Büyüme planları

Elçin Cirik

[email protected]

Hayat dışı sigortacılık ve emeklilik ise zorlu bir döneme rağmen yılı iyi bir görünümle kapattı. 2020’de gerek faizlerdeki düşüşün gerek ülke ekonomisindeki büyümenin yarattığı olumlu hava, daha iyi senaryoların ortaya çıkmasına neden oluyor. Her sektörden lider şirketlerin öngörüleri de bu savı destekliyor. Öyle ki her biri kötü senaryoda bile tüm banka dışı finansta büyümenin görüleceği bir 2020 haritası çiziyor.

Banka dışı finansta geçtiğimiz yıl ilginç gelişmeler oldu. Özellikle faktoring ve leasing alanları 2019’dan yara alarak çıktı. Hayat dışı sigortacılık ve emeklilik ise zorlu bir döneme rağmen iyi bir karne aldı. 2020’de gerek faizlerdeki düşüşün gerek ülke ekonomisindeki büyümenin yarattığı olumlu havayla çok daha iyi senaryolar mevcut. Hatta sektör temsilcilerinin hepsi çift haneli büyüme öngörüyor. Sigortacılıkta en iyi senaryoyla yüzde 25, en kötüde yüzde 10 gibi bir büyüme tahmini yapılıyor. Tamamlayıcı emeklilik sistemi (TES) başta olmak üzere pek çok yeni düzenlemenin bu yıl devreye girmesi beklenen emeklilik alanında ise büyüme konusunda iyi ve kötü senaryo arasındaki makas oldukça açık. Leasingde baz etkisiyle yüzde 60’a yakın bir artış öngörüsü var. Faktoring de ondan altta kalmıyor, yöneticilere göre sektörde maksimum yüzde 40 büyüme görülebilir. 

SİGORTADA BEKLENTİ YÜZDE 20 

Sigorta tarafında 2019’un zor bir yıl olacağı düşünülüyordu. Ama zorluklara rağmen 2019’un ilk 11 ayında hayat dışı sigortacılıkta prim üretiminde yüzde 20,75 büyüme elde edildi. Allianz Türkiye CEO’su Tolga Gürkan, ekonomideki istikrar ve faizlerin düşme eğilimi gibi etkenlerle bu yıl daha da iyi bir tablo ve yüzde 18- 20 büyüme bekliyor. Anadolu Sigorta Genel Müdür Yardımcısı Filiz Tiryakioğlu, bu yıla özel tüm oyuncular için teknik kârlılığın öne çıkacağını vurguluyor. Tiryakioğlu, “Hayat dışının en iyi halde yüzde 25, en kötü senaryoda ise yüzde 10 kadar büyüyeceğini tahmin ediyoruz” yorumunda bulunuyor. “2020 teknik sigortacılık ve verimlilik açısından belki 2019’dan zorlu olacak” diyen Axa CEO Yavuz Ölken, daha ihtiyatlı şekilde hayat dışında toplam prim üretiminde yüzde 13 ila 17 arasında artış öngörüyor. 

SAĞLIK DAHA İYİ GİDECEK

Bu yıl, branş bazında iyi büyümelerin kurumsal, ticari, kasko ve konut tarafında olacağı tahminleri yapılıyor. Ölken, “Özellikle yatırım, ticaretten kaynaklanan nakliyat, inşaat, montaj gibi alanlarda baz etkisiyle büyüme sağlanabilir” diyor. Tolga Gürkan da bu yıl için tamamlayıcı sağlığın lokomotifinde sağlık branşında büyümenin sektörün üzerinde olacağının altını çiziyor. Bu ortamda sektörün lider oyuncuları, iddialı büyüme oranlarıyla yıla giriyor. Allianz Türkiye CEO’su Tolga Gürkan, “Hayat dışı branşta 2019’un 11. ayında 6 milyar TL olan prim üretimimizi 8 milyar liranın üzerine çıkarmayı ve yüzde 12 pazar payıyla liderliğimizi korumayı planlıyoruz. Tamamlayıcı sağlık sigortalarında yüzde 20 büyüme hedefliyoruz” diyor. Odağına tamamlayıcı sağlık, kasko, kurumsal ve ticari sigortaları alan AXA Sigorta da bu yıl yüzde 17 ila 22 arasında büyüme planı yapıyor. Anadolu Sigorta Genel Müdür Yardımcısı Filiz Tiryakioğlu, bu yılki stratejilerini şöyle aktarıyor: “Şirketimizin en kötü durumda yüzde 10, en iyi durumda yüzde 25 üretim ve sigortalı sayısı artışı yakalayacağını tahmin ediyoruz.” 

BES BİLMECESİ 

Emeklilik sektörü için 2020 yılı pek çok yeniliğe gebe. Sektörde tüm oyunu değiştirebilecek TES bu yıl uygulanmaya girebilir. Yaşa göre devlet katkısı, dövizli BES düzenlemeleri de kapıda. Tüm bunlar, 2020 için tahmin yapmayı çok zorlaştırıyor. Allianz Yaşam ve Emeklilik ile Allianz Hayat ve Emeklilik Genel Müdürü Taylan Türkölmez, TES’in gelmesiyle sektörde mevcut fon ölçeğinin en az iki katına çıkabileceğini söylüyor. TES’in beklendiği gibi işveren katkılı olması durumunda sektörde ciddi bir sıçrama yaşanabilir. Bugünkü duruma bakarsak… 13 Aralık EGM verilerine göre gönüllü BES ve OKS toplamında 12,2 milyon katılımcı ve 123,5 milyar TL fon büyüklüğü var. Emeklilik şirketlerinin yöneticileri de yeni düzenlemelerin zamanlaması ve nasıl yapılacağı net olmadığı için mevcut üzerinden senaryolarını kuruyor. Allianz Türkiye CEO’su Tolga Gürkan, 2020’ye pozitif bakıyor. Bu yıl, yeni düzenlemelerden bağımsız OKS’de 10 milyar lira eşiğinin aşılacağını ve BES’de fon büyüklüğünün toplamda 150 milyar liraya yaklaşacağını öngörüyor.

PLANLAR MEVCUTA GÖRE

Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Yılmaz Ertürk, bu yıl sektöre yön verecek dinamiklerin, 2020-2022 dönemi YEP ile 2020 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda yer verilen maddeler olduğuna dikkat çekiyor. Ertürk, “Mevzuat değişikliklerinin de etkisiyle oldukça hareketli bir yıl yaşanacak. Mevcut mevzuat koşulları dahilinde bireysel emeklilik sistemi fon tutarının yeni açılımlar hariç tutulduğunda yüzde 20-25 büyüyeceğini tahmin ediyoruz” diyor. AvivaSA CEO’su Fırat Kuruca, OKS’nin daha güçlü kurgulanarak TES’e dönüşeceği görüşünde. Kuruca, “Bu yıl normal koşullarda, 2019’a benzer seyir bekliyoruz” diyor. Emeklilik şirketleri, bu yıl stratejilerinde de pek çok farklı değişkene göre plan yapıyor. Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Yılmaz Ertürk, sektöre paralel bir büyüme ile yüzde 20-25 bandında bir büyüme tahmin ediyor. Allianz Türkiye de 2020’de 22 milyar liraya yakın fon büyüklüğü ve yüzde 16’nın üzerinde pazar payıyla sektörün ilk üç şirketi arasında yer almayı hedefliyor. AvivaSA da bu yıl liderliğini devam ettireceği bir 2020 bekliyor. 

LEASİNGDE SIÇRAMA YILI 

Banka dışı finansta en çok yara alan, leasing oldu. Sektör 2,2 milyar dolarla 10 yılın en düşük işlem hacmini yaşadı. İlk 9 ayda yeni işlem hacmi yıllık yüzde 45 daraldı. Kötü geçen 2019’un ardından leasing şirketleri yöneticileri, bazın da etkisiyle güzel bir yıla girmeye hazırlanıyor. En iyi senaryo QNB Finansleasing Genel Müdürü Metin Karabiber’a ait: “2019 son çeyrekteki tempo devam ederse 2020’de 4 milyar dolar hacme imza atarız. Sürmezse bu yılın sonunda 3,5 milyar dolarda kalırız” diyor. Bu da yüzde 40 ila 60 arasında büyüme anlamına geliyor. Sektörün lideri Yapı Kredi Leasing’in genel müdürü Fatih Torun, daha ihtiyatlı, büyümenin yüzde 20 ila 30 arasında olacağını öngörüyor. Torun, “Büyük inşaat- taahhüt projelerine bağlı olarak yoğun gerçekleşen iş ve inşaat makineleri finansmanının katkısının bu yıl da sınırlı olmasını bekliyoruz” diyor. İş Leasing Genel Müdürü Mehmet Karakılıç, “Ekonomik dengelenmeye, faiz oranlarının gerilemesine bağlı son aylarda hacimde artış yaşansa da sektörün önceki yıllara ulaşılması zaman alacak. Bu yıl yeni işlem hacminin 3-3,5 milyar dolar gerçekleşmesini bekliyoruz” yorumunda bulunuyor. Garanti BBVA Leasing Genel Müdürü Ünal Gökmen ise yeni işlem hacminin 3 milyar dolar üzerinde geleceği fikrinde. 

OYUNCULAR NE YAPACAK?

Sektörün önemli oyuncularından Deniz Leasing’in genel müdürü Kahraman Günaydın, şirketlerin ertelenmiş yatırımlar için ekipman taleplerinin yeniden başlamasıyla yüzde 40 büyüme ve 3,5 milyar dolar hacim tahmin ediyor. Aslında oyunculara göre büyüme hedefleri farklılaşıyor. Yapı Kredi Leasing, özellikle ihracatçı sektörler ve yenilenebilir enerjide müşteri portföyünü zenginleştirerek yüzde 40-50 aralığında büyümeyi planlıyor. QNB Finansleasing de bu yıl bütçesini 400 milyon doları aşmak üzerine yapıyor. Garanti BBVA Leasing Genel Müdürü Ünal Gökmen, “Tüm imalat sektörlerindeki makine yatırımlarının finansmanında yer almak istiyoruz. Yeni işlem hacminde yüzde 40 ve işler daha iyi giderse yüzde 80’e kadar artış yapabiliriz” diyor. İş Leasing Genel Müdürü Mehmet Karakılıç ise “En iyi senaryoda müşteri sayısında yüzde 10- 15, yeni işlem hacminde yüzde 15-30 artış düşünüyoruz” diyor.