Başkanın "Kadın" planı

CİNSİYET EŞİTLİĞİ, DÜNYANIN HİÇBİR ÜLKESİNDE HALA tam olarak sağlanamadı. Ancak bu alandaki eşitsizlik, gelişmekte olan ülkelerde çok daha vahim düzeyde. Farkın yüksek olduğu kültürlerde, bir erkek olarak bu farkı konuşmak bile bir tabu olarak karşımıza çıkıyor. Ben HeForShe Etki Programı’nda gelişmekte olan bir ülkeyi temsil eden tek şirket lideri olarak, benzer kültürlerden başka liderleri de bu konuya sahip çıkmaları yönünde cesaretlendirmek istiyorum. Ben, buradan, tüm şirketleri ve liderleri eşitliğin sağlanması için gerekli kaynakları ortaya koymaya davet ediyorum.” Zamansız vefatıyla tüm Türkiye’yi yasa boğan Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Koç’un katılamadığı Davos Zirvesi’nde yapmayı planladığı konuşma işte bu cümlelerle başlıyordu. Gelişmekte olan ülkelerden daha fazla lideri kadın konusunu sahiplenmeleri için davet eden Koç, yapamadığı konuşmaya rağmen daha önce “HeForShe” için gerçekleştirdiği video kaydıyla pek çok lideri cesaretlendirdi. Her ne kadar Türkiye, kadının iş gücüne katılımında dünya sıralamalarında sonlarda yer alsa da ülkenin dev gruplarının “kadın” konusunu sahiplenen cesur liderleri var. İşte kadın dostu şirket ve grupların konuyu en tepeden sahiplenen liderlerinin kadını güçlendirmek için uyguladığı stratejiler…

“EŞİTLİK DEĞİL, DEMOKRASİ MESELESİ”
Boyner Grubu, iş yaşamında cinsiyet eşitliği konusunda pek çok örnek proje üstleniyor. Hatta bu konuda dünyada da örnek gösteriliyor. Boyner Grup Yönetim Kurulu Üyesi Ümit Boyner, “Ülkemiz ve kadınlar için hayal ettiğimiz seviyenin çok gerisinde olmamıza rağmen, iş dünyasının cinsiyet eşitliği konusunda bir zihniyet devrimi yaratmak için çok önemli bir rolü olduğuna inanıyorum” diyor ve grup olarak bu konudaki stratejilerini şöyle anlatıyor: “Boyner Grup olarak iş yaşamında cinsiyet eşitliği konusunu bir ‘kadın-erkek eşitliği’ meselesi olarak değil, ‘demokrasi’ meselesi olarak görüyoruz. Bu bakış açımızı yaygınlaştırmak için Boyner Grup’ta da uzun yıllardır kadın istihdamı konusunda pek çok çalışmaya imza attık. İş yeri uygulamalarımızla örnek olmayı hedefledik. Kadınların güçlendirilmesi ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin geliştirilmesi için başta ‘Nar Taneleri: Güçlü Genç Kadınlar, Mutlu Yarınlar’ projesi olmak üzere önemli ve örnek projeleri hayata geçirdik. Her seviyede çalışanlarımızın eşitlik anlayışıyla yönetime katılmasını sağlıyoruz. Grup şirketlerimizin genel müdürleri ve holding başkan yardımcıları gibi üst yönetim seviyelerinde de yüzde 50’lik dengeyi sağladığımız için mutluyuz.”

“YETKİNLİĞE BAKIYORUZ”
Fiba Grubu, Türkiye’de kadın çalışan ve kadın yönetici oranıyla ilk sıralarda yer alıyor. Fiba Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Hüsnü Özyeğin, cinsiyete değil insana, yetkinliğe ve performansa dayalı değerlendirme sistemini uyguladıklarını söylüyor. Özyeğin, kadını güçlendirmek için neler yaptıklarını şöyle anlatıyor: “Fiba Grup olarak en büyük sorumluluğumuzun gerek işe alımlarda gerekse terfilerde cinsiyet ayrımı yapılmaması olduğunu düşünüyorum. Ekibimizdeki insanlara veya yöneticilere ‘kadın’ ya da ‘erkek’ diye bakmıyoruz. O işi en iyi yapan insanı buluyoruz veya sorumluluklarını artırıyoruz. En çok kadın yöneticimizin olduğu şirketler grubumuz Fiba Perakende. Üst düzey kadın yönetici oranımız yüzde 60 ve en başarılı işlerimizden biri. Bu başarı tamamen yöneticilerin ve çalışanlarındır. Kişinin cinsiyetini önemsiz kıldığınız ve kişinin performansına göre değerlendirdiğim zaman fırsat eşitliğini sağlamış oluyoruz. Bu bakış açısıyla devam ettiğimiz sürece bünyemizde tüm başarılı kadınların hak ettikleri görevlere geleceklerine inancım tam.”

“AYRICALIĞA GEREK KALMIYOR”
Doğan Grubu, kadın çalışanların desteklenmesi, istihdam edilmesi ve iş hayatında yer almaları konusunda son derece duyarlı bir grup. Sekiz üyeli Doğan Holding Yönetim Kurulu’nun başkan dahil üyelerinin beşi kadın. Doğan Holding Yönetim Kurulu Başkanı Begümhan Doğan Faralyalı, kadınların grubun üst yönetimindeki etkin rolünün doğal olarak kadınların, her kademede cinsiyetten bağımsız liyakata dayalı istihdam edilmelerini sağladığını belirtiyor. Faralyalı, lider olarak kadın istihdamına yaklaşımını ise şöyle açıklıyor: “Kadınlarımızın artan eğitim olanaklarıyla ulaştıkları akademik birikim, sosyal yaşamda gittikçe artan aktif rolleri ve doğal olarak sahip oldukları duygusal zeka onları iş yaşamında etkin bireyler haline dönüştürüyor. Dolayısıyla, eşitlik bazında istihdam ve terfi olanakları sunduğunuzda kadınlarımıza özel ayrıcalıklar sunmaya ihtiyaç olmuyor. Kadınlarımızın iş ve sosyal yaşamda artan etkinliklerinin ülkemizin çağdaşlaşmasına sağladığı katkının bilincindeyiz. Eşitlikçi yönetsel uygulamalarımızın ötesinde Aydın Doğan Vakfı olarak yıllardır kız çocuklarının eğitimine yönelik sosyal sorumluluk projeleri yürütüyoruz. Ayrıca yöneticilerimiz, üniversite öğrenimleri sürecinde bu kız çocuklarını iş hayatına hazırlamak üzere ilham kaynağı oluyorlar.”~ “HİÇ AYRIM YAPMIYORUZ”
Vakko bünyesinde her kademede kadın çalışan ve kadın yönetici sayısı aynı ölçekteki birçok şirkete göre oldukça fazla. Vakko Holding Yönetim Kurulu Başkanı Cem Hakko, kadın istihdamına yaklaşımını şöyle anlatıyor: “Şirketimizde işe alımlarda kadın-erkek ayırımı yapılmıyor ancak işimizin moda olması nedeniyle iş başvurularımızdaki kadın aday sayısı her zaman daha fazla oluyor. Buna rağmen sektörde kadın yönetici sayısı pek fazla değil, Vakko’da yönetici adaylarımızda da kadınerkek ayrımı yapmıyoruz. Bunun en büyük göstergesi yapmıde CEO’muzun kadın olması. Son 5 yılda grup içindeki çalışan sayımız yüzde 50’ye yakın artış gösterirken, bu dönemde kadın çalışan sayımız yaklaşık yüzde 70 arttı. 2015 yılı sonunda da 1.701 çalışanımızın yüzde 55’lik bölümünü kadın çalışanlarımız oluşturuyor. Önümüzdeki dönemde de yeni açılacak mağazalar ve yeni projelerimizle birlikte kadın çalışan sayımız artmaya devam edecek. Özellikle moda alanında profesyonelleşmek ve bunun ilk adımı olarak Vakko’da çalışmak isteyen genç yeteneklere şirket içinde mutlaka yer vermeye çalışıyoruz. O an için uygun bir pozisyon yoksa ilgili departmanlarda staj olanağı sunarak bu deneyimi yaşama fırsatı sunuyoruz.”

“ÖNCE KADIN İNANDIRILMALI”
Erkunt Traktör, 2014 yılının başında traktörlerinin kabinini kendi üretme kararı aldı. Üretim mayıs ayında başladı. Şirket, açılan kabin montaj hattında çalışacak ekibin tamamını kadın çalışanlardan oluşturdu. Kadın çalışan oranlarının en düşük olduğu sanayi sektöründeki öncü yaklaşımlarıyla dikkat çeken Erkunt Traktör’ün uygulamalarını Erkunt Traktör Yönetim Kurulu Başkanı Zeynep Erkunt şöyle anlatıyor: “Kabin montaj hattında üretilen ürünlerin montajı titizlikle yürütülmesi ve ince ayrıntılara dikkat edilmesi gereken birçok işlemi barındırır. Bu sebeple kadın mavi yaka ile çalışma fikri bana çok doğru geldi. Türkiye’de kızlarımız teknik okullardan mezun olsalar bile, kendi tahsillerinin gerektirdiği işi yapmıyordu. Dolayısıyla kendi mesleğini icra etmek isteyen kadınlarımıza bu uygulamayla destek olduk. Üretimde sadece erkeklerin değil kadınların da çalışabileceği iş alanları yaratmaya çalıştık. Bunu bir kadın işveren olarak en başta benim sorumluluğum olarak gördüm. Kadını iş hayatında güçlendiren, genç kızlarımızı girişimci olmaya teşvik eden pek çok platformda görev yapıyorum. Kadınların çalışma hayatına katılımını ve yöneticilik kabiliyetlerini geliştirebilmeleri için mentorluk çalışmaları yürütüyorum. Önce kadına başarılı olabileceğinin anlatılması, inandırılması gerektiğini düşünüyorum.”

“DEVRİM BAŞARI OLACAK”
Bahçeşehir Uğur Eğitim Kurumları İcra Kurulu Başkanı Hüseyin Yücel, kadın çalışan oranlarını yüzde 75 seviyesine getirmek ve bu seviyede tutmak amacında olduklarını söylüyor. Yücel, bunun için aldıkları aksiyonları şöyle anlatıyor: “Kadınların kurumlarımızda mümkün olan en üst düzey pozisyonlarda istihdam edilmesi ya da mevcut kadın çalışanlarımızın kişisel ve mesleki gelişimlerinin desteklenerek bulundukları pozisyonlardan terfi ettirilmesine gayret ediyoruz. Bu kapsamda kurumlarımızda çalışanların akademik gelişimlerinin teşvik edilmesi, lisansüstü eğitim programlarına katılmalarının desteklenmesine devam ediyoruz. Önümüzdeki 5 yıllık süreçte yıllık 500 civarında yeni işe alımla çalışan sayımızı 5 bin 500 kişiye, çalışan kadın sayımızı da 4 bin 125 civarına yükseltmeyi hedefliyoruz. Bu da bizi hedeflediğimiz yüzde 75 kadın istihdam oranına götürecek.”

“KADININ GÜÇLÜ OLMASI ÖNEMLİ”
Sun Grubu, kadının güçlenmesini önceliklerinden biri olarak benimseyen gruplar arasında yer alıyor. Sun Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Sabri Ünlütürk, son yıllarda bu konuda nasıl ilerlediklerini şöyle anlatıyor: “Hedeflemiş olduğumuz kadına yönelik istihdamı artırma, iş hayatında kadınların daha aktif rol alması konusunda 2016 Nisan ayı itibarıyla Rem Tekstil’i kurarak kadın çalışan oranımızı yüzde 76 seviyelerine çıkardık. Sun Tekstil olarak kadın çalışan oranımızın yüzde 80 seviyesine ulaşmasını amaçlıyoruz. Mevcut sayımızı koruyabilmek ve aktif şekilde devam ettirebilmek için birtakım faaliyetlerde de bulunuyoruz. Kadının Güçlenmesi Çalışma Grubu, Yeniden Biz Derneği ve Sabancı Üniversitesi ile birlikte yürüttüğümüz İş Dünyası Aile İçi Şiddete Karşı Projesi’nde yer alarak ekibimizin temel taşı olan kadınları iş hayatında daha da güçlendirmeyi hedefliyoruz. Kadın çalışanlarımızın eğitimi bizim için çok önemli. Eğitimine devam eden çalışanlarımıza maddi destekte bulunuyoruz.”~ZEKİ KONUKOĞLU / SANKO HOLDİNG YKB
“YÖNETİMDE DAHA FAZLA KADIN BİZİ GÜÇLENDİRECEK”
ORANLAR YÜKSELECEK
Toplumsal kalkınmanın kadınların iş hayatına aktif katılımıyla gerçekleşeceğinin bilincindeyiz. Bu konuda sorumluluğumuzu yerine getirmeye çalışan bir grubuz. 2015 yılında işe aldığımız çalışanlarımızın yüzde 25’ini kadın çalışanlar oluşturuyor. Sanko Grubu’nda kadın çalışanların istihdamını artırmak amacıyla, işin gereğine uygun beceri ve yetkinlikleri taşıyan adaylar arasından tercihimizi kadınlardan yana kullanıyoruz.
5 YILLIK HEDEF
Grubumuzun yönetiminde kadın yöneticilerin daha fazla yer almasının bizi daha da güçlendireceğine inanıyoruz. Bu sebeple, eğitim ve gelişim programlarında kadın çalışanlarımızın yer almasına dikkat ediyoruz. Önümüzdeki 5 yıl içinde, kadın çalışanlarımızın toplam çalışanlarımıza oranını yüzde 30 ‘un üzerine, kadın yöneticilerimizin toplam yöneticilere oranını ise yüzde 25’in üstüne çekmek istiyoruz. 

TUNCAY ÖZİLHAN / ANADOLU GRUBU YKB
“KADIN ÇALIŞANIMIZ DAHA HIZLI ARTIYOR”
EN ÖNEMLİ STRATEJİ
Anadolu Grubu’nda fırsat eşitliğini desteklemek ve uzun vadede en ileriye taşımak en önemli stratejilerimizden biri. Bu kapsamda, 2013 yılında yol gösterici bir yaklaşım sunan ‘AG Fırsat Eşitliği Politikası’nı oluşturduk. Buna göre, işe alımlarda ve çalışma hayatları süresince çalışanlarımıza hiçbir durumda ayrımcılık yapmayız. Grubumuz bünyesindeki tüm çalışanlarımızın kariyer fırsatlarından eşit oranda yararlanabilmeleri için çalışıyoruz.
ESNEK ÇALIŞMA
Kadın çalışanlarımıza, doğum öncesi ve sonrasındaki dönemde iş ve özel hayatlarını dengeleyebilmeleri için esnek çalışma fırsatları ve saatleri sunuyoruz. ABank, Adel, Alease, Anadolu Sağlık Merkezi ve Efestur şirketlerimizin genel müdürlük pozisyonlarında kadın yöneticilerimizin başarıyla çalışmalarını sürdürüyor. Grubumuzun hedefi her yıl, istihdam büyümemizin üzerinde kadın çalışan artışı yakalamak. 2014-2015 çalışan sayılarımızı karşılaştırdığımızda bir yıllık süreçte toplam çalışan sayımız yüzde 2’nin üzerinde artarken, kadın çalışan ve yönetici sayımız yüzde 8 arttı. 

BÜLENT ECZACIBAŞI / ECZACIBAŞI TOPLULUĞU YÖNETİM KURULU BAŞKANI
“KADININ GÜÇLENMESİ YAŞAMSAL ÖNEMDE”
ÖRNEK OLACAĞIZ
Bizim grup olarak sosyal sürdürülebilirlik yaklaşımımızın merkezinde kadınerkek fırsat eşitliği ilkesi bulunuyor. Çalışmalarımıza kadınların iş hayatına katılmalarının önemini ve sağlayacağı yararları anlatarak başladık. Çalışanlarımıza Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları Forumu ile birlikte toplumsal cinsiyet eşitliği eğitimleri verdik.
DENKLİKTE KADINDAN YANAYIZ
Çalışmalarımızı 8 Mart 2011’de topluluğumuzda işe alımlarda eşit özelliklere sahip iki aday arasından ‘kadın’ adayı seçeceğimizi açıklayarak başlattığımız bir uygulamayla pekiştirdik. 2014 yılı başında fırsat eşitliğini performans göstergelerine dahil ederek izlemeye başladık. Sonuç olarak topluluğumuzda 2015 yıl sonunda beyaz yakalı işe alımlarda kadın oranı yüzde 40 düzeyine ulaştı.
GÜÇ VEREN UYGULAMALAR
İK uygulamalarımızı kadınların daha da güçlenmesini kolaylaştıracak şekilde geliştiriyoruz. 2013 başında esnek çalışma saatleri, bu yıl ağustos ayında uzaktan çalışma uygulamalarını hayata geçirdik. Bu uygulamalarla sadece kadın çalışanlarımızın değil tüm çalışanlarımızın iş ve özel yaşam dengesini daha etkin biçimde kurmalarını sağlayarak memnuniyeti ve bağlılığı artırdık. 

AHMET ZORLU / ZORLU HOLDİNG YKB
“KADINLARIN İŞ HAYATINDAKİ YERİ DOĞRU YORUMLANMALI”
ZİHNİYET DEĞİŞİMİ
Kadınların iş hayatında daha fazla yer almasının kotalarla değil zihniyet değişimiyle olacağına inanıyoruz. Bunun için de kadınların iş hayatındaki yeri doğru yorumlanmalı. Kadınlar diğer sorumluluklarını da yerine getirmek durumunda. O yüzden çocukların bakımından aile kurumunun idaresine, kariyer gelişiminden çalışma koşullarına kadar birçok konuya birlikte bakmak gerekiyor. Eğer bu bakış açısını geliştirebilirsek ülke olarak kadınların iş hayatına katılımını artırabiliriz.
HEDEFLER
AB’nin 2020’ye kadar yönetim kurullarındaki kadın üye oranını yüzde 40’a çıkarmak gibi bir hedefi var. Aynı oranları yakalamamız gerekiyor. Ülkemiz, BM Kadını Güçlendirme İlkeleri imzacı sayısı açısından dünyada dördüncü sırada yer alıyor. 2023 için Türkiye’nin kadınların iş gücüne katılım oranı hedefi yüzde 35 olarak belirlenmiş bulunuyor ve biz bunu, bugünden yakalamış durumdayız.