olarak kabul ediyoruz. Gerek mentorlarımızdan gerekse mentilerimizden programa yönelik çok olumlu geri bildirimler aldık. Bu program sayesinde bankamızın strateji ve politikalarının hayata geçirilmesini, bilgi paylaşımı ve gelişimini, etkin ve sürekli öğrenmeyi, yaratıcılığı, performans ve verimliliği artırmayı hedefliyoruz. ~
Mentor ve menti görüşmelerini İK olarak bizler de takip etmeye çalışıyoruz. Şu ana kadar kurulan ilişkiler gayet olumlu ilerliyor.