İzleme yarışı

Ayçe Tarcan Aksakal

[email protected]

Nesnelerin internete bağlanarak akıl kazanmasıyla veriler çok çeşitli kaynaklardan şaşırtıcı hızla toplanıyor. IDC’nin son araştırmalarına göre global verinin toplam hacmi 2012’de 2,5 zetabayt iken 2017’de 25 zetabayta ulaştı. IDC Data Age 2025 araştırması, 2025 yılında dünyada yaklaşık 163 zetabayt verinin üretileceğini öngörüyor. Bu veriler yeni teknolojilerin sunduğu olanaklar ile işlendiğinde ortaya altın değerinde sonuçlar çıkıyor. “Büyük veri kullanmayan sonunda batar” diyen veri analisti Madassar Manzoor’a göre, büyük veriyi kullanan ile kullanmayan arasındaki makas hızla açılıyor. Türkiye’deki CEO ve şirketler de bu durumun farkında ve her geçen gün topladıkları verilerle daha fazla birey ve haneye ulaşmayı hedefliyorlar. Amaçları, tüketim alışkanlıklarını iyi analiz edip en doğru ürünü, doğru yerde, doğru fiyata sunabilmek. İşlenmiş verinin sunduğu imkanlar sınırsız olduğundan son 2 yıldır pek çok şirket veri ambarı oluşturma ve veri analitiği yazılımlarını kullanmak konusunda hızla yatırım yapıyor. 

MİLYONLARA YAKIN TAKİP! 

Dünyanın en büyük perakende devlerinden GAP’in CEO’su Art Peck, büyük veriyi toplayıp analiz etmenin rakipleri karşısında büyük avantaj sağladığını belirtiyor ve “Her yıl internet siteleri ve mağazalarımız üzerinden yaklaşık 2 milyon müşteri verisini izliyoruz. Veri, en büyük sermayemiz” diye konuşuyor. Türkiye’de de büyük holding ve şirketlerin topladığı data miktarı her geçen gün artıyor. Hatta büyük holdinglerin data tarafında takip ettiği birey ve konut sayısı, çok sayıda Avrupa ülkesinin nüfusunu geçmiş durumda. Büyük veriye ciddi oranda yatırım yapan Sabancı Holding’de data tarafında 30 milyona yakın bireysel bilgi, 10 milyondan fazla konut bilgisi bulunuyor. Büyük veriye sahip olmanın, onu işlemenin markaların büyümesinde önemli bir araç olduğunu belirten Sabancı Holding CEO’su Mehmet Göçmen, “Elinizde büyük veri varsa pazarı milyonlarca segmente ayırıp kişiye özgü hizmet verme şansınız olur” diyor. Göçmen, son tüketiciye dokunan Sabancı Grubu şirketlerinden Teknosa ve CarrefourSA’da daha fazla veriye ulaşmak için sürekli yatırım yaptıklarını söylüyor ve ekliyor: “Grup bünyesinde Akbank var. EnerjiSA ile 9 milyon adrese elektrik veriyoruz. Bu verileri grup şirketlerimizde sinerjiyi artıracak şekilde kullanmak için dönüşüm içindeyiz.” 

VERİ ZENGİNİ ŞİRKETLER 

Elektrik dağıtımı, perakende, bankacılık, sağlık, ulaşım, konut ve sigorta hizmetleriyle son tüketiciye ulaşan gruplar, verinin toplanması ve işlenmesi konusunda daha büyük avantaja sahip. Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir grupta en büyük verinin enerji şirketlerinde toplandığını belirterek Çanakkale, Bursa, Balıkesir ve Yalova illerine yaptıkları elektrik dağıtımı sayesinde 8 milyon haneye ulaşma güçlerinin olduğunu belirtiyor. Elektrik dağıtımı ve perakendesinde Türkiye’nin büyümesinin üzerinde olan bir bölgede hizmet verdiklerini dile getiren Özdemir, “Bölgemizdeki müşterilerimizin yüzde 98’ine dijital ortamda ulaşıyoruz. Bu sayede müşteri verilerinin hepsi takip edilip depolanıyor” diyor. Müşterilere dijital ortamda ulaşmaları sayesinde ellerinde çok büyük veri depolama imkanı oluştuğunu anlatan Özdemir, toplayıp analiz ettikleri veri sayesinde elektrik dağıtımı yaptıkları Balıkesir, Çanakkale, Bursa ve Yalova illerindeki altyapı ve yeni yatırım kararlarını veriye bakarak aldıklarını söylüyor. Alarko Holding Genel Koordinatörü Ayhan Yavrucu da elektrik dağıtımı ve perakendesi yaptıkları bölgedeki 1,5 milyon hanenin tüketim tercihlerini yakından takip ettiklerini ifade ediyor ve ekliyor: “Elimizdeki veriyi ileride başka sektörlerde de kullanmayı düşünebiliriz.” Konut sektöründe faaliyet gösteren Fuzul Grup da elindeki veriyle 2 milyon bireye, 400 bin de haneye ulaşıyor. Data sayısını sürekli artırmak istediklerini belirten grubun başkan yardımcısı Eyüp Akbal, ayda 10 bin veriyi işleyip analiz ettiklerini söylüyor. 

EN GÖZDE VERİLER!

Şirketler eskiye göre daha çok bireye ulaşıp farklı kanallardan veri toplamak için çalışıyor. Tav Havalimanları Holding CEO’su Sani Şener yılda 60 milyon yolcunun 24 milyonunun davranışlarını takip edip analiz ettiklerini belirtirken Yıldız Holding Başkan Yardımcısı Ali Ülker, yeni bir ürünü pazara sunmadan minimum 600 tüketiciyle birebir görüştüklerini söylüyor. 5 yıl önceki verilerin artık geçerli olmadığını belirten Ülker, “Şirketlerin inovasyon başarısı çok düştü. Artık yüzeysel araştırmalar yetmiyor. Tüketiciyle ürünü, fikri doğrulamanız gerekiyor” diyor. Ülker, eskiye göre topladıkları veri sayısının ise 10 kat arttığını belirtiyor. Sinpaş GYO CEO’su Seba Gacemer, “Eskiden 15 kriterle müşteriyi tanımaya çalışırken bugün ekranlar yetmiyor” diyor. Ellerindeki veriyle 1 milyondan fazla bireye ulaşma imkanı bulduklarını anlatan Gacemer, “Elimizde müşterilerimizin sevdiği renkten, tuttuğu takıma ve çocuklarıyla ilgili ihtiyaçlarına kadar milyonlarca veri bulunuyor. Yazılımımızla bu verileri toplayıp analiz edebiliyoruz” diyor. Anadolu Grubu Otomotiv Grubu Başkanı Bora Koçak eskiden datadan anlaşılanın müşterinin e-maili, telefonu olduğunu belirtirken bugün müşterinin web sitesindeki davranışlarından, satın alma alışkanlıklarına kadar daha büyük perspektifte müşteri verisini toplayıp analiz ettiklerini belirtiyor. 

VERİMLİLİK İÇİN KRİTİK

Veri yönetiminde en önemli noktalardan biri maliyet avantajı sağlayabilmek… Şirketler de yeni dönemde veriyi doğru analiz ederek önemli verimlilik elde ediyor. Ellerindeki veri sayesinde artık eskisi gibi çok geniş kanalda iletişim yapmadıklarını söyleyen Anadolu Grubu Otomotiv Grubu Başkanı Bora Koçak, “Müşterinin beklentisini ve ihtiyacını anlayıp sadece bulunduğu yerlerde karşısına çıkıyoruz. Bu sayede şirkette çok boyutlu verimlilik sağlıyoruz” diyor. Perakende sektöründe yıllardır big dataya ciddi yatırım yapan Migros, Money Club üyeleri sayesinde topladığı verilerle “Tam Bana Göre” adında yeni bir aplikasyon çıkardı. Migros Genel Müdürü Özgür Tort, bu sayede kişiye özel pazarlama ve indirim yapar hale geldiklerini belirtiyor. Sinpaş CEO’su Seba Gacemer de müşteri verisini analiz edebildikleri için kişiye özel pazarlama yapabildiklerini belirtiyor. Koton Yönetim Kurulu Üyesi Gülden Yılmaz ise “Büyük veri satış verilerini de analiz ettiği için şirketlerin stok tutma ve lojistik maliyetleri düşüyor” diye konuşuyor. Hopi olarak bugün 34 terabaytlık datalarının olduğunu belirten Hopi Genel Müdürü Onur Erbay da “Başarımızı büyük veriyi iyi yönetebilmeye ve bu yönetimle sahip olduğumuz bilgiyi müşteriye fayda sağlayacak kampanya kurgularına dönüştürme becerimize borçluyuz” diyor. Erbay, şöyle devam ediyor: “Kullandığımız içerikten reklam malzemesine, mecraların seçiminden iletişimin zamanlamasına kadar bilginin ürettiği iç görüyü kullanıyoruz.”