Hızlı büyüme oyuncu çekiyor!

Türk faktoring sektörü açısından 2010, pazar payı rekabetinin geçmiş yıllara oranla daha yoğun yaşandığı bir yıl oldu.”
Garanti Faktoring Genel Müdürü Cengiz Üçbaşaran, 2010’un ilk 6 ayında 22,8 milyar dolara ulaşan sektörde yaşanan gelişmeleri bu sözlerle anlatıyor.
Üçbaşaran’ın belirttiği gibi faktoringde pazar payları sürekli değişiyor. Sektörün büyük oyuncuları, yeni ürünlerle işlem hacimlerini hızla artırırken yeni girenler de eskilerin pazar paylarından kapıyor. Sektörde, 5 yıl öncesinin en büyük ilk 20 şirketi ile bugünkü büyükler tablosu birbirine hiç benzemiyor. 2005’te sektörde ismi bile anılmayan 7 faktoring şirketi, şimdi pazarın ilk 20 oyuncusu arasına girmeyi başarmış durumda.Çek tahsilatçısı imajından sıyrılıp hızla alacağın finansmanına doğru gelişen sektörde müşteri sayısı da artıyor. Şu anda 36 bin olan faktoring kullanan şirket sayısının 50 bine çıkması bekleniyor. Uzmanlar, önümüzdeki dönemde rekabetin daha çok KOBİ ve daha alt segmentte yaşanacağını söylüyor.

5 YILDA 3 KAT BÜYÜME
Factors Chain International’ın raporuna göre, dünyada faktoring sektörünün büyüklüğü 1,7 trilyon dolar düzeyinde... Türkiye ise Avrupa faktoring piyasasından yüzde 2,3’lük pay alıyor. Sektörün cirosu bu yılın ilk 6 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 127 oranında artarak 22,8 milyar dolar oldu. Yıl sonunda ise cironun 34,6 milyar dolara ulaşması bekleniyor. 5 yıl öncesine göre ciroda 3 katına varan büyüme var.Yüksek büyüme oranları sektördeki rekabeti de etkiliyor. Sektöre yeni oyuncu girişi sürerken mevcutlar da yeni ürünlerle pazar paylarını artırıyor. İlk 10 sıralamasında son 5 yılda önemli bir değişim yaşandı. 2005’te sektörün en büyük ilk 10 oyuncusu Koç, Yapı Kredi, TEB, Deniz, Garanti, Fortis, Kapital, Destek Finans, Ekspo ve Kızılkaplan olarak sıralanıyordu. 2010’da ise en büyük ilk 10 faktoring şirketi sıralaması lider hariç tamamen değişti. Koç Faktoring ile birleşen Yapı Kredi Faktoring, 5 yıl önceki gibi hala sektörün lideri konumunda… 2005 cirosu 1,1 milyar dolar olan Yapı Kredi Faktoring’in bu yılın ilk 6 ayındaki işlem hacmi, 5 milyar 350 milyon dolara ulaşmış durumda. 5 yıl önce 5’inci sırada bulunan Garanti Faktoring ise yılın ilk 6 ayında ulaştığı 5,2 milyar dolar ciro ile 2’nciliğe yükseldi. Pazar payını yüzde 23’e çıkardı. Net kârlılıkta yüzde 20 büyüme yakaladıklarını söyleyen Cengiz Üçbaşaran, pazar payını artırmada KOBİ penetrasyonunun etkili olduğunu söylüyor ve ekliyor: “Kriz döneminde bile KOBİ’lerle çok yoğun çalışmaya devam ettik.”

SIRALAMA NASIL DEĞİŞTİ?
Sektörde en büyük sıçramayı, 2005’te 25’inci sırada bulunan Vakıf Finans Faktoring yaptı. 2005’te 105 milyon dolar olan Vakıf Finans Faktoring’in cirosu, 2010’un ilk 6 ayında 2 milyar 177 milyon dolar oldu. Böylece şirket 25’inci sıradan 3’üncülüğe yükseldi.2010’da ciroda yüzde 700 büyüme beklediklerini söyleyen Vakıf Finans Faktoring Genel Müdürü Recep Çelebi, “2010 ciro hedefimiz 5 milyar 250 milyon dolar” diyor ve ekliyor:
“Bugüne kadar büyümemiz daha çok kurumsal büyük şirketlerden kaynaklandı.Önümüzdeki dönemde küçük ve orta ölçekli şirketlerde de büyümeyi hedefliyoruz. Sektörün çok üzerindeki büyüme oranlarımız tesadüfi ve bir kereye mahsus işlemlerden kaynaklanmıyor.”2010’un ilk 6 aylık sonuçlarına göre sektörde Vakıf Finans Faktoring’i sırasıyla TEB, Fiba, Deniz, Lider, Ekspo, Kapital ve Şirinoğlu takip ediyor. ~
Özellikle sektörde 4’üncü sırada olan TEB Faktoring’in iddialı büyüme hedefleri var. İlk 6 ayda 1,3 milyar dolar ciro gerçekleştiren şirket, 2010’u 2,9 milyar dolarla kapatmayı hedefliyor. 2011 hedefi ise yüzde 24 büyüyerek 4 milyar dolar ciroya ve 4 bin müşteriye ulaşmak yönünde. Bunun için BT yatırımlarını artırdıklarını söyleyen TEB Faktoring Genel Müdürü Çağatay Baydar, “Büyüme KOBİ ve daha alt segmentteki şirketlerden gelecek” diyor. Baydar, pazar payını artırmada banka iştiraki olmanın avantajlarından da yararlandıklarını söylüyor ve ekliyor: “Başarımızda TEB’in şube ağı ve yaratılan sinerjinin payı büyük.”

YENİ OYUNCU GİRİŞİ HIZLANDI
Önümüzdeki dönem için TEB, Vakıf Finans, Garanti gibi sektördeki hemen hemen bütün şirketlerin yüksek büyüme hedefi var. Bunlardan biri de Fiba Faktoring. Pazarın yüzde 9’unu ellerinde bulundurduklarını söyleyen Fiba Faktoring Genel Müdürü Oya Yüksel, 2010 sonu ciro hedeflerinin 2,5 milyar dolar olduğunu söylüyor. Fiba’nın 2011 hedefi ise ciroda 3,2 milyar seviyesine ulaşmak yönünde.Büyüklerin dışında sektöre yeni giren oyuncu sayısı da sürekli artıyor. 5 yıl önce sektörde toplam 39 faktoring şirketi varken bu sayı 2010’da 81’e yükseldi. Bunlardan 64’ü sektörde faal olarak hizmet veriyor. Bu yıl sonuna kadar sektöre BDDK’dan yeni izin alan Ar Faktoring ile Değer Faktoring’in girmesi bekleniyor. Pazarda 5 yıl öncesine göre en büyük değişiklik ilk 20 faktoring şirketi arasında. Daha önce ilk 20 arasında yer almayan 10 şirket ilk kez listeye girdi. Böylece 5 yıl içinde sektördeki ilk 20 oyuncunun yarısı değişmiş oldu. Listeye ilk kez giren 10 faktoring şirketinin 7’sini, sektörde daha önce olmayan firmalar oluşturuyor. Geri kalan 3’ü ise 5 yıl önce ilk 20 arasına giremeyen ancak sıralamada daha aşağıda yer alanlar.2005’te sektörde olmayıp 2010’da ilk 20 arasına giren şirketlerin başında Şirinoğlu Faktoring var. Şirketin 2010 ilk 6 aylık cirosu 284 bin TL. Şirinoğlu gibi 2005’te sektörde olmayıp 2010’da ciddi büyüme yakalayan diğer 6 faktoring şirketi ise HSBC, Creditwest, Girişim, Hedef Finans, Doğan ve Eko Finans Faktoring olarak sıralanıyor.

YENİ DÖNEM NE GETİRECEK?
Faktoringin alacak tahsilatçısı imajından kurtulmasıyla sektördeki rekabetin yönü de değişiyor. Daha fazla müşteriye ulaşmak isteyen faktoring şirketleri, birbiri ardına yeni ürünleri devreye sokuluyor. Son dönemde öne çıkan ürünlerin başında ticari tahsilat yönetimi, alacak garantisi, tedarikçi finansmanı gibi yenilikçi çözümler var. Ayrıca ödeme aracı çek olmayan, borçludan temlik teyidi alarak yapılan işlem sayısında da artış yaşanıyor.
Uzmanlar gelecekte çek–senet sirkülasyonunun azalacağını, garanti ve tahsilat hizmetlerinin daha geniş ölçekte verilmeye başlanacağını belirtiyor. Deniz Faktoring Genel Müdürü Fikret Özdemir, yeni ürünlerin önümüzdeki dönem de artmaya devam edeceğini söylüyor ve ekliyor: “Bu yıl sonuna kadar 2 yeni uygulamayı daha piyasaya sunacağız.”  Bu arada faktoringcilerin hizmet verdiği sektörlerde de bir değişim var. Daha önce plastik ürünleri, tekstil, gıda, metal, inşaat malzemeleri, lojistik, dayanıklı tüketim ve makine sektörleri ön plandayken yeni dönemde bilişim, enerji ve turizm müşterilerinin sayısı artıyor.Tahminler, sektördeki işlem hacminin giderek artacağı yönünde. 36 bin olan faktoring kullanıcısı şirket sayısının 2011 sonunda 50 bine çıkması bekleniyor. 2010’da 2009’a göre yüzde 31 büyüme gösteren sektörün, 2011 büyümesinin de yine bu rakamın altına inmeyeceği düşünülüyor.